پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 959 |
| تعداد مقالات | 7,908 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,379,860 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,502,925 |
تحلیل مقایسهای مجالس سبعه و مکاتیب براساس فرانقش‌اندیشگانی‌در دستور نقشگرای هلیدی | ||
| ادبیات عرفانی | ||
| مقاله 4، دوره 15، شماره 33، مرداد 1402، صفحه 101-136 اصل مقاله (494.02 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2023.43628.2462 | ||
| نویسندگان | ||
| پروین گلی زاده* 1؛ زهره سادات ناصری2؛ خدیجه احمدی انجیرکی3 | ||
| 1دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز. اهواز، ایران | ||
| 2استادیار زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه شهید چمران اهواز. اهواز، ایران | ||
| 3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز. اهواز، ایران | ||
| چکیده | ||
| زبانشناسی نقش گرا از مهم‌ترین رویکردهای زبان شناسی قرن بیستم است که بر نقش زبان و واحدهای ساختاری آن تأکید دارد و ساختی فراتر از جمله یعنی متن را بررسی می‌کند. بنیان دستور هلیدی بر دو صفت نظام مند و نقش گرا استوار است. نظام معنایی با کلّیترین کارکردهای زبان- که هلیدی آن را فراکارکرد یا فرانقش می نامد- در ارتباط است. فرانقش اندیشگانی بر اساس دستور نقش گرای هلیدی شش نوع است: مادی، ذهنی، رابطه ای، رفتاری، وجودی و کلامی که در این پژوهش به‌طور مقایسه ای فرایندهای شش‌گانه در دو اثر از آثار منثور مولوی یعنی مجالس سبعه و مکاتیب با روش توصیفی- تحلیلی بررسی خواهد شد تا به این سؤال پاسخ داده شود که آیا بین بسامد انواع فرایندها و ساختار نوشتاری و خطابی که وجه بارز این آثار محسوب میشود، رابطه ای وجود دارد؟ تا بتوان به نوعی به سبکشناسی این آثار بر اساس فرانقشهای اندیشگانی مطرح در دستور نقشگرای هلیدی به تأثیرپذیری از جهانبینی نویسنده دست یافت. نتایج به‌دست‌آمده بیانگر این است که در مجالس سبعه، فرایند مادی و در مکاتیب، فرایند رابطه‌ای، بسامد بیشتری دارند که علت آن را میتوان در نوع کارکرد هر فرایند با توجه به موضوع مجالس سبعه که خطابه و مجلسگویی و مکاتیب که نامههای مولوی است، دانست. از طرف دیگر، از عناصر پیرامونی نهگانه، عنصر مکان در هر دو اثر بسامد بالایی دارد. با توجه به این که فرایند مادی، عامل بالابرندۀ گذرایی و فرایند رابطه ای، عامل پایین‌آورندۀ گذرایی متن است، گذرایی پایین مکاتیب به دلیل وجود بسامد بالای عناصر پیرامونی تا حدودی جبران شده است تا متن به هدف خود که تعلیم اخلاق و انسانیت است، نائل گردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دستور نقش گرای نظام مند؛ فرانقش اندیشگانی؛ فرایند؛ مولوی؛ مجالس سبعه؛ مکاتیب | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Comparative Analysis of Majalis-i Sab'e and Makatib Based on Ideational Metafunction in Halliday's Functional Grammar | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Parvin Golizadeh1؛ Zohreh Sadat Naseri2؛ Khadijeh Ahmadi Engiraki3 | ||
| 1Associate Professor of Persian Language and Literature, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran | ||
| 2Assistant Professor of English Language and Literature, Shahid Chamran University of Ahvaz. Ahvaz, Iran. | ||
