پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 962 |
| تعداد مقالات | 7,936 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,427,724 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,546,210 |
از بغداد تا مدینةالسلام: ردّ پای یک جای‌نام باستانی در اسناد میان‌رودان، از هزارۀ دوم پیش از میلاد تا خلافت عباسیان | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 2، دوره 34، شماره 62 - شماره پیاپی 152، شهریور 1403، صفحه 37-60 اصل مقاله (566.5 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2024.47604.2949 | ||
| نویسندگان | ||
| سعیده پورعابدینی* 1؛ مجید منتظر ظهوری2 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه باستان‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
| 2استادیار گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| «جای‌نام‌ها» انباشته‌ای فرهنگی از گسترۀ واژگانی یک زبان‌اند که در گذر زمان دچار دیرینگی شده‌اند و آشکار ساختن آنها به معنی بازسازی هویت، فرهنگ، باورها، اسطوره‌ها، آداب و رسوم، ادبیات، موقعیت جغرافیایی و پیشینۀ تاریخی یک جامعه است. هدف و پرسش این جستار بازشناسی و بازخوانی قدمت و تداوم ریشه‌های زبانی و فرهنگی جای‌نام «بغداد» از زمان ظهور تا نام‌گذاری «مدینةالسلام» به عنوان پایتخت توسط ابوجعفر منصور خلیفۀ عباسی است. پژوهش حاضر از نظر هدف در زمینه تحقیقات بنیادی و از نظر ماهیتْ تاریخی است. نتیجۀ این پژوهش از منظر ریشه‌شناسی مبیّن آن است که اصل واژۀ «بغداد» فارسی (زبان هند و ایرانی) است که از نیمۀ اول هزاره دوم پیش از میلاد تا دورۀ اسلامی، در متون و منابع گوناگون به زبان‌های فارسی باستان، فارسی میانه، فارسی و عربی ثبت شده و با تغییر دین در ایران در دوران اسلامی، دیگر واژه «بغ» به معنی خدا دیده نمی‌شود و تنها به معنی بت و صنم از آن یاد شده است. البته نکتۀ حائز اهمیت ارتباط مفهومی میان جای‌نام باستانی بغداد «خداداد» و نام مدینةالسلام است. آنچه در این واژه «مدینةالسلام» مستتر است، مفهوم اندیشه ایرانشهر است که مورخان و جغرافی‌دان مسلمان عرب آن را چنین بیان کرده‌اند. بغداد را بدان سبب مدینةالسلام نامیده‌اند که سلام همان «الله» است و منظورشان «مدینة الله» (شهر خدا) بوده است؛ جایگاهی که فرامین الهی حاکم و نظم‌دهندۀ امور است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بغداد؛ مدینةالسلام؛ ایرانشهر؛ جای‌نام‌شناسی؛ جغرافیای تاریخی؛ زبان‌شناسی تاریخی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| From Baghdad to Madinat al-Salam: The Traces of an Ancient Toponym in Mesopotamian Documents, from the Second Millennium BCE to the Abbasids Caliphate | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Saeedeh Pourabedini1؛ Majid Montazeri Zahori2 | ||
| 1PhD student, Department of Archaeology, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of Archaeology, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Toponyms represent a cultural accumulation of linguistic richness within a language that has developed over time and reflects the reconstruction of identity, culture, beliefs, myths, customs, literature, geographical location and historical background of a society. The aim and question of this study is to recognize and reinterpret the antiquity and continuity of the linguistic and cultural roots of the toponym ‘Baghdad’ from its emergence to its designation as ‘Madinat al-Salam’ as the capital by Caliph Abu Ja’far al-Mansur of the Abbasid dynasty The present study is of a fundamental research nature and historical in essence. The result of this research, from an etymological perspective, indicates that the origin of the term 'Baghdad' is Persian (Indo-Iranian language) and is documented in various texts and sources written in Old Persian, Middle Persian, Persian, and Arabic from the first half of the second millennium BC to the Islamic period. With the change of religion in Iran during the Islamic era, the word 'baγ' no longer meant God, but referred only to idols and statues. However, the important point is the conceptual relationship between the ancient toponym Baghdad 'Khudadad' and the name 'Madinat al-Salam.' The concept behind the term 'Madinat al-Salam' embodies the idea of Iran-Shahr, as described by Arab Muslim historians and geographers. Baghdad was named 'Madinat al-Salam' because 'Salam' is synonymous with 'Allah,' and its intention was 'Madinat Allah' (City of God), indicating a place governed by divine mandates and regulating principles. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Baghdad, Madinat al-Salam, Iran-Shahr, Toponymy, Historical Geography, Historical Linguistics | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم.
