پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 934 |
| تعداد مقالات | 7,667 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,519,787 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,899,117 |
تحلیل مضمونی اخبار خوارج عصر امویان (132-41) در منابع تاریخی اصحاب حدیث | ||
| تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
| مقاله 8، دوره 31، شماره 28، دی 1400، صفحه 185-209 اصل مقاله (624.11 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2022.40760.1613 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد حسین کاظمی* 1؛ زهرا روح الهی امیری2 | ||
| 1دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران | ||
| 2استادیار گروه تاریخ و تمدن دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| پژوهش حاضر با درک ارزشمندی میراث تاریخی اصحاب حدیث و اثرگذاری آن در ذهن مخاطبان این آثار در موضوع خوارج عصر اموی و با هدف کشف شبکۀ مضمونی موجود در این متون و برای رسیدن به الگویی که توضیح‌دهندۀ منطق کلی و شاکلۀ آن‌ها باشد، تلاش می‌کند تا به سؤال «اصحاب حدیث در ثبت اخبار خوارج چه مضامینی را به مخاطبان ارائه می‌کنند؟» پاسخ دهد. برای یافتن این پاسخ ابتدا به مطالعۀ میراث تاریخی اصحاب حدیث در این زمینه پرداخته شد و از میان آثار موجود، تاریخ خلیفه‌بن‌خیاط (ابن‌خیاط240ق)، بقایای کتاب المعرفه و التاریخ (فسوی277ق)، تاریخ الامم و الملوک (طبری 310ق)، المنتظم فى تاریخ الامم و الملوک، (ابن‌جوزى 597ق) انتخاب شد و داده‌های مرتبط با اخبار خوارج از میان آنان استخراج و سپس با روش تحلیل مضمون و اجرای مراحل مختلف آن، داده‌ها تحلیل و مضامین نهفته در منابع منتخب کشف شد که چهار مضمون فراگیرِ خوارج جریانی سیاسی- مذهبی و عملگرا، تهدیدات دائمی خوارج برای حکومت، سرکوب خوارج با هزینه‌های هنگفت و اسلامی‌بودن سرکوب خوارج یافت شد که این مضامین با توجه به رویکرد اصحاب حدیث به خلافت، در راستای مشروعیت‌بخشی به رفتار امویان در قبال سرکوب خوارج است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اصحاب حدیث؛ خوارج؛ امویان؛ تحلیل مضمون؛ تاریخ‌نگاری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| A Thematic Analysis of Kharijite Narretives of the Umayyad Era (41-132) in the Historical Sources of the Companions of Hadith | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohamadhosein Kazemi1؛ Zahra Rooholahiamiri2 | ||
| 1PhD student of Islamic History, Baqir al-Olum University, Qom, Iran. | ||
| 2Assistant Professor, Department of History and Civilization, Baqir al-Olum University, Qom, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The present study attempts to answer the question "What themes do the Hadith Companions present to the audience in recording the Kharijite narretives?" by understanding the value of the historical heritage of the Hadith Companions and its influence on the consciousness of the audience of these works on the subject of the Kharijites of the Umayyad era and with the aim of discovering the thematic network in these texts and to achieve a pattern that explains their general logic. First of all, the historical heritage of Hadith scholars in this field was studied, and among the existing works are, Tarikh Khalifa Bin Khayyat (Ibn Khayyat 240 AH), the remains of AL-Ma’refa Va Tarikh (Faswi 277 AH),Tarikh al- Umam Va al-Molouk (Tabari 310 AH), al-Montazam fi Tarikh al- Umam Va al-Molouk, (Ibn Jawzi 597 AH) were selected and the data related to the Kharijite narratives were extracted from them. Then the data analysis method was carried out with its various steps to analyze the data and discover the themes hidden in the selected sources, which led to the discovery of four themes; the political-religious and pragmatic current, the Kharijites constant threats to the government, the Kharijites' oppression at great cost, and the Islamic character of the Kharijite repression. And these themes are against the suppression of the Kharijites, according to the approach of the hadiths to the caliphate, to legitimize the behavior of the Umayyads. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Companions of Hadith, Kharijites, Umayyads, Thematic analysis, Historiography | ||
| مراجع | ||
|
ابن‌جوزی، ابوالفرج عبد الرحمن‌بن‌على‌بن‌محمد (1412ق) المنتظم فى تاریخ الامم و الملوک، به تحقیق محمد عبدالقادر عطا و مصطفى عبدالقادر عطا، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن‌حزم اندلسی، علی‌بن‌احمد (1403ق) الاحکام فی اصول الاحکام، به تحقیق احمد محمد شاکر، بیروت: دارالآفاق الجدیده.