| 3Ph.D. student of Persian Language and Literature, Shahid Chamran University of Ahvaz. Ahvaz, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Functional linguistics is one of the most significant linguistic approaches of the 20th century, emphasizing the role of language and its structural units while examining structures beyond the sentence, namely, the text. The foundation of Halliday's Grammar relies on two attributes: Systemic and Functional. The semantic system encompasses the broadest functions of language; which Halliday calls metafunction. According to Halliday's Functional Grammar, there are six types of Ideational Metafunction: material, mental, relational, behavioral, existential, and verbal. This study employs a descriptive-analytical method to comparatively analyze these six processes in two of Mowlavi's prose works, Majalis-i Sab'e and Makatib. The aim is to answer the question of whether there is a relationship between the frequency of these process types and the textual and rhetorical structures that are considered prominent features of these works. This analysis seeks to shed light on these works’ stylistics based on ideational metafunction proposed in Halliday's Functional Grammar, thus providing insight into the author's worldview. The obtained results indicate that in Majalis-i Sab'e, the material process is more frequent, while in Makatib, the relational process has a higher frequency. This difference can be attributed to the nature of the discourse in each work. Majalis-i Sab'e consists of sermons and public speeches while Makatib comprises letters written by Mowlavi. Furthermore, among the nine peripheral elements, the spatial element has a high frequency in both works. Considering that the material process is the factor that raises transitivity and the relational process is the factor that lowers the transitivity of the text, low transitivity of Makatib has been compensated to some extent by the high frequency of the peripheral elements. This compensation allows the text to fulfill its intended purpose of teaching ethics and humanity. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Systemic Functional Grammar, Ideational Metafunction, Process, Mowlavi, Majalis-i Sab'e, Makatib | ||
| مراجع | ||
|
آسوده، زهره؛ صناعتی، مرضیه؛ ایشانی، طاهره؛ سید ابراهیمینژاد، فاطمه. (۱۴۰۰). تحلیل مقایسهای شعری از مثنوی مولوی با ترجمة انگلیسی آن براساس نظریة انسجام هلیدی و حسن. زبان‌شناخت. (2) 12. صص ۳۳-۶۷.
آقاگل زاده، فردوس؛ کرد زعفرانلوکامپوزیا، عالیه؛ رضویان، سید حسین. (۱۳۹۰). سبکشناسی داستان بر اساس فعل: رویکرد نقشگرا، سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، (1) 4، شماره پیاپی ۱۱، صص ۲۴۴-۲۵۴.
ایرانزاده، نعمتالله؛ مرادی، کبری. (۱۳۹۴). بررسی شعر یادداشت های درد جاودانگی قیصر امین‌پور بر اساس نظریة نقشگرای هلیدی، متنپژوهی ادبی، (65) 19. صص ۷-۲۲.
ایشانی، طاهره. (۱۳۹۵). نظریة انسجام و پیوستگی و کاربست آن در تحلیل متون (غزل حافظ و سعدی). تهران: دانشگاه خوارزمی.
پورمظفری، داوود. (۱۳۹۰). گفتار نوشته ای صوفیان بازشناسی یک گونۀ نوشتاری. فصلنامه علمی پژوهشی نقد ادبی، (15) 4. صص ۳۱-۶۰.
تولان، مایکل. (۱۳۸۶). روایت شناسی؛ درآمدی زبانشناختی- انتقادی. ترجمة سید فاطمه علوی و فاطمه نعمتی. تهران: سمت.
حق شناس، علیمحمد. (۱۳۹۰). زبان و ادب فارسی در گذرگاه سنت و مدرنیته. تهران: آگه.
دبیرمقدم، محمد. (۱۳۹۶). زبانشناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی. تهران: سمت.
رضاپور، ابراهیم؛ جلیلی دوآب، مریم. (۱۳۹۵). بررسی گذرایی کتاب خواندن و نوشتن دورة مقدماتی نهضت سوادآموزی از منظر فرانقش اندیشگانی. آموزش زبان فارسی، (2) 1، صص ۸۳ – ۱۰۰.
رضویان، حسین؛ احسانی، وجیهه. (۱۳۹۴). کاربرد استعارة دستوری گذرایی در مقایسة سبک دورمان. نقد ادبی، ش ۸. صص ۱۴۳-۱۶۵.
روحانی، مسعود؛ تقی‌زاده، زهرا. (۱۳۹۶). گونة فرهنگی مکتوبات مولانا (بررسی سه مقولة موضوع، مخاطب و افراد واسطه در نامههای مولانا). سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب). (3) 10 (پیاپی ۳۷). صص ۶۷-۵۱.