- ابن‌اثیر، علی‌بن محمد (1371)، الکامل فی التاریخ، ترجمه ابوالقاسم حالت و عباس خلیلی، ج15، تهران: مطبوعات علمی.
- ابن‌‌جوزی، جمال‌الدین أبی‌الفرج (1346ق)، مناقب البغداد، بغداد: دار‌السلام.
- ابن‌خلدون، عبد‌الرحمان‌بن محمد (1383ق) العبر، ترجمۀ عبد‌المحمد آیتی، ج2، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- ابن‌رسته، احمدبن عمر (1380)، الأعلاق النفیسه، ترجمۀ حسین قره‌چانلو، تهران: امیرکبیر.
- ابن‌طقطقی، محمدبن علی‌بن طباطبا (1360)، تاریخ فخری؛ در آداب ملک‌داری و دولت‌های اسلامی، ترجمه محمدوحید گلپایگانی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
- ابن‌فقیه همدانی، احمدبن محمد (1349)، مختصر البلدان، ترجمه محمدرضا حکیمی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
- ابن‌فوطی، ابی‌الفضل عبدالرزاق البغدادی (1351ق) الحوادث الجامعه و التجارب النافعه فی المائة السابعه، تصحیح و تعلیق محمدرضا الشبیبی و مصطفی بنالجواد، بغداد: العربیه.
- ابوالفداء، اسماعیل‌بن علی (1390)، تقویم البلدان، ترجمۀ عبد‌العلی‌بن محمد بیرجندی، تهران: موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی-سفیر اردهال.
- اسدی طوسی، ابونصر علی‌بن احمد (1336)، لغت فرس، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران: طهوری.
- اصفهانی، حمزة‌بن حسن (1346)، تاریخ پیامبران و شاهان، ترجمه جعفر شعار، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
- امیری‌نژاد، امیر، صلاح‌الدین معروفی و مریم رحمن‌ستایش (1397)، «سکه‌های حکومت محلی پارس»، مطالعات ایرانی، شماره 34، صص27-55.
- ایمان‌پور، محمدتقی و امیر علی‌نیا (1392) «پایان فرمانروایی کاسی‌ها و علل فروپاشی آن»، مطالعات تاریخ فرهنگی، دوره 4، شماره ۱۵، صص1-17.
- آرلاتو، آنتونی (1373)، درآمدی بر زبان‌شناسی تاریخی، ترجمۀ یحیی مدرسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- بغدادی، صفی‌الدین ابن‌الحق (1337ق)، مراصد الاطلاع علی اسماء الامکنه و البقاع، ج1، مغرب: دار المعرفة.
- بلعمی، ابو‌علی محمد (1353) تکلمه و ترجمه تاریخ طبری، تصحیح محمدتقی بهار (ملک‌الشعرا)، به کوشش محمد پروین گنابادی، ج1، تهران: کتابفروشی زواره
- بیانی، شیرین (1377)، تیسفون و بغداد در گذر تاریخ، تهران: دیبا.
- بیهقی، علی‌بن‌زید (1361)، تاریخ بیهق، به تصحیح و تعلیقات احمد بهمنیار، تهران: فروغی.
- پاشنگ، مصطفی (1399)، فرهنگ ریشه‌شناسی زبان‌پارسی ج1، 3، تهران: آرون.
- پور‌داود، ابراهیم (1343)، آناهیتا؛ پنجاه گفتار، تهران: امیرکبیر.
