پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 939 |
| تعداد مقالات | 7,735 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,737,379 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,068,647 |
بررسی و تحلیل آرامگاههای منسوب به اخلاف امام کاظم (ع) در رودبارقصران (با تکیه بر مطالعه ی اسناد خطی و بررسی های میدانی) | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 5، دوره 24، شماره 22، شهریور 1393، صفحه 87-119 اصل مقاله (1.39 M) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2014.794 | ||
| نویسندگان | ||
| میثم علئی* 1؛ محمدحسن ذال2 | ||
| 1دانشجوی دکتری باستان‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2استادیار گروه مدیریت گردشگری دانشکده علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه مازندران | ||
| چکیده | ||
| شمال ری به‌دلیل کوهستانی و صعبالعبور بودن، در آشوبها پناهگاه ساکنان مناطق رودبارقصران خارج و مخالفان سیاسی خلافت اموی و عباسی قلمداد میشد. اخلاف پیامبر، نوادگان امامان شیعه و علویان، بزرگ‌ترین گروه مهاجران معارض خلافت به این منطقه بودند. در این ناحیه بیش از سی امامزاده وجود دارد که نیمی از آن‌ها در رودبارقصران واقع شدهاند. در پژوهش حاضر، یازده نمونه از آرامگاههای منسوب به اخلاف امام موسی کاظم (ع) در منطقهی رودبارقصران را بررسی می‌کنیم. دادههای پژوهش را با روش مطالعات اسنادی و بررسیهای میدانی گردآوری کرده‌ایم. نتایج نشان میدهد که کتب نسبشناسی از یک سو منابع انتساب این امامزادگان به امام موسی کاظم (ع) به‌شمار می‌روند و از سوی دیگر سرشار از تناقض هستند. اشتباه در خوانش کلمات و نام جایها موجب انتساب نادرست برخی امامزادهها به برخی مناطق شده است. تشابه اسمی امامزادگان نسبشناسی آن‌ها را با مشکل مواجه کرده و وجود نامهای ایرانی نشان‌دهنده‌ی تغییرات اساسی در این منابع است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نسبشناسی؛ اخلاف امام کاظم (ع)؛ رودبارقصران؛ آرامگاه‌ها | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Survey and Analysis of Tombs attributed to the Descendants of Emam Kazem (pbuh) at Rūdbār Ghasrān (With Emphasis on Study of Manuscripts and Field Studies) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Meissam Aliei1؛ Mohammad Hassan Zaal2 | ||
| 1PhD Candidate of Archaeology, TarbiatModares University, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Tourism Management, Faculty of Humanity & Social Science, University of Mazandaran | ||
| چکیده [English] | ||
| North of Rey has been a suitable shelter for the people of the Rudbar Ghasran in the battles, and political opponents of Omavid and Abbasid Caliphate as well, because of the cold weather, and mountainous and rough land. The offspring and descendants of Shiit Imams and Alavids were the biggest group of opponents of caliphate who immigrated to this area. There are more than thirty tombs belonging to descendants of Imams which half