تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,653 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,495,711 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,886,775 |
تحلیل تطبیقی الگوی کنشگر در رسائل فارسی سهروردی از منظر گرماس | ||
ادبیات عرفانی | ||
مقاله 1، دوره 14، شماره 30، آبان 1401، صفحه 9-43 اصل مقاله (756.88 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2022.41947.2406 | ||
نویسندگان | ||
مجید هوشنگی* 1؛ عارفه حجتی2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران | ||
2دانشآموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
از رویکردهای مهم در شناخت ساختار روایت، تحلیل آنها براساس نظام تقابلهای دوگانۀ گرماس است. او با بخشبندی عناصر کنشگر به سه تقابل دوتایی و تقسیم سهگانۀ پیرفتها میکوشید به الگویی فراگیر در تحلیل داستان دست یابد. این پژوهش بر آن است که ساختار روایت را در سه رسالۀ فارسی سهروردی با کاربست بنمایۀ نظری گرماس بهصورت تطبیقی تحلیل کند. نتایج پژوهش بر عدم شکلگیری روایت کامل، براساس عناصر کنشگر الگوی گرماس، اشاره دارد. دلیل این امر، استیلای وجه معرفتافزایی بهعنوان هدف اولیه بر فرم روایتپردازی بهعنوان هدف ثانوی سهروردی است. از پیامدهای این استیلا میتوان به تسری پیرفت انفصالی بر رسائل اشاره داشت که این امر نیز برخاسته از استیلای وجه گفتمان بر ساخت است. از دیگر نتایج پژوهش، شکلگیری فرم روایتپردازی یکسان از جهت نظام کنشگرها و نوع روایتپردازی لایهای است. این سبک از پردازش داستان گویای نوع برداشت سهروردی از مفهوم افلاک نهگانه و ارتباط آن با نفس سلوک است. همسانی در کنشگر مفعول/هدف بهعنوان امری مفهومی و همچنین ضعف در شاخصههای فرمی از یافتههای دیگر این بررسی تطبیقی است. | ||
کلیدواژهها | ||
نقد ساختارگرایانه؛ گرماس؛ سهروردی؛ «روزی با جماعت صوفیان»؛ «آواز پر جبرئیل»؛ «رساله الطیر» | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Comparative Analysis of Actantial Model in Suhrawardi’s Persian Epistles from the Perspective of Greimas | ||
نویسندگان [English] | ||
Majid Houshangi1؛ Arefeh Hojjati2 | ||
1Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature, Alzahra University, Tehran, Iran | ||
2MA in Persian Language and Literature, Faculty of Literature, Alzahra University, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
One of the major approaches to understanding the structure of narrative is its analysis based on Greimas’s system of binary oppositions. Greimas strived to achieve a comprehensive pattern in analysis of stories by dividing the actants into three binary oppositions and a tripartite division of events. This research aims to comparatively analyze the narrative structure in three Persian epistles of Suhrawardi by applying Greimas theoretical framework. The findings of the research point to the lack of formation of a complete narrative based on the actants in Greimas model. The reason is the dominance of knowledge-building, as the primary goal, over the narration form, as the secondary goal of Suhrawardi. As one of the consequences of this dominance, we can point to the spread of disjunctive progression across the epistles, which also arose from the dominance of discourse over structure. The research also reveals the formation of the same form of narration in terms of the system of actants and the type of layered narration. This style of processing the story indicates Suhrawardi’s understands of the concept of the nine planets and their connection with the soul. The similarity in the object/aim actant as a conceptual matter and the weakness in form indicators are other findings of this comparative study. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Structural criticism, Greimas, Suhrawardi, “Ruzi ba jama'at Sufiyaan” (A day with the community of Sufis), “Awaz-i par-i Jebrail” (The chant of Gabriel's wing), “Risalat al-tayr” (Epistle of the birds) | ||
مراجع | ||
آتش سودا، محمد علی و سمیرا صادقی (1391). «ساختار داستانهای شیخ اشراق بر اساس الگوی ولادیمیر پراپ»، ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، شمارۀ 27، صص 1-21.
