پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 940 |
| تعداد مقالات | 7,754 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,822,520 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,135,978 |
تاریخ میان‌رشته‌ای و جایگاه آن در پژوهشهای تاریخی | ||
| تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
| مقاله 8، دوره 32، شماره 29، فروردین 1401، صفحه 183-220 اصل مقاله (2.43 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2023.41535.1626 | ||
| نویسندگان | ||
| سمیه عباسی* 1؛ هاشم ملکشاهی2 | ||
| 1دانش‌آموختۀ دکتری تخصصی تاریخ ایران، دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری تاریخ ایران، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران | ||
| چکیده | ||
| حامیان «تاریخ میان‌رشته‌ای» با طرح این دیدگاه که رویکردهای اکتشافی‌ـ‌توصیفی به‌عنوان روش اصلی در پژوهشهای تاریخی دیگر پاسخ‌گوی یک پرسش، حل یک مسئله یا پرتوافکنی بر حل یک موضوع پیچیدۀ جوامع انسانی در چارچوب روش معرفتی خود نیست، باعث ایجاد بحث‌هایی در ساحت نظام دانشگاهی رشتۀ تاریخ در ایران در موافقت یا مخالفت با این رویکرد شده‌اند که می‌توان آن را در سه دسته تقسیم‌بندی کرد. این پژوهش با رویکرد توصیفی‌ـ‌تحلیلی و مبتنی‌بر بررسی آماری است و می‌کوشد میزان مقالات میان‌رشته‌ای در مجلات علمی‌ـ‌پژوهشی مرتبط با گروه‌های تاریخی علمی کشور به‌عنوان نمایندگان تاریخ آکادمیک را بیابد و به‌دنبال پاسخ به پرسش جایگاه تاریخ میان‌رشته‌ای در پژوهشهای تاریخی جهت بررسی ادعاهای مرتبط با این وضعیت است. طی سال‌های اخیر، حامیان رویکرد توصیفی و قائلان «کار ویژه» برای دانش تاریخ، با آنکه در تمام سال‌های شکل‌گیری تاریخ علمی در ایران، تسلط نسبی بر فضای آموزش و پژوهش این رشتۀ دانشگاهی داشته‌اند و حتی از موانع عمدۀ تغییر بنیادین برنامۀ درسی رشتۀ تاریخ در سال‌های بعد از انقلاب فرهنگی بوده‌اند، با ایجاد فضای «نظریه‌هراسی» به بهانۀ یکتا‌انگاری و حفظ استقلال علم تاریخ از دیگر شاخه‌های علوم‌انسانی، مانع تحول ساختاری در رشتۀ تاریخ شده‌اند. آمار16 مجلۀ علمی‌ـ‌پژوهشی تاریخی در یک بازۀ زمانی 15ساله که 3926 مقالۀ را به چاپ رسانده‌اند، نشانگر آن است که صرفاً 489 مورد از این مقالات پژوهشهای «تاریخ میان‌رشته‌ای» محسوب می‌شوند. تعداد پایین مقالات میان‌رشته‌ای و به‌کار نبردن گستردۀ نظریات در این پژوهش‌ها، به‌عنوان مهم‌ترین دادۀ آماری این پژوهش نیز گزاره‌ای برخلاف ادعای جریان مذکور، دربارۀ برتری داشتن جریان حامی «تاریخ میان‌رشته‌ای» بر فضای علمی این رشته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تاریخ میان‌رشته‌ای؛ مطالعات بین‌رشته‌ای؛ پژوهشهای تاریخی؛ نشریات علمی‌ـ‌پژوهشی رشتۀ تاریخ | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Interdisciplinary History and its Position in Historical researches | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Somayeh Abbasi1؛ Hashem Malekshahi2 | ||
| 1Ph.D in History of Islamic Iran, Faculty of Literature and Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| 2Ph.D student in History of Islamic Iran, Faculty of Literature and Humanities, Lorestan University, Lorestan, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Proponents of "interdisciplinary history" argue that the exploratory-descriptive approach as the main method in historical research in Iran is no longer capable of answering questions or clarifying the complex problems of human society. This approach has triggered discussions in historical scholarship that can be divided into three categories. This paper adopts a descriptive-analytical approach and attempts to determine the number of interdisciplinary articles in historical journals in Iran - as a representative of academic historiography - on the basis of a statistical survey in order to answer the question of "the position of interdisciplinary history in historical research". In recent years, the advocates of the descriptive approach and those who believe in a "special work" in the historical approaches, although they had a relative dominance in the education and research in the field of history in all the years of the emergence of academic history in Iran and were even one of the main obstacles to the fundamental change in the curriculum of this subject in the years after the Cultural Revolution, prevented structural change in it by creating an atmosphere of "theory phobia" under the pretext of monotheism and maintaining the independence of history from other branches of the humanities. The statistics of 16 scientific-historical research journals in a period of 15 years, which have published 3926 articles, show that only 489 of these articles are "interdisciplinary history" research. The low number of interdisciplinary articles and the widespread non-use of theories in these studies, as the most important statistical data of this research, is a proposition contrary to the claim of the aforementioned trend, about the superiority of the supporter of "interdisciplinary history" over the Academic atmosphere of this field. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Interdisciplinary history, Interdisciplinary studies, Historical research, Scientific research publications in history | ||
| مراجع | ||
|
برزگر، ابراهیم (1387) «تاریخچه، چیستی و فلسفۀ پیدایی علوم میان‌رشته‌ای»، مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم‌انسانی، 1(1)، 56- 37.