- جواد، مصطفی و احمد سوسه (1378ق) دلیل خارطه بغداد المفصل فی خطط بغداد قدیماً و حدیثاً، بغداد: الجمیع العلمی العراقی.
- جهانگیرفر، میلاد (1393)، سه گفتار درباره تاریخ و زبان کاسی، تهران: سمیرا.
- حسن‌دوست، محمد (1393)، فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی، زیر نظر بهمن سرکاراتی، ج1، 2، 3، تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی.
- حموی، یاقوت‌بن عبدالله (1995م) معجم البلدان، ج4، بیروت: دار صادر.
- حموی، یاقوت‌بن عبدالله (1383)، معجم البلدان، ترجمۀ علینقی منزوی، ج2، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور.
- خطیب بغدادی، أبی‌بکر أحمدبن علی (1407ق)، تاریخ بغداد أو مدینة السلام، تحقیق مصطفى عبد القادر، ج1، بیروت: الکتب العلمیة.
- خلف تبریزی، محمد‌حسین (1380)، برهان قاطع، تهران: نیما.
- خوارزمی، أبو‌عبد‌الله محمدبن أحمد [بی‌تا]، مفاتیح العلوم، تحقیق إبراهیم الأبیاری، بیروت: دار الکتاب العربی.
- خواندامیر، غیاث‌الدین‌بن همام‌الدین (1380)، تاریخ حبیب السیر، ج1، تهران: انتشارات خیام.
- دوری، عبدالعزیز، ا. دوؤما، دومینیک سوردل و کلود کاهن (1375)، بغداد (چند مقاله در تاریخ و جغرافیای تاریخی)، ترجمه اسماعیل دولتشاهی و ایرج پروشانی، تهران: بنیاد دائرة المعارف اسلامی.
- دینوری، ابو‌حنیفه (1364)، اخبار الطول، ترجمه محمد‌مهدی دامغانی، تهران: نشر نی.
- صاحبی نخجوانی، هندوشاه‌بن سنجر (1357)، تجارب السف، به اهتمام عباس اقبال آشتیانی، تهران: زبان و فرهنگ ایران.
- طبری، محمدبن جریر (1369)، تاریخ الرسل و الملوک، ترجمۀ ابوالقاسم پاینده، ج11، تهران: اساطیر.
- طبری، محمدبن جریر [بی‌تا]، تاریخ الأمم و الملوک، ج7، بیروت: [بی‌نا].
- ع‍ب‍دال‍ت‍واب، رم‍ض‍ان (1367)، مباحثی در فقه اللغه و زبان‌شناسی عربی، ترجمۀ حمیدرضا شیخی، مشهد: آستان قدس رضوی.
- عبدلی‌فرد، فریدون (1395)، کاسی‌ها (کاسپیان)، تهران: هیرمند.
- علی‌نیا، امیر (1396)، کاسیان در ایران‌زمین، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
- فردوسی، ابوالقاسم (1960-1971)، شاهنامه فردوسی، زیر نظر ی. ا. برتلس، ج1، 5، 7، 8، مسکو: ادبیات خاور.
- قریب، بدر‌الزمان (1383)، فرهنگ سغدی (سغدی-فارسی-انگلیسی)، تهران: فرهنگان.
- قریشی، امان‌الله (1389)، ایران‌نامک: نگرشی نو به تاریخ و نام ایران، تهران: کتاب‌خوش.
- قلقشندی، احمدبن علی (1329ق)، صبح الأ‌عشی فی صناعة الانشاء، ج4، بیروت: دار الکتب العلمیة.
- مستوفی، حمدالله (1381)، نزهة القلوب، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران: حدیث امروز.
- مسعودی، ابوالحسن علی‌بن حسین (1344)، مروج الذهب و معادن الجوهر، ترجمه ابوالقاسم پاینده، ج1، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
- مسعودی، ابوالحسن علی‌بن حسین (1390)، التنبیه و الاشراف، ترجمۀ ابوالقاسم پاینده، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
- مشکور، محمد‌جواد (1363)، ایران در عهد باستان؛ در تاریخ اقوام و پادشاهان پیش از اسلام، تهران: گلشن.
