تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,652 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,494,401 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,885,779 |
بررسی بینامتنی فردوسالمرشدیه با متون دینی و عرفانی (با تکیه بر رسالۀ قشیریه) | ||
ادبیات عرفانی | ||
مقاله 2، دوره 13، شماره 25، مرداد 1400، صفحه 39-65 اصل مقاله (502.75 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2021.37047.2235 | ||
نویسندگان | ||
ثریا کریمی یونجالی1؛ رامین محرمی* 2 | ||
1دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
چکیده | ||
لازمة درک آثار ادبی آگاهی از پیشمتنها و آثار پیش از آن است. بر این اساس، کشف و دریافت سرچشمههای متون ادبی یکی از روشهای فهم بهتر آنها بهشمار میآید. در این پژوهش با هدف بررسی میزان تأثیرپذیری فردوسالمرشدیه از متون دینی و عرفانی، با روش توصیفی- تطبیقی به بررسی بینامتنی آن براساس نظریة ژرار ژنت پرداخته شده است. با مطالعة بیشمتنیتی احوال و کرامات شیخ ابواسحاق کازرونی (352-426 ﻫ.ق) در فردوسالمرشدیه، اسطورهسازی از قهرمان برمبنای دیرینهالگوها و نظیرهسازی از شیوة زندگی و معجزات و داستانهای پیامبران بهوسیلة مریدان او برای نشان دادن علوّ مقام و عظمت پیرشان مشهود است. بررسی بینامتنی فردوسالمرشدیه با دیگر متون عرفانی در سطح مضامین و اصطلاحات عرفانی، آیات و احادیث، حکایتها و نقلقولهای عارفان، گواه وجود بینامتنیت صریح در مضامین آن با رسالة قشیریه است. بنابراین رسالة قشیریه از منابع مطالعاتی شیخ ابواسحاق کازرونی و مریدان او بوده است و شیخ ابواسحاق برخی از مضامین عرفانی، حکایتها و اقوال و دیدگاه عارفان دیگر را از قشیری وام گرفته که این رابطة بینامتنی صریح در سطح عبارات و واژگان در بیشتر موارد بهصورت نقل قول بدون ارجاع در متن است. | ||
کلیدواژهها | ||
فردوسالمرشدیه؛ شیخ ابواسحاق کازرونی؛ بینامتنیت؛ رسالة قشیریه | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Examining Intertextuality between Ferdows al-Murshediyeh and Religious and Mystical Texts: Based on Al-Risala al-Qushayriyya | ||
نویسندگان [English] | ||
Soraiya Karim Yunjali1؛ Ramin Moharrami2 | ||
1Phd Candidate of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran | ||
2Professor of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran | ||
چکیده [English] | ||
To understand literary works, it is essential to be aware of the pre-texts and works preceding them. Accordingly, discovering the origins of literary texts is one of the ways of understanding them more accurately. The present study investigates the degree to which Al-Risala al-Qushayriyya (The Treatise of al- Qushayriyya) has been influenced by religious and mystical texts, and through adopting a descriptive-comparative research method, examines its intertextuality based on Gerard Genet's theory. Studying the pre-texts related to the conducts and supernatural wonders of Sheikh Abou Ishaq Kazerouni (352-426 AH) in Ferdows al-Murshediyeh reveals that mythologizing the hero based on archetypes and drawing analogies between lifestyle, miracles and stories of the prophets and those of the spiritual guide by his disciples, to show his high status and grandeur, are evident. The study of intertextuality between Ferdows al-Murshediyeh and other mystical texts concerning mystical themes and terminology, verses and hadiths, anecdotes and quotes of the mystics confirms that there is an explicit intertextuality between its themes and those of Al-Risala al-Qushayriyya. Hence, Al-Risala al-Qushayriyya had been one of the references used by Sheikh Abou Ishaq Kazerouni and his disciples, and Sheikh Abou Ishaq had borrowed some mystical themes, anecdotes, and quotes of other mystics from Qushayri. This explicit intertextual relationship at the level of phrases and words is chiefly represented as quotations without in-text citations. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Ferdows al-Murshediyeh, Sheikh Abou Ishaq Kazerouni, Intertextuality, Al-Risala al-Qushayriyya | ||
مراجع | ||
منابع
آذر، اسماعیل (1395). «تحلیلی بر نظریههای بینامتنیت ژنتی». پژوهشهای نقد ادبی و سبکشناسی. شمارۀ 3. صص31-11.
آلن، گراهام (1380). بینامتنیت. ترجمة پیام یزدانجو. چاپ اول. تهران: نشر مرکز.
احمدی، بابک (1389). ساختار و تأویل متن. جلد اول. چاپ دوازدهم. تهران: نشر مرکز.
اژدری، مرضیه (1391). «بررسی محتوایی فردوسالمرشدیه فی اسرارالصمدیه». پایاننامة کارشناسیارشد. دانشگاه الزهرا (س).
تودوروف، تزوتان (1396). منطق گفتگویی میخائیل باختین. ترجمة داریوش کریمی. چاپ چهارم. تهران: نشر مرکز.
جامی، عبدالرحمن بن احمد (1375). نفحاتالانس من حضراتالقدس. مقدمه و تصحیح و تعلیقات محمود عابدی. چاپ سوم. تهران : اطلاعات.
ذوالفقاری، حسن (1385). داستانهای امثال. چاپ دوم. تهران: مازیار.
رازی، نجمالدین (1352). مرصادالعباد. به سعی و اهتمام حسین حسینی نعمتاللهی. تهران: مطبعة مجلس.
رجبینیا، مریم و مریم حسینی (1393). «معرفی تحلیلی و مقایسة سه سیرتنامة محمود بن عثمان دربارة دو تن از مشایخ معروف فارس در قرن هشتم(شیخ ابواسحاق کازرونی و شیخ امینالدین بلیانی)». دو فصلنامة علمی- پژوهشی ادبیات عرفانی دانشگاه الزهرا (س). سال7. شمارۀ12. صص 160-123.
زرکوب شیرازی، ابوالعباس احمد ابن ابیالخیر (1350). شیرازنامه. به کوشش اسماعیل واعظ جوادی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
صباغی، علی (1391). «بررسی تطبیقی محورهای سهگانة بینامتنیت ژنت و بخشهایی از نظریة بلاغت اسلامی». پژوهشهای ادبی. سال 9. شمارۀ 38. صص 71-59.
طبرسی، فضل بن حسن (1390). مجمعالبیان فی تفسیرالقرآن. جلد دوم. ترجمة محمد بیستونی. قم: بیان جوان؛ مشهد: آستان قدس رضوی.
طبری، محمد بن جریر (1387ق). تاریخالامم و الملوک (تاریخ طبری). جلد دوم. چاپ دوم. بیروت: دارالتراث.
عطار نیشابوری، فریدالدین (1391). تذکرةالاولیاء. به تصحیح محمد استعلامی. چاپ بیست و سوم. تهران: زوار.
قشیری، عبدالکریم بن هوازن (1374). رسالة قشیریه. ترجمة ابوعلی حسن بن احمد عثمانی. تصحیح بدیعالزمان فروزانفر. چاپ چهارم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
محمود بن عثمان (1358). فردوسالمرشدیه فی اسرارالصمدیه به انضمام روایت ملخص آن موسوم به انوارالمرشدیه فی اسرارالصمدیه، به کوشش ایرج افشار. تهران: انتشارات انجمن آثار ملی.
__________ (1380). مفتاحالهدایة و مصباحالعنایة(سیرتنامة سیدامینالدین بلیانی). تصحیح منوچهر مظفریان. چاپ اول. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نشر آثار.
نامور مطلق، بهمن (1386). «ترامتنیت مطالعة روابط یک متن با دیگر متنها». پژوهشنامة علوم انسانی. شمارۀ 56. صص 98-83.
___________(1387). «باختین، گفتگومندی و چندصدایی، مطالعة پیشابینامتنیت باختینی». پژوهشنامة علوم انسانی. شمارۀ57. صص414-397.
