تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 938 |
تعداد مقالات | 7,697 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,624,345 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,986,597 |
واکاوی مواضع آیت الله خویی در جریان نهضت روحانیون ایران | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 1، دوره 24، شماره 23، آذر 1393، صفحه 93-116 اصل مقاله (475.32 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2015.799 | ||
نویسنده | ||
حمید بصیرت منش* | ||
استادیار گروه تاریخ پژوهشکدهی امام خمینی و انقلاب اسلامی | ||
چکیده | ||
در سالهای 1341 و 1342 که روحانیون ایران با پیشگامی آیتالله خمینی به مخالفت با اقدامات حکومت پهلوی برخاستند، منویات کلی آنان ازسوی حوزهی علمیهی نجف مورد حمایت و پشتیبانی قرار گرفت. در این میان، مواضع حمایتگرانه و همدلانهی آیتالله خویی بیش از سایر علمای این حوزه بود و موجب دلگرمی روحانیان داخل ایران میشد. در این مقاله، مواضع ایشان دربرابر مسائلی چون مصوبهی دولت اسدالله علم، رفراندم شاه، دستگیری و بدرفتاری با روحانیون، حمله به مدرسهی فیضیه، دستگیری آیتالله خمینی و فعالان قیام پانزده خرداد، انتخابات مجلس شورای ملی و سایر حوادث و رخدادهای منتهی به تغییر دولت اسدالله علم در اسفند 1342 را مورد بررسی قرار دادیم. از این بررسیها نتیجه گرفتیم که مواضع آیتالله خویی درمقایسه با مواضع سایر علما و مراجع تقلید (بهجز امام خمینی) از لحن تندتر و شدیدتری برخوردار بوده است. فتوای ایشان در تحریم همکاری با دولت پهلوی از مهمترین و کمنظیرترین فتواهای مراجع تقلید شیعه علیه حکومت در دوران پهلوی بهشمار میرود. | ||
کلیدواژهها | ||
آیتالله ابوالقاسم خویی؛ حوزهی علمیهی نجف؛ نهضت روحانیون ایران؛ آیتالله روحالله خمینی؛ حکومت پهلوی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A study of stances of Ayatollah Khuie during clerics’ movement of Iran | ||
نویسندگان [English] | ||
Hamid Basiratmanesh | ||
Assistant Professor, History Department, Research Institute of Imam Khomeini and Islamic Revolution. | ||
چکیده [English] | ||
When the Iranian clerics, on the suggestion of Ayatollah Rohullah Khomeini, opposed the Pahlavi’s measures, their move was overall supported by the seminary of Najaf. However, the supportive stances of Ayatollah Khuie was stronger than those of other religious leaders of this seminary, encouraging the clerics inside Iran. The present article is an attempt to study Ayatollah Khuie’s stances towards issues such as Asadullah Alam’s cabinet proposals, Shah’s referendum, detention and persecution of the clerics, attack on the Faiziya Seminary, detention of Ayatollah Khomeini and activists of June 5, 1963 (Khordad 15, 1342) uprising, National Consultative Assembly’s elections and other developments which led to the downfall of Asadullah Alam’s cabinet in March 1963. A review of Ayatollah Khuie’s stances indicate that compared to other religious leaders and authorities, except Imam Khomeini, he had a more radical stance and advocated stronger reactions. His fatwa on prohibition of cooperation with the Pahlavi regime was among one of the most important fatwas of the contemporary Shia ulema. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Ayatollah Khuie, Seminary of Najaf, Clerics’ movement of Iran, Ayatollah Khomeini, Pahlavi regime | ||
مراجع | ||
منابع - ابوزید العاملی، محمد عبدالله. (1428). محمد باقرالصدر السیره و المسیره فی حقائق و وثائق. بیروت: مؤسسهی العارف للمطبوعات. - اسلامی، غلامرضا. (1373). غروب خورشید فقاهت. قم: دارالکتب اسلامیه. - اسناد انقلاب اسلامی. (1374). تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - اسناد نهضت اسلامی، بعثت. (1389). با مقدمه و کوشش سید هادی خسروشاهی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - اسناد وزارت امور خارجهی جمهوری اسلامی ایران. - اطلاعات. 15/1/1342. - اطلاعات. ش 19685. 18/5/1371. - امام خمینی. (1378). صحیفهی امام. تهران: مؤسسهی تنظیم و نشر آثار امام خمینی. - تبرائیان، صفاءالدین. (1389). احیاگر حوزهی نجف آیتالله العظمی سید محسن حکیم. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - جعفریان، رسول. (1385). جریانها و سازمانهای مذهبی- سیاسی ایران از روی کار آمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی 1320-1357. قم: مؤلف. - ---------- (1384). رسائل سیاسی- اسلامی دورهی پهلوی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - حسینیان، روحالله. (1387). سه سال ستیز مرجعیت شیعه در ایران (1343-1341). تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - خاطرات آیتالله طاهری خرمآبادی. (1384). تدوین محمدرضا احمدی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - خاطراتآیتالله سید حسین موسوی تبریزی. (1384). تهران: عروج. - خاطرات و مبارزات شهید محلاتی. (1376). تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - دایرهالمعارف تشیع. (1375). تهران: شهید محبی. - دوانی، علی. (1341). نهضت دوماههی روحانیون ایران. قم: حکمت. - -------- (1377). نهضت روحانیون ایران. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - روحانی، حمید. (1381). نهضت امام خمینی. تهران: عروج. - سیر مبارزات امام خمینی در آینهی اسناد (به روایت ساواک). (1386). تهران: مؤسسهی تنظیم و نشرآثار امام خمینی. - شیخ فرشی، فرهاد. (1379). تحلیلی بر نقش سیاسی عالمان شیعی در پیدایش انقلاب اسلامی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - فارسی، جلالالدین. (1373). زوایای تاریک. تهران: حدیث. - فرهنگ رجال معاصر عراق.(1390). زیر نظر محمدصادق خرازی. بهاهتمام علی موجانی، سولماز صدقی، اردشیر پشنگ و هانیه رجبی. تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. - قیام پانزده خرداد به روایت اسناد.(1378). تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. - ----------------------- (1380). تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. - ----------------------- ( 1382). تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات. - منصوری، جواد. (1375). سیر تکوینی انقلاب اسلامی. تهران: وزارت امور خارجه. - نور علم. ش 47. مهر و آبان 1371. - هفتهزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی. (1371). زیر نظر غلامرضا کرباسچی. تهران: بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی. - یادنامهی حضرت آیتالله العظمی آقای حاج سید ابوالقاسم خویی.(1372). قم: مؤسسهی خیریهی آیتالله عظمی خویی. - Majd, Mohammad Gholi. (2000). Resistance to the Shah Land Owners and Ulama inIran. University Press of Florida. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,342 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 774 |