پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 939 |
| تعداد مقالات | 7,735 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,722,534 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,064,033 |
پژوهشی درباره‌ی روایات ترتیب نزول ابن‌عباس از طریق ابوصالح، ماهیت و وثاقت | ||
| تحقیقات علوم قرآن و حدیث | ||
| مقاله 3، دوره 21، شماره 3 - شماره پیاپی 63، آذر 1403، صفحه 57-98 اصل مقاله (1.47 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2024.45212.4021 | ||
| نویسندگان | ||
| سعیده جان نثاری1؛ امیر احمدنژاد* 2؛ محمدعلی مهدوی راد3 | ||
| 1گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اهل بیت (ع)، دانشگاه اصفهان | ||
| 2استادیار گروه قرآن وحدیث دانشگاه اصفهان اصفهان، ایران. | ||
| 3استاد گروه علوم و قرآن، دانشگاه تهران، پردیس قم، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| ترتیب نزول سوره‌های قرآن کریم در روایات متعددی از صحابه و تابعین نقل شده‌است. تعدد و اختلاف روایات ترتیب نزول و کیفیت نقل آن‌ها در منابع مختلف برای قرآن‌پژوهان به ویژه در مطالعات مکی مدنی، ترتیب نزولی و تفسیر تنزیلی باعث سردرگمی شده‌است. تعداد زیادی از این روایات از ابن‌عباس نقل شده‌است. یکی از طرق نقل ترتیب ابن‌عباس، طریق ابوصالح است که به دلیل ویژگی‌های خاص و تحریرهای گوناگون آن مورد توجه و سوال قرارگرفته‌است. در این تحقیق با جستجو در نُسخ کهن‌ترین منابع موجود، تبارشناسی و مقایسه‌ی فهرست‌های روایی، فهرست‌های ابن‌عباس از طریق ابوصالح و ترتیب‌های مأخوذ از آن بازشناسی و بررسی می‌شود. خواهیم دید علاوه بر فهرست‌هایی که به صورت مسند از طریق ابوصالح نقل شده‌است، دو فهرست کلبی از ابن‌عباس و مقاتل‌بن سلیمان نیز که بدون ذکر سند و منبع در تفسیر شهرستانی آمده و فهرست‌های مستقلی در نظر گرفته می‌شوند، بنا بر شاخصه‌های متنی مشترک و مشایخ آن‌دو، به شاخه‌ی ابوصالح از ابن‌عباس ملحق می‌گردند. ابوصالح، کلبی و سایر راویان این شاخه کوفی هستند. تشابه زیاد و شاخصه‌های مشترک در متن روایات و بوم راویان این مجموعه، نشان‌دهنده‌ی ریشه‌ی واحد این فهرست‌هاست. بعضی از اختلافات جزئی در این مجموعه را می‌توان به حساب اشتباه در نقل یا استنساخ گذاشت؛ اما پاره‌ای اختلافات مانند حذف و اضافه‌ی سوره حمد و جابجا شدن سوره‌های حج، سجده و انسان میان بخش مکی و مدنی، با خطای سهوی قابل توجیه نیست و تنها می‌تواند ناشی از اجتهاد روایان و دخالت در فهرست پایه به دلیل ترجیح دیگر اقوال باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ترتیب نزول قرآن؛ ابن‌عباس؛ ابوصالح؛ کلبی؛ مقاتل‌بن سلیمان | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Study on the (Ahadith) Narrations of the Chronological Order of Revelation by Ibn Abbas through Abu Salih: Nature and Authenticity | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Saeedeh Jannesari1؛ Amir Ahmadnezhad2؛ Mohammad Ali Mahdavi Rad3 | ||
| 1Department of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Theology and Ahl-al-Bayt (AS) Studies, University of Isfahan | ||
| 2Assistant Professor of Quran and Hadith Department, University of Isfahan, Isfahan, Iran. | ||
| 3Professor, Department of Science and Quran, University of Tehran, Qom Campus, Qom, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The chronological order of the surahs of the Holy Qur’an has been transmitted in various Ahadith (narrations) from the companions and followers of the Prophet Muhammad (PBUH). The multiplicity and divergence of these Ahadith, along with the manner of their transmission across different sources, have caused confusion for Quranic scholars, particularly in studies related to chronological arrangement, Meccan and Medinan distinctions, and its interpretation. A significant number of these Ahadith have been reported by Ibn Abbas. One of the routes for transmitting Ibn Abbas's chronological order is through Abu Salih, which has garnered attention and citation due to its unique characteristics and various renditions in Quranic sources. This research seeks to explore the oldest available manuscripts, conducting a genealogical analysis and comparison of the lists of Ahadith, specifically those attributed to Ibn Abbas through Abu Salih, as well as the arrangements derived from them. The findings indicate that, in addition to Musnad Ahadith from Abu Salih, two lists of al-Kalbi attributed from Ibn Abbas and and Muqatil ibn Sulaiman, which are mentioned without a chain or source of hadith in al-Shahristani's tafsir, fall under the category of Abu Salih's list based on shared textual characteristics and their Mashaayigh (respective teachers). The great similarity in the texts and the backgrounds of the narrators of this group of Ahadith suggest a common origin for these lists and its Kufic origin. Certain peculiar features in Abu Salih's list, as well as minor discrepancies within this collection, stem from errors in transmission or transcription; however, some differences, such as the omission and addition of Surah Al-Fatiha and the repositioning of Surahs Al-Hajj, Al-Sajda, and Al-Insan between the Meccan and Medinan sections, cannot be justified by mere oversight. These types of discrepancies may only arise from the ijtihad (independent reasoning) of the narrators and deliberate alterations in the foundational list due to the preference for alternative opinions | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| choronological list of suras of the Qur', an, Ibn Abbas, Abu Saleh, Kalbi, Muqatil ibn Sulaiman | ||
| مراجع | ||
DOI: 10.22059/jqst.2022.328812.669795
*نسخ خطی
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 218 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 64 |
||