of them are located in Rudbar Ghasran. This research studies eleven cases of sepulcher attributed to descendants of Imam Kazem (pbuh) at Rudbar Ghasran. The results, which their data are gathered by documentary and field studies, specify that although the main source of attribution of these individuals to Imam Kazem (pbuh) are the genealogical texts, there are lots of paradoxes in them. Wrong reading of the words and name of places, causes incorrect attribution of some offspring of imam Kazem (pbuh) to unrelated areas. Nominal similarities between offspring, cause some difficulties in their genealogy, and existence of Iranian names, indicates basic distortions of these sources. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Genealogy, Emam Kazem’s descendants, Rudbar Ghasran, Tombs | ||
| مراجع | ||
|
منابع - آقاشریف، احمد. [بیتا]. دفترک اداره‌ی اوقاف و امور خیریه‌ی شهرستان لواسانات و رودبارقصران. - آملی، اولیاءالله. (1348). تاریخرویان. تصحیح منوچهر ستوده. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. - ابناثیر جزری. (1965). الکامل فی التاریخ. ج 9. بیروت: دارالصادر. - ابناسفندیار، بهاءالدین محمدبن حسن. (1320). تاریخ طبرستان. تصحیح عباس اقبال آشتیانی. ج 1. تهران: چاپخانهی مجلس. - ابنحوقل، ابوالقاسم. (1366). سفرنامهی ابنحوقل (ایران در صورهالارض). ترجمه و توضیح جعفر شعار. چ 2. تهران: امیرکبیر. - ابن‌شهرآشوب، محمدبن علی‌بن شهرآشوب مازندرانی. (1381). معالمالعلماء. نجف اشرف: منشورات المطبعه الحیدریه. - ابن‌شهرآشوب، ابی‌جعفر رشیدالدین محمدبن علی‌بن شهرآشوب سروری مازندرانی. [بیتا]. مناقب آل ابیطالب. تصحیح و تعلیق حاج سیدهاشم رسولی محلاتی. ج 4. قم: المطبعه العلمیه. - ابنعنبه، سید جمال‌الدین احمدبن علی الحسنی. (1381). عمدهالطالب فی انساب آل ابیطالب. تصحیح محمدحسن آل الطالقانی. چ 2. نجف: منشورات المطبعه الحیدریه. - اصطخری، ابواسحق ابراهیم.(1373). ممالک و مسالک. ترجمهی محمدبن اسعدبن عبدالله تستری. به کوشش ایرج افشار. تهران: انتشارات موقوفات دکتر محمود افشار یزدی. - اطلس تهران: تجهیزات شهری و اوقات فراغت در تهران. (1347-48). تهران: مؤسسهی مطالعات اجتماعی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران. - اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان. (1368). مرآهالبلدان. به کوشش عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث. ج 4. تهران: دانشگاه تهران. - بحرالعلوم گیلانی، محمدمهدی فقیه محمدی جلالی. (1378). انوار پراکنده «بررسی تاریخ و زندگانی امامزادگان قم». چ 2. تهران: سیف. - بدایعنگار لاهوتی (میرزا مهدی خان تفرشی). (1319). بدایعالانساب فی مدفنالاطیاب. [بیجا]: چاپخانهی عالی (علی اعلمی). - بووا، لوسین. (1365). برمکیان: بر روایات مورخین عرب و ایران. ترجمهی عبدالحسین میکده. چ 3. تهران: علمی و فرهنگی. - پازوکی، ناصر. (1381). «معرفی اجمالی شمیران و فهرست آثار تاریخی- فرهنگی آن». مجموعه مقالات پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران. تهران: پژوهشگاه میراث فرهنگی. - پازوکی، ناصر. (1382). آثار تاریخی شمیران: جغرافیای تاریخی و معرفی محوطههای باستانی و بناهای تاریخی و فرهنگی. تهران: میراث فرهنگی. - حاجی‌خلیفه، مصطفی‌بن عبدالله چلبی. (1376). ترجمهی تقویمالتاریخ (سال‌شمار وقایع مهم جهان از آغاز آفرینش تا سال 1085ق). تصحیح میرهاشم محدث. تهران: میراث مکتوب. - حبیبی، حسن. (1389). شماری از بقعهها، مرقدها و مزارهای استان تهران و البرز. جلد اول: اسلامدشت، پاکدشت، دماوند، رباط‌کریم، ساوجبلاغ و شهرری. پژوهش گروهی بنیاد ایرانشناسی. تهران: بنیاد ایرانشناسی. - ---------- (1389). شماری از بقعهها، مرقدها و مزارهای استان تهران و البرز. جلد دوم: شهرستانهای شهریار، فیروزکوه، کرج، نظرآباد و ورامین. پژوهش گروهی بنیاد ایرانشناسی. تهران: بنیاد ایرانشناسی. - حسینی النجفی، السید محمدبن احمدبن عمیدالدین. (1419). بحرالانساب المسمی بالمشجرالکشاف لأصول الساده الأشراف. تحقیق الشریف انس یعقوب الکتبی الحسنی. المدینه المنوره: دارالمجتبی للنشر و التوزیع. - حکیمیان، ابوالفتح. (1368). علویان طبرستان. چ 2. تهران: الهام. - حموی، عبدالله‌بن یاقوت. (1995). معجمالبلدان. ج 3. چ 2. بیروت: دار صادر. - ----------------- (1846). المشترک وضعاً و المفترق صقعاً. برلین[بیجا]. - خواندمیر، غیاث الدین بن همام الدین. (1380). تاریخ حبیبالسیر. زیر نظر محمد دبیرسیاقی. ج 2. چ 4. تهران: خیام. - درایتی، مصطفی. (1389). فهرستواره‌‌ی دستنوشته های ایران (دنا). به کوشش مصطفی درایتی. تهران: کتابخانهی مجلس شورای اسلامی. - رابینو، ه.ل. (1319). دودمان علوی در مازندران. ترجمهی سید محمد طاهری شهاب. ج 5. [بیجا]: مطبعهی ارمغان. - زورقانی/ الزوارقانی، اسماعیل المروزی. (1409). الفخری فی انساب الطالبیین. تحقیق السیدمهدی الرجایی. قم: مکتبه آیت الله العظمی المرعشی النجفی العامه. - ستوده، منوچهر. (1345). قلاع اسماعیلیه در رشته کوه های البرز. تهران: دانشگاه تهران. - سروقدی، محمدجعفر. (1386). بقاع متبرکه تهران. چ 2. تهران: اداره‌ی کل اوقاف و امور خیریه‌ی استان تهران. - شریف، ابوالحسن‌بن محمدطاهر. (1431). تهذیب حدائقالالباب فی الانساب. تحقیق سید مهدی رجایی. قم: مکتبه سماحه آیتالله العظمی المرعشی النجفی الکبری. - طبرسى، فضل‌بن حسن (امینالاسلام). (1349). زندگانى چهارده معصوم علیهمالسلام (ترجمهی إعلامالورى بأعلام‌الهدی). ترجمهی عزیزالله عطاردی قوچانی. تهران: اسلامیه. - قزوینی، زکریا‌بن محمدبن محمود. (1373).آثارالبلاد و اخبارالعباد. ترجمهی جهانگیرمیرزا قاجار. تصحیص و تکمیل میرهاشم محدث. تهران: امیرکبیر. - قمی، شیخ عباس. (1368). منتهیالآمال. چ 6. [بیجا]: مطبوعاتی حسینی. - کریمان، حسین. (1356). قصران. ج 1. تهران: انتشارات انجمن آثار ملی. - کیاء گیلانی. سید احمدبن محمدبن عبدالرحمن. (1409). سراج الانساب. زیر نظر سید محمود مرعشی. تحقیق سید مهدی رجایی. قم: کتابخانهی عمومی آیتالله العظمی مرعشی نجفی. - مجلسى، محمدباقر‌بن محمدتقى. (1355). زندگانى حضرت امام موسىکاظم علیه السلام (ترجمهی جلد 48 بحارالأنوار). ترجمهی موسی خسروی. چ 2. تهران: اسلامیه. - --------------------- (1380). زندگانى