پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 939 |
| تعداد مقالات | 7,734 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,721,444 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,063,730 |
ائتلاف شکننده؛ تحلیلی بر پیروزی کاندیدای حزب توده از حوزۀ انتخابیۀ اصفهان در انتخابات مجلس چهاردهم شورای ملی (۱۳۲۲ش/ ۱۹۴۳م) | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 1، دوره 33، شماره 57 - شماره پیاپی 147، اردیبهشت 1402، صفحه 11-36 اصل مقاله (619.18 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2023.42330.2727 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد افقری* 1؛ مرتضی نورائی2 | ||
| 1پژوهشگر پسادکتری تاریخ معاصر دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| در پی اشغال ایران به‌دستِ متفقین در شهریور ۱۳۲۰ هجری شمسی و با استعفای رضاشاه، انتخابات مجلس چهاردهم در فضایی کاملاً متفاوت برگزار شد. حزب توده در این دوره توانست نمایندگانی را از مناطق عمدتاً شمالی کشور که تحت اشغال نظامی ارتش سرخ بود روانۀ مجلس کند. در بین نامزدهای حزب توده، وضعیت تقی فداکار به‌عنوان داوطلب نمایندگی از اصفهان تا حدودی متفاوت بود. نخست آنکه اصفهان در مرکز کشور و خارج از حوزۀ نفوذ همسایۀ شمالی قرار داشت؛ دوم اینکه توفیق یک کاندیدای چپ‌گرا در حوزۀ انتخابیه‌ای که به داشتن فرهنگی سنتی و محافظه‌کار شناخته شده بود، امری بعید می‌نمود؛ ازاین‌رو بررسی انتخابات مجلس چهاردهم در اصفهان تحقیقی مجزا می‌طلبد. پژوهش حاضر در پاسخ به پرسش که موفقیت نامزد حزب توده در این انتخابات تابع چه عواملی بود این فرضیه را مطرح می‌کند که عامل اصلی کامیابی تقی فداکار در رسیدن به نمایندگی اصفهان، ائتلافی شکننده با دو نامزد محافظه‌کار بود که از قضا به‌شدت با حزب توده زاویه داشتند. در این راستا با تلفیق دو روش کمی و کیفی و استخراج داده‌های مربوط به انتخابات مجلس چهاردهم در حوزۀ انتخابیه اصفهان از اسناد منتشرنشدۀ آرشیو مجلس شورای ملی، تحلیلی آماری از نتایج شمارش آرا ارائه می‌شود. یافته‌ها نشان می‌دهد که برخلاف باور رایج، بخش عمدۀ رأی فداکار مربوط به توده‌های روستایی توابع حوزۀ انتخابیه بود و نه جامعۀ کارگری شهر اصفهان، به‌گونه‌ای که راهیابی وی به مجلس، بدون این ائتلاف و رأی روستاها عملاً امکان‌پذیر نبود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حزب توده؛ انتخابات؛ مجلس چهاردهم؛ اصفهان؛ تقی فداکار | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Fragile coalition; An analysis of the Tudeh party candidate's victory from the Isfahan constituency in the fourteenth round of National Consultative Assembly election (1943 A.D) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohammad Afghari1؛ Morteza Nouraei2 | ||
| 1Postdoctoral researcher at University of Isfahan, Isfahan, Iran | ||
| 2Professor of History, Department of History & Iranology, University of Isfahan Isfahan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| After the occupation of Iran by the Allies in August 1941 and the resignation of Reza Shah, the fourteenth National Consultative Assembly election took place in a completely different atmosphere. During this election, the Tudeh party managed to secure some parliamentary seats mainly from the northern region that were under the occupation of the Soviet Army. However, one Tudeh party candidates, Taghi Fadakar, stood out in Isfahan. Isfahan Located at the center of the country, Isfahan was not within the infiltration zone of neighboring north. Moreover, it was unlikely for a leftist candidate to win in a constituency known for its traditional and conservative culture. Hence, a separate study is necessary to analyze the fourteenth parliamentary election in Isfahan. The current research investigates the factors that were linked to the Tudeh party candidate’s victory in this election and presents the hypothesis that the main factor behind the success of Taqi Fadakar was a fragile coalition with two other conservative candidates, who had strong conflicts with the Tudeh Party. Using a combination of quantitative and qualitative methods, by extracting data from the unpublished documents of the archive of the National Assembly, a statistical analysis of the vote counting results is presented. According to findings, despite the common belief, most of Taghi Fadakar’s votes comes from rural parts of the constituency, not labor society of Isfahan. Therefore, without the coalition and rural votes, Fadakar's success would have been almost impossible. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Tudeh Party, Election, The fourteenth round of National Consultative Assembly, Isfahan, Taghi Fadakar | ||
| مراجع | ||
|
آبراهامیان، یرواند (۱۳۸۴) ایران بین دو انقلاب، تهران: نشر نی.