- مقدسی، ابو‌عبدالله محمدبن احمد (1361)، احسن التقاسیم فی معرفة الاقلیم، ترجمه علینقی منزوی، ج1، تهران: مؤلفان و مترجمان ایران.
- مقدسی، مطهربن طاهر (1374)، البداء و التاریخ، ترجمۀ محمدرضا شفیعی کدکنی، ج4، تهران: آگه.
- مقریزی، تقی‌الدین احمد (1995)، المواعظ و الإعتبار بذکر الخطط و الآثار، ج1، لبنان: مکتبة احیاء العلوم.
- مکی، محمدکاظم (1401)، تمدن اسلامی در عصر عباسیان، ترجمۀ محمد سپهری، تهران: سمت.
- ملکزاده بیانی (1370)، تاریخ سکه از قدیمی‌ترین ازمنه تا دوره اشکانیان، ج1، تهران: دانشگاه تهران.
- منجیک ترمذی، علی‌بن محمد (1391)، دیوان منجیق ترمزی، به کوشش احسان شورابی مقدم، تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب.
- منصوری، یدالله (1394)، فرهنگ زبان‌پهلوی، ج2، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
- موسوی، سید حسن (1385)، زندگی سیاسی و فرهنگی شیعیان بغداد، قم: بوستان‌کتاب.
- نصرالله‌زاده، سیروس و اشکان گرشاسبی (1395) «القاب و عناوین پادشاهان اشکانی بر‌روی سکه‌ها»، مجلۀ تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری (علوم انسانی)، دوره 26، شماره 18، صص137-160.
- نولدکه، تئودور (1358)، تاریخ ایرانیان و عرب‌ها در زمان ساسانیان، ترجمۀ عباس زریاب خویی، تهران: انجمن آثار ملی.
- یارشاطر، احسان، ا.د.ه بیوار، بیکرمان، ر.ن. فرای، لئورادیستا، ا. و. زیمال. را، اهریک، سلوود، دیوید، آیلرز، ویلهام، م. لانگ، دیوید، گارسیون، تینا، و ا. فن گایان، باسورت (1368)، تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانیان، پژوهش دانشگاه کمبریج، ترجمه حسن انوشه، ج3، تهران: امیرکبیر.
- یعقوبی، احمدبن اسحاق (1356)، البلدان، ترجمۀ محمدابراهیم آیتی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
-یعقوبی، احمدبن اسحاق (1389)، تاریخ یعقوبی، ترجمۀ محمدابراهیم آیتی، ج2، تهران: علمی و فرهنگی.
- Assadorian, Alice, (2017), “On the Systematic Classification of Iranian Toponyms”, American Journal of Linguistics, 5(3), pp.51-56.
Qurʾān-i Karīm (2011). Trans. Ḥ. Anṣārīyān. Tehran: Āyīn-e DāneŠ. Abd al-Tawwab, R. (1988). Discussions in Arabic Jurisprudence and Linguistics (Ḥ. Shīkhī, Trans.). Mashhad: Āstān-e Qods-e Rażavī [In Persian]. Abdoli-Fard, F. (2016). Kāsī-hā (Kaspiyan. Tehran: Hīrmand [In Persian]. Abū al-Fīdā, Īsmaʻīl. b. ʿAlī. (2011). Taqwīm ul-Boldān (A. ibn M. al-Birjandi, Trans.). Tehran: Mūze-ye Markaz-e Asnād-e Maǰles-e Šūrā-ye Īslāmī–Safīr Ardahāl [In Persian]. al-Baḡdādī, Ṣ. al-D. I. al-Ḥ. (1918). Marāṣīd al-Iṭṭīlāʿ ʿalā Asmāʾ al-Amkīnah wa al-Baqāʿ. Maḡrīb: Dār al-Maʿrīfah [In Persian]. al-Ḥamawī al-Rūmī al-Baḡdādī, Y. (1995). Muʿǰam ul-Boldān (Vol. 4). Beirut: Dār Ṣādīr. Aliniya, A. (2017). The Kassites