ابن‌خیاط، ابوعمرو خلیفه‌بن‌خیاط (1415ق) تاریخ خلیفه‌بن‌خیاط، به‌تحقیق حکمت کشلی فواز و مصطفی نجیب فواز، بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن‌فراء حنبلی، ابی‌یعلی محمدبن‌حسین (1421ق) احکام السلطانیه، به‌تصحیح محمدحامد الفیقی، بیروت: دارالکتب العلمیه.
آقاجری، سید هاشم؛ حاتمی، امیرحسین (1393) «روش اسنادی و گذار از آن در تاریخ‌نگاری اسلامی»، تاریخ‌نگری و تاریخ‌نگاری، دانشگاه الزهرا(س)، سال24، شمارۀ 13، 31-5.
بغدادی، عبدالقاهربن‌طاهر (1409ق) الفرق بین الفرق، به‌تحقیق محمدعثمان الخشت، قاهره: مکتبه ابن‌سینا.
پاکتچی، احمد (1379) «اصحاب حدیث»، در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیرنظر محمدکاظم موسوی‌بجنوردی، جلد9، تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی
خنیفر، حسین؛ مسلمی، ناهید (1396) اصول و مبانی روش‌های پژوهش کیفی، تهران: نگاه دانش.
رابینسون، چیس اف(1392) تاریخ‌نگاری اسلامی، ترجمۀ محسن الویری، تهران: سمت.
زرگری‌نژاد، غلامحسین (1395) «خلیفه و خلافت در اندیشۀ اهل‌سنت و زیرساخت‌های تحول امامت و خلافت به سلطنت آسمانی و خلیفه اللهی»، خردنامه، شمارۀ 16، 204-155.
سمعانی، ابوسعید عبدالکریم‌بن‌محمد (1382) الانساب، به‌تحقیق عبدالرحمن‌بن‌یحیى المعلمى الیمانى، حیدرآباد: مجلس دائرةالمعارف العثمانیه.
شهرستانی، محمدبن‌عبدالکریم (1414ق) الملل و نحل، به‌تحقیق امیرعلی مهنا و علی‌حسن فاعور، بیروت: دارالمعرفه.
شیخ‌زاده، محمد؛ عابدی جعفری، حسن؛ تسلیمی، محمدسعید؛ فقیهی، ابوالحسن (1390) «تحلیل مضمون و شبکۀ مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی»، اندیشۀ مدیریت راهبردی، سال5، شمارۀ2، 198-151.
صابونی، اسماعیل‌بن‌عبدالرحمن (1419ق) عقیده السلف و اصحاب الحدیث، به‌تحقیق ناصربن‌عبدالرحمن‌بن‌محمد الجدیع، ریاض: دارالعاصمه.
طبری، ابوجعفر محمدبن‌جریر (1387ق) تاریخ الامم و الملوک، به‌تحقیق محمد ابو الفضل ابراهیم، بیروت: دارالتراث.
فسوى، ابویوسف یعقوب‌بن‌سفیان (1401ق) المعرفه و التاریخ، به‌تحقیق اکرم ضیاء العمرى، بیروت: مؤسسۀ الرساله.
لالکائی، حسن‌بن‌منصور طبری (1422ق) شرح اصول اعتقاد اهل السنه و الجماعه، به‌تحقیق ابوایوب نشات‌بن‌کمال مصری، اسکندریه: دار البصیره.
ناجی، محمدرضا (1390) «خوارج»، در دانشنامۀ جهان اسلام، زیرنظر غلامعلی حداد عادل، جلد16، تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی، 269-257.
Attrid-Stirling, J. (2001), ‘‘Thematic Networks: An Analytic Tool for Qualitative Research”, Qualitative Research, Vol. 1, No. 3, Pp. 385-405. Patton, M.Q. (1990), Qualitative evaluation and research methods, Thousand Oaks, CA: Sage.