ابطحی، سیدعلیرضا؛ کشتی‌آرا، کیمیا (۱۳۹۲) «گذری اجمالی بر عملکرد تقی فداکار عضو اتحادیۀ کارگری حزب توده در اصفهان (۱۳۲۰-۱۳۳۲)»، تاریخ، (۳۱)، 42-17.
اسامی نمایندگان (۱۳۵۶) اسامی نمایندگان مجلس شورای ملی از آغاز مشروطیت تا دورۀ ۲۴ قانون‌گذاری، تهران: بی‌نا.
اعزاز نیک‌پی، عزیزالله (۱۳۴۷) تقدیر یا تدبیر؛ خاطرات اعزاز نیک‌پی، تهران: ابن‌سینا.
افقری، محمد (۱۳۹۸) تحلیل مشارکت سیاسی در انتخابات ادوار پنجم تا بیست و چهارم مجلس شورای ملی (۱۳57-۱۳02) (مورد مطالعه: حوزۀ انتخابیۀ اصفهان)، رسالۀ دکتری گروه تاریخ، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
الهیاری، فریدون (۱۳۹۱) مبانی تاریخ اجتماعی ایران، آبادان: پرسش.
برزین، سعید (۱۳۷۳) «ساختار سیاسی- طبقاتی و جمعیتی در ایران»، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، (82و 81)، 21-14.
ترابی فارسانی، سهیلا؛ توسلی کوپایی، مریم (۱۳۸۸) «درآمدی بر تاریخ‌نگاری حزب توده»، تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری، دانشگاه الزهرا (س)، 19(۴)، 24-1.
جابری انصاری، حسن (۱۳۲۱) تاریخ اصفهان و ری و همه جهان، اصفهان: مجلۀ خرد.
خامه‌ای، انور (۱۳۷۲) خاطرات سیاسی انور خامه‌ای، تهران: گفتار.
خامه‌ای، انور (۱۳۷۴) «حزب تودۀ ایران؛ ۵۰ سال و ۳ سال»، گزارش، (۵۷)، 53-50.
خسروپناه، محمدحسین (۱۳۸۴) «سرگذشت گریزناپذیر اتحادیه‌های مستقل کارگری اصفهان (۱۳۲۳-۱۳۲۱)»، گفت‌گو، (۴۳)، 131- 96.
دولت‌آبادی، حسام‌الدین (۱۳۵۰) «سیاست و تلاش»، وحید، آذر (۲و1)، 31-26 و 28-26.
دولت‌آبادی، حسام‌الدین (۱۳۵۱) «سیاست و تلاش»، وحید، (۱۰و9)، 34-28.
رجایی، عبدالمهدی (۱۳۸۷) تحولات عمران و مدیریت شهری اصفهان در دورۀ پهلوی اول، اصفهان: شهرداری اصفهان.
رجایی، عبدالمهدی (۱۳۹۳) تحلیل وضعیت نساجی در تحولات شهری اصفهان (۱۳۴۵-۱۳۰۰)، رسالۀ دکتری گروه تاریخ، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
رجبی‌فرد، حسن؛ سلیمانی دهکردی، کریم (۱۴۰۰) «تقدم کنش صنفی بر فعالیت سیاسی؛ بررسی مواجهۀ طبقۀ کارگر صنعتی با اتحادیه‌های کارگری در اصفهان (۱۳32-۱۳20)»، تحقیقات تاریخ اجتماعی، 11(2)، 138-115.
شفقی، سیروس (۱۳۸۱) جغرافیای اصفهان، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
شمیده، محرم‌علی (۱۳۷۳) زندگی‌نامۀ شمیده، به‌کوشش و ویرایش بهرام چوبینه، آلمان: چاپخانۀ مرتضوی.
