تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 934 |
تعداد مقالات | 7,668 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,520,540 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,899,437 |
اوضاع سیاسی کردستان از مرگ نادر تا اواخر زندیه (سال های 1160- 1200ه.ق) | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 1، دوره 24، شماره 24، اسفند 1393، صفحه 97-120 اصل مقاله (636.84 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2015.808 | ||
نویسندگان | ||
جهانبخش ثواقب* 1؛ پرستو مظفری2 | ||
1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان | ||
2کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه لرستان | ||
چکیده | ||
درپی مرگ نادر شاه افشار، ایالت کردستان به مرکزیت سنندج که خاندان متنفذ و محلی اردلان بر آن حکومت میکردند، همچون بسیاری از ایالات دستخوش تغییر و تبدیل قدرت ازسوی مدعیان حکومت ایران شد. همچنین، شرایط راهبردی این ایالت در همسایگی عثمانی زمینه را برای دخالتهای مکرر بابعالی از طریق سرحدداران آنان (بابانها) فراهم کرد. نبودن حکومتی یکپارچه و متمرکز در ایران به گسترش دامنهی نفوذ عثمانیها منجر شد؛ بهطوری که در همین دوره، چندینبار حکومت کردستان از خاندان اردلان گرفته شد و بهدست پاشایان شهرزور و سلیمانیه اداره گردید. محدودهی زمانی پس از مرگ نادر تا سالهای پایانی حکومت زندیه (سالهای 1160- 1200ه.ق)، بهدلیل حوادث و دگرگونیهای آن یکی از دورههای پرحادثه در تاریخ کردستان است. در پژوهش حاضر، دلیل و چگونگی تحولات سیاسی کردستان، نقش و عملکرد حکام اردلان در این تحولات و روابط و مناسبات آنان با صاحبان قدرت در این دوره را بررسی و علل ناآرامیهای این ایالت را مشخص میکنیم. یافتههای پژوهش نشان میدهند که بحران خلاء قدرت پس از مرگ نادر و نبودن حکومتی یکپارچه و مقتدر در ایران، سیاستهای نادرست برخی حکام اردلان در این دوره، روابط نامناسب میان خاندان زندیه و خاندان اردلان و رقابت پاشایان بابان برای سلطه بر کردستان، ازجمله علل مهم ناآرامیهای کردستان در این برهه بودهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
کردستان؛ بنی اردلان؛ زندیه؛ بابان ها؛ حسنعلی خان؛ خسرو خان؛ کریم خان زند | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Political Conditions of Kurdistan from Death of Nader to End of Zandiah (1747-1786) | ||
نویسندگان [English] | ||
Jahanbakhsh Savagheb1؛ Parastoo Mozafari2 | ||
1Associate Professor of History, University of Lorestan | ||
2M.A. in History of Islamic Iran , University of Lorestan | ||
چکیده [English] | ||
Following the death of Nader Shah Afshar, the province of Kurdistan, with Sanandaj being the capital, ruled by the local influential dynasty of Ardalan, underwent a severe power struggle triggered by pretenders to the government of Iran, just as many other provinces experienced a similar power struggle. In addition, the strategic location of Kurdistan as the closest neighboring province of Ottoman paved the way for frequent interventions of Sublime Porte by means of the border guards, Babans. The absence of a centrally integrated government in Iran led to the spread of Ottoman influence to such an extent that the government of Kurdistan repeatedly slipped out of the hands of Ardalan dynasty into the hands of Pashas of Shahrzur and Solaymaniah .Therefore , the time span between the death of Nader and the late years of the Zandiah government (years 1747 to 1786) was one of the eventful periods in the history of Kurdistan . The present study analyzes the political developments in Kurdistan , the roles of Ardalan rulers in these developments, their relationships with the powerful and influential people, and the reasons of turbulence in this period. Findings of the present study show that the main reasons for turmoil in Kurdistan in this period include the crisis of power vacuum after the death of Nader and the absence of a powerful and integrated government in Iran, inappropriate policies of some Ardalan rulers, absence of appropriate relationships between the Zand dynasty and the Ardalan dynasty, and the rivalry among Baban Pashas for the domination over Kurdistan . | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Kurdistan, Ardalans, Zandiah, Babans, Hassan Ali Khan, Khosrow Khan, Karim Khan Zand | ||