in the Iranian Plateau. Tehran: Daftar-e Pazhūheš-hā-ye Farhangī [In Persian]. al-ḵaṭīb al- Baḡdādī, A. b. ʿA. (1987). Tārīḵ-i Baḡdād aw Madīnat ul-Salām (Vol. 1) (M. Abd al-Qadir, Ed.). Lebanon: Dār al-Kotob al-ʿIlmīyyah. al-ḵārazmī, M. b. A. b Y. (n.d.). Mafātīḥ ul-ʻOlūm (I. al-Abyari, Ed.). Beirut: Dār al-Kītāb ul-ʿArabī. al-Maqrīzī, T. al-D. A. b. Q. (1995). al-ḵīṭaṭ al-Maqrīzīyyah (Vol. 1). Lebanon: Maktabat Īḥyāʾ ul-ʿOlūm. al-Qalqašandī, A. b. ʿA. (1911). Ṣobḥ ul-AʿŠā fī Ṣināʿat ul-ĪnŠā (Vol. 4). Beirut: al-ʿĪlmīyyah. Amirinejad, A., Maroufi, Ṣ. & Raḥmān-Sitāyish, M. (2018). «Pars local dynasty (Farataraka) coins». Iranian Studies, (34), 27–55 [In Persian]. Arlotto, A. (1994). Introduction to historical linguistics (Y. Modarresi, Trans.). Tehran: Pazhūhešgāh-e ʿOlūm-e Ensānī va Moṭāleʿāt-e Farhangī. Asadī Ṭūsī, A. b. A. (1957). Loḡat-i Furs (M. Dabirsiyaqi, Ed.). Tehran: Ṭahūrī [In Persian]. Assadorian, A. (2017), "On the Systematic Classification of Iranian Toponyms". American Journal of Linguistics, 5(3): 51-56. Balāẕurī, A. b. Y. (1958). Fotūḥ ul-Boldān (M. Tawakkol, Trans.). Tehran: Noqreh [In Persian]. Balʻamī, A. ʿA. M. (1971). Takmīleh va Tarǰomeh-ye Tārīḵ-e Ṭabarī (M.-T. Bahar & M. Parvin-Gonabadi, Eds.). Tehran: KetābforūŠī-ye Zavvāreh [In Persian]. Bayani, M. (1991). The History of Coins from Ancient Times to the Parthian Period (Vols. 1–2). Tehran: Tehran university[In Persian]. Bayani, Sh. (1998). Ctesiphon and Baghdad Through History. Tehran: Dībā [In Persian]. Bayhaqī, ʿA. b. Z. (1982). Tārīḵ-e Bayhaq (A. Bahmanyār, Ed.). Tehran: Forūghī. Boyle, J. A. (1989). The Cambridge History of Iran: The Seleucid, Parthian, and Sasanian Periods (Vol. 3, Part 1) (Ḥ. Anosheh, Trans.). Tehran: Amīr Kabīr. Creswell, J. A. (2014). A Short account of early muslim architecture (M. Golchin Arefī, Trans.). Tehran: Farhangistān-e Honar. Dīnawarī, A. b D. (1985). Aḵbār al-Ṭīwāl (M.-M. Damghani, Trans.). Tehran: Našr-e Ney [In Persian]. Ferdowsī, A. (1960–1971). Šāhnāmeh (Vols. 1, 5, 7, 8) (Y. A. Bertels, Ed.). Moscow: Adabiyāt-e ḵāvar [In Persian]. Ḥamzeh-Eṣfahānī, Ḥ. b Ḥ. (1967). The History of Prophets and Kings (J. Shiar, Trans.). Tehran: Bonyād-e Farhang-e Īrān. Ḥasan-Dūst, M. (2014). Etymological Dictionary of the Persian Language (Vol. 1, B. Sarkārātī, Ed.). Tehran: Farhangistān-i Zabān va Adab-i Fārsī [In Persian]. Ḥasan-Dost, M. (2014). Etymological Dictionary of the Persian Language (Vols. 1–3). Tehran: Farhangistān-e