پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 960 |
| تعداد مقالات | 7,934 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,426,052 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,545,343 |
مشروطیت در مشهد: زمینه‌ها، فرایندها و سیاست‌های روسیه | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 1، دوره 24، شماره 21، اردیبهشت 1393، صفحه 5-34 اصل مقاله (1008.59 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2014.785 | ||
| نویسندگان | ||
| حمید احمدی* 1؛ ملیحه خوش بین2 | ||
| 1عضو هیئت علمی دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران. | ||
| 2دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| برخی از مورخان در نگاشتن تاریخ انقلاب مشروطه، تنها به چند شهر بسنده کرده‌اند و نقش مناطق و شهرهای دیگر در این انقلاب را نادیده گرفته‌اند. یکی از مناطقی که نقش سازنده‌‌اش در انقلاب مشروطه فراموش شده است، خراسان و مرکز آن، مشهد است. برخی گمان می‌کنند به دلیل جو مذهبی حاکم بر مشهد، مردم شهر در مشروطه جایگاهی نداشتند و حتی در برابر آن ایستادگی کرده‌اند. در ا ین مقاله با تکیه بر منابع دست اول، نشان می‌دهیم که بر خلاف این برداشت رایج، مردم مشهد نقشی درخور توجه در انقلاب مشروطه داشتند و نه‌تنها نظاره‌گر منفعل انقلاب نبودند، بلکه مبارزات آن‌ها در دوران قبل از مشروطه زمینه‌ساز برخی از حرکت‌ها و مبارزاتی بود که به انقلاب مشروطه منجر شد. همچنین در این مقاله در پی آزمون این فرضیه هستیم که مبارزات مشهد پس از پیروزی انقلاب (1907- 1912) و مقاومت در برابر استبداد و حامی خارجی آن، موجب هراس روسیه، بازیگر برجسته‌ی نظام جهانی، از ادامه‌ی آشوب‌ها و کشیده شدن دامنه‌ی اعتراضات به شهرهای دیگر شد. به این ترتیب روس‌ها پس از سرکوب تهران و تبریز، به سرکوب مشروطه در مشهد و شکستن تقدس بارگاه امام رضا (ع) پرداختند تا بقایای مشروطه‌خواهان را دچار ترس و وحشت کنند و به جنبش مشروطه‌خواهی ایرانیان پایان دهند. انقلاب مشروطه، سیاست‌های جهانی، روسیه‌ی تزاری، شورش شش‌ماهه‌ی مشهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انقلاب مشروطه؛ سیاست‌های جهانی؛ روسیه‌ی تزاری؛ شورش شش‌ماهه‌ی مشهد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Constititional Revolution in Mashhad: the grounds, process and Russia policy | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Hamid Ahmadi1؛ Maliheh Khoshbin2 | ||
| 1PhD lecturer, Department of Political law and Science, Tehran University | ||
| 2MA in Tehran University | ||
| چکیده [English] | ||
| The historiography of Iranian Constitutional Revolution tends to concentrate on few main regions and cities at the expense of others with important role on the revolution. Khorasan, particularly its capital city Mashhad, has been one of such neglected regions. Many researchers and observers may think that because of its religious centrality, Mashhad has played a lesser role in the constitutional revolution, even to the extent that it has taken an opposite position toward it. Studying on primary sources, this article maintains that in contrast to the current conventional view, Mashhad has played important role in that revolution and that not only has not been a passive observer but also the struggles in this city have paved the ground for the upcoming constitutional revolution. The main argument of the article is that the struggles of Mashhad constitutionalists made Russia to suppress Mashhad resistance in order to subdue other regions. Mashad activists were against the domestic despotism and foreign intervention in the aftermath of the constitutional revolution (1907-1912). Violating the holly shrine of Imam Reza by artillery bombardment in 1912, Russia , the main actor in international system, was able to put a temporary end to the Iranian Constitutional Revolution. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Constitutional revolution, world politics, Tsarist Russia, Mashhad six-month riot | ||
| مراجع | ||
|
منابع - آفاری، ژانت. (1378). انقلاب مشروطه (1906-1911). تهران: بیستون. - ادیب هروی خراسانی، محمد‌حسن. (1326). حدیقه الرضویه. مشهد: شرکت چاپخانه‌ی خراسان. - بهار، محمدتقی. (1357).تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران: انقراض قاجاریه. ج 1. چ 2. تهران: امیرکبیر. - ----------. (1354).دیوان اشعار، قصاید، مسمطات، ترکیب‌بندها و ترجیع‌بندها. چ 3. تهران: چاپخانه‌ی سپهر. - جلالی، غلامرضا. (1377).تقویم تاریخ خراسان از مشروطیت تا انقلاب اسلامی. چ 1. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - جلالی، غلامرضا. (1376). «حیات و حرکت ضد استبدادی شیخ ذبیح‌الله قوچانی». نگاه حوزه. مشهد. - -----------. (1385). «سرنوشت سه رویکرد سیاسی علمای مشهد نسبت به مشروطه». روحانیت و مشروطه. قم: بوستان کتاب. - حسن‌آبادی، ابوالفضل. (1381). «انجمن‌های سیاسی فرهنگی خراسان در عصر مشروطیت». مجله‌ی دانشکده‌یادبیات بیرجند. ش 2. - رزم‌آسا، اسماعیل. (1385). «نقش خراسان در مشروطیت». حافظ. ش 35. - ریاضی هروی، محمد‌یوسف. (1372).عین‌الوقایع. به اهتمام محمد‌آصف فکرت. تهران: مجموعه‌ی اسناد و مدارک تاریخی دوران قاجار. - شریف کاشانی، محمدمهدی. (1362). واقعات اتفاقیه در روزگار. ج 1. تهران: نشر تاریخ ایران. - شمیم، علی‌اصغر. (1375).ایران در دوره‌ی سلطنت قاجار. تهران: مدبر. - کاتوزیان تهرانی، محمدعلی. (1379). مشاهدات و تحلیل اجتماعی و سیاسی از تاریخ انقلاب مشروطیت ایران. تهران: سهامی انتشار. - کسروی، احمد. (1378).تاریخ مشروطه‌ی ایران. چ 3. تهران: صدای معاصر. - معاضد‌السلطنه پیر‌نیا، ابوالحسن. (1359).مبارزه با محمدعلی شاه: اسنادی از فعالیت‌های آزادی‌خواهان ایران در اروپا و استانبول. به کوشش ایرج افشار. تهران: توس. - ملک‌زاده، مهدی. (1371). تاریخ انقلاب مشروطیت ایران. تهران: سخن. - ناظم‌الاسلام کرمانی، محمد‌بن علی. (1346).تاریخ بیداری ایرانیان. ج 1. [بی‌جا]: بنیاد فرهنگ اسلامی. - نجمی، ناصر. (1377).محمدعلی شاه و مشروطیت. تهران: زریاب. - وین، آنتونی. (1383). ایران در بازی بزرگ. ترجمه‌ی عبدالرضا هوشنگ مهدوی. تهران: پیکان.
روزنامه‌ها و اسناد - روزنامه‌ی بشارت. - روزنامه‌ی حبل‌المتین. - روزنامه‌ی خراسان. - روزنامه‌ی خورشید. - روزنامه‌ی مجلس. - مجله‌ی دنیا: کتابخانه‌ی آستان قدس رضوی. - اسناد موجود در مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی. - اسناد موجود در مؤسسه‌ی مطالعات تاریخ معاصر ایران. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,534 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 822 |
||