شهیدی، ابوالقاسم (۱۳۵۱) «انتخابات اصفهان در سال ۱۳۲۲ چگونه گذشت و چرا استاندار لال شد؟» وحید، (17)، 50-41
شهیدی، ابوالقاسم (۱۳۵۲) «چگونه استاندار اصفهان لال شد؟»، وحید، (۱۸)، 114-108.
صدری، شمس (۱۳۳۰) در راه وظیفه، اصفهان: چاپخانۀ خدایی.
فراهانی، حسن؛ بهبودی، هدایت‌الله (۱۳۹۳) روزشمار تاریخ معاصر ایران، جلد5، تهران: مؤسسۀ مطالعات و پژوهشهای سیاسی.
کتابی، احمد (۱۳۷۷) «نابسامانی‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی اصفهان در سال‌های ۱۳۲4-۱۳۲0»، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی اصفهان (مطالعات و پژوهشهای دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی)، دانشگاه اصفهان، 2(15)، 168-141.
کیانی، ویدا (۱۳۷۱) «تحولات اتحادیه‌های کارگری در اصفهان (۳۴-۱۳۳۳)»، گنجینۀ اسناد، (۶و5)، 87-72.
لمبتن، آن (۱۳۶۲) مالک و زارع در ایران، ترجمۀ منوچهر امیری، تهران: علمی و فرهنگی.
محرم‌خانی، فریبرز؛ عنبرمو، منصور (۱۳۹۳) «بررسی تأثیر مخیلۀ ایرانی بر مارکسیسم حزب توده»، تاریخ اسلام و ایران، دانشگاه الزهرا (س)، 24(۲۱)، 150-117.
مدرسی، علی (۱۳۷۰) «بخش سیاسی- اقتصادی: پیرامون جریان‌شناسی تاریخ»، یاد، (۲۲)، 91-64.
منتظرالقائم، اصغر و دیگران (۱۳۹۳) دانشنامۀ تخت فولاد، جلد3، اصفهان: شهرداری اصفهان.
مهدوی، مصلح‌الدین (۱۳۶۷) تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر، قم: دارالهدایه.
مهدوی، مصلح‌الدین (۱۳۸۴) دانشمندان و بزرگان اصفهان، جلد1، اصفهان: گلدسته.
نورائی، مرتضی؛ رجایی، عبدالمهدی (۱۳۹۲) «حزب توده و جنبش کارگری اصفهان (۱۳۲۵-۱۳۲۰ش/۱۹۴۶-۱۹۴۱م)»، سندپژوهی بهارستان، (1)، 136-101.
همایی شیرازی، جلال‌الدین (۱۳۹۰) تاریخ اصفهان، حوادث و وقایع و سلاطین اصفهان، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ارژنگ، محل نشر اصفهان، صاحب امتیاز و سردبیر عبدالله وزیرزاده: شمارۀ ۳، ۲۲ فروردین ۱۳۰۴.
اصفهان، محل نشر اصفهان، صاحب امتیاز و مدیر و سردبیر امیرقلی امینی: شماره‌های ۵، ۲۲ فروردین ۱۳۲۲؛ ۲۶، ۱۷ مرداد ۱۳۲۲؛ ۴۸، ۹ آبان ۱۳۲۲؛ ۴۹، ۱۲ آبان ۱۳۲۲؛ ۵۲، ۲۳ آبان ۱۳۲۲؛ ۵۳، ۳۰ آبان ۱۳۲۲؛ ۵۵، ۳ آذر ۱۳۲۲؛ ۱۱۰۶، ۱۹ تیر ۱۳۴۲؛ ش ۳۴۲۸، ۲۱ اردیبهشت ۱۳۵۴.
سرنوشت، محل نشر اصفهان، صاحب امتیاز و مدیر مسئول جواد مجدزاده صهبا: شماره‌های ۶، ۲۵ مهر ۱۳۲۲؛ ۹، ۱۶ آبان ۱۳۲۲؛ ۱۰، ۲۳ آبان ۱۳۲۲.
عرفان، محل نشر اصفهان، مدیر و صاحب امتیاز احمد عرفان: شماره‌های ۲۱۷۳، ۵ آبان ۱۳۲۲؛ ۲۱۸۴، ۲۵ آبان ۱۳۲۲.
