پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 960 |
| تعداد مقالات | 7,934 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,425,914 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,544,983 |
تطور معنایی واژۀ «خدا» در متون اهل حق از قرن دوم هجری تاکنون | ||
| ادبیات عرفانی | ||
| مقاله 4، دوره 16، شماره 39، دی 1403، صفحه 95-122 اصل مقاله (416.36 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2024.47580.2583 | ||
| نویسنده | ||
| منصور رستمی* | ||
| مدرس مرکز حوزۀ تخصصی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران | ||
| چکیده | ||
| تجلی خداوند اصل اساسی آیین اهل حق است. در این نگرش خداوند با تجلی عام، جهان هستی را آفریده و با تجلی خاص در جامۀ انسان جلوه‌گر شده است؛ ازاین‌رو، یارسانیان، انسان مجلای ذات (فیض) حق را با اوصاف مختلفی ازجمله «خدا» (پیشوا) و «ذات خدا» خوانده‌اند. ازآنجا که واژۀ خدا ابتدا به معنی مالک، صاحب و پیشوا به کار رفته و سپس به‌جهت تطور معنا به معنی «الله» رواج یافته است، عامۀ یارسانیان از این موضوع آگاهی نیافته‌اند، لذا گرایش به انسان ـ خدایی در جامعۀ اهل حق پدیدار شده است. اینک این پرسش مطرح است که راه برون‌رفت از انسان ـ خدایی چیست. یافته‌های پژوهش نشان داده است که مفهوم‌شناسی خدا در کلام دوره‌های مختلف دلالت می‌کند که معنای خدا در کلام آیینی بانیان اولیۀ یارسان با معنای آن در کلام دوره‌های بعد متفاوت است که تمیز کاربرد، معنا و مصادیق آن با قرینۀ لفظی یا معنوی مشخص است. این مقاله با روشی توصیفیتحلیلی براساس منابع اولیه و اصلی این آیین به بررسی و نقد ایدۀ عالمان اهل حق پرداخته است که به انسان ـ خدایی گرایش یافته‌اند. مفهوم‌شناسی واژۀ خدا و خداوند و مصادیق آن در کلام‌های مختلف از دیگر اهداف این مقاله است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آیین اهل حق؛ انسان ـ خدایی؛ آیین یارسان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The semantic evolution of the word “God” in the texts of the Ahl al-Haqq since the second century AH | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mansour Rostami | ||
| Lecturer, Kermanshah Seminary Higher Education Center, Kermanshah, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The manifestation of God is the central tenet of the religion of the Ahl al-Haqq. According to their beliefs, God created the universe through general manifestation and manifested Himself in the form of man through special manifestation. Consequently, the Yarsanis consider humans to be embodiments of God’s essence (or grace), attributing to them various qualities, including the title “God” (as in “leader”) and identifying them with “the essence of God.” Because the term “God” initially signified “owner,” “possessor,” and “leader” before evolving to commonly mean “Allah,” many Yarsanis are unaware of this historical shift in meaning, leading to a tendency to view humans as divine figures within the Ahl al-Haqq community. Now, the question arises as to what is the way out of the human-god. Research suggests that the conceptualization of God in the texts from different periods reveals a significant difference in meaning between the ritual texts of the early Yarsan founders and those of later periods. This distinction provides a clear verbal and spiritual connotation to its use, meaning, and instances. This article, employs a descriptive-analytical method, drawing upon primary sources of the religion to examine and critique the tendency among some Ahl al-Haqq scholars to embrace the idea of a “human-god.” Furthermore, this article aims to analyze the conceptualization of the word “God” and its various interpretations within different texts. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ahl al-Haqq religion, Human-god, Yarsan religion | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم
ازنیقی، محمدبن‌قطی الدین. (1395). فتح مفتاح الغیب. مقدمه و تصحیحِ اکبر راشدی نیا. تهران: سخن.
افضلی، سید قاسم. (2011). سیری به‌سوی خاندان سید محمد گوره سوار. به‌اهتمامِ سید مسعود افضلی. عراق. اربیل: نشر مکریانی.
القاصی، مجید. (1358). آیین یاری. تهران: کتابخانۀ طهوری.
بانیارانی، تیمور. (1380). دفتر. تصحیحِ حسین روحتافی. به‌خط سید ایمان خاموشی.
حسینی، سیدمحمد. (1395). ترجمه و تفسیر دیوان گوره. تهران. انتشارات: پرسمان.
حسینی، سیدمحمد. (1390). میردان. عراق. سلیمانیه.
خوارزمی، تاج‌الدین حسین. (1379). شرح فصوص الحکم. چاپ2. قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
خوارزمی، تاج‌الدین حسین. (1382). دیوان گوره. با مقدمۀ سید محمد حسینی. کرمانشاه: انتشارات باغ نی.
خوارزمی، تاج‌الدین حسین. (بی‌تا). دیوان گورۀ گوران. خطی. چاپ نشده.
