تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 933 |
تعداد مقالات | 7,667 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,518,877 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,898,690 |
بینش و روش در تاریخنگاری عتبی | ||
تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
مقاله 4، دوره 19، شماره 3، آذر 1388، صفحه 59-92 اصل مقاله (299.67 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2014.822 | ||
نویسنده | ||
اسماعیل حسن زاده* | ||
استادیار گروه تاریخ دانشگاه الزهرا | ||
چکیده | ||
عتبی مورخ ایرانی عربینویس قرن پنجم، نقشی مهمی در روشنگری تحولهای شرق ایران داشته و تاریخ او الگوی مطالعات ادبی و تاریخی شده است.شرحهای متعدد و اقتباس از دادههای تاریخی او نشان میدهد تاریخ یمینی اثری تأثیرگذار بوده است.هدف این مقاله این است که با روشی تحلیلی تأثیر متقابل بینش و روش در تاریخنگاری عتبی را روشن سازد. نظام فکری عتبی مبتنی بر چهار مؤلفهی سلطنتگرایی، نخبهگرایی، انتقادی و شریعتمداری است که او را قادر ساخته است به روش توصیفی و تحلیلی به انحطاطشناسی دولتهای شرق ایران و قدرتگیری غزنویان و نقش تفکر و رفتار نخبگان در این روندها بپردازد.هر چند عتبی در هماهنگی اجزای نظام فکری موفق عمل نکرده، و روایتی تاریخی با طرحی منسجم نپرداخته است، تاریخی ارزشمند با دادههایی منحصر به فرد دربارهی شرق ایران نوشته که مورخان بعدی به آن استناد کردهاند.این جامعیت، تاریخ او را از تکنگاری فردمحور به تاریخ منطقهای بدل ساخته است. | ||
کلیدواژهها | ||
عتبی؛ تاریخ یمینی؛ غزنویان؛ سامانیان؛ خراسان؛ سلطان محمود | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Vision and Method in "Utbi's" Historiography | ||
نویسندگان [English] | ||
Esmail Hassanzadeh | ||
Assistant Professor, Department of History, Al-Zahra University | ||
چکیده [English] | ||
Utbi, an Iranian-Arabic historian of the fifth century, played an important role in shedding light on the developments in eastern Iran, and his history has become a model for literary and historical studies. An analytical method to elucidate the interaction of insights and methods in literary historiography. Utbi intellectual system is based on the four components of monarchism, elitism, criticism and Shari'a, which has enabled him to descriptively and analytically examine the decline of the governments of eastern Iran and the rise of the Ghaznavids and the role of elite thought and behavior in these processes. The components of the intellectual system have not been successful, and he has not dealt with a historical narrative with a coherent plan, he has written a valuable history with unique data about eastern Iran that has been cited by later historians.. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Utbi, History of Yamini, Ghaznavids, Samanian, Khorasan, Sultan Mahmud | ||
مراجع | ||
منابع: - استنفورد، مایکل (1386). درآمدی بر فلسفه تاریخ. ترجمه ی احمد گل محمدی. تهران: نشرنی. باسوث، ادموند.ک(1378). تاریخ غزنویان. ترجمه ی حسن انوشه. تهران: امیرکبیر. - ــــــــــــــ(1384) «شواهد شعری در تاریخ مسعودی»، ترجمه ی احمد سمیعی(گیلانی). نامه ی فرهنگستان. شماره ی 7/1. صص 159- 180. - ثعالبی نیسابوری، ابومنصور (1376).ثمارالقلوب فی المضاف و المنسوب. ترجمه ی رضا انزابی نژاد. مشهد: دانشگاه فردوسی. - عبدالملک ثعالبی نیسابوری، ابومنصور(1420). یتیمه الدهر فی محاسن اهل العصر. الطبعه الاولی. جلد4. شرح و تحقیق التدکتر مفید محمد قمیه. بیروت: دارالکتب العلمیه. - جرفادقانی، ابوشرف ناصح بن ظفر(1374). ترجمه ی تاریخ یمینی. به اهتمام جعفر شعار. تهران: علمی و فرهنگی. - حسن زاده، اسماعیل(1386). « تاریخ نگری و تاریخ نگاری عمادالدین کاتب اصفهانی». فصلنامه ی علمی- پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا. صص 55-21. - رادمنش، عطامحمد(1382). «دیباچه آراسته: بررسی خطبه آغازین ترجمه یمینی». کیهان فرهنگی. ش202. مرداد. - رحمتی، محمد کاظم (2010). «ابونصرعتبی و کتاب الیمینی». <http://rahmati.ketaban.com.16.10.2010> - عتبی، محمدبن عبدالجبار(1387). الیمینی. تحقیق یوسف الهادی. تهران: میراث مکتوب. - فروزانی، ابوالقاسم(1381). سیمجوریان: نخستین دودمان قدرتمند ترک در ایران. تهران: انتشارات ایل شاهسون بغدادی. - هروی، جواد(1382). تاریخ سامانیان: عصرطلایی ایران بعد از اسلام. تهران: امیرکبیر. - Bosworth, c.e (1926).”Early sources for the history of the first four Ghaznavid Sultans “ (997- 1041). Islamic Culture, v72-22. - Elton.I.Daniel (2010). “Historioraphy.iii, Erly Islamic period” http://www.iranica.com/articales/historigraphy-iii.14(originally December, 15, 2003. - Meisami,j.scitt (1999). Persian historiography To the End Twelfth Century, Edlinburgh University Press.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,807 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 13,057 |