پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 938 |
| تعداد مقالات | 7,697 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,623,911 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,986,376 |
مادری جدید و آموزش زنان در عصر رضاشاه | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 1، دوره 31، شماره 52 - شماره پیاپی 142، بهمن 1400، صفحه 15-36 اصل مقاله (476.92 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2021.35484.2448 | ||
| نویسنده | ||
| مرضیه حسینی* | ||
| دانش‌آموخته دکترای تخصصی تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| عصر رضاشاه آغاز دوران مدرن و ایجاد تحولات بنیادین در پهنۀ اجتماعی ایران است. طرح بیداری زنان در این دوره، حیات اجتماعی آنها به‌ویژه زنان طبقۀ متوسط و بالای شهرنشین را به اشکال مختلف تحت تأثیر قرار داد. شکل‌گیری نظام آموزشی نوین و تعمیم یافتن حق تحصیل در مدارس جدید دولتی به دختران، از جمله سیاست‌های جنسیتی دولت بود که حیات اجتماعی و فردی زنان و دختران شهرنشین را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار داد. نگارندۀ نوشتار پیش رو درصدد بررسی سیاست‌های آموزشی دولت رضاشاه در حوزۀ زنان نبوده است، بلکه ضمن توضیح سیر برساخته شدن مفهوم مادری جدید، به دنبال پاسخ به این پرسش بوده است که این مفهوم چگونه آموزش زنان را به ضرورت تبدیل کرد و این آموزش از حیث کمّی و کیفی، چگونه از ایدۀ مادری جدید تأثیر پذیرفت. داده‌های پژوهش که به روش کتابخانه‌ای- آماری و مبتنی بر احصائیه‌ها و نشریات جمع‌آوری شده است، نشان می‌دهد ایدۀ مادری جدید و نیاز به تغییر در نقش‌های سنتی زنان، در وهلۀ نخست با تغییر در تعریف رَحِم زنانه از عضوی بیولوژیک به محل جاگذاری نسل آیندۀ کشور و در گام بعدی با ظهور ایدۀ مادر-مربی، یا تربیت زن تحصیل‌کردۀ خانه‌دار، آموزش دولتی زنان را از حیث کمّی گسترش داد. البته از حیث کیفی، برنامۀ آموزشی زنان در مدارس دولتی نشان می‌دهد که آموزش آنها با مردان بسیار متفاوت بوده و با رویکردی ایدئولوژیک، با هدف تربیت همسر و مادر جدید ایرانی تدوین شده بود؛ به همین دلیل کمک چندانی به زندگی حرفه‌ای و شکل‌گیری هویت مستقل زنانه نکرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مادری جدید؛ نظام آموزشی؛ تبعیض جنسیتی؛ هویت و جنسیت؛ مدارس دخترانه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The new concept of motherhood and education of women in the era of Reza Shah | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Marziyeh Hosseini | ||
| PhD student in the history of post-Islamic Iran, Payam Noor university of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Reza Shah's era is the beginning of the modern era and the creation of fundamental changes in the social sphere of Iran. The Women's Awareness Project in this period affected their social life in various ways, especially women of middle and upper-class in urban areas. The formation of a new education system and the extension of the right to education in new public schools to girls were among the government's gender policies that greatly affected the social and personal lives of urban women and girls. The author of the present article did not seek to study the educational policies of Reza Shah's government in the field of women, but while explaining the development of the new concept of motherhood, sought to answer the question of how this concept made women's education necessary and this education in terms of Quantitatively and qualitatively, how was the new mother idea influenced. Research data collected through statistical libraries based on statistics and publications show the new maternal idea and the need to change the traditional patterns of women, primarily by changing the definition of the female uterus from a biological organ to the location of the next generation. And in the next step, with the emergence of the idea of mother-coach, or the education of an educated housewife, the quantitative expansion of women's public education expanded. Of course, in terms of quality, the educational program for women in public schools shows that their education was very different from that of men and was developed with an ideological approach, with the aim of raising a new Iranian wife and mother; For this reason, it has not contributed much to professional life and the formation of an independent female identity. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| The new concept of motherhood, The education system, Gender discrimination, Identity and gender, Girls' schools | ||
| مراجع | ||
|
منابع و مآخذ
الف. کتب و مقالات
- پهلوی، اشرف (1377)، چهره‌هایی در آینه، ترجمۀ هرمز عبداللهی، تهران: نشر و پژوهش فرزان روز.
- جای‌واردنه، کوماری (1392)، بیدارزنی و ملی‌گری در جهان سوم، ترجمۀ شهلا طهماسبی، تهران: ژرف.
- حسینی، مرضیه (1399)، «تأثیر نوسازی‌های اجتماعی عصر رضاشاه بر اشتغال زنان»، رسالۀ دکتری، مرکز تحصیلات تکمیلی دانشگاه پیام نور تهران.
- خطابه‌های کانون بانوان (1382)، تهران: مؤسسۀ فرهنگ.
- دژم، عذرا (1384)، اولین زنان، تهران: نشر علم.
- طوسی، خواجه نصیرالدین (1399)، اخلاق ناصری، ترجمۀ مجتبی مینوی و علیرضا حیدری، تهران: خوارزمی.
- فانی کشمیری، محسن (1361)، اخلاق عالم‌آرا؛ اخلاق محسنی، تصحیح خ. جاویدی، اسلام‌آباد: مرکز تحقیقات تاریخی ایران و پاکستان.
- فرمانفرماییان، ستاره (1377)، دختری از ایران؛ خاطرات ستاره فرمانفرماییان، تهران: کارنگ.
- کاشانی، میرزا تقی‌خان (1299)، تربیت الاطفال، نسخۀ خطی.
- کرونین، استفانی (1393)، رضاشاه و شکل‌گیری ایران نوین، ترجمۀ مرتضی ثاقب‌فر، تهران: جامی.
- میرزا آقاخان کرمانی، عبدالحسین [بی‌تا]، صد خطابه، تهران: شرکت کتاب.
ب. روزنامه‌ها و مجلات
- روزنامۀ اطلاعات (16 تیر 1307)، شمارۀ 527، ص2.
- ................................ (10 مرداد 1307)، شمارۀ 549، ص2.
- ................................ ( 22 اسفند 1317)، شماره 3775، ص10.
- .................................. (11 تیر 1307)، شمارۀ 523، صص2-3.
- ................................ (12 آذر 1317)، شمارۀ 3679، ص5.
- .............................. (1 بهمن 1317)، شماره 3728، ص10.
- روزنامۀ دانش (1328ق)، سال اول، شمارۀ 1، ص288.
- روزنامۀ شکوفه (1331ق)، سال اول، شمارۀ 4، ص3.
- .............................. (1331ق) سال اول، شمارۀ 5، ص2.
- مجلۀ عالم نسوان (1309ق)، سال ششم، شمارۀ 2، ص66.
- ............................... (1312ق)، سال سیزدهم، شمارۀ 1، صص326-327، 334.
ج. اسناد
- سازمان اسناد و کتابخانه ملی (ساکما)، سند شماره 29750950.
- احصاییه شهر تهران، سال‌های 1300 تا 1304ش.
- احصاییۀ شهر تهران، سال‌های 1300-1308.
- عملیات یک‌سالۀ بلدیه، از 1303-1304.
- سالنامه وزارت معارف، 1299-1313ش.
- احصاییۀ وزارت معارف، 1316-1317ش.
- سالنامه احصاییۀ وزارت معارف، 1304-1305ش.
- سالنامه وزارت معارف، 1311-1313ش.
- سالنامه وزارت معارف، 1314-1320ش.
- احصاییۀ شاگردان کشور در سالنامه وزارت معارف، سال‌های 1314-1320.
- سالنامه پارس، سال 1307.
د. منابع لاتین
- Amine, michael camron (2002), the making of the modern iranian woman: gender, state policy, and populer culture, 1865-1946, gainesville: university press of florida. - Sedghi, hamide (2007), woman and politics in iran, newYurk: cambridge university pyess.
List of sources with English handwriting ʻAbdol-Ḥosseīn, Mīrzā Āqā Ḵān-e Kermānī, (Nd), Ṣad Ḵaṭāba, Editor Moḥammad ǰavād Maḥǰūb, Tehrān: Šerkat-e Ketāb. ʻAmalīyāt-e Yek-Sāle Baladīye from 1304-1303 Cronin, Stephanie, The making of modern Iran: state and society under Riza shah 1921 - 1941, 2003, Mortżā Ṯāqeb Far, Tehrān: ǰāmī. Dežkām, ʻAẕrā, (1384), Avalīn Zanān, Tehrān: Našr-e ʻElm. Eḥṣāʼīye Šahr Tehrān, years 1300 to 1304 Eḥṣāʼīye Vezārat-e Maʻārīf, 1317-1316 Eḥṣāʼīye, Šāgerdāne Kešvar Dar Sālnāme Vezārat-e Maʻārīf Sālhāye 1320-1314 Farmānfarmāyīān, Setāre, (1377), Doḵtarī Az Iran, Ḵāṭerā-e Setāre Farmānfarmāyīān, Tehrān: Kārang. Ḵāǰeh Naṣīr-o-dīn Ṭoūsī. (1399). Aḵlāq-e Nāṣerī, Moǰtabā Mīnavī, ʻAlīreżā ḥ Ḥeīdarī, Tehrān: Ḵārazmī. Ḵaṭābe-hāye Kānoūn-e Bānovān (1382), Tehrān: Farhang. Mīrzā Taqī Ḵān Kāšānī, (Nosḵe Ḵaṭī), Tarbīyat-e Aṭfāl. Moḥsen Fānī Kešmīrī, (1361), Aḵlāqe ʻAlam Ārā/ Aḵlāqe Moḥsenī, Correction of Ḵ. ǰāvīdī, Islamabad: Iran-Pakistan Historical Research Center ʻOnṣor al-Maʻānī Keīkāvūs b. Eskandar, (1390), Qābūsnāme, Ḡolām Reżā Yūsefī, Tehrān: Entešārāt-e ʻElmī Farhangī. Pahlavī, Ašraf,(1377), Čehrehāeī Dar Āyene, Translated by Hormoz ʻAbdollāhī, Teḥrān: Našr va Pažūheš-e Forūzān-e Rūz. Sālnāme Paris, 1307. Sālnāme Vezārat-e Maʻārīf, 1299-1313 Sālnāme Vezārat-e Maʻārīf, 1313-1311 and 1320-1314 Newspaper ʻĀlam-e Nesvān, Year 6, No.2, 1309. Dāneš, Year1, No.1, 1328 AH Eṭelāʻāt, 22/12/1317 Eṭelāʻāt, 5/10/ 1310 Eṭelāʻāt, No. 523, 1307 Eṭelāʻāt, No. 527, 1307 Šokūfe, Year 1, No. 4, 1331 AH Šokūfe, Year 1, No. 5, 1331 AH English Source najmabadi, afsaneh in Abu- Lughod(1998). Lila,Remarking Women. (Femenism And Modernity In The Middle East. New Jersey. University Press Amine, michael camron, the making of the modern iranian woman: gender, state policy, and populer culture, 1865-1946, gainesville: university press of florida, 2002 Sedghi, hamide,(2007). woman and politics in iran, new york : cambridge university pyess | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 608 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 400 |
||