اسکولز، رابرت (1383). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، فرزانه طاهری، تهران: آگه.
ایگلتون، تری (1380). پیشدرآمدی بر نظریه ادبی، عباس مخبر، تهران: نشر مرکز.
برتنس، هانس (1384). مبانی نظریۀ ادبی، محمد ابوالقاسمی، تهران: ماهی.
برسلز، چارلز (1386). درآمدی بر نظریهها و روشهای نقد ادبی، مصطفی عابدینیفرد، تهران: نیلوفر.
پرینس، جرالد (1397). روایتشناسی، درآمدی به روایتشناسی، هوشنگ رهنما، تهران: هرمس.
پورنامداریان، تقی (1389). عقل سرخ: شرح و تأویل داستانهای رمزی سهروردی، تهران: سخن.
تایسن، لیس (1387). نظریههای نقد ادبی معاصر، ترجمۀ مازیار حسین زاده و فاطمه حسینی، ویراستۀ حسین پاینده، تهران: حکایت قلم نوین.
تقی نژاد رودبنه، فاطمه (1394). «نقد ساختاری روایت در رسالۀ لغت موران سهروردی»، مجموعه مقالههای دهمین همایش بینالمللی ترویج زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، صص 794-806.
تولان، مایکل جی (1383). درآمدی نقادانه- زبان شناختی بر روایت، ترجمۀ ابولفضل حرّی، تهران: انتشارات بنیاد سینمایی فارابی.
جعفری، فاطمه (1388). نقد روایی آثار داستانی شیخ اشراق، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
جوادی، مهدیه (1389). تحلیل ساختاری داستانهای فارسی سهروردی بر مبنای شیوۀ پراپ، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه پیام نور.
رضایی، لیلا و میثم قلخانباز (1399). «بررسی ساختار روایت در رسالۀ فی حقیقـت العشق سهروردی»، ادبیات عرفانی، شمارۀ 22، صص 33-58.
سجادی، سیدجعفر (1376). شرح رسائل فارسی سهروری. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.
سجودی، فرزان (1388). نشانهشناسی: نظریه و عمل، تهران: علمی.
سهروردی، شهابالدین (1380). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، سیدحسین نصر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
شمیسا، سیروس (1378). نقد ادبی، تهران: فردوس.
شفیعی، سمیرا و محمد رضا شعیری (1399). «تحلیل و بررسی رابطه ساختار روایی و فرایند تولید ارزش در گفتمان (مطالعه موردی: رساله الطیرهای فارسی و عربی)»، نقد و نظریه ادبی، سال 5، شمارۀ 2، صص 203-230.
صمدی، کلثوم (1390). سیر تطور و تحول رسالهالطیرها در ادب فارسی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
علویمقدم، مهیار و پورشهرام، سوسن (1387). «کاربرد الگوی کنشگر گرماس در نقد و تحلیل شخصیتهای داستانی نادر ابراهیمی». نشریۀ پژوهشهای ادب عرفانی (گوهر گویا)، شمارۀ 8، صص130-107.
گرین، کیت و لبیهان، جیل (1383). درسنامۀ نظریه و نقد ادبی، لیلا بهرامیمحمدی و دیگران، تهران: روزنگار.
مکاریک، ایرناریما (1390). دانشنامۀ نظریههای ادبی معاصر، ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه.
منصور سیفآباد، بهناز (1388). ریختشناسی داستانهای فارسی شهاب الدین سهروردی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه الزهرا.
هوشنگی، مجید و فاطمه جعفری (1394). «تحلیل و بررسی رساله عقل سرخ شیخ اشراق، بر اساس نظریه روایت تودوروف»، پژوهشهای ادبی، شمارۀ 47، صص 149-168.
Kwait, J. (2008). From Ariestotle to Gabriel: A summary of the narratology literature for story technologies. UK: The Open University. Hebert, L. (2005). Tools for Text and Image Analysis. Julie tabler. Available at http: //www.signosemio.com.
