پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 932 |
| تعداد مقالات | 7,652 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,494,399 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,885,779 |
نسبت سلوک و شهود در عرفان مولانا | ||
| ادبیات عرفانی | ||
| مقاله 4، دوره 13، شماره 24، اردیبهشت 1400، صفحه 101-129 اصل مقاله (763.56 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jml.2021.35143.2167 | ||
| نویسندگان | ||
| امیر یوسفی1؛ محمود شیخ* 2 | ||
| 1دانش آموختة مقطع کارشناسی ارشد، گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه ادیان و عرفان تطبیقی، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| اگر سلوک را مجموعة خصوصیات زیست‌عملی در مقابل محتوای معرفتیِ شهود که در تبیین نظام هستی و معرفت حق به‌کار میآید، درنظر بگیریم، آنگاه میتوانیم دربارۀ نسبت میان آن دو در عرفان عارفان بزرگی چون مولانا سخن بگوییم. در این مقاله با روش تفسیری کوشیدهایم نشان دهیم که چگونه ویژگی‌های سلوکی عارفی مثل مولانا در تناظر و تناسب با ویژگی‌هایِ معرفتیِ شهودیِ اوست، بنابراین در دو ساحتِ 1. صدق شهود و 2. کیفیت معرفتی شهود به ابعاد گوناگون این نسبت پرداختهایم. در عرفان مولانا لزوم تصفیة نفس با اموری همچون ستایش عابدانه در قالب نماز و ذکر و تبعیت از شریعت بسیار مهم تلقی می‌شوند. در کنار این امور، بنا به مراتب سلوک در درجات مختلفِ آدمیان، کیفیت شهود هم درجات مختلفی دارد. این مدعا را در عرفان مولانا میتوان با ذکر ویژگی‌های سلوک و شهود او نشان داد و این تناظر و تناسب را آشکار ساخت. برای مثال، در عرفان مولانا پاکی و خلوص سالک برای اتصال با منبع الهیِ شهود ضروری است و به صدق شهود میانجامد. دربارۀ کیفیت معرفتی شهود مهمترین نمونه‌ها، تناظر رویکرد سبب‌سوزیِ مولانا و مقید نبودن به آداب و رسومی ثابت و پایبند نبودن به فرمالیسم صوفیانه در سلوک، با نگاهِ شهودیِ او مبنی بر مقید نبودن عالم به اسباب ثابت و ضروری و انکار رابطة ضروری علّی و معلولی است. نمونۀ دیگر تناظر سلوک عاشقانه با شهود خدایی عاشق همراه با اراده‌ای عاشقانه در عالم است که مولانا بسیار به آن توجه داشته است. درحقیقت توصیف ویژگی‌های اصلی سلوک و شهود مولانا و قرار دادن آن‌ها در تناظر با یکدیگر، به مثابه یک کل مرتبط به هم، سنخیت میان آن‌ها را به تصویر می‌کشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عرفان؛ تصوف؛ ادبیات عرفانی؛ سلوک؛ شهود؛ مولانا جلال الدین محمد بلخی؛ عشق | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Relation between Spiritual Journey and Intuition in Rumi's Mysticism | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Amir Yousefi1؛ Mahmoud Sheikh2 | ||
| 1MA in Comparative Religions and Mysticism, Department of Comparative Religions and Mysticism, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| 2Assistant Professor, Department of Comparative Religions and Mysticism, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| If we consider spiritual journey(Solouk) as a set of life practices against the epistemological content of intuition (Shohoud), which is used to explain the system of existence and knowledge of the truth, then we can talk about the relationship between these two in the mysticism of great mystics such as Rumi. In this article, via adopting interpretive method, we have tried to show the way mystical characteristics of a mystic like Rumi are in accordance with his intuitive epistemological characteristics. Accordingly, we have studied various dimensions of this relationship with regard to two areas: first, the truth of intuition and second, the epistemological quality of intuition. In Rumi's mysticism, purifying the soul with practices such as devotional worship, in form of prayer and remembrance (Zekr), and following the Divine Law (Shari'a) are considered vitally important. In addition to these matters, according to the spiritual statuses of different ranks of individuals, the quality of intuition enjoys different degrees too. This claim can be supported in Rumi's mysticism by mentioning the characteristics of his mystic manners and intuition and revealing their correspondence and appropriateness. For example, in Rumi's mysticism, the piety and purity of the seeker of the path of God (Salek) is essential for connecting with the divine source of intuition, and eventually leads to the truth of intuition. Regarding the epistemological quality of intuition, the most important examples are the congruence between Rumi's rejection of permanent and essential correlation between cause and effect; his disregard for established customs and traditions; plus his non-adherence to Sufi formalism in conduct and his intuitive view that the universe is not bound by fixed and necessary causes. Another example is the correspondence between a lover’s romantic spiritual journey and the divine intuition along with the romantic will in the universe, to which Rumi has paid much attention. In fact, describing the main features of Rumi's spiritual journey and intuition and putting them in relation to each other, as an interrelated whole, would depict the congruity between them. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mysticism, Sufism, Mystic literature, Spiritual journey, Intuition, Maulana Jalaluddin Mohammad Balkhi, love | ||
| مراجع | ||
|
منابع افلاکی العارفی، شمس‌الدین (1396). مناقب‌العارفین. تصحیح حسین یازیجی. چاپ ششم. تهران: دنیای کتاب. استعلامی، محمد (1393). شرح مثنوی‌معنوی. چاپ‌دهم. تهران: سخن. چیتیک، ویلیام (1383). طریق صوفیانه عشق. ترجمة مهدی سررشته‌داری. چاپ‌اول. تهران: نواندیش. زرین‌کوب، عبدالحسین (1368). سر نی. چاپ‌سوم. تهران: علمی. زمانی، کریم (1391). شرح جامع مثنوی معنوی. چاپ سی و نهم. تهران: اطلاعات. __________ (1396). شرح فیه ما فیه مولوی. چاپ هفتم. تهران: معین. سپهسالار، فریدون‌احمد (1395). رساله در مناقب خداوندگار. تصحیح و توضیح محمدعلی موحد و صمد موحد. چاپ‌دوم. تهران: کارنامه. سجادی، سیدجعفر (1383). فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. چاپ‌هفتم. تهران: طهوری. سروش، عبدالکریم (بیتا). آیینۀ دوم: شرح دفتر دوم مثنوی (لوح فشرده حاویی دروس مثنوی). تهران: نیستان جم. سلطان ولد، محمد بن محمد (1389). ابتدا نامه. به تصحیح محمدعلی موحد و علیرضا حیدری. تهران: خوارزمی. شیمل، آنه ماری (1389). شکوه شمس. ترجمة حسن لاهوتی. چاپ ششم. تهران: علمی فرهنگی. شمس‌الدین‌محمد، تبریزی (1396). مقالات شمس تبریزی. تصحیح محمدعلی موحد. چاپ‌پنجم. تهران: خوارزمی. دین‌لوئیس، فرانکلین (1397). مولانا: دیروز تا امروز، شرق تا غرب. ترجمة حسن لاهوتی. چاپ پنجم. تهران: نامک. فروزانفر، بدیعالزمان (1379). شرح مثنوی شریف. چاپ نهم. تهران: زوار. فریتیس، مایر (1382). بهاء ولد. ترجمة مریم مشرف. چاپ اول. تهران: مرکز دانشگاهی. موحد، محمدعلی (1396). باغ سبز (گفتارهایی دربارۀ شمس و مولانا). چاپ چهارم. تهران: کارنامه. مولانا، جلالالدین (1397). غزلیات شمس. گزینش و تفسیر محمدرضا شفیعی‌‌کدکنی. چاپ نهم. تهران: سخن. __________ (1389). فیه ما فیه. تصحیح و حواشی بدیعالزمان فروزانفر. تهران: بهزاد. __________ (1390). کلیات‌شمس. تصحیح فروزانفر. چاپ‌پنجم. تهران: بهزاد. __________ (1395). مکتوبات مولانا. تصحیح توفیق سبحانی. چاپ دوم. تهران: مرکز دانشگاهی. __________ (1396). مثنوی‌معنوی از روی نسخة 667 هجری، تصحیح رینولد نیکلسون. چاپ یازدهم. تهران: روزنه. نسفی، عزیز‌الدین (1397). الانسان‌الکامل. تصحیح هانری کربن. تهران: طهوری. نیکلسون، رینولد (1382). تصوف اسلامی و رابطة انسان و خدا. ترجمۀ محمدرضا شفیعی کدکنی. چاپ سوم. تهران: سخن. __________ (1393). شرح مثنوی معنوی مولوی. ترجمة حسن لاهوتی. چاپ پنجم. تهران: انتشارات علمی فرهنگی. همایی، جلالالدین (1376). مولوی نامه: مولوی چه میگوید؟ چاپ نهم. اصفهان: مؤسسۀ نشر هما.
References Aflaki Alarefi, sh. (2017). Managhebolarefin. (H. Yaziji, Ed.).) 6th ed(. Tehran: Donyaye ketab . Chittick, W. (2004). Tarighe sofianeye eshgh. (M. Sarreshtedari, Trans). (1th ed) Tehran: Noandish. Dean Lewis, F. (2018). Molana Dirooz Ta Emrooz Shargh Ta Gharb. (H. Lahooti, Trans). (5th ed). Tehran: Naamak. Estelami, M. (2014). Sharhe Mathnavi Manavi. (10th ed). Tehran: Sokhan. Foroozanfar, B. (2000). Sharhe Mathnavi Sharif. (9th ed). Tehran: Zavvar. Homayee. J. (1997). Molavinaame: Molavi Che Migooyad. (9th ed). Esfehan: Homa. Meier, F. (2003). Bahaa Valad. (M. Mosharraf, Trans). (1th ed). Tehran: Markaze Daneshgahi. Molana. (2018). Ghazaliyaate Shams. (M. R. Shafiei Kadekani, Ed). (9th ed). Tehran: Sokhan. Movahhed, M. (2017). Baghe Sabz. (4th ed). Tehran: Karname. Movahhed, M. (2011). Kolliyate Shams. (Badiozzaman Foroozanfar, Ed). (5th ed). Tehran: Behzad. Movahhed, M. (2017). Mathnavi Maanavi from 667 Hegiraei Edition. (R. A. Nicholson, Ed) (11th ed). Tehran: Rozaneh. Movahhed, M. (2010). Fihe Ma Fihe. (B. Foroozanfar, Ed) Tehran: Behzad. Nasafi, A. (2018). Ensane Kamel. (H. Corbin, Ed). Tehran: Tahoori. Nicholson, R. (2003). Tasavofe Eslami Va Rabeteye Ensan Ba Khoda. (M. R. Shafiei Kadekani, Trans). (3th ed). Tehran: Sokhan. Nicholson, R. (2014). Sharhe Mathnavi Maanavi Molavi. (H. Lahooti, Trans). (5th ed). Tehran: Elmi Farhangi. Sajjadi, J. (2004). Farhange estelaahat va tabiraate erfani. (7th ed). Tehran: Tahoori. Sepahsalaar, F. (2016). Resale dar Managhebe khodavandegar. (M. A. and S. Movahhed, Ed). (2th ed). Tehran: Karnaameh. Shams. (2017). Maghaalate Shamse Tabrizi. (M. Movahhed, Ed). (5th ed). Tehran: Kharazmi Press Shimel, A. (2010). Shokoohe Shams. (H. Lahooti, Trans). (6th ed). Tehran: Elmi Farhangi. Soltan valad, M. (2010). Ebteda naame. (M. A. Movahhed and A. Heydari, Ed). Tehran: Khaarazmi. Soroosh, A. (?). Ayeneye Dovom: Sharhe Daftare Dovvome Mathnavi. Tehran: Neyestane Jam. Zamani, K. (2012). Sharhe jame Mathnavi Manavi. (39th ed). Tehran: Ettelaat. Zarrinkoob, A. (1989). Serre ney. (3th ed). Tehran: Elmi. Zarrinkoob, A. (2017). Sharhe fihe ma fihe Molavi. (7th ed). Tehran: Moeen. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 620 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 418 |
||