Aghajari, Seyyed Hashem; Hatami, Amir Hossein (2013) "Tradition method and transition from it in islamic historiography", Historical perspective and historiography, Alzahra University (S), year 24, number 13, 5-31. Baghdādī, Abd al-Qāhīr(1409 AH) Al-Farq baīn Al-Fīraq, researched by Mohammad Osman al-Kasht, Cairo: Ebn Sīnā. Ebn Farāʼ Ḥanbalī, Abī Yaʻlī Moḥammad b. Ḥosseīn (1421 AH) Aḥkām al-Solṭānīyyah, corrected by Mohammad Ḥamīd al-Fiqi, Beirut: Dār al-Kotob al- Elmīyyah. Ebn Ḥazm Andalūsī, ʻAlī b. Aḥmad (1403 AH) al-Aḥkām fī Uṣūl al- Aḥkām, researched by Ahmad Mohammad Shakir, Beirut: Dar al-Āfāq Al-ǰadīdah. Ebn ǰūzī, Abūl Farraǰ Abd al-Raḥmān b. ʻAlī b. Moḥammad (1412 AH), al-Montaẓīm, researched by Mohammad Abd al-Qader Atta and Mustafa Abd al-Qader Atta, Beirut: Dār al-Kītāb al-Elmīyyah. Ebn ḵayāt, Abū ʻAmr ḵalīfat b. ḵayāt (1415 A.H.), Tārīḵ-e ḵalīfat b. ḵayāt, researched by Hikmat Kashli Fawaz and Mostafa Najib Fawaz, Beirut: Dar al- Dār al-Kītāb al-Elmīyyah. Fasawī, Abū Yūsuf Yaqūb b. Sofīyān (1401 AH) al-Maʻrīfa wa al-Tarīḵ, researched by Akram Zia Al-Omari, Beirut: Al-Rasalah Institute. Khanifar, Hossein; Moslemi, Nahid (2016) Principles and basics of qualitative research methods, Tehran: Negāh-e Dāneš. Lalīkāʼī, Ḥasan b. Manṣoūr Ṭabarī (1422 AH) šarḥ al-Oṣūl Itīqād Ahl al-Sona al-ǰamāʻa, researched by Abu Ayyub Nashat b. Kamal Masri, Alexandria: Dār al-Baṣīra. Naji, Mohammad Reza (1390) "Khawarij", in the Islamic World Encyclopedia, under the supervision of Gholam Ali Haddad Adel, volume 16, Tehran: Islamic Encyclopaedia Foundation, 257-269. Pakatchi, Ahmad (1379) "Aṣḥāb-e Ḥadīṯ", in the Great Islamic Encyclopedia, under the supervision of Mohammad Kazem Mousavi Bejnoordi, volume 9, Tehran: Center for the Great Islamic Encyclopaedia. Robinson, Chase F. (2012) Islamic Historiography, translated by Mohsen Alviri, Tehran: Samt. Ṣāboūnī, Ismaʻīl b. ʻAbd al-Raḥmān (1419 AH), ʻAqidat al-Salaf wa Aṣḥāb al-Hadith, researched by Nasser b. ʻAbd al-Rahman b. Mohammad Al-Jadi, Riyadh: Dār al-ʻĀṣīma. šahrestānī, Moḥammad b. ʻAbd al-Karīm (1414 A.H.) Mīllal wa al-Nīḥal, researched by Amir Ali Mahna and Ali Hasan Faʻour, Beirut: Dār al-Maʻrīfa. Samʻānī, Abū Saʻeed ʻAbd al-Karīm b. Mohammad (1382) Al-Ansāb, researched by Abd al-Rahman b. Yahya Al-Moalemi Al-Yamani, Hyderabad: Majlis of the Ottoman Encyclopaedia. Sheikhzadeh, Mohammad; Abedi Jafari, Hassan; Taslimi, Mohammad Saeed; Faqihi, Abolhasan (2018) "Thematic analysis and thematic networks: a simple and efficient method for exploring patterns embedded in qualitative data municipalities)", Strategic Management Thought, Year 5, Number 2, 151-198. Ṭabarī, Abū ǰaʻfar Moḥammad b. ǰarīr (1387 AH) Tarīḵ al-Omam wa al-Molūk, researched by Mohammad Abu Al-Fazl Ibrahim, Beirut: Dār al-Tarath. Zargarinejad, Gholamhossein (2015) "Caliph and Caliphate in Sunni Thought", Kheradnameh, No. 16, 155-204.
Attrid-Stirling, J. (2001), ‘‘Thematic Networks: An Analytic Tool for Qualitative Research”, Qualitative Research, Vol. 1, No. 3, Pp. 385-405. Patton, M.Q. (1990), Qualitative evaluation and research methods, Thousand Oaks, CA: Sage. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 243 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 160 |
||