حسن بیگی, علی. (1402). رهیافتی بر آسیب شناسی فهم حدیث؛ مطالعه موردی: «نص بسندگی»:زمینه ها و پیامدها. جلوه هنر, 20(3), 31-56. doi: 10.22051/tqh.2023.40908.3641
علی حسن بیگی. "رهیافتی بر آسیب شناسی فهم حدیث؛ مطالعه موردی: «نص بسندگی»:زمینه ها و پیامدها". جلوه هنر, 20, 3, 1402, 31-56. doi: 10.22051/tqh.2023.40908.3641
حسن بیگی, علی. (1402). 'رهیافتی بر آسیب شناسی فهم حدیث؛ مطالعه موردی: «نص بسندگی»:زمینه ها و پیامدها', جلوه هنر, 20(3), pp. 31-56. doi: 10.22051/tqh.2023.40908.3641
حسن بیگی, علی. رهیافتی بر آسیب شناسی فهم حدیث؛ مطالعه موردی: «نص بسندگی»:زمینه ها و پیامدها. جلوه هنر, 1402; 20(3): 31-56. doi: 10.22051/tqh.2023.40908.3641
رهیافتی بر آسیب شناسی فهم حدیث؛ مطالعه موردی: «نص بسندگی»:زمینه ها و پیامدها
«فهم روشمند حدیث»، یکی از دغدغه‌های شارحان و پژوهشگران حدیث است. فرآیند فهم حدیث، با آسیب‌هایی روبه‌رو است و لذا شناسایی این آسیب‌ها، به کاربست صحیح قواعد فهم کمک فراوانی می‌کند. یکی از آسیب‌های فهم حدیث، «بی‌توجهی به سیره وسنت» یا «نصّ‌بسندگی» (بسنده کردن به سخن معصوم) است. این نوشتار در صدد بررسی زمینه‌ها و پیامدهای «بی‌توجهی به سیره و سنت» است. این نگاشته با روش توصیفی– تحلیلی به این نتیجه رسیده که «زمینه‌های نص‌بسندگی» عبارت است از: تأخیر در تدوین سیره نبوی، پدیده همانندسازی، تلقیِ ستیز برخی از آموزه‌ها با سیره و سنت، دگردیسی معنای سنت، ضعف جایگاه تاریخ و بی‌توجهی به سیره، تصور شیعه از بی‌نیازی به سیره‌ی اجتماعی معصوم، ناکارآمدی سیره و سنت و شیوع سیره و سنت شیخین. نیز «پیامدهای نص‌بسندگی» عبارت است از: معیار نبودن سیره و سنت در اعتبارسنجی حدیث، توجیه، تقابل حکم و سیره و بی‌توجهی به سیره و سنت معصوم، فراموشی و تغییر در آن.
تازه های تحقیق
از پژوهش پیش رو ، نتایج ذیل به دست آمد: 1. با تحلیل و مفهوم‌شناسی واژگان سنت و سیره روشن گشت هنگامی سیره و سنت بر فعل معصوم اطلاق می‌شود که آن فعل متضمن استمرار باشد. از سوی دیگر هرگاه فعلی که جنبه اجتماعی داشته و بصورت مستمر و پی‌درپی از معصوم(ع) صادر شده، پیروان او ملزم به انجام آن می‌باشند. 2. همچنین روشن شد که خاستگاه نص‌بسندگی عبارت است از: تأخیر در تدوین سیره، پدیده همانندسازی، تلقی ستیز برخی از آموزه‌ها با سیره و سنت، دگردیسی معنای سنت، ضعف جایگاه تاریخ و بی‌توجهی به سیره، بی‌نیازی شیعه از سیره اجتماعی معصوم، ناکارآمدی سیره و سنت و شیوع سیره و سنت شیخین.3. این نکته نیز حاصل شد که پیامدهای نص‌بسندگی عبارتند از: معیار نبودن سیره و سنت در اعتبا سنجی حدیث، توجیه، تقابل حکم و سیره و بی‌توجهی به سیره و سنت معصوم(ع) ، فراموشی و یا تغییر در آن.
An approach to the pathology of understanding hadith; Case study: "Sufficiency text": Backgrounds and consequence
نویسندگان [English]
Ali Hasan Beygi
Associate Professor, Department of Theology, Arak University, Arak, Iran
چکیده [English]
"Methodological understanding of hadith" is one of the concerns of hadith commentators and researchers. The process of understanding the hadith, which starts from the stage of understanding the meaning of the text and ends with the stage of understanding the main purpose of the speaker, is faced with harms, and therefore identifying the harms of understanding the hadith helps to apply the rules of understanding correctly. One of the harms of understanding the hadith is "the text of sufficiency" or being content with the text and ignoring the tradition of the infallible (AS). This article seeks to examine the contexts and implications of the "sufficiency text". This writing has come to the conclusion by descriptive-analytical method that "the contexts of the text of sufficiency" and disregard for the tradition and tradition are: delay in compiling the prophetic tradition, the phenomenon of imitation, considering some teachings in conflict with the tradition and tradition, weakness The place of history and disregard for the Sira, the Shiite perception of the lack of need for an innocent social Sira, the inefficiency of the Sira and the tradition, and the prevalence of the Sikh and the Sikh tradition. Also "Consequences of the text of sufficiency"
These are: the non-criterion of the Sira and Sunnah in the validity of the hadith, the justification, the opposition of the ruling and the Sira, and the disregard for the Sira and the infallible tradition and its forgetfulness and change in it
ترابی، علی‌اکبر(1424ق). الموسوعة الرجالیة. قم: مؤسسه الامام الصادق(ع).
حاکم نیشابوری، محمدبن‌محمد(1406ق). المستدرک علی الصحیین. بیروت: دارالمعرفة.
حسن بگی، علی(1393). واکاوی تأثیر باور کلامی مورخان مسلمان بر همانندسازی میان جنگ‌های خلفا با جنگ‌های پیامبر(ص). پژوهشهای اعتقادی کلامی. دانشگاه آزاد اسلامی ساوه. 4(15). صص7-30. DOI: --
حسن بگی، علی(1396). آسیب‌شناسی نقد و تحلیل تاریخ. اراک: انتشارات دانشگاه اراک.
حسن بگی، علی(1397). بررسی و تحلیل قرینه سیاق و تأثیر آن بر فهم قرآن با رویکرد آسیب‌شناختی. پژوهشهای ادبی- قرآنی. 6(2). صص111-137. -DOI:
حسن بگی، علی(1397). درآمدی بر فرآیند فهم حدیث. اراک: دانشگاه اراک.
حلی، حسن‌بن‌یوسف(1407ق).کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد. قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
حمیری، عبدالله‌بن‌جعفر(1413ق). قرب الاسناد. قم: مؤسسة آل‌البیت(ع).