Atash sowda, M. A. & S. Sadeqi (2012). The structure of Sheikh Eshraq's stories based on the model of Viladimir Propp. Mitho-Mystic Literature. Summer. No. 27. pp 1-21. Alavi Moghaddam, M & Poorsharam, S. (1399). "The application of Gremas's action pattern in criticism and analysis of anecdotal characters of Nader Ebrahimi". Researches on mystical literature. No. 8. pp 130-107. Bertens, H. (2005). Literary Theory: The Basics. Translated by M. Abolqasemi. Tehran: Maahi. Bressler, Ch. (2007). Literary Criticism: an Introduction to Theory and Practice. Translated by M. Abedini Fard. Tehran: niloofar. Eagleton, T. (2001). Literary Theory: An Introduction. Translated by A. Mokhber. Tehran: Markaz. Hebert, L. (2005). Tools for Text and Image Analysis, Julie tabler. available at http: //www.signosemio.com Jafari, F. (2009). Narrative criticism of Sheikh Ashraq's fictional works. Master's thesis. Tehran: Tarbiat Modares University. Javadi, M. (2010). Structural analysis of Suhrawardi's Persian stories based on the Propp method. Master's thesis. Tehran: Payame Noor University. Kwait, J. (2008). From Ariestotle to Gabriel: A summary of the narratology literature for story technologies. UK: The Open University. Makaryk, I. R. (2011). Encyclopedia of Contemporary Literary Theory. M. Mohajer & M. Nabavi. Tehran: Agah. Mansour Seifabad, B. (2008). Morphology of Shahabuddin Suhrawardi's Persian stories. Master's thesis: Tehran: Tarbiat Modares University. Pournamdariyan, T. (2010). Aghle Sorkh: sharh va tavile dastanhaye ramzie sohrevardi. Tehran: Sokhan. Prince, G. (2018). Narratology: The Form and Functioning of Narrative. Translated by H. Rahnama. Tehran: Hermes. Rezaei, L. & M. Ghalkhanbaz (2020). "A Study on Narrative Structure of Fi Haqiqat al-'Ishq (On the Reality of Love) Treatise by Suhrawardi". Mystical Literature. Vol. 12. Issue 22. pp 33-58. Samadi, K. (2011). The course of development and evolution of Risalat al-Tayrah in Persian literature. Master's thesis: Tehran: Tarbiat Modares University. Scholes, R. (2004). Structuralism in Literature. Translated by F. Taheri. Tehran: Agah. Shamisa, S. (1999). Literary Criticism. Tehran: Ferdows. Shafiee, S. & H. Shairi (2021). "A Study of the Relationship between Narrative Structure and the Process of Value Production in Discourse Case Study: Persian and Arabic Risalat al-Tayrs". Lietrary criticism and theory. Vol. 5. Issue 2. Serial 10. pp 203-230. Sjjadi, J. (1977). A Descriptive Writing on Sohrevardi's Rasael e Farsi. Tehran: Islamic Sciences and Culture Academy. Sohrevardi, Sh. (2001). Collection of works of Sheikh Ashraq. H. Nasr. Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies. Sojoodi, F. (2009). Semiotics: Emiotics: Theory and Practice. Tehran: Elmii Taqqinejad Roudboneh, F. (2015). "Structural criticism of narrative in Loqqate Moran of Suhrawardi". Collection of articles of the 10th International Conference on the Promotion of Persian Language and Literature. Mohaghegh Ardabili University. Pp. 794-806. Toolan, M. J. (2004). Narrative a Critical Linguistic Introduction. Translated by A. Horri. Tehran: Farabi Cinema Foundation. Tyson , T. (2008). Critical Theory Today: A User-Friendly Guide. Translated by M. HosseinZadeh & F. Hoseini. Edited by H. Payandeh. Tehran: Ghalame Novin. Houshangi, M. & Fatemeh J. (2015). "Analysis of the treatise Aqle Sorkh" by Sheikh Eshraq, based on Todorov's narrative theory". Literary Research. Vol. 47. Pp. 149-168. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 260 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 289 |