Zabān va Adab-e Fārsī [In Persian]. Hitti, P. Kh. (1987). History of the Arabs (A. Payandah, Trans.). Tehran: Āgāh [In Persian]. Ībn al-Aṯīr, ʿA. b. M. (1992). al-Kāmīl fī al-Tārīḵ (A. Ḥalat & A. Khalili, Trans.). Tehran: Matbūʿāt-e ʿElmī [In Persian]. Ībn al-Fūwaṭī, A. al-F. ʿA. al-R. al-B. (1932). al-Ḥawādīṯ al-ǰāmīʿah wa al-Taǰārīb ul-Nāfiʿah fī al-Maʾah al-Sābīʿah (M. R. al-Shabibi & M. b. al-Jawad, Eds.). Baghdad: al-ʿArabiyyah [In Persian]. Ībn al-Jawzī, J. al-D. A. al-F. (1927). Manāqīb al-Baḡdād [. Baghdad: Dār ul-Salām [In Persian]. Ībn al-Ṭīqṭaqā, M. b. ʿA. b. Ṭ. (1981). Tārīḵ-i Faḵrī: Dār Ādāb-e Molkdārī va Dūlat-hā-ye Islāmī [Al-Fakhri: On the Principles of Governance and Islamic States] (M. W. Gulpaygani, Trans.). Tehran: Bongāh-e Tarǰomeh va Našr-e Ketāb [In Persian]. Ībn Faqīh, A. b. M. (1970). Tarǰome-ye Moḵtaṣar al-Boldān (M. R. Ḥakimi, Trans.). Tehran: Bongāh-e Farhang-e Īrān [In Persian]. Ībn ḵaldūn, ʿA. al-R. b M. (2004). al-ʿĪbar: Tārīḵ-e Ībn ḵaldūn (Vol. 2) (ʿA. al-M. Āyatī, Trans.). Tehran: Pazhūhešgāh-e ʿOlūm-e Ensānī va Moṭāleʿāt-e Farhangī [In Persian]. Ībn Rosta, A. b. ʿU. (2001). al-Aʿlāq al-Nafīsa (Ḥ. Qarahchanlu, Trans.). Tehran: Amīr Kabīr[In Persian]. Imaan-Pour, M.-T., & Aliniya, A. (2013). "The End of Kassites’ Rule and its Causes". Moṭālaʿāt-e Tārīḵ-e Farhangī, 4(15), 1–17 [In Persian]. Jafarpour NasirMahalleh, Ḥ. & Khezri, S. A. (2015). "Factors Affecting the Prosperity of Music in the Abbasid Era Form the Beginning to the Domination of Buyids in Baghdad". Journal of History of Islam and Iran, 25(25), 35–56 [In Persian]. Jahangir-Far, M. (2014). Three Essays on Kassite History and Language. Tehran: Samīrā [In Persian]. Jawad, M. & Susah, A. (1959). Dalīl-i ḵarīṭah-yi Baḡdād al-Mofaṣṣal fī ḵīṭaṭ Baghdād Qadīman wa Ḥadīṯan. Baghdad: al-ǰamʿīyyah al-ʿĪlmīyyah al-ʿĪrāqīyyah [In Persian]. ḵalaf Tabrīzī, M. Ḥ. (2001). Borhān-i Qāṭiʿ. Tehran: Nīmā [In Persian]. ḵāndmīr, G. al-D. ibn H. al-D. (2001). Tārīḵ-i Ḥabīb al-Sīyar (Vol. 1). Tehran: Entešārāt-e ḵayyām [In Persian]. Makki, M. R. (2022). Islamic Civilization in the Abbasid Era (M. Sipihrī, Trans.). Tehran: Samt. Manṣouri, Y. (2015). Dictionary of the Pahlavi Language (Vol. 2). Tehran: Dānešgāh-e Šahīd Beheštī [In Persian]. Mashkur, M. J. (1984). Islamic Civilization in the Abbasid Era. Tehran: Golšan [In Persian]. Masʿūdī, ʿA. b Ḥ. (1965). Morūǰ al-Dhahab wa Maʿādīn al-Jawhar (A. Payandah, Trans.). Tehran: Bongah-e Tarǰomeh va Naš-e Ketāb [In