پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 960 |
| تعداد مقالات | 7,934 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,426,055 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,545,348 |
طنز در قرآن کریم | ||
| تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
| مقاله 1، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 20، دی 1392، صفحه 177-204 اصل مقاله (293.25 K) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2014.914 | ||
| نویسندگان | ||
| سهراب مروتی* 1؛ امین ذوالفقاری فر2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه ایلام | ||
| 2دانشجوی دکتری دانشگاه ایلام | ||
| چکیده | ||
| طنز، یکی از گونه‌های پویای هنری است که کاربرد آن، در اصلاح نابسامانی‌های جامعه‌های بشری، قابل توجه است.از آنجا که فلسفه نزول کلام و وحی، هدایت و اصلاح است، قرآن، این هنر بی‌رقیب ربانی که هنر فصاحت و بلاغت کلام از ینبوع زلالش آب می‌خورد، گاهی از این شیوه مؤثر برای انذار بهره گرفته است تا شاید آنان که زبان جد، بیدارشان نمی‌کند، بیان طنز، هشیارشان کند.در این مقاله، در پی آن بوده‌ایم که ضمن بیان تعریفی دقیق و جامع از طنز، شاخص‌های طنز مطلوب را از نظر قرآن کریم تبیین کنیم و با بیان دیدگاه مفسران درباره ویژگی‌های طنز در قرآن کریم، کاربرد آن را در آیه‌های قرآنی استخراج کنیم و در نهایت، جلوه‌های رایج در طنز را که در چهار قالب طنز از طریق تهکّم، تمثیل، تشبیه به حیوانات و کنایه تعریضیه دسته‌بندی شده‌اند، با استنادهای دقیق تفسیری در فرایندهای متنوع قرآنی تحلیل کنیم.در پایان، به این نتیجه رسیده‌ایم که هدف نهایی از طنزهای قرآنی، اصلاح فرد و جامعه، و عبرت گرفتن آن‌ها از مضمونی است که طنز از آن نشأت گرفته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| طنز؛ تهکّم؛ طنز مطلوب؛ جلوه‌های طنزآفرینی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Satire in the Holy Quran | ||
| نویسندگان [English] | ||
| sohrab morovati1؛ Amin zolfaghari far2 | ||
| 1Assistant professor at Elaam University | ||
| 2Ilam University | ||
| چکیده [English] | ||
| "Satire" is one of the dynamic types of art whose application to reform the disorders of human societies is considerable. Since the philosophy of revelation is guidance and reform, Qur'an, this unique divine art from which the art of rhetoric nourishes , at times utilizes this effective way to warn those who are not awaked by serious words, may it be that satire awakes them. This article tries to present an accurate and comprehensive definition for satire and introduces its qualified features from the Quranic point of view, while stating the exegetes position on the characteristics of satire in the Holly Qur'an and identifying its application in different Quranic verses Eventually, with accurate reference to Quranic interpretations, this article tries to analyze the common manifestation of satire in various Quranic processes. These manifestations can be categorized in four frameworks as follows: Satirizing by means of obligation, allegory, simile to animals, and widening irony . This article, finally concludes that the ultimate goal of the Quranic satire is to modify the individual and the society and their learning from the theme which is employed in the satire. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Satire, Obligation, qualified satire, the manifestations of the satire | ||
| مراجع | ||
|
فهرست منابع و مآخذ قرآن کریم. آخوند خراسانی (1409ق). کفایة الاصول. قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث. احسانی‌فر لنگرودی، محمد (1386ش/ 1428ق). اسباب اختلاف الحدیث. چ دوم. قم: دارالحدیث. استرآبادی، محمدجعفر شریعتمدار (1378ش). لب اللباب. در: مجموعه «میراث حدیث شیعه» در دفتر دوم. م: مؤسسة دارالحدیث الثقافیة. بروجردی، سید آقا حسین (1417ق). تقریرات فی اصول الفقه. تقریر درس بروجردی به اشتهاردی. قم: مؤسسة النشر الاسلامی. تفضلی، آذر و فضائلی‌جوان. مهین (1372ش). فرهنگ بزرگان ایران و اسلام. مشهد: آستان قدس رضوی. بنیاد پژوهشهای اسلامی. تنکابنی، محمد بن اسماعیل (1380ش). زندگی دانشمندان: قصص العلماء. تلخیص. تحقیق و ویرایش: محمدرضا حاج شریفی خوانساری. قم: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی حضور. تهامی، غلامرضا (1385ش). فرهنگ اعلام تاریخ اسلام. تهران. شرکت سهامی انتشار. جدیدی‌نژاد، محمدرضا (1380ش/ 1422ق). معجم مصطلحات الرجال و الدرایة. اشراف: محمدکاظم رحمان ستایش. قم: دارالحدیث. _________ «نگاهی به مبانی مجلسی اول در حدیث و رجال». فصلنامه علوم حدیث. سال هشتم. شماره دوم (28). تابستان 1382ش. حاج سیدجوادی، کمال (1380ش). اثرآفرینان: زندگینامه نام‌آوران فرهنگی ایران (از آغاز تا سال 1300هجری قمری). با همکاری عبدالحسین نوایی. تکمیل و انجام حسین محدثزاده و حبیب الله عباسی. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. دلبری، علی (1386ش). مبانی رفع تعارض اخبار از دیدگاه شیخ طوسی رحمه الله در استبصار. مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی. دوانی، علی (1375ش). مفاخر اسلام. ج8. چ سوم. تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی. راغب اصفهانی، حسین بن محمد (1416ق/ 1996م). مفردات الفاظ القرآن. تحقیق: صفوان عدنان داوود، دمشق: دارالقلم و بیروت: الدار الشامیه. زرکلی، خیرالدین (1999م). الاعلام قاموس تراجم لاشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربین و المستشرقین. چ چهارم. بیروت: دارالعلم للملایین. شاکر، محمدکاظم (1376ش). روشهای تأویل قرآن. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. شهید ثانی، زین الدین علی بن احمد (1413ق). الرعایة فی علم الدرایة. تحقیق: عبدالحسین محمد علی البقّال. چ دوم. قم: منشورات مکتبة آیة الله المرعشی. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن (1403ق/ 1983م). عدة الاصول. تحقیق: محمدمهدی نجف. قم: مؤسسة آل‌البیت. عاملی، بهاءالدین محمد بن حسین (1398ق). الوجیزة فی علم الدرایة. قم: منشورات مکتبة بصیرتی. فقهی‌زاده، عبدالهادی (1385ش). «مجلسی و تأویل روایات». دوفصلنامه اسلام‌پژوهی. شماره دوم. بهار و تابستان. فقهی‌زاده، عبدالهادی و زهرا خرمی اجلالی (1388 ش (الف)). «تعارضات مستقر روایی در بحارالانوار». دوفصلنامه تحقیقات علوم قرآن و حدیث. سال ششم. دوره جدید. شماره 11. ___________ 1388ش (ب). «علامه مجلسی و جمع روایات متعارض». فصلنامه علوم حدیث. سال چهارم. شماره سوم (53). کاظمی خراسانی، محمدعلی (1404ق). فوائد الاصول. تحقیق: آغا ضیاءالدین عراقی. قم: مؤسسة النشر الاسلامی. مامقانی، عبدالله (1411ق). مقباس الهدایه فی علم الدرایه. تحقیق: محمدرضا مامقانی. قم: مؤسسة آل البیت (علیهم السلام) لاحیاء التراث. مجلسی، محمدتقی (1414ق). لوامع صاحبقرانی المشتهر بشرح الفقیه. ج1. چ دوم. انتشارات اسماعیلیان (دارالتفسیر). ________ (1416ق). لوامع صاحبقرانی المشتهر بشرح الفقیه. ج4. انتشارات اسماعیلیان (دارالتفسیر). ________(1417ق). لوامع صاحبقرانی المشتهر بشرح الفقیه. ج5. انتشارات اسماعیلیان (دارالتفسیر). _______(1419ق). لوامع صاحبقرانی المشتهر بشرح الفقیه. ج8. انتشارات اسماعیلیان (دارالتفسیر). محقق داماد، مصطفی (1387ش). مباحثی از اصول فقه. سلسله درسهایی از مصطفی محقق داماد. چ شانزدهم. تهران. مرکز نشر علوم اسلامی. مدرس تبریزی، علامه محمدعلی (1374ش). ریحانة الادب. چ چهارم. کتابفروشی خیام. مدیرشانه‌چی، کاظم (1385ش). درایة الحدیث. چ پنجم. قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم. مسعودی، عبدالهادی( زمستان 1383ش.) «تلاشهای مجلسی اول در فهم متن». فصلنامه علوم حدیث. سال نهم. شماره چهارم (34). _________ (1386ش). روش فهم حدیث. چ سوم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت). دانشکده علوم حدیث. مشکینی، علی (1386ش/ 1428ق). اصطلاحات الاصول و معظم ابحاثها. چ دهم. قم: دفتر نشر الهادی. مظفر، محمدرضا (1370ش). اصول الفقه. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. معارف، مجید (1388ش). شناخت حدیث (مبانی فهم متن – اصول نقد سند). چ دوم. تهران: نبأ. معموری، علی. «تقیه». دائرة المعارف بزرگ اسلامی. زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی. ج16. تهران. مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی. چاپ اول. 1387ش. مغنیه،محمدجواد (1980م). علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید. چ دوم. قم: مکتبة الزهراء. منتظری [بی‌تا]. نهایة الاصول. قم: القدس. مهدوی‌راد، محمدعلی و محمدهادی امین ناجی. «بررسی احادیث تقیه از دیدگاه مجلسی اول». دوفصلنامه حدیث پژوهی. سال اول. شماره2. پاییز و زمستان 1388ش. میرداماد، محمد بن محمدباقر حسینی (1405ق). الرواشح السماویة. قم: منشورات مکتبة آیت‌الله المرعشی. هاشمی، احمد (1420ق). جواهر البلاغة. زیر نظر: محمد جلیل صدقی. قم: ذوی القربی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,061 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,855 |
||