حضرتی، حسن (1392) «تاریخ‌شناسی و مطالعات میان‌رشته‌ای، فرصت یا تهدید»، مجموعه مقالات همایش تاریخ و همکاری‌های میان‌رشته‌ای، به‌کوشش داریوش رحمانیان، تهران: پژوهشکدۀ تاریخ اسلام.
حضرتی، حسن (1399) «در باب مهم‌ترین وظیفۀ رشته‌ای مورخان»، تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری، دانشگاه الزهرا(س)، 30(26)، 87-69.
سولومون، رابرت.ک (1379) فلسفۀ اروپایی؛ از نیمۀ دوم قرن هجدهم تا واپسین دهۀ قرن بیستم، ترجمۀ محمد سعید حنایی کاشانی، تهران: قصیده.
رحمانیان، داریوش؛ ذکایی، محمدسعید (1389) «مکاتب تاریخ‌نگاری معاصر ایران»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، (152)، 33.
صفت‌گل، منصور (1400) «تاریخ گروه تاریخ»، در تاریخ دانشکدۀ ادبیات و علوم‌انسانی دانشگاه تهران، به‌کوشش حسن حضرتی، تهران: دانشگاه تهران.
کریمی، بهزاد (1400) «خانۀ تاریخ در گفت‌وگو با بهزاد کریمی»، اعتماد، 19(4976)، 5.
مصباحیان، حسین (1392) «فراسوی تاریخ در تاریخ»، مجموعه مقالات همایش تاریخ و همکاری‌های میان‌رشته‌ای، به‌کوشش داریوش رحمانیان، تهران: پژوهشکدۀ تاریخ اسلام.
ملایی‌‌توانی، علیرضا (1398) «آیا رشتۀ تاریخ در ایران با بحران رو‌به‌رو است؟»، تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری دانشگاه الزهر ا(س)، 29(24)، 255-231.
ملایی‌‌توانی، علیرضا (1398) «رابطۀ دانش اقتصاد با دانش تاریخ در برنامۀ آموزشی دورۀ کارشناسی رشتۀ تاریخ»، پژوهش‌نامۀ تاریخ اجتماعی اقتصادی، پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی، 8 (2)، 278.
نجم‌آبادی، افسانه (1381) حکایت دختران قوچان؛ ازیادرفته‌های انقلاب مشروطه، تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
نوذری، حسینعلی (1383) «ماهیت بین‌رشته‌ای علوم: در ضرورت همکاری و تعامل تاریخ و علوم‌اجتماعی»، تاریخ ایران معاصر، 8(30)، 182.
هورن، تی. سی. آر؛ ریتر، هری (1395) «تاریخ و میان‌رشته‌ای: نقدی تاریخ‌نگارانه»، ترجمۀ سیدمحسن علوی‌پور و مجتبی فاضلی، مجموعه مقالات گفتارهایی دربارۀ تاریخ و همکاری‌های میان‌رشته‌ای، تهران: پژوهشکدۀ تاریخ اسلام.
مصاحبۀ نویسندۀ اول مقاله با اسماعیل حسن‌زاده، 24/05/1401.
مصاحبۀ نویسندۀ اول مقاله با فرهاد دشتکی‌نیا، 05/11/1400.
مصاحبۀ نویسندۀ اول مقاله با محسن رحمتی، 25/11/1400.
مصاحبۀ نویسندۀ اول مقاله با سید هاشم آقاجری، 3/11/1400.