نقش جهان، محل نشر اصفهان، صاحب امتیاز حسین نور صادقی: شماره‌های ۳۷، ۱ آبان ۱۳۳۲؛ ۳۹، ۸ آبان ۱۳۲۲؛ ۴۰، ۱۱ آبان ۱۳۲۲؛ ۴۴، ۲۵ آبان ۱۳۲۲.
صمان (صورت‌مجلس انجمن نظار انتخابات) مرکز اسناد و کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی، اسناد انتخابات مجلس شورای ملی، دورۀ ۶و ۱۴و ۱۵ حوزۀ انتخابیۀ اصفهان، دورۀ ۱۴ حوزۀ انتخابیه شهرضا.
طیرانی، بهروز (۱۳۸۴) اسناد احزاب سیاسی ایران (حزب توده)، جلد2، تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران.
مذاکرات مجلس شورای ملی (1326) دورۀ 15، جلسۀ ۳، دی‌ماه.
مرکز بررسی اسناد تاریخی (۱۳۸۲)، چپ در ایران، به روایت اسناد ساواک، جلد1، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
راه توده، پایگاه اینترنتی (۱۴۰۱) محمود بقراطی، تشکیلاتچی صبور و دوراندیش حزبی، شهریور ۱۴۰۰.
Abrahamian, Ervand (2005), Iran between two revolutions, Tehran: Ney Publications. Abtahi, Ali-Reza and Kimiyā Kashtiara (2013), A brief overview of the performance of Taqi Fadakar, a member of the Tudeh labor union in Isfahan (1320-1332 Š), Scientific Journal of History Reseach, No. 31. Afghari, Mohammad (2020), Analysis of Political Participation During 5th to 24th Rounds of National Consultative Assembly Elections (1923-1978 A.D) (Case Study: Isfahan), Ph. D Thesis, Isfahan, University of Isfahan. Allah-yari, Freydun (2012), Basics of Social History of Iran, Abadan: Porseš Publications. Ann Lambton (1983), Landlord and peasant in Persia, Translated by Manouchehr Amiri, Tehrān: Elmī va Farhangī Publications. Barzin, Saeed (1994), Political class and demographic structure in Iran, Journal of Political-Economic Information, No. 81 & 82. Dowlatabadi, Hessam ul-Din (1971): SPolitics and Efforts, Vahid memoris magazine, No. 1 & 2. Dowlatabadi, Hessam ul-Din (1972): Politics and Efforts, Vahīd memoris magazine, No. 9 & 10. Ezaz Nikpey, Aziz-Allah (1968), Fate or Tact, Tehran: Ebn-Sīnā Publications. Farahani, Hassan & Hedayatullah Behbudi (2014), Journal of Contemporary History of Iran, Vol. 5, Tehrān: Political Studies and Research Institute. Homāei Shirazi, Jallal-al-Din (2011), History of Isfahan, events and sultans of Isfahan, Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies. Jaberi Ansari, Hassan (1942), The history of Isfahan and Rey and the whole wolrd, Esfahan: Ḵerad Publications. Khmeei, Anwar (1993): Anwar Khameei's political memoirs, Tehran: Goftār Publications. Khmeei, Anwar (1995), Tudeh Party of Iran; 50 years and 3 years, Gozāreš Journal, No. 7. Ketabi, Ahmad (1998), The economic, political, social and cultural disturbances of Isfahan in the years 1320-24 Š, Scientific Research Journal of Faculty of Literature and Human Sciences, University of Isfahan, No. 15, 2nd round. Kiyani, Vida (1992), Developments of labor unions in Isfahan (1333-34 Š), Ganǰīneh Asnād, No. 5 & 6. Ḵosrowpanah, Mohammad Hossein (1384), The inevitable history of the independent labor unions of Isfahan (1321-1323 Š), Goftogū Quarterly, No. 43. Mahdavi, Mosleh-al-Din (1988), Scientific and social history of Isfahan in the last two centuries, Qom, Dār-ul-Hīdāyah Publications. Mahdavi, Mosleh-al-Din (2005), Scientists and seniors of Esfahan, Vol. 1, Esfahan: Goldasteh Publications. Modarresi, Ali(1991), The political-economic part: about the flow of history, Yād Maganize, No. 22. Montazer-al-Qaem and Others (2014), Encyclopedia of Takht-e