خوارزمی، تاج‌الدین حسین. (بی‌تا). دورۀ هفتوانه. خطی. چاپ نشده.
سورانی، نوروز. (بی‌تا). دفتر. خطی. به خط کرندی.
شیخ‌امیر. (بی‌تا). دیوان. خطی. به‌خط سید ایمان خاموشی (1379).
صدرا، محمدبن‌ابراهیم. (1361). الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه. چاپ2. تصحیحِ سید جلال الدین آشتیانی. مشهد: المرکز الجامعی للنشر.
طاهری، طیب. (1394). بانک سرحدان. عراق: سلیمانیه.
طاهری، طیب. (بی‌تا). کلام دورۀ شاه خوشین. خطی. چاپ نشده.
طاهری، طیب. (بی‌تا). کلام دورۀ سید فرضی. کاتب سید ایمان خاموشی 1381. خطی.
عابدین. (1393). کلام. بی‌جا.
قیصری، داود. (1382). شرح فصوص‌الحکم. تحقیقِ آیت‌الله حسن حسن‌زادۀ آملی (الطبعه الولی). قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
لاهیجی، محمد‌بن‌یحیی. (1385). مفاتیح‌الاعجاز فی شرح گلشن‌راز. چاپ6. تهران: انتشارات زوار.
لاهیجی، محمد‌بن‌یحیی. (بی‌تا). مجمع الکلام اهل حق سرانجام. گردآوری و ترجمۀ سام‌الدین تبریزیان. خطی.
مجلۀ پیام یاری. (بی‌تا). «سیری در گلزار کلام». نوشتۀ نرگس کاویانی. ( 10). بی‌جا.
مجلۀ پیام یاری. «کردار و خدمت». نوشتۀ رحیم شاهویی. ( 10). بی‌جا.
مجلۀ پیام یاری. «کتاب‌شناسی یارسان». نوشتۀ منصور سراوند. ( 10). بی‌جا.
مجلۀ پیام یاری. «نگاهی صرفاً تاریخی به پیدایش دین یاری (اهل حق)». نوشتۀ علی نظری جلالوند. ( 10). بی‌جا.
معین، محمد. (1364). فرهنگ معین. تهران: امیرکبیر.
The Holy Quran Izniqi, Muhammad ibn Qati al-Din (2016). Conquering the Key of the Unseen. Introduction and correction: Akbar Rashedi-Niya. Tehran: Sokhan.(in English). Afzali, Seyyed Qasem (2011). Journey to the Family of Sayyid Muhammad Gore-Savar. With the care of Sayyid Masoud Afzali. Iraq. Erbil: Makriyani Publishing House. .(in English). Al-Qasi, Majid (1979). Ain-Yari, Tehran: Tahuri Library. .(in English) . Baniyarani, Timur (2001). Office. Correction by Hossein Rohtafi, in the handwriting of Seyyed Iman Khamushi. .(in English). Hosseini, Seyyed Mohammad (2016). Translation and commentary of Divan Gore (first edition). Tehran. Pressman Publishing House. .(in English). ـ (2004). Divan Gore. With an introduction by Seyyed Mohammad Hosseini. Kermanshah: Bagh-e-Ney Publications. .(in English). .(in English)(beta). Divan Gore Goran. Handwritten. Unpublished. (beta). Heptavaneh period. Handwritten. Unpublished. Sorani, Nowruz (beta). Handwritten. In the script of Karandi. .(in English). Sheikh-Amir (beta). Divan. Handwritten, in the script of Seyyed Iman Khamushi (2001) .(in English)). Sadra, Muhammad ibn Ibrahim (1982). Al-Shawahid al-Ruboobiyyah fi al-Manahij al-Saluqiyyah. 2nd edition. Corrected by Seyyed Jalal al-Din Ashtiani. Mashhad: Al-Markaz al-Jami’i for Publishing. .(in English). Taheri, Tayyeb (2016) Bank Sarhadan. Iraq: Sulaymaniyah. .(in English). .(in English) (beta). Kalam of the period of Shah Khoshin. Handwritten. Unpublished. .(in English)(beta). Kalam of the period of Sayyid Farzi. Writer Seyyed Iman Khamushi(2006. Handwritten. Abedi(2015). Theology. Out of place. .(in English). Qaysari, Davud (2000). Explanation of the Elements of Judgment, research by Ayatollah Hassan Hassanzadeh Amoli (first edition). Qom: Islamic Propaganda Publications. .(in English). Lahiji, Mohammad bin Yahya (2007). Mafatih al-Ajaz fi explanation of Golshan-Raz, 6th edition. Tehran: Zovar Publications. .(in English). “A purely historical look at the emergence of the religion of Yarī (Ahl al-Haqq).” Written by Ali Nazari Jalalvand. Issue 10. Out of place .(in English). Moein, Mohamma(2007), Farhang Moein, Tehran: Amir Kabir. .(in English) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 166 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 27 |
||