تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 938 |
تعداد مقالات | 7,697 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,624,711 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,986,790 |
تحلیل پیوند میان مؤلفههای صوری و اغراض معنایی، در سورۀ مبارکۀ زلزال (بر مبنای مفهومِ صورتالمعنا و معنیالمعنا در نظریۀ نظم جرجانی) | ||
تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 آبان 1403 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2024.47338.4200 | ||
نویسندگان | ||
سید سعید احمدپور مقدم* 1؛ حسینعلی قبادی2؛ مریم قبادی3؛ سعید بزرگ بیگدلی2 | ||
1دانشکده زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت مدرس | ||
3استادیار پژوهشکدۀ مطالعات قرآنی- پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
چکیده | ||
مقالۀ حاضر بهمنظور تحلیل اعجاز کلامی قرآن، به سنجش هماهنگی میان اغراض معنایی و مؤلفههای صوری در بخشی از متن قرآن کریم میپردازد. بدین منظور، سورۀ مبارکۀ زلزال، با توجه به ظرفیتهای زبانی و بلاغی آن، بهعنوان نمونهای از این اعجاز کلامی بررسی میشود. نظریۀ «نظم»، بهدلیل جامعیت در تحلیل عناصر صوری کلام، چهارچوب نظری مقاله را تشکیل میدهد. جرجانی در این نظریه، با تحلیل کارکرد مؤلفههای صوری (عناصر نحوی، بدیع و بیان، چیدمان لغات و...) در حاصلشدن اغراض معنایی یک متن، ضمن نشاندادن حسناتّساق الفاظ قرآن با توجه به معانی آنها، دلایلی بر اعجاز قرآن اقامه میکند. فرآیند پژوهش اینگونه است که ابتدا لایههای مختلف معنایی هر آیه، به مدد تفسیرهای گوناگون قرآن کریم، تشریح شدهاند تا اغراض معنایی آشکار شود؛ سپس تمهیدات صوری مختلفی که در آیۀ مذکور – یا در ساختار کلی سوره – به کار رفتهاند تا آن اهداف معنایی حاصل آیند، بررسی شده است. نتایج این سنجش، نشان میدهد که مؤلفههای صوری مختلف این سوره، هماهنگی کامل و پیوند منسجمی با معانی محوری و اغراض محتوایی آن دارند. نوآوری پژوهش حاضر در این است که برای تحلیل هماهنگی و پیوند مذکور، تنها به ترجمه و معنای ظاهری آیات اکتفا نمیشود. بلکه با استناد به تفاسیر متعدد، لایههای مختلف معنایی هر آیه تا حد امکان تبیین و نقش مؤلفههای صوری در خلق هرکدام از این دلالتهای گوناگون معنایی (به تعبیر جرجانی، معنی المعنی) تحلیل شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
سورۀ زلزال؛ جرجانی؛ نظریۀ نظم؛ معنیالمعنا؛ صورتالمعنا | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Analysis of the harmony of formal components and semantic purposes in Surah Al-Zalzalah (Based on the concept of "form of meaning" and "meaning of meaning" in Jurjani's theory of construction) | ||
نویسندگان [English] | ||
Seyed Saeid Ahmadpour Moghadam1؛ HoseinAli Ghobadi2؛ Maryam Ghobadi3؛ Saeed Bozorg Bigdeli2 | ||
1Faculty of Persian Language and Literature, Tarbiat Modares University | ||
2Professor of the Department of Persian Language and Literature, Tarbiat Modares University | ||
3Professor of the Qur'anic Studies Department of the Institute of Human Sciences and Cultural Studies | ||
چکیده [English] | ||
This article aims to elucidate the verbal aspect of the miraculous nature of the Holy Quran, by assessing the harmony between semantic purposes and formal elements. To this end, Sura Al-Zalzalah is examined as an example of this linguistic miracle, considering its linguistic and rhetorical aspects. Jurjani's Theory of Construction, known for its comprehensive approach to analyzing the formal elements of language, forms the theoretical framework of this study. Jurjani's theory evaluates how formal elements contribute to the achievement of a text's semantic goals. He demonstrates how the Quran's word choices exhibit a remarkable coherence and alignment with their meanings, providing evidence for the Quran's miraculous nature. The research process involves a detailed analysis of each verse. Various aspects of meaning are uncovered using multiple interpretations of the Quran, aiming to reveal the semantic objectives of each verse. Subsequently, the formal and structural features employed in the verse or in the Sura's overall structure, are scrutinized to understand how they support these semantic goals. The findings indicate that the selection of words, syntactic relationships, rhetorical devices, narrative structure, and other formal arrangements in Sura Al-Zalzalah exhibit complete harmony with the Sura's central meanings and thematic objectives. The innovation in this research lies in not merely relying on translations and apparent meanings of verses for analyzing such harmony and connection. Instead, by referencing multiple interpretations, it explicates various semantic layers of each verse as much as possible and analyzes how formal components contribute to creating each distinct semantic implication. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Al-Zalzalah, Jurjani, theory of construction, meaning of meaning, form of meaning | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 31 |