پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 933 |
| تعداد مقالات | 7,667 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,518,733 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,898,607 |
اهمیت و کارکرد روش پروسوپوگرافی (پیشینه‌نگاری) در مطالعات تاریخ ساسانی (از اردشیر بابکان تا پایان دوران شاپور ذوالاکتاف) | ||
| تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
| مقاله 12، دوره 33، شماره 31 - شماره پیاپی 116، تیر 1402، صفحه 295-316 اصل مقاله (454.19 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2024.46703.1718 | ||
| نویسندگان | ||
| ویدا موفقی1؛ روزبه زرین کوب* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه تاریخ، دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه تاریخ، دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| با وجود این که پیشینه و نقش افراد در مطالعات تاریخی همیشه مدنظر مورخان بوده است، شناسایی همه‌جانبه و گروهی شخصیت‌های تاریخی، براساس موضوع، کمتر دیده می‌شود. پروسوپوگرافی (پیشینه‌نگاری) امکان گردآوری منظم داده‌های موجود دربارۀ شخصیت‌های مرتبط با هر موضوع را به‌گونه‌ای فراهم می‌آورد که چینش گروهِ هدف بر مبنای ویژگی‌های مشترک، از میان منابع اولیه و بررسی مدخل‌ها به کمک پژوهشهای جدید صورت گیرد. پروسوپوگرافی در صورت تمایل پژوهشگر، به دور از سیطرۀ کلان‌روایت‌ها یا کهن‌روایت‌ها، به تحلیل موضوع می‌انجامد. ضرورت شناسایی مستقل شخصیت‌های تاریخی و بازبینی موضوعات دو سدۀ نخست ساسانی (از اردشیر بابکان تا پایان دوران شاپور ذوالاکتاف)، پژوهش حاضر را نخست به‌سمت معرفی روش پروسوپوگرافی و شیوۀ اجرای آن در مطالعات تاریخی و سپس معرفی موضوعات مناسب با روش فرامی‌خواند. دستاورد پژوهش نیز باتوجه‌به توضیحاتی که در هر قسمت دربارۀ روش ارائه می‌شود، فراهم‌نمودن بستری برای مطالعۀ برخی موضوعات تاریخی دو سدۀ نخست ساسانی است که به دلایلی چون کمبود منابع و چیرگی فضای فکری تاریخ‌نگاری‌های سده‌های بعد، ابهاماتی دارند. پژوهش حاضر به‌جای ارائۀ یک نمونۀ منفرد، به بیان اهمیت و کارکرد پروسوپوگرافی در موضوعاتی می‌پردازد که هر کدام نقطۀ شروعی برای ادامۀ آن تا پایان دوران ساسانی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پروسوپوگرافی (پیشینه‌نگاری)؛ ساسانیان؛ تاریخ سیاسی؛ تاریخ اجتماعی؛ نام‌شناسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The significance and function of prosopography in the studies of Sasanian history (from Ardashir Babakan to the end of the reign of Shapur Zul-Aktaf | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Vida Movaffaghi1؛ Roozbeh Zarrinkoob2 | ||
| 1PhD student, Department of History, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of History, Faculty of Literature and Humanities, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Although historians have traditionally considered individuals' background or roles in historical studies, a comprehensive and subject-based group identification of historical figures is rarely seen. Prosopography offers a systematic approach to collecting and organizing data about individuals related to a specific topic, focusing on shared characteristics among primary sources. This method allows researchers to analyze subjects beyond dominant or traditional narratives' constraints. The need for independent identification of historical figures and reconsideration of issues from the first two centuries of the Sassanid era (from Ardeshir Babkan to the end of Shapur Zol-Aktaf’s era) prompts this research to first introduce the prosopography method and its application in historical studies, and then suggest topics well-suited for that. The research aims to provide a platform for examining certain historical issues from the first two centuries of the Sassanid era—an era often marked by uncertainties due to scarce sources and the influence of the intellectual atmosphere in later historiography. Rather than focusing on a single case, this study highlights the importance and function of prosopography in various subjects. Each subject serves as a foundation for continued research through the end of the Sassanid era. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Prosopography, Sasanians, Political History, Social History, Onomastics | ||
| مراجع | ||
|
آگاتانگغوس (1397) تاریخ ارمنیان، ترجمۀ گارون سارکسیان، تهران: نائیری.