Persian]. Masʿūdī, ʿA. b. Ḥ. (2011). al-Tanbīh wa al-Īšrāf (A. Payandah, Trans.). Tehran: Entešārāt-e ʿElmī va Farhangī [In Persian]. Monaǰǰīm-Tīrmīḏī, ʿA. b. M. (2012). Dīvān-i Monaǰǰīm - Tīrmīḏī (I. Shorabi-Moqaddam, Ed.). Tehran: Markaz-e Pazhūhešī-ye Mīrāṯ-e Maktūb [In Persian]. Maqadasī, A. ʿA. M. b. A. (1982). Aḥsan ul-Taqāsīm fī Maʿrīfat ul-Aqālīm (A. Monzavi, Trans.). Tehran: Muʾallefān va Motarǰemān-e Īrān [In Persian]. Maqadasī, M. b. Ṭ. (1995). al-Badʾ wa al-Tārīḵ (Vols. 4–6) (M. R. Shafiei Kadkani, Trans.). Tehran: Āgah. Musavi, S. Ḥ. (2006). The Political and Cultural Life of Baghdad’s Shiites. Qom: Bostān-e Ketāb [In Persian]. Naṣrollāhzadeh, S., & Garshasbi, A. (2016). « Parthian Royal Titles on the Coins". Journal of Historical perspective and historiography, 26(18), 137–160. Nöldeke, T. (1979). History of the Iranians and Arabs in the Sasanian Era (ʿA. Zaryab, Trans.). Tehran: Anǰoman-e Āṯār-e Mellī. Pashang, M. (2020). Etymological Dictionary of Persian (Vols. 1 & 3). Tehran: Ārūn [In Persian]. Pour-Davood, I. (1964). Ānāhītā; Panǰāh Guftār. Tehran: Amīr Kabīr [In Persian]. Qarib, B. (2004). Sogdian Dictionary (Sogdian-Persian-English). Tehran: Farhangān [In Persian]. Qazvīnī, Ḥ. B. A. B. M. ibn N. (2002). Nozhat ul-Qolūb (M. Dabirsiyaqi, Ed.). Tehran: Ḥadīṯ-e Emrūz [In Persian]. Qorashī, A. (2010). Īrān-Nāmak: A New Perspective on the History and Name of Iran. Tehran: Ketāb-e ḵūš [In Persian]. Rahmati, M. (2015). "The Relation Between Sāmānids and Abbāsid Caliphate and affecting factors on It". Journal of History of Islam and Iran, 25(28), 65–98 [In Persian]. Ṣāḥebī-Nakhǰavānī, H. b. S. b. ʿA. (1978). Taǰārīb al-Salaf (ʿA. Eqbal, Ed.). Tehran: Zabān va Farhang-e Īrān [In Persian]. Ṭabarī, M. b. ǰ. (1990). Tārīḵ al-Rusul wa al-Mulūk (Vol. 11) (A. Payandah, Trans.). Tehran: Asāṭīr [In Persian]. Ṭabarī, M. b. ǰ. (n.d.). Tārīkh al-Umam wa al-Mulūk (Vol. 7). Beirut: n.p. Yaʿqūbī, A. b. Ī. (1977). al-Boldān (M. I. Ayati, Trans.). Tehran: Bongāh-e Tarǰome va Našr-e Ketāb [In Persian]. Yaʿqūbī, A. b. Ī. (2010). Tārīḵ-e Yaʿqūbī (Vol. 2) (M. I. Ayati, Trans.). Tehran: ʿElmī va Farhangī [In Persian]. Yāqūt al-Ḥamawī, Y. b. ʿA. (2004). Moʿǰam al-Boldān (Vol. 2) (A. Monzavi, Trans.). Tehran: Sāzmān-e Mīrāṯ-e Farhangī-ye Kešvar [In Persian]. Zarinkoob, ʿA. (1984). The History of Iran After Islam. Tehran: Amīr Kabīr. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 267 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 57 |
||