1دانشیار گروه تفسیر و علوم قرآنی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران.
2دانشجوی دکتری رشته تفسیر تطبیقی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران.
3دانش آموخته سطح چهار حوزه علمیه قم، قم، ایران.
چکیده
از جمله عناوینی که از دیرباز در قرآن کریم، به معرکه آرای گوناگون مفسّران کشیده شده، تبیین هویت فاعل زینتگری در آیه چهارده سوره آلعمران است که در آن، از موضوعِ تزیین شهوات و محبّت مردم نسبت به زنان، فرزندان، اموال، اسبان، چهارپایان و زراعت، سخن به میان آمده است. در تبیین ماهیت فاعل تزیین، دو احتمالِ «خدا» و «شیطان»(یا «نفس امّاره») مطرح شده است. علامهطباطباییذیل آیه، با بررسی آیات مشابه و تبیین آرای مفسّران پیشین، فاعل زینتگری را شیطان میداند. پس از ایشان علامه فضلالله، ضمن نقد آراء علامه، فاعل زینتگری را خدا دانسته است. علیرغم انجام پژوهشهایی با موضوع تطبیق آرای دو مفسّر یاد شده، تاکنون پژوهشی پیرامون اختلاف فوق، انجام نشده است؛ از این رو، مقاله حاضر ابتدا با روش توصیفی-تحلیلی به تبیین نظر علامه طباطبایی ذیل آیه و تطبیق نظر تفسیری ایشان با نظر علامه فضلالله پرداخته و در ادامه، با نقد و بررسی ادلّه طرفین، این نتیجه برای نگارنده حاصل شد که نقدهای علامه فضلالله به علامه طباطبایی، ذیل آیه مورد بحث، وارد نبوده و دیدگاه علامه طباطبایی، به صواب نزدیکتر است
1Faculty of the University of Holy Quran Sciences and Education
2PhD student in the field of comparative exegesis of the Holy Quran University of Sciences and Education, Qom, Iran.
3A graduate of the fourth level of Qom Seminary, Qom, Iran.
چکیده [English]
Among the titles that have long been drawn into the debates of different commentators of the Holy Qur'an is the explanation of the identity of the subject of adornment in the verse Ᾱl-e 'Imrᾱn: 14 in which adorning people's lusts and love towards women, children, property, horses, cattle, and agriculture is mentioned. To clarify the ornamentor in this verse, researchers put two possible views forward: God and Satan (or carnal soul). Following the verse, Allamah Tabᾱtabᾱ'ῑ, due to similar verses and the opinions of previous commentators, believed that the ornamentor is Satan, while Allamahh Fadlullah criticized him and believed that God would be the subject of ornamentation. Despite conducting research on the issue of comparing the opinions of these commentators, nothing has been done regarding the above-mentioned dispute until now. Therefore, this article, using the descriptive-analytical method, first explains the opinion of Allamah Tabᾱtabᾱ'ῑ on the verse, and then compares his interpretative opinion with Allamah Fadlullah's. Accordingly, through criticizing and examining the arguments of the two sides, it is concluded that Allamah Fadlullah's criticism of Allamah Tabᾱtabᾱ'ῑ's is not accepted, but the latter's view is closer to soundness compared to the formers.