مراجع | ||
منابع - آصف، محمدهاشم (رستمالحکما). (1352). رستمالتواریخ. چ 2. تهران: امیرکبیر. - اردلان، خسروبن محمدبن منوچهر (مصنف). (2536). لبالتواریخ. تهران: کانون انتشارات خانوادگی اردلان. - اردلان، شیرین. (1387). خاندان کرد در تلاقی امپراطوریهای ایران و عثمانی. ترجمهی مرتضی اردلان. تهران: تاریخ ایران. - اردلان، ماهشرف خانم (مستوره). (2005). تاریخالاکراد. با مؤخرهی میرزا علیاکبر وقایعنگار. ویرایش جمال احمدی آیین. اربیل: ئاراس. - اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان. (1368). مرآةالبلدان. بهکوشش عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث. تهران: دانشگاه تهران . - بابانی، عبدالقادربن رستم. (1377). سیرالاکراد در تاریخ و جغرافیای کردستان. بهکوشش محمدرئوف توکلی. چ 2. تهران: توکلی. - بدلیسی، شرف خانبن شمسالدین. (1377). شرفنامه: تاریخ مفصل کردستان. بهکوشش ولادیمیر ولییامینوف زرنوف. ج 1. تهران: اساطیر. - بهرامی، روحالله و پرستو مظفری. (1390). «کارکرد، تقسیمات و ساختار تشکیلاتی والینشین اردلان در عهد قاجار». پژوهشهای تاریخی دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. د جدید. س 3. ش 2 (پیاپی10). صص 51- 72. - پری، جان. ر. (1381). کریم خان زند: تاریخ ایران بین سالهای 1747- 1779م. ترجمهی علیمحمد ساکی. تهران: آسونه. - چلبی، اولیا. (1364). کرد در تاریخ همسایگان. ترجمهی فاروق کیخسروی. ارومیه: صلاحالدین ایوبی. - روحانی، بابا مردوخ (شیوا). (1371). تاریخ مشاهیر کرد. بهکوشش ماجد روحانی. ج 3. تهران: سروش. - زکی بیگ، محمدامین. (1381). زبدهی تاریخ کرد و کردستان. ترجمهی یدالله روشن اردلان. تهران: توس. - سلطانی، محمدعلی. (1372). جغرافیای تاریخی و تاریخ مفصل کرمانشاهان (ایلات و طوایف کرمانشاهان). مقدمهی عبدالحسین نوایی. ج 2. تهران: سها. - سنندجی، میرزا شکرالله. (1375). تحفهی ناصری در تاریخ و جغرافیای کردستان. تصحیح، مقابله و تحشیهی حشمتالله طبیبی. چ 2. تهران: امیرکبیر. - شیرازی، ابنعبدالکریم علیرضا. (1365). تاریخ زندیه (جانشینان کریم خان زند). مقدمه و تصحیح ارنست بئیر. ترجمهی غلامرضا ورهرام. تهران: گستره. - صدیق، صفیزاده بورکهایی. ( 1378). کرد و کردستان. تهران: آتیه. - قاضی، ملا محمدشریف. (1387). زبدةالتواریخ سنندجی در تاریخ کردستان. بهکوشش محمدرئوف توکلی. چ 2. تهران: توکلی. - غفاری کاشانی، ابوالحسن. (1369). گلشن مراد. بهکوشش غلامرضا طباطبایی مجد. [تهران]: زرین. - کجباف، علیاکبر؛ دهقاننژاد، مرتضی و کوروش هادیان. (1390). «تبیین و مقایسهی کارکرد نخبگان سیاسی و ایلی کُرد در دورههای صفوی و قاجار». مجلهی پژوهشهای تاریخی دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. د جدید. س 3. ش 3 (پیاپی 11). صص 29- 58. - کجباف، علیاکبر؛ میرجعفری، حسین و فریدون نوری. (1390). «بررسی روابط سیاسی والینشینان اردلان با حکومت صفویه». مجلهی پژوهشهای تاریخی دانشکدهی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. د جدید. س 3. ش 1 (پیاپی 9). صص 109- 126. - گلستانه، ابوالحسنبن محمدامین. (1391). مجملالتواریخ شامل وقایع و رویدادهای سیوپنجسالهی بعد از نادر شاه و ذیل زینالعابدین کوهمره ملقب به امیر در تاریخ زندیه. بهکوشش محمدتقی مدرس رضوی. چ 4. تهران: دانشگاه تهران. - مردوخ کردستانی، شیخ محمد. (1379). تاریخ مردوخ. تهران: کارنگ. - مستوفی بافقی، محمدمفیدبن محمود. (1390). مختصر مفید (جغرافیای ایرانزمین در عصر صفوی). بهکوشش ایرج افشار با همکاری محمدرضا ابویی مهریزی. تهران: انتشارات دکتر محمود افشار یزدی. - مظفری، پرستو. (1389). بررسی مناسبات والیان اردلان کردستان با حکومت مرکزی قاجار. پایاننامهی کارشناسی ارشد. گروه تاریخ دانشگاه لرستان. - ملکم، سر جان. (1383). تاریخ ایران. ترجمهی میرزا اسماعیل حیرت. تهران: سنایی. - موسوی نامی اصفهانی، میرزا محمدصادق. (1368). تاریخ گیتیگشا در تاریخ خاندان زند. تحریر و تحشیهی عزیزالله بیات. چ 2. تهران: امیرکبیر. - نیکیتین، واسیلی. (1366). کرد و کردستان. ترجمهی محمد قاضی. تهران: نیلوفر. - وقایعنگار کردستانی، علیاکبر. (1384). حدیقهی ناصریه و مرآتالظفر در جغرافیا و تاریخ کردستان. بهکوشش محمدرئوف توکلی. چ 2. تهران: توکلی. - هادیان، کوروش. (1391). جایگاه و کارکرد نخبگان کُرد در دولت مرکزی، تبیین مقایسهای دورهی صفویه و قاجار. پایاننامهی دکتری. گروه تاریخ دانشگاه اصفهان. - -----------. (1389).سدههای سروری (نگاهی به تاریخ و جغرافیای اردلان). اصفهان: کنکاش. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,890 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,432 |