سعادتی، افسانه؛ ابراهیمی، مختار؛ گلی‌زاده، پروین. (۱۳۹۶). رویکرد مولانا نسبت به فکر و اندیشه. زبان و ادب فارسی. س۷۰ (پیاپی ۲۳۵). صص۷۳ -۹۶
سمیعی گیلانی، احمد. (۱۳۷۱). مکتوبات مولانا جلال الدین رومی، نشر دانش، بهمن و اسفند، شماره ۷۴، صص ۳۹-۴۴.
شریفی، آزاده. (۱۳۹۷). بافت در زبان شناسی نقش گرا و کاربست های آن در نمونه هایی از ادبیات کلاسیک فارسی. رخسار زبان، ش ۶ و ۷، صص ۷۴-۹۱.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (۱۳۹۲). زبان شعر در نثر صوفیه، تهران: سخن.
شیبانی اقدم، اشرف؛ گذشتی، محمدعلی؛ غلامی، راحله. (۱۳۹۶). جهانبینی مولوی و کارکرد آیات و احادیث در دفتر اول مثنوی با تکیه بر نظام گذرایی. ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی. (46) 13. صص ۱۲۳-۱۴۵.
صادقی، مریم. (۱۳۹۳). بررسی ارتباط کلامی در فیه مافیه. ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی. (36) 10. صص ۱۷۱-۲۲۰.
صفاری، محمد شفیع؛ شهرامی، محمدباقر. (۱۳۹۶). تحلیل داستان دقوقی با نظریه زبانشناسی فرایند هلیدی، مجموعه مقالات سومین همایش متنپژوهی ادبی، صص ۱-۱۷.
صفایی، مژگان؛ عادل، سید محمدرضا؛ رمضان‌زاده، محمود. (۱۳۹۶). بررسی و تحلیل فرایندهای فرانقش اندیشگانی در شعر «کسی که مثل هیچ‌کس نیست» اثر فروغ فرخزاد در چارچوب نظریه نقشگرای هلیدی، شعرپژوهی (بوستان ادب) سال نهم، شماره ۲ (پیاپی ۳۲)، صص ۱۱۷-۱۴۰.
غلامرضایی، محمد. (۱۳۸۷). مجلس گویی و شیوه های آن بر اساس مجالس سبعه مولوی، پژوهشنامه علوم انسانی، شماره ۵۷، بهار، صص ۱۳۷-۱۵۸.
غلامی، راحله؛ شیبانی اقدم، اشرف. (۱۳۹۷). سبک زبان و مطالعة نمود معنایی آن در شخصیت پردازی دو داستان از مثنوی معنوی براساس فرانقش های نظام گذرایی. مطالعات نقد ادبی. (47) 13. صص ۶۱-۸۲.
فالر، راجر؛ یاکوبسن، رومن؛ لاخ، دیوید؛ بری؛ پیتر. (1397)، زبان شناسی و نقد ادبی، ترجمۀ مریم خوزان و حسین پاینده، تهران: نی.
فرحزادی، منصوره. (۱۳۹۷). مقایسة مبکیات و مجالس سبعه با توجه به ساختار مجل سگویی. پژوهشهای ادبی. (60) صص۹۳-۱۱۶.
کرمانی، حدیث؛ قیطوری، عامر؛ صابری، کورش. (۱۳۹۸). بررسی ساختار گذرایی سورة یوسف براساس دستور نقشی نظاممند هلیدی. زبانشناختی قرآن، (2) 8 (پیاپی ۱۶). صص۳۷ -۵۲.
گلی زاده، پروین؛ حیات داوودی، فاطمه. (۱۴۰۱). بررسی و تحلیل فرایندهای اندیشگانی در داستان «پادشاه و کنیزک» سروده مولوی بر مبنای دستور نقشگرای هلیدی، پژوهشنامه ادب غنایی، (38) 20، صص ۲۵۳-۲۷۴.
گلی زاده، پروین؛ فاطمی، رضوان. (۱۴۰۰). بررسی عناصر انسجام پیوندی و رابطه آن با معنا در داستان آفرینش آدم در مرصادالعباد، فصلنامه علمی تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)، (48) 13، صص۲۰۳-۲۲۷.
محمدنژاد عالی زمینی، یوسف؛ الهیان، لیلا. (۱۳۹۶). تحلیل فرایندهای کتابهای آموزشی زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان: مطالعة موردی رویکرد نقشگرای نظاممند. پژوهشنامة آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان. (14) 6. صص ۱۷-۳۸.
