مهاجرت کاری زنان و حمایت‌های کنوانسیون کار شایسته برای کارگران خانگی

تعداد مهاجران طولانی مدت بین المللی که در کشور خارجی بیش از یک سال اقامت دارند، به­طور ثابت در چند دهه اخیر افزایش یافته­است و امروزه به­طور تقریبی258 میلیون نفر در این دسته قرار می گیرند. مهاجران بین­المللی از بخش­های مختلف جهان به بخش­های دیگر جابه­­جا می­شوند. در واقع تعداد کشورهایی که تحت­تأثیر مهاجرت نیستند، ناچیز است. انگیزه­های افراد برای مهاجرت متنوع است، اما دراین­میان، عده­ای به­دنبال بهبود وضعیت اقتصادی خود در آن سوی مرزهای کشورشان هستند. به­همین­دلیل، مهاجرتِ کاری بخش مهمی از مهاجرت­ها را تشکیل می­دهد. مهاجرت کاری از اواسط سال1990 به­طورثابت افزایش­یافت؛ راه­های ورود به کشورها آسان­شد و به افراد جواز کار برای مدت طولانی داده­شد. افراد با مهارت­های مختلف به کشورهای مقصد مهاجرت می­کنند. افراد با مهارت کم در مشاغل خانگی فعالیت می­کنند که علی­رغم این که برای بسیاری از آنان تجربه­ای مثبت است و منجر به زندگی بهتر و بهبود اوضاع اقتصادی اجتماعی می­شود، می­تواند منشأ مشکلات زیادی نظیر استثمار، سوءاستفاده، قاچاق انسان و تبعیض گردد. در هماهنگی مهاجرت کاری در سطح بین الملل، عوامل زیادی نظیر دولت ها، کارفرمایان، بنگاه های استخدام و سیاستمداران نقش دارند.  از این رو فعالیت­های سازمان بین­المللی کار برای حمایت از کارگران مهاجر در برابر تبعیض، خشونت و سوءاستفاده، بر کمک دولت­ها در ایجاد خط مشی مناسب، تقویت قانون­گذاری، اقدامات اجرایی و ایجاد ساختارهایی برای مدیریت مؤثر مهاجرت شغلی، متمرکز است، اما تمرکز اصلی در کار این سازمان بر بهبود پایه دانش مربوط به شرایط کاری، استخدام و خط مشی­های کاری کارگران مهاجر قرار دارد. از آن­جایی­ که  مطابق اعلام سازمان بین­المللی کار، عامل اصلی در استثمار مهاجران و کار اجباری، فقدان استانداردهای لازم­الاجرای کار در کشورهای مقصد و مبدأ است، استفاده از موازین حقوق بشری در احترام، حمایت و ایفای حقوق این افراد ضروری است. احتمال تجربه خشونت در محیط کار برای زنان بیشتر است و زنان مهاجر به خصوص گروهی که به­صورت غیررسمی مشغول به فعالیت هستند، در دسترسی به مراقبت­های بهداشتی و حمایت اجتماعی با مشکلات عدیده ای مواجهه اند.  بنابراین، زنان مهاجر درصورت توقف اقتصادی و از دست­دادن شغل نظیر دوران کرونا، از حمایت ناچیزی برخوردار خواهندبود.  از آن­جایی که این افراد معمول است که در منزل کارفرما هستند و به دلیل ماهیت کارهایی که انجام می­دهند، جز گروه­هایی با کمترین حمایت قانونی و نظارتی هستند.  عدم پرداخت دستمزد، ساعت کاری طولانی، توقیف گذرنامه، نقض حقوق و آزادی های اساسی، رفتارهای تحقیرآمیز  بخشی از تجربیات ناخوشایند این افراد است.  به­منظور حمایت از حقوق کارگران زن مهاجر، قوانین داخلی دولت­ها اعم از قانون اساسی، اداری، کار و اجتماعی باید به­گونه­ای تنظیم شوند که از این گروه به­خصوص کارگران خانگی حمایت کنند.  شرایط کار، حقوق، ساعت کار، سلامت، امنیت و بیمه باید تضمین شود.  درخصوص کارگران خانگی مسئله استراحت روزانه و هفتگی، شرایط زندگی با رعایت حریم خصوصی، حفاظت در برابر خشونت و آزادی ارتباطات و نگهداری مدارک هویتی و سفر، حائز اهمیت است.  امکان نظارت قانونی  بر شرایط کاری این گروه و وجود سازکار شکایت در مرجع صالح برای آنان باید درنظرگرفته­شود. کنوانسیون کار شایسته برای کارگران خانگی، پرچمدار حمایت از استانداردهای ابتدایی حقوق بشری این افراد است. این کنوانسیون، دولت­ها را متعه می­کند­ که با وضع قوانین داخلی، نظارت بر بنگاه­ های خصوصی و همکاری با سایر دولت­ها، سازوکارهای حمایتی از حقوق اولیه این افراد را فراهم نمایند. مطابق کنوانسیون، کارگران خانگی مهاجر باید حقوقی مشابه اتباع و سایر کارگران داشته باشند؛ زیرا قواعد حقوق بشری و استانداردهای حداقلی کار بر همه افراد صرف نظر از ویژگی ­های قومی، نژادی و جنسیتی آنان اعمال خواهدشد.