مصاحبۀ نویسندۀ اول مقاله با علی‌محمد ولوی، 3/11/1401.
مصاحبۀ نویسندۀ اول مقاله با سیمین فصیحی، 5/11/1401.
مصاحبۀ نویسندۀ اول مقاله با حسن حضرتی، 27/10/1401.
مصاحبۀ نویسندۀ دوم مقاله با عبدالرسول خیراندیش، 26/10/1401.
URl5. https://mardomnameh.com/blog/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87/P1121-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81.html
Aghajari, Hashem (2018), "Defense of democratic historiography", E‘temād newspaper, 17th year, number 4387. Barzegar, Ebrahim (Winter 2017), " History, Quality, and Philosophy of Interdisciplinary Sciences", Quarterly Journal of Interdisciplinary Studies in Humanities, Year 1, Number 1, pp. 37-56. Hazrati, Hassan (2012), "History and interdisciplinary studies, opportunity or threat", a collection of articles of the conference of history and interdisciplinary collaborations, under the efforts of Dariush Rahmanian, Tehran: Research School of Islamic History. Hazrati, Hassan (2019), "About the most important professional task of historians", Historical perspective and historiography, No. 26, pp. 69-87. Horn, T.C.R., Ritter, Harry (2015), "History and Interdisciplinary: A Historiographical Criticism", translated by Sayyed Mohsen Alavipour, a collection of discourses about history and interdisciplinary cooperation, translated by Sayyed Mohsen Alavipour, Mojtabi Fazli, Tehran: Institute for Islamic History. Karimi, Behzad (1400), "Khane Tarikh in conversation with Behzad Karimi", Etemad newspaper, 19th year, number 4976, p.5. Mansoor Bakht, Ghobad (2013), Meeting about "Application of common theories of humanities in historical studies", available on Farhang Emrouz website. Mansoor Bakht, Ghobad (2017), Meeting about "Disciplinary Task of Historian", available on Farhang Emrouz website. Mesbahian, Hossein (2012), "Beyond history in history", a collection of papers of the conference on history and interdisciplinary collaborations, by the efforts of Dariush Rahmanian, Tehran: Research School of Islamic History. Molaei tavani, Alireza (2017), meeting "Disciplinary duty of the historian", available on Farhang Emrouz website. Molaei tavani, Alireza (2018), "Is discipline of History in Crisis situation in Iran?", Historical perspective and historiography of Al-Zahra University, 29th year, new period, number 24, pp. 231-255. Molaei tavani, Alireza (2019), a lecture in the "Historical Sciences and Social Responsibility" plan, available on Farhang Emrouz website. Molaei tavani, Alireza(2018), “Analyzing of economics place in educational programs of History's discipline to licentiate's degree from interdisciplinary researches", Socio-Economic History Research Paper, Research Institute of Humanities and Cultural Studies, 8th year, 2nd issue. Najmabadi, Afsaneh (1381), the story of the girls of Qochan; From the lessons of the constitutional revolution, Tehran, intellectuals and scholars. Nowzari, Hossein Ali (2013), "The interdisciplinary nature of sciences: on the necessity of cooperation and interaction between history and social sciences", History of Modern Iran, eighth year, number 30. Rahmanian, Dariush (2019), "Essays of Ahmad Ashraf", available on the website of Mardom-nameh dated 20 Bahman 1401: www.b2n.ir/k06589. Rahmanian, Dariush; Zakai, Mohammad Saeed. "Contemporary Iranian schools of historiography". Book of the month of history and geography, number 15, December 2019. Sefatgol, Mansour (1400), "History of the Department of History", in the book: History of the Faculty of Literature and Humanities of Tehran University, edited by Hassan Hazrati, Tehran: Tehran University Press. Solomon, Robert C. (1379), " Continental philosophy sine 1750: the rise and fall of the self), translated by Mohammad Saeed Hanai Kashani, Tehran: Qaīeedeh. Interview of the first author of the article with Esmail Hassanzadeh, 05/24/1401. Interview of the first author of the article with Farhad Dashtakinia, 05/11/1400. Interview of the author of the first article with Mohsen Rahmati, 25/11/1400. Interview of the author of the first article with Seyed Hashem Aghajari, 3/11/1400. Interview of the author of the first article with Ali Mohammad Valavi, 3/11/1401. Interview of the first author of the article with Simin Fasihi, 5/11/1401. Interview of the author of the first article with Hassan Hazrati, 27/10/1401. Interview of the author of the second article with Abdul Rasul Khairandish, 26/10/1401. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 487 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 266 |
||