پاوستوس بوزند (1397) تاریخ ارمنیان، ترجمۀ گارون سارکسیان، تهران: نائیری.
حضرتی، حسن (1397) روش پژوهش در تاریخ‌شناسی: با تجدید نظر و اضافات، قم: لوگوس.
حضرتی، حسن (1401الف) «درآمدی بر دوره‌بندی موضوعی و بوم‌محور از تاریخ ایران»، تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری دانشگاه الزهرء، 32( 29)، صص 133- 105.
حضرتی، حسن (1401ب) ««توصیف فربه» مهم‌ترین مسئولیت علمی مورخان از قدیم تا جدید»، تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری دانشگاه الزهرا، 32(30)، صص 133- 117.
دریایی، تورج (1398) شاهنشاهی ساسانی( 224- 651م)، ترجمۀ شهربانو صارمی، تهران: ققنوس.
زرین‌کوب، روزبه (1393) «تاریخ سیاسی ساسانیان»، تاریخ جامع ایران، جلد 2، تهران: دایرة المعارف بزرگ اسلامی.
زرین‌کوب، روزبه؛ مسگر، علی‌اکبر(1400) «هم‌پیمانی نیروهای اجتماعی در پی‌ریزی شهریاری ساسانی»، تاریخ اجتماعی و اقتصادی، پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی، 10(2)، صص115- 91.
شایگان، رحیم (1378) «منصب هرگبد در دورۀ ساسانی»، ادبیات و زبان‌ها، ایران‌نامه، (66)، صص287- 290.
شهبازی، علیرضاشاپور (1389) تاریخ ساسانیان: ترجمۀ بخش ساسانیان از کتاب تاریخ طبری و مقایسۀ آن با تاریخ بلعمی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
عباسی، سمیه؛ ملکشاهی، هاشم (1401) «تاریخ میان‌رشته‌ای و جایگاه آن در پژوهشهای تاریخی»، تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری دانشگاه الزهرا، 32(29)، صص220- 183.
محمدپور، احمد (1397) روش در روش: دربارۀ ساخت معرفت در علوم‌انسانی، قم: لوگوس.
ملایی‌توانی، علیرضا (1386) درآمدی بر روش پژوهش در تاریخ، تهران: نی.
نصراله‌زاده، سیروس (1384) نام‌تبارشناسی ساسانیان از آغاز تا هرمز دوم، تهران: پژوهشکدۀ زبان و گویش.
هویزه، فیلیپ (1389) «ادبیات کتیبه‌ای در زبان‌های ایرانی باستان و میانه»، ترجمۀ سیروس نصراله‌زاده، تاریخ ادبیات فارسی: ادبیات ایران پیش از اسلام، جلد 17 (پیوست1)، زیر نظر احسان یارشاطر، تهران: سخن.
Ankoud, R.,” 2020, Prosopography: An Approach to Studying Elites and Social Groups”, AlMuntaqa, 3(1), pp.70-85. Brosius, Maria, 2000,” Women in Pre-Islamic Iran”, EIr. Carney, T.F., 1973,” Prosopography: payoffs and pitfalls”, Phoenix, 27(2), pp.156-179. Carter, J.M.,” 1984, Prosopography as a Teaching Tool: Understanding the Essence of Power”, The Clearing House, 58(1), pp.14-17. Coles, D.C.; Netting, F.E.; and O’Connor, M.K., 2018,” Using prosopography to raise the voices of those erased in social work history”, Affilia, 33(1), pp.85-97. Eck, Werner, 2003,” The Prosopographia Imperii Romani and Prosopographical Method”, Fifty years of prosopography: the later Roman Empire, Byzantium and beyond (No. 118). Oxford University Press. Bosworth, C. Edmund, 1995,” Dīvãn: ii. Government Office”, EIr, Vol. VII, Fasc. 4, pp. 432-438. Horster, M., 2007,” The Prosopographia Imperii Romani (PIR) and New Trends and Projects in Roman Prosopography”, Prosopography. Approaches and Applications, pp. 231-240. Justi, F., 1895, Iranisches Nnamenbuch, NG Elwert. Kamenka, Eugene, 1989, Bureaucracy, (Oxford: Basil Blackwell). Keats-Rohan, K.S., 2007a,” Biography, identity and names: Understanding the pursuit of the individual in prosopography”, Prosopography Approaches and Applications. A Handbook, pp.139-182. Keats-Rohan, K.S., 2007b,” Introduction: Chameleon or chimera? Understanding prosopography”, Prosopography Approaches and Applications, pp. 1- 32. Koenraad, V.; Carlier, M.; and Dumolyn, J., 2007, A short manual to the art of prosopography. Keats-Rohan, Katherine, SB (ed.). Prosopography Approaches and Aplications. Oxford: University of Oxford, pp.35-69. Kovács, Peter, 2012,” Epigraphic records”, A Companion to Marcus Aurelius, pp.77-91. Parnell, D.A., 2012,” A Prosopographical Approach to Justinian's