حضرت على بن موسىالرضا علیه السلام (ترجمه جلد 49 بحارالأنوار). ترجمه ی موسی خسروى. تهران: اسلامیه. - --------------------- (1364). زندگانى حضرت جواد و عسکریین علیهم السلام ( ترجمه جلد 50 بحارالأنوار). ترجمه ی موسی خسروی. تهران: اسلامیه. - محلاتی، ذبیح‌الله. (1349). اختران تابناک یا کشفالکواکب: زندگانی مشاهیر، امامزادگان و علماء آل ابیطالب. تحریر و تصحیح محمدجواد نجفی. تهران: اسلامیه. - ----------- (1361). اختران تابناک (کشفالکواکب). تهران: اسلامیه. - محمودیان، عل یاکبر و دیگران. (1381).اطلس شهرستان شمیران. تهران: مؤسسهی جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی. - مرعشی، ظهیرالدین. (1361). تاریخ طبرستان و رویان و مازندران. به کوشش محمدحسین تسبیحی. چ 2. تهران: انتشارات شرق. - مستوفى، حمدالله. (1364). تاریخ گزیده. به اهتمام عبدالحسین نوایی. چ 3. تهران: امیرکبیر. - مقدسی، ابوعبدالله محمدبن احمد. (1361).احسنالتقاسیم فی معرفه الاقالیم. ترجمهی علینقی منزوی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان. - نجفی. ضیاءالدین. (1390). امامزاده های ایران (فهرستی کوتاه پیرامون مرقد مطهر بخشی از امامزادههای آرمیده در ایران). [بیجا]: آثار اهلالبیت. - یعقوبى. احمدبن أبى یعقوب‌بن جعفر‌بن وهب واضح الکاتب العباسى. [بیتا]. تاریخ الیعقوبى. بیروت: دارصادر. نسخه های خطی - نسبنامه (ائمه و امامزادگان). [بیتا]. نسخه ی خطی کتابخانه ی مجلس. شماره ی ثبت: 11382/ 78743، شماره ی قفسه: 9492 - بحرالانساب. نسخهی خطی جمادیالثانی سال 1074ق. شماره ی 2045ف. خط نسخ. نسخهی نگاتیوی کتابخانه ی مرکزی دانشگاه تهران. برگرفته از نسخه ی وقف آستان قدس در سال 1338. - بحرالانساب. نسخهی خطی شماره 223ج. خط نستعلیق. قرن 12. کتابخانه ی مرکزی دانشگاه تهران. - بحرالانساب.(دانشگاه تهران، شمارهی 3064) [ف: 11ـ 2002]. نستعلیق. قرن 13. - بحرالانساب.(1238ق). منسوب به ابومحنف/ ابومخنف‌بن لوط‌بن یحیی خزاعی ( -157ق). وضعیت نشر: محمدقلی نوری (میرزا محمدحسین نوری ملقب به خواجه) (1238ق). شمارهی نسخه: 14867. زبان فارسی. خط نستعلیق. مجموعهی نسخ خطی کتابخانهی مجلس. - بهرالانصاب-بحرالانساب. (۱۲۰۸ق). ابومخنف/ ابومحنف، لوط‌بن یحیی ازدی کوفی ( -157ق). وضعیت نشر: اول ذی‌قعده ۱۲۰۸ق. شمارهی نسخه: 7054. زبان فارسی. خط نسخ. مأخذ فهرست. ج ۲۵. ص ۶۶. مجموعهی نسخ خطی کتابخانهی مجلس. - بحرالانساب-بحرالنساب.(29 شوال 1283). منسوب به سید مرتضی‌بن داعی علمالهدی (قرن 6ه.ق). شماره ی نسخه: 8047. زبان فارسی. خط نستعلیق. مجموعهی نسخ خطی کتابخانهی مجلس. - بحرانساب (قرن۱۴). منسوب به ابومخنف، لوط بن یحیی خزاعی (-157ق). شماره ی نسخه: 15204. نشر: شیخ محمدحسن نجفی فرزند شیخ عیسی لواسانی (قرن ۱۴). زبان فارسی. خط نستعلیق. مجموعهی نسخ خطی کتابخانه ی مجلس. - ملکالکتاب، محمدبن محمدرفیع، میرزامحمد شیرازی. (1335ق/1296ش). ریاض الانساب و مجمع الاعقاب= بحرالانساب. چاپ سنگی. بمبئی (هندوستان): مطبع داودی. شمارهی ثبت در کتابخانهی مجلس: 11679. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,088 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 793 |
||