Fūlad, Esfahan: Isfahan Municipality Publications. Moharamkhani, Fariborz & Mansour Anbarmoo (2014), The impact of Iranian Fantasy on Marxism: A study on the Tudeh Party of Iran, History of Islam and Iran, al-Zahra University, No 21. Nuraei, Morteza & Rajaei, Abd-al Mahdi (2013), Tudeh Party and Labor Movement of Isfahan (1325-1320 Š/ 1941-1946 AD), Journal of Bahārestan documents research, No. 1. Parliament Members (1977), The names of the parliament members from the beginning to the 24th round, Tehran: n.p. Rāh-e Tūdeh Website (2022), Mahmud Buqrati, a patient organizer and party visionary, retrieved from: http://www.rahetudeh.com/rahetude/yadbood/html/2006/mahmudboghrati.html Rajabifard, Hassan & Karim Soleimani Dehkordi (2021), Isfahan industrialization and the emergence of the working class, Social History Researchs, Year. 11, No. 2. Rajaei, Abd-al Mahdi (2008), Urban Changes and Management of Isfahan in Pahlavi I Period, Esfahan: Isfahan Municipality Publications. Rajaei, Abd-al Mahdi (2014), The situation of textile industries on Iranian urban transition (1925 –1979) "A critical study", Ph. D Thesis, Isfahan, University of Esfahan. Sadri, Shams (1951): Dar rah-e Vazīfeh (On the path of duty), Esfahan: Ḵodāe'ī printery. Šafaqī, Sīrūs (2002), Geography of Esfahan, Esfahan: University of Isfahan Publications. Shahidi, Abu-al-Qassim (1972), How did the Isfahan elections in 1322 Š go and why was the governor mute? Vahīd Magazine, No. 17. Shahidi, Abu-al-Qassim (1973), How the governor of Isfahan became mute? Vahīd Magazine, No. 18. Shamideh, Moharam-Ali (1994), Shamideh's biography, By the effort and editing of Bahram Chobineh, Germany, Mūrtazavī printery. Ṭayrani, Behruz (2005), Documents of political parties of Iran (Tudeh party), Vol. 2, Tehrān: National Library of Iran. The Center of Historical Documents Survey (2003), Čap dar Īrān be revāyat Asnād Sāvāk (The left in Iran, according to SAVAK documents), Vol 1, Tehran: Ministry of Intelligence. Torabi Farsani, Soheyla & Maryam Tavasoli Kuhpaei (2009), An Introduction to the Historigraphy of the Tudeh Party of Iran, Historical Perspective & Historigraphy, al-Zahrā University, No. 4. Aržang, Owned and Edited by Abd-al-Allāh Vazīrzādeh, Published in Esfahan. No. 3, 22 Farvardīn 1304 Š. Esfahan, Owned and Edited by Amīr-Gholī Amīnī , Published in Isfahan. No. 5, 22 Farvardīn 1322 Š; No. 26, 17 Mordād 1322 Š; No. 48, 9 Ābān 1322 Š; No. 49, 12 Ābān 1322 Š; No. 52, 23 Ābān 1322 Š; No. 53, 30 Ābān 1322 Š; No. 55, 3 Āzar 1322 Š; No. 1106, 19 Tīr 1342 Š; No. 3428, 17 Ordībehešt 1354 Š; Sarnevešt, Owned and Edited by Javād Majdzādeh Sahbā, Published in Isfahan. No. 6, 25 Mehr 1322 Š; No. 9, 16 Ābān 1322 Š; No. 10, 23 Ābān 1322 Š; Erfān, Owned and Managed by Ahmad Erfān, Published in Isfahan. No. 2173, 5 Ābān 1322 Š; No. 2184, 25 Ābān 1322 Š; Naqš Jahān, Owned by Hūssein Nūrsadeqī, Published in Isfahan. No. 37, 1 Ābān 1322 Š; No. 39, 8 Ābān 1322 Š; No. 40, 11 Ābān 1322 Š; No. 44, 25 Ābān 1322 Š; Archive and Library of the Islamic Parliament Election monitoring commission reports of Isfahan constituency in 6th, 14th, 15th & Shahreza constituency in 14th rounds of parliamantary elections. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,199 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 260 |
||