Army”, Medieval Prosopography, pp.1-75. Perikhanian, A., 1983,” Iranian society and law”, The Cambridge History of Iran, 3(2), pp.627-680. Pourshariati, Parvaneh, 2008, Decline and Fall of the Sasanian Empire: the Sasanian-Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran, London and B. Tauris. Shahbazi, A. Shapur, 1983,” Studies in Sasanian Iconography I. Narse`s Investiture at Naqš-I Rustam”, AMI 16, 255- 268. Shahbazi, A. Shapur, 1985,“ Studies in Sāsānian Prosopography II. The Relief of Ardašir II at Tāq- I Bustān”, Archaeologische Mitteilungem aus Iran, 18: 181- 185. Shahbazi, A. Shapur, 1986, “Army i. Pre-Islamic Iran,” EIr, vol. II/5, pp. 489-499. Shahbazi, A. Shapur, 1998,” Studies in Sasanian Prosopography: III Barm-I Dilak: Symbolism of Offering Flowers”, The Art and Archaeology of Ancient Persia, ed. V. Sarkhosh, et al. I.B. Tauris, London, pp. 58-66. Shahbazi, A. Shapur, 2005a,” Sasanian Dynasty”, EIr, online edition. Stone, Lawrence, 1971,” Prosopography”, Daedalus, Historical Studies Today, vol. 100, no.1, pp. 46- 79. Tafazzoli, Ahmad, 2000, Sasanian Society: I. Warriors II. Scribes III. Dehqãns, New York: Bibliotheca Persica Press. Wilson, Stephen, 1998, The Means of Naming: a Social and cultural history of personal naming in western Europe, London.
Abbasi, Somayeh & Malekshahi, Hashem (2022). "Interdisciplinary History and its Position in Historical researches", Journal of historical perspective and historiography, Vol 32, No 29, 120-183. Agathangelos, 2018, History of the Armenians, tr. Garon Sarksian, Tehran: Na΄iri. Daryaee, Touraj. (2019), Sasanian Persia (224- 651 A.D.), tr. Shahrbanoo Saremi, Tehran: Qoqnūs. Hazrati, Hassan (2022), An introduction to the thematic and native periodization of Iran's history, Journal of historical Perspective & historiography, Vol.32, No.29, pp.105-133. Hazrati, Hassan (2022). Research method in historiography, (3rd edition), Tehran: Lūgūs. Hazrati, Hassan (2023), "Thick Description", the most important scientific responsibility of historians from old to modern period, Journal of historical Perspective & historiography, Vol.32, No.30, 117- 133. Huyse, Ph. (2010),” Inscriptional literature in old and Middle Iranian Languages: Middle Persian inscriptions”, tr. Cyrus Nasrolahzadeh, A history of Persian literature: The Literature of pre-Islamic Iran, ed. Ehsan Yarshater, Vol. 17, Tehran: Soḵan. Mohammadpour, Ahmad, 2017, Method for Method: on the structure of Knowledge in Humanities, Qom: Lūgūs. Mollaiy Tavani, Alireza, 1386, an introduction to the research method in history, Tehran: Ney. Nasrolahzade, Siros, 2014, Sassanian prosopography from the beginning to Hormuz II, Tehran: Research Institute for Language and Dialect. Pawstos (Faustus) of Byzantium (2018), History of Armenias, tr. Garon Sarksian, Tehran: Nā’īrī. Shayegan, M. Rahim (1999),” Mansab Argbed in the Sassanid Period”, Literature and Languages, Irannameh, Spring, No. 66. Shahbazi, Alireza Shapour, (2010), Sassanian history: translation of the Sasanian section from Tabari's history and its comparison with Balami's history, Tehran: Iran University Press (IUP). Zarrinkoob, Roozbeh (2014),” Political History of the Sassanids”, The comprehensive History of Iran, Vol. 2, Tehran: The center foe the great Islamic Encyclopedia. Zarrinkoob, Roozbeh & Mesgar, Ali Akbar (2022),” Association of social forces in laying the foundation establishment of the Sassanid State”, Socio Economic History Studies, Institute for Humanities and Cultural Studies (IHCS) Biannual Journal, Vol. 10, No. 2, Autumn and Winter, 89-115.
Ankoud, R.,” 2020, Prosopography: An Approach to Studying Elites and Social Groups”, AlMuntaqa, 3(1), pp.70-85. Brosius, Maria, 2000,” Women in Pre-Islamic Iran”, EIr. Carney, T.F., 1973,” Prosopography: payoffs and pitfalls”, Phoenix, 27(2), pp.156-179. Carter, J.M.,” 1984, Prosopography as a Teaching Tool: Understanding the Essence of Power”, The Clearing House, 58(1), pp.14-17. Coles, D.C.; Netting, F.E.; and O’Connor, M.K., 2018,” Using prosopography to raise the voices of those erased in social work history”, Affilia, 33(1), pp.85-97. Eck, Werner, 2003,” The Prosopographia Imperii Romani and Prosopographical Method”, Fifty years of prosopography: the later Roman Empire, Byzantium and beyond (No. 118). Oxford University Press. Bosworth, C. Edmund, 1995,” Dīvãn: ii. Government Office”, EIr, Vol. VII, Fasc. 4, pp. 432-438. Horster, M., 2007,” The Prosopographia Imperii Romani (PIR) and New Trends and Projects in Roman Prosopography”, Prosopography. Approaches and Applications, pp. 231-240. Justi, F., 1895, Iranisches Nnamenbuch, NG Elwert. Kamenka, Eugene, 1989, Bureaucracy, (Oxford: Basil Blackwell). Keats-Rohan, K.S., 2007a,” Biography, identity and names: Understanding the pursuit of the individual in prosopography”, Prosopography Approaches and Applications. A Handbook, pp.139-182. Keats-Rohan, K.S., 2007b,” Introduction: Chameleon or chimera? Understanding prosopography”, Prosopography Approaches and Applications, pp. 1- 32. Koenraad, V.; Carlier, M.; and Dumolyn, J., 2007, A short manual to the art of prosopography. Keats-Rohan, Katherine, SB (ed.). Prosopography Approaches and Aplications. Oxford: University of Oxford, pp.35-69. Kovács, Peter, 2012,” Epigraphic records”, A Companion to Marcus Aurelius, pp.77-91. Parnell, D.A., 2012,” A Prosopographical Approach to Justinian's Army”, Medieval Prosopography, pp.1-75. Perikhanian, A., 1983,” Iranian society and law”, The Cambridge History of Iran, 3(2), pp.627-680. Pourshariati, Parvaneh, 2008, Decline and Fall of the Sasanian Empire: the Sasanian-Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran, London and B. Tauris. Shahbazi, A. Shapur, 1983,” Studies in Sasanian Iconography I. Narse`s Investiture at Naqš-I Rustam”, AMI 16, 255- 268. Shahbazi, A. Shapur, 1985,“ Studies in Sāsānian Prosopography II. The Relief of Ardašir II at Tāq- I Bustān”, Archaeologische Mitteilungem aus Iran, 18: 181- 185. Shahbazi, A. Shapur, 1986, “Army i. Pre-Islamic Iran,” EIr, vol. II/5, pp. 489-499. Shahbazi, A. Shapur, 1998,” Studies in Sasanian Prosopography: III Barm-I Dilak: Symbolism of Offering Flowers”, The Art and Archaeology of Ancient Persia, ed. V. Sarkhosh, et al. I.B. Tauris, London, pp. 58-66. Shahbazi, A. Shapur, 2005a,” Sasanian Dynasty”, EIr, online edition. Stone, Lawrence, 1971,” Prosopography”, Daedalus, Historical Studies Today, vol. 100, no.1, pp. 46- 79. Tafazzoli, Ahmad, 2000, Sasanian Society: I. Warriors II. Scribes III. Dehqãns, New York: Bibliotheca Persica Press. Wilson, Stephen, 1998, The Means of Naming: a Social and cultural history of personal naming in western Europe, London. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 77 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4 |
||