دانشگاه الزهرا

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات25
تعداد شماره‌ها951
تعداد مقالات7,816
تعداد مشاهده مقاله12,997,319
تعداد دریافت فایل اصل مقاله9,213,819
نیل فروش زاده, محسن, مطیع, مهدی, حاجی اسماعیلی, محمدرضا. (1400). پندارشکنی قرآن کریم با محوریت واژه «علم» در سطوح متن. جلوه هنر, 18(3), 221-254. doi: 10.22051/tqh.2021.34230.3055
محسن نیل فروش زاده; مهدی مطیع; محمدرضا حاجی اسماعیلی. "پندارشکنی قرآن کریم با محوریت واژه «علم» در سطوح متن". جلوه هنر, 18, 3, 1400, 221-254. doi: 10.22051/tqh.2021.34230.3055
نیل فروش زاده, محسن, مطیع, مهدی, حاجی اسماعیلی, محمدرضا. (1400). 'پندارشکنی قرآن کریم با محوریت واژه «علم» در سطوح متن', جلوه هنر, 18(3), pp. 221-254. doi: 10.22051/tqh.2021.34230.3055
نیل فروش زاده, محسن, مطیع, مهدی, حاجی اسماعیلی, محمدرضا. پندارشکنی قرآن کریم با محوریت واژه «علم» در سطوح متن. جلوه هنر, 1400; 18(3): 221-254. doi: 10.22051/tqh.2021.34230.3055

پندارشکنی قرآن کریم با محوریت واژه «علم» در سطوح متن

تحقیقات علوم قرآن و حدیث
مقاله 7، دوره 18، شماره 3 - شماره پیاپی 51، آذر 1400، صفحه 221-254    اصل مقاله (640.72 K)
نوع مقاله: پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/tqh.2021.34230.3055
نویسندگان
محسن نیل فروش زاده1؛ مهدی مطیع* 2؛ محمدرضا حاجی اسماعیلی3
1دانشجوی دکتری تخصصی الهیات و معارف اسلامی علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)
2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات و معارف اهل بیت (ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
3استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشکده الهیات و معارف اهل بیت (ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
پندارشکنی و تصحیح اندیشة انسان‌ها یکی از مهم‌ترین مأموریت‌های کتب آسمانی است. قرآن کریم به‌عنوان جامع و کامل‌ترین متن وحیانی نسبت به بسیاری از اندیشه‌ها و توهمات غلط بشری انتقاد داشته، در سطوح متن وحیانی خود سعی در گسست خیالات موهومی دارد که برخلاف حقایق جهان هستی در ذهن‌ها شکل‌گرفته و عامل شقاوت انسان‌ها گردیده است. این واژه‌ها و ساختارها و جملات در عین تنوع هرکدام مأموریت و وظیفه‌ای خاص برای اصلاح اندیشه‌ها به عهده دارند. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی و شناخت معنا پندارشکنی آیات حاوی خانواده واژه «علم» در سطوح متن بررسی گردیده، به نتایجی دسته یافته است که مهم‌ترین آنها عبارت‌اند از: شناسایی سه سطح واژه و ساختار و جمله پندارشکن می‌باشد که در 45% آیات حاوی آنها، آموزش مستقیم و در 55% با روش اطلاع‌رسانی غیرمستقیم صورت‌گرفته که در 74% این گروه از آیات، پندارشکنی با واسطه دیگران و در مابقی با واسطه پیامبر اسلام(ص) صورت‌گرفته است. نوع لحن و آهنگ کلام در 61% موارد مقتدرانه و شدید و گویش مابقی این گروه از آیات با فراوانی 39% مقتدرانه و ملایم بوده و خطاب تقریباً در 50% این آیات متوجه مسلمانان بوده، رویکرد اصلی آنها پندارشکنی آموزشی می‌باشد و در نیمی دیگر قرآن کریم به دلیل عناد و پافشاری مشرکان و کافران در پندارهای سقیم خود برای تأثیرگذاری بیشتر و ایجاد تنبه، اکثراً با لحن شدید و بیان همراه با تهدید به دنبال گسست پندارهای ناصحیح و اصلاح آنها می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
قرآن کریم؛ پندارشکنی؛ علم؛ سطوح متن؛ لحن آهنگ کلام
عنوان مقاله [English]
The Holy Qur’an’s thought Disentangling with Focus on the Word “Knowledge” at Textual Levels
نویسندگان [English]
mohsen nilforoushzadeh1؛ Mahdi Motia2؛ Mohammadreza Hajismaili3
1PhD Student in Theology - Quran and Hadith Sciences, Islamic Azad University, Isfahan Branch (Khorasgan)
2Associate professor of Department of Quranic Sciences and Hadith (Traditions), Faculty of Theology and Ahl-al-Bayt (Prophets Descendants) Studies, university of Isfahan, Isfahan. Iran.
3professor of Department of Quranic Sciences and Hadith (Traditions), Faculty of Theology and Ahl-al-Bayt (Prophets Descendants) Studies, university of Isfahan, Isfahan. Iran.
چکیده [English]
One of the most important missions of the Holy Scriptures is to disentangle and correct human thought. The Holy Qur’an, as the most comprehensive and complete revelatory text, criticizes many wrong human thoughts and illusions. These words, structures, and sentences, while diversifying, have a specific task to correct ideas. This article, using descriptive method, recognized the meaning of deciphering the verses containing the family of the word “Knowledge” in the textual levels, that the most important of which are: identifying three levels of disentangle word, structure and sentence, in which 45% of the verses contain the direct education and in 55%, indirect information. In 74% of this group of verses, the disentanglement is done through others and in the rest through the Prophet of Islam (PBUH). The type of tone of speech in 61% of cases is authoritative and intense and the rest with a frequency of 39% is authoritative and soft. In almost 50% of these verses they address Muslims and their main approach is educational disentanglement. Also in the other 50%, due to the stubbornness and insistence of the polytheists and infidels in their original ideas in order to make more influence and punishment, they often use a strong tone and expression accompanied by threats in order to break the incorrect ideas and correct them.
 
کلیدواژه‌ها [English]
Holy Qur’an, Disentanglement, Knowledge, Textual Levels, Speech Tone
مراجع
  1. قرآن کریم.
  2. آلوسی، محمود بن عبدالله‏، (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی‏، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  3. ابن سلیمان، مقاتل، (1423ق)، تفسیر مقاتل بن سلیمان‏، تحقیق: عبدالله محمود شحاته، بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
  4. ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم‏، (1423ق)، تأویل مشکل القرآن‏، تحقیق: ابراهیم شمس‏الدین‏، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  5. ابن منظور، محمد بن مکرم، (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دارالفکر للطباعۀ و النشر و التوزیع.
  6. ابوالسعود، محمد بن محمد، (1983م). تفسیر ابی السعود (ارشاد العقل السلیم الی مزایا القرآن الکریم)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
  7. ابوحیان‏، محمد بن یوسف‏، (1420ق)، البحر المحیط فی التفسیر، بیروت: دارالفکر.
  8. اشکوری‏، محمد بن علی، (1373ش)، تفسیر شریف لاهیجی‏، تهران: دفتر نشر داد.
  9. بیضاوی، عبدالله بن عمر، (1418ق)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل (تفسیرالبیضاوی)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
  10. پیشوایی، مهدی، (1389ش)، «گونه‌های طلاق در جاهلیت و تحول نظام طلاق جاهلی با ظهور اسلام»، تاریخ در آیینه پژوهش، شماره 3، صص 49-74.