مولوی، جلال الدین محمد. (۱۳۹۵). مکتوبات مولانا جلال الدین رومی. تصحیح توفیق هـ . سبحانی. مرکز نشر دانشگاهی.
مولوی، جلال الدین محمد. (۱۳۶۵). مجالس سبعه (هفت خطابه). تصحیح توفیق هـ . سبحانی. تهران: کیهان.
مهاجر، مهران؛ نبوی، محمد. (۱۳۹۳). به‌سوی زبان شناسی شعر. تهران: آگه.
نبی لو، علیرضا. (۱۳۹۱). بررسی و تحلیل «نی‌نامه» سرودة مولوی بر مبنای زبان شناسی نقش گرای سازگانی. پژوهشهای زبانشناختی در زبان‌های خارجی. (1) 2. صص ۱۱۱-۱۲۹.
نیکخواه فاردقی، اعظم. (۱۳۹۷). بررسی فعل در مکتوبات مولانا براساس فرانقش اندیشگانی هلیدی، مجموعه مقالات پنجمین همایش متنپژوهی ادبی، اردیبهشت.
وفایی، عباسعلی؛ میلادی، فرشته. (۱۳۹۹). بررسی جایگاه تجربه گر در نظام فکری اشراقی بر مبنای فرانقش اندیشگانی، در رسائل لغت موران و صفیر سیمرغ. ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناختی. (59) 16 صص ۲۷۱-۲۹۶.
-Halliday, M.A.K., & Matthiessen, Ch. (2004). An Introduction to Functional Grammar. 3rd Edition. Routledge. - Halliday, Michael. (2009), Systemic Functional Linguistics, London: Continuum. - Halliday, Michael & Hassan ,Ruqieh (2013). the language of texture and text; Aspects of language in socio-semiotic perspectives, translated by Mojtaba Manshizadeh and Tahereh Ishani, Tehran: Scientific. - Hopper, Paul J., and Sandra A. Thompson (1980). Transitivity in grammar and discourse. language, 251-299. - Simpson, P. (2004). Stylistics: A Resource Book students. Routledge. -Thompson, G. (2004). Introducting Functional grammar. Arnold
Aghagolzadeh, F; & et al (2011). Stylistics of the story based on the verb: Functional approach, Stylistics of Persian poetry and prose (Bahar Adab), 4(1), 244-254. Asodeh, Zohreh; & et al (2021). A comparative analysis of the poetry of Molavi's Masnavi with its English translation based on Halliday and Hassan's coherence theory. Language recognition.12(2). 33-67. Dabirmoghadam, M (2011). Theoretical Linguistics: Origin and Development of Generative Grammar. Tehran: Side. Faller, Roger ; & et al (2017) Linguistics and Literary Criticism, translated by Maryam Khozan and Hossein Payandeh, Tehran:ney. Farhzadi, M (2017). Comparison of Mobkiyat and Sab'a Majales according to the structure of assembly. Literary research. 15(60). 93-116. Gholami, R; & Sheybani Aghdam, A (2017). The style of language and the study of its semantic expression in the characterization of two stories from Masnavi Manavi based on the transition system. Literary criticism studies. 13)47(. 61-82. Gholamrezaei, M(2008) Assembly speech and its methods based on the assemblies of Sabe Molavi, Research Journal of Humanities, -(57),137-158. Golizadeh, P; & Fatemi, R (2021). Examining the elements of cohesiveness and its relationship with meaning in the story of the creation of Adam in Mersadolebad, Scientific Quarterly of Interpretation and analysis of Persian Language and Literature Texts (Dehkhoda), 13(48), 203-227. Golizadeh, P; & Hayatdavoudi, F(2022). Investigation and analysis of intellectual processes in the story "King and maid servant" written by Molavi based on the Functional grammer of Halliday, research paper on lyrical literature, 20(38), 253-274. Halliday, M; & Matthiessen, Ch. (2004). An Introduction to Functional Grammar. 3rd Edition. Routledge. M(2009), Systemic Functional Linguistics, London: Continuum. Halliday, M; & Ruqieh Hassan (2013), the language of texture and text; Aspects of language in socio-semiotic perspectives, translated by Mojtaba Manshizadeh and Tahereh Ishani, Tehran: Scientific. Haqshenas, A(2012). Persian language and literature at the passing of tradition and modernity. Tehran: Agah. Iranzadeh, N; & Moradi, K(2014). Analysis of the poetry of Qaiser Aminpour's notes on the pain of immortality based on the Functional theory of Halliday, Literary research text, 19(65), 22-7. Ishani, T(2015). The theory of cohesion and continuity and its application in the analysis of texts (Ghazal Hafez and Saadi). Tehran: Kharazmi University. Kermani, H; & et al(2018). Examining the transitive structure of Surah Yusuf based on Halliday's Systematic Role Grammar. Linguistics of the Qur'an, 8(2). 