___________(1390). درآمدی بر بینامتنیت: نظریهها و کاربردها. چاپ اول. تهران: سخن.
___________(1391). «گونهشناسی بیشمتنی». فصلنامة پژوهشهای ادبی. سال9. شمارۀ 38. صص152-139.
هجویری، ابوالحسن علی بن عثمان (1389). کشفالمحجوب. مقدمه و تصحیح و تعلیقات محمود عابدی. تهران: سروش.
References Ahmadi, B. (2010). The Text- Structure and Textual Interpretation. Vol 1. 12th ed. Tehran: Markaz. Ajdari, M. (2012). “Content analysis of Ferdows al-Murshediyeh fi Asrar al-Samadiyel”. Masterʼs Thesis. Supervisor: Dr. S. Salahi Moghaddam. Advisor: Dr. M. Panahi. Alzahra University. Allen, G. (2001). Intertextuality. Translated by P.Yazdanjoo. Tehran: Markaz. Attar Neyshabouri, F. (2012). Tazkirat al-Awliya (Biographies of the saints). Edited by M. Estelami. 23th ed. Tehran: Zavar. Azar, I. (2017). “An Analysis of Genettʼs Intertextuality Theories”. Literary Criticism and Stylistics Research. 3(24). 11-31. Hujwiri, A. (2010). Kashf al-Mahjoub. Edited by M. Abedi. Tehran: Soroush. Jami, A. (1996). Nafahat al-Uns men Hazarat al-Quds. Edited by M. Abedi. 3th ed. Tehran: Ettelaat. Mahmoud Ibn-e Osman. (1979). Ferdows al-Murshediyeh fi Asrar al-Samadiye, includīng its summary narration called Anwar al-Murshediyeh fi Asrar al-Samadiyeh. Edited by I. Afshar. Tehran: Publications Anjoman-e Asar-e Melli. ____________ (2001). Meftah al-Hedayeh va Mesbah al-Enayeh (Biography of Seyyed Amin al-Din Balayani). Edited by M. Mozaffarian.1th ed. Tehran: Iranian Academy of Persian Language and Literature, Publications Asar. Namvar Motlagh, B. (2008). “Transtextuallity: Study of a Textʼs Relationship with other Texts”. Journal of the Humanities. (56). 83-98. ____________ (2011). An Introduction to Transtextuallity: Theories and Applications .1th ed. Tehran: Sokhan. ____________ (2008). “Bakhtin, dialogism and polyphony: the study of Bakhtinʼs Intertextuality”. Journal of the Humanities. (57). 397-414. ____________ (2012). “Hypotextual Genrologie”. Quarterly Journal of Literary Research. 9(38). 139-152. Qushayri, A. (1995). Resale Qushayri (The treaties of al- Qushayri). Translated by A. Osmani. Edited by B. Forouzanfar.4th ed. Tehran: Elmi-Farhanghi. Rajabi Nia, M; Hoseini, M. (2015). “An Analytical and Comparative study of three hagiographies of Mahmoud Ibn-e Osman about Renowned Fifteenth Century Fars Mystics: Sheikh Abou Ishaq Kazerouni and Amin al-Din Balayani”. Biannual Journal of Mystical Literature Alzahra University. 7(12). 123-160. Razi, N. (1973). Mersad al-Ebad. Edited by H. Hoseini Nematollhi. Tehran: Parliament Printery. Sabaghi, A. (2012). “Comparative study of three- dimensional intertextuality of Gennete and parts of Islamic Rhetoric theory”. Literary research. 9(38). 71-59. Tabari, M. (1967). Tarikh al-Omam val-Molouk (Tabari History). Vol 2. Beirut: Dar al-Toras. Tabarsi, F. (2011). Majma al-Bayan fi Tafsir al-Quran. Vol 2. Translated by M. Bistoni. Qom: Bayan-e Javan. Mashhad: Astan-e Quds-e Razavi. Todorov, T. (2017). Mikhail Bakhtin: The Dialogical Principle. Translated by D. Karimi. 4th ed. Tehran: Markaz. Zarkoob Shrazi, A. (1971). Shiraz nameh. Edited by E. Vaez Javadi. Tehran: Iranian Culture Foundation. Zolfagari, H. (2006). Stories of Proverb. 2th ed. Tehran: Maziyar. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 395 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 318 |