پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 960 |
| تعداد مقالات | 7,934 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,425,820 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,544,755 |
تحلیل گفتمان بازنمایی چهرۀ حلاج در آثار خواجه عبدالله انصاری | ||
| ادبیات عرفانی | ||
| مقاله 5، دوره 16، شماره 38، مهر 1403، صفحه 135-165 اصل مقاله (451.44 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2024.46259.2543 | ||
| نویسندگان | ||
| مهراد اسد پاسکی* 1؛ علی تسلیمی2؛ محمد کاظم یوسف پور3 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 3دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| چکیده | ||
| انصاری صوفی برجستۀ شیوۀ صحو و از علمای مشهور حنبلی است. زندگی‌اش در اهتمام بر نوشتن حدیث، ارشاد و بدعت‌ستیزی گذشت. او نیز مانند دیگر صوفیان هم‌عصر خود چون هجویری و قشیری، در آثار خود ضمن تبیین برخی از مسائل صوفیه، آرای حلاج را نیز انعکاس داده است. هدف مقاله معرفی همین آراست. این پژوهش سعی دارد تا با تلفیقی از روش‌های تحلیل گفتمان سه سطحی فرکلاف و لاکلو و موف به مطالعۀ بازنمایی چهرۀ حلاج بپردازد. در بخش توصیف از فرانقش ِاندیشگانی دستور نظام‌مند هالیدی که برای بررسی فعل‌ها و فرایند‌ها مناسب است بهره گرفته‌ایم. نتایج بررسی نشان می‌دهد که از نظرگاه یک شیخ‌الاسلام حنبلی، در کلام حلاج هرآنچه به رعایت حدود شریعت مربوط می‌شود، مورد پسند است و عدم پایبندی به ظواهر شریعت نارضایتی او را در پی دارد. بااین‌همه شیخ‌الاسلام، حلاج را مستحق آن فرجام ناگوار نمی‌شمارد و آن اتفاق را محصول توطئۀ اهل کلام می‌داند. از منظر گفتمان تصوف نیز نظر خواجه عبدالله دربارۀ حلاج تقریباً با دیدگاه دیگر صوفیان اهل صحو مشترک است. وی حلاج را در سیر الی الله صادق می‌داند، اما آشکارکردن رازهای صوفیان در بین عوام، ناسپاسی‌اش نسبت‌به استاد و مواردی ازاین‌دست را نمی‌پسندد و بدفرجامی او را نتیجۀ ناسپاسی به استاد می‌داند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حلاج؛ انصاری؛ تحلیل گفتمان فرکلاف؛ نظریۀ لاکلو و موف؛ زبان عرفان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Discourse analysis of the representation of Hallaj's face in the works of Khwaja Abdullah Ansari | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mehrad Asad Paski1؛ Ali Taslimi2؛ Moamadkazem Yoosef Pour3 | ||
| 1PhD student of Persian language and literature, Guilan University, Rasht, Iran | ||
| 2Associate Professor of Persian Language and Literature, Guilan University, Rasht, Iran | ||
| 3Associate Professor of Persian Language and Literature, Guilan University, Rasht, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Ansari is a prominent Sufi of the Sahv (school of soberness) and one of the famous Hanbali scholars. His life was dedicated to writing hadith, guidance and anti-innovation. Like Hojviri and Qosheiri, he expounded some topics of Sufism in his works, and in line with this aim, the views of Hallaj were also reflected in these works as one of the crucial elements of Sufism. The aim of the present article is to introduce these views.This research tries to study Hallaj's representation by combining the three-level discourse analysis methods of Fairclough, Laclou, and Mouffe. In the description part, Halliday's systematized order was used, which is suitable for the study of verbs and processes. From the perspective of a Hanbali Shaykh-al-Islam, the survey results show that everything related to observing the limits of the Sharia Law in the words of Hallaj is acceptable to Ansari, and not adhering to the appearances of the Sharia Law is not acceptable to him. However, he did not believe that Hallaj deserved an unfortunate end. From the perspective of Sufi discourse, he shares a similar viewpoint with other Sufis from the Sahv School of Thought towards Hallaj. sincere in his relationship with God (Sir-El-Allah) and disapproves of revealing the secrets of Sufism to the general public, considering it a form of ingratitude toward the master. He believes that Hallaj’s tragic fate resulted from this ingratitude. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Hallaj, Ansari, Fairclough discourse analysis, Theory of Laclau and Mouffe, The language of mysticism | ||
| مراجع | ||
|
آقا‌گل‌زاده، فردوس. (1390). تحلیل گفتمان انتقادی. چاپ2. تهران: علمی.
آقا‌گل‌زاده، فردوس. (1399). فرهنگ توصیفی تحلیل گفتمان و کاربردشناسی. تهران: علمی.
ابن‌جوزی، عبدالرحمان‌بن‌علی. (1413-1412ق). المنتظم فی تاریخ الامم و الملوک. دراسه و تحقیق: مصطفی عبدالقادر عطا؛ محمد عبدالقادر عطا. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابوزهره، محمد. (1398). تاریخ مذاهب اسلامی. ترجمۀ علیرضا ایمانی. چاپ3. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
انصاری، خواجه عبدالله. (1361). طبقات الصوفیه. به کوشش محمد سرور مولایی. تهران: توس.
انصاری، خواجه عبدالله. (1362). طبقات الصوفیه. به‌کوشش عبدالحی حبیبی قندهاری. تهران: فروغی.
انصاری، خواجه عبدالله. (1372). مجموعۀ رسائل خواجه عبدالله انصاری. تصحیح محمد سرور مولایی. تهران: توس.
انصاری، خواجه عبدالله. (1380). رسائل خواجه عبدالله انصاری. تصحیح و مقدمۀ محمد سرور مولایی. دو جلد. تهران: توس.
انصاری، حسن. (1374). احمد‌‌بن‌حنبل. دائره‌‌المعارف اسلامی. جلد1. تهران: مرکز دائره‌‌المعارف اسلامی.
برتلس، یوگنی ادواردویچ. (1376). تصوف و ادبیات تصوف. تهران: سخن.
بنداری، فتح‌بن‌علی. (1356). تاریخ سلسلۀ سلجوقی. ترجمۀ محمد‌حسین جلیلی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
بورکوی، سرز دو لوزیه دو. (1381). سرگذشت پیر هرات. ترجمۀ دکتر روان‌فرهادی. تهران: مؤسسۀ الست.
تسلیمی، علی. (1400). «میدان و نظم گفتمانی در بوف کور». رخسار زبان (نقد زبانی و ادبی). (17). صص79-65.
جامی، عبدالرحمان. (1375). نفحات الانس فی حضرات القدس. تصحیح محمد توحیدی‌پور. تهران: علمی.
جلالی، سیدلطف‌الله. (1400). اشاعره و ماتریدیه در جهان معاصر. قم: دانشگاه ادیان و مذاهب.
حلبی، علی‌اصغر. (1376). مبانی عرفان و احوال عارفان. تهران: اساطیر.
دینانی، آرزو. (1395). «جایگاه نفوذ زبان، اندیشه و تجارب عرفانی حلاج در جهان‌بینی عرفا (احمد غزالی، عین‌القضات، عطار و مولانا)» رسالۀ دکتری.
دینانی، آرزو؛ یوسف‌‌پور، محمد‌کاظم ؛ نیکویی، علیرضا. (1394). «تحلیل انتقادی روایت زندگی و مرگ حلاج در گفتمان انقلابی چپ». ادبیات عرفانی، دانشگاه الزهرا. 7(12). صص43-7.
رحمانی، ساسان. (1398). «بررسی و تحلیل تأثیر اندیشۀ حلاج بر آثار عرفانی قرون پنجم تا نهم هجری». رسالۀ دکتری. دانشگاه پیام‌نور.
سلطانی، علی‌اصغر. (1400). قدرت، گفتمان و زبان. تهران: نی.
صادقی فسایی، سهیلا؛ روزخوش، محمد. (1392). «نکاتی تحلیلی و روش‌‌شناختی دربارۀ تحلیل گفتمان». مطالعات اجتماعی ایران. 7(4). صص29-4.
صفایی، مژگان؛ عادل، سیدمحمدرضا؛ رمضان‌زاده لک، محمود (1396). «بررسی و تحلیل فرایندهای فرانقش اندیشگانی در شعر «کسی که مثل هیچ‌کس نیست» فروغ فرخزاد در چارچوب نظریۀ نقش‌گرای هلیدی». شعر‌پژوهی. 9(2). صص120-97.
عمید زنجانی، عباسعلی. (1366). پژوهشی در پیدایش تحولات تصوف. تهران: امیرکبیر.
فرکلاف، نورمن. (1399). تحلیل گفتمان انتقادی. ترجمۀ روح‌الله قاسمی. چاپ2. تهران: اندیشۀ احسان.
فرکلاف، نورمن. (1379). تحلیل گفتمان انتقادی. ترجمۀ گروه مترجمان. تهران: مرکز مطالعات رسانه‌ها.
قهرمانی، مریم. (1393). ترجمه و تحلیل انتقادی گفتمان؛ رویکرد نشانه‌‌شناختی. تهران: علمی.
مادلونگ، ویلفرد. (1377). فرقه‌های اسلامی. ترجمۀ ابوالقاسم سرّی. تهران: اساطیر.
مقدسی، ابوعبدالله. (1385). احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم. ترجمۀ علی‌نقی منزوی. تهران: کومش.
منتگمری، و. و. (1389). فلسفه و کلام اسلامی. ترجمۀ ابوالفضل عزتی. تهران: علمی.
ولوی، علی‌محمد. (1400). تاریخ علم کلام و مذاهب اسلامی. تهران: بعثت.
هجویری غزنوی، ابوالحسن علی‌بن‌عثمان جلابی. (1376). کشف المحجوب. به کوشش و. ژوکوفسکی. تهران: طهوری.
هلیدی، مایکل؛ حسن، رقیه. (1395). زبان، بافت و متن. ترجمۀ مجتبی منشی‌زاده و طاهره ایشانی. تهران: علمی.
یعقوبی جنبه‌سرایی، پارسا؛ رحیمی، منصور (1397). «در برساخت گفتمانی پیرنگ در گزارش‌های تذکره‌ایِ عرفانی: حلاج». نقد ادبی، 11(42). صص112-85.
یورگنسن، ماریان و فیلیپس، لوئیز. (1393). نظریه و روش در تحلیل گفتمان. تهران: نی.
Fairclough,Norman(1992).Discourse and Sosial Chnge,London:Polity Press. Fairclough,Norman(2010).Critical Discourse Analyisis: The Critical Study of Language. London: Verso. Halliday, M. A. K., & Matthiessen, C. M. I. (2004). An Introduction to Functional Grammar. London: Routledge. Laclau, E and Mouffe, C. (1985), Hegemony and Sosialist Strtegy:Towards a Radical Democratic Politics, London:Verso. Agha Golzadeh, Ferdous. (2011). Critical discourse analysis, 2nd edition. Tehran: Elmi. Agha Golzadeh, Ferdous. (2020). Descriptive culture of discourse analysis and pragmatics. Tehran: Elmi. Ibn Juzi, Abd al-Rahman ibn Ali (1991-1992). Al-Muntazam fi Tarikh al-Umam va-al-Muluk, study and research: Mustafa Abd al-Qader Ata, Muhammed Abd al-Qader Ata, Beirut: Daar al-Kutub al-Ilmiyah. Abu Zohra, Muhammad. (2019). History of Islamic denominations. Translated by Alireza Imani. 3rd edition, Qom: University of Religions and denominations. Ansari, Abdullah. (1993). The collection of Abdullah Ansari’s letters, corrected by Mohammad Sarvar Molaei. Tehran: Tous. Ansari, Abdullah. (2001). Letters of Abdullah Ansari. Correction and introduction by Mohammad Sarvar Molaei. Two volumes, Tehran: Tous. Ansari, Abdullah. (1983). Tabaqat al-Sufiyyah. By the efforts of Abd al-Hay Habibi Qandahari, Tehran: Foroughi. Ansari, Abdullah. (1982). Tabaqat al-Sufiyyah. By the efforts of Mohammad Sarvar Molaei. Tehran: Tous. Ansari, Hassan. (1995). Ahmed Ibn Hanbal. Islamic encyclopedia. Volume 1, Tehran: Islamic Encyclopedia Center. Bertels, Evgenii Eduardovich. (1997). Sufism and Sufism Literature. Tehran: Sokhan. Bundari, Fath In Ali. (1977). The History of the Seljuk dynasty. Translated by Mohammad Hossein Jalili. Tehran: Bonyad-e Farhang-e Iran. Beaurecueil, Serge. (2002). The Story of Pir-e Herat. Translated by Dr. Roya Farhadi. Tehran: Alast Institute. Taslimi, Ali. (2021). “Field and Discourse Order in Blind Owl”. Rokhsar-e Zaban (Criticism and Literary). (17). Jami, Abd al-Rahman. (1996). Nafahat al-Uns fi Hazrat al-Quds. Edited by Mohammad Tohidipour. Tehran: Elmi. Jalali, Seyyed Lotfollah. (2021). Ash’arism and Maturidism in the Contemporary World. Qom: University of Religions and denominations. Halabi, Ali Asghar (1997). The basics of mysticism and the status of mystics. Tehran: Asaatir. Dinani, Arezou. (2016). “The influence of the language, thought and mystical experiences of Hallaj in the worldview of mystics” (Ahmad Ghazali, Ain al-Qozat, Attar and Rumi)” doctoral dissertation. Dinani, Arezou; Yousefpour, Mohammad Kazem; Nikouyi, Alireza. (2015). “Critical analysis of the narrative of Hallaj’s life and death In the revolutionary discourse of the left”. Mystical Literature of Al-Zahra 7. (12). Rahmani, Sasan. (2019). “Investigation and Analysis of the Influence of Hallaj’s Thought on Mystical Works of the 5th to 9th Century Hijri”. Doctoral dissertation. Payam-e-Noor University. Soltani, Ali Asghar. (2021). Power, Discourse and Language, Tehran: Ney Publications. Sadeghi Fasai, Soheila; Rouzkhosh, Mohammad. (2013). “Analytical and Methodological Points About Discourse Analysis”, Iranian Social Studies 7, (4). Safai, Mozhgan and others. (2017). “Investigation and Analysis of The Processes of Intellectual Transformation in The Poem “Somebody Who Is Not Like Anybody Else” by Forough Farrokhzad In The Framework of Halliday’s Role-oriented Theory”, Poetry Studies 9, (2). Amid Zanjani, Abbas Ali. (1987). A Research On The Origin of Sufism Developments. Tehran: Amir Kabir. Fairclough, Norman. (2020). Critical Discourse Analysis. Translated by Ruhollah Ghasemi. 2nd edition, Tehran: Andishe Ehsan. Fairclough, Norman. (2000). Critical Discourse Analysis, Translated by a group of translators. Tehran: Media Studies Center. Ghahremani, Maryam. (2014). Translation of Critical Discourse Analysis; Semiotic approach, Tehran: Elmi. Madelung, Wilferd. (1998). Islamic Sects, Translated by Abul-Qasem Sari, Tehran: Asaatir. Moghadisi, Abu Abullah (2006). Ahsan al-Taqasim fi Marifat al-Aqalim, Translated by Ali Naqi Monzavi. Tehran: Koumesh. Montgomery, W. W. (2010). Islamic Philosophy and Discourse, Translated by Abolfazl Ezzati, Tehran: Elmi. Molavi, Ali Muhammad. (2021). History of Islamic Theology and Religions. Tehran: Be’sat. Hajviri Ghaznavi, Abul-Hasan Ali Ibn Osman Jalabi. (1996). By the efforts of V. Zhukovsky, with an introduction by Ghasem Ansari, Tehran: Tahuri. Halliday, Micheal; Hassan, Roqayeh. (1996). Language, Text and Texture, Translated by Mojtaba Monshizadeh and Tahereh Ishani, Tehran: Elmi. Yaqoubi Jonbesarai, Parsa; Rahimi, Mansour. (2018). “In The Construction of The Discourse of Pirang in The Mystical and Biographical Reports of Hallaj”, Literary Review. 11, (42). Jorgensen, Marian and Phillips, Louis. (2014). Theory And Method In Discourse Analysis, Tehran: Ney. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 150 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 64 |
||