52-37. Mohajer, M; & Nabavi, M(2013). Towards the Linguistics of Poetry. Tehran: agah. Mohammadnejad Aali Zamini, Y; & Elahian, L(2016). Analyzing the processes of Persian language teaching books for non-Persian speakers: a case study of a systematic functional approach. Research paper on teaching Farsi to non-Persian speakers. 6(14). 17-38. Molavi, J(2015). Letters of Molana Jalaluddin Rumi. Tashih,Tofigh. Sobhani University Publication Center. Molvi, J(1987). Seven meetings (seven sermons). Tashih,Tofigh. Sobhani. Sobhani. Keyhan. Nabi Lo, A(2013). Review and analysis of Molavi's "Ni Nameh" based on organizational Functional linguistics. Linguistic research in foreign languages. 2(1). 111-129. Nikkhah Fardeghi, A(2017). Investigation of the verb in Molana’s writings based on Halliday's intellectual role, Proceedings of the 5th Literary Text Research Conference, April. Pourmozaffari, D(2011). Speeches and writings of Sufis identify a type of writing. Literary Criticism Scientific Research Quarterly, 4(15). 31-60. Razavian, H; & Ehsani, V(2014). Application of transitive grammatical metaphor in two novels's style comparison. Literary criticism. 8(29). 143-165. Rezapour, I; & Jalili Doab, M(2015). Transient review of reading and writing books in the introductory course of the literacy movement from the perspective of the intellectual role. Persian language teaching, 1(2). 83-100. Rouhani, M; & Taghizadeh, Z(2016). The cultural aspect of Molana’s letters (examination of the three categories, audience and mediating people in Molana’s letters). Stylistics of Persian poetry and prose (Bahar Adeb).10(3). 51-67. Saadati, A; & et al (2016). Molana’s approach to thinking. Persian language and literature. 70 (235). 73-96. Sadeghi, M(2013). Investigating verbal communication in Fihe-Mafi. Mystical literature and cognitive mythology.10(36). 171-220. Safaei, M; & et al (2016). Investigation and analysis of intellectual trans-role processes in the poem "Someone who is like no one" by Forough Farrokhzad in the framework of Halliday's role-oriented theory, Research Poem (Bostan Adab) 2 (32). 117-140. Safari, M; & Shahrami, M(2016). Analyzing Daqoughi's story with the linguistic theory of Halliday's process, collection of articles of the third literary text research conference, 1-17. Samii Gilani, A(1992). Letters of Molana Jalalaldin Rumi, Danesh Publication, January and Februray, -(74). 39-44. Shafi'i Kadkani, M(2012), The Language of Poetry in Sofie's Prose, Tehran: Sokhan. Sharifi, A(2019). Context in Functional linguistics and its applications in examples of classical Persian literature. Rukhsar Zaban, 2(6). 74-91. Sheybani Aghdam, A; & et al (2016). Molavi's worldview and the function of verses and hadiths in the first book of the Masnavi based on the transitional system. Mystical literature and cognitive mythology. 13(46). 123-145. Simpson, P(2004). Stylistics: A Resource Book students. Routledge Thompson, G(2004). Introducting Functional grammar. Arnold Tolan, M(2008). Narrative Science; Introductory Linguistic-Critical. Translated by Seyyed Fatemeh Alavi and Fatemeh Nemati. Tehran: Side. vafai, A; & Milady, F(2021). Examining the position of the experimenter in the Enlightenment system of thought based on the trans-role of thought, in Moran's and Safir Simorgh's essays. Mystical literature and cognitive mythology. 16(59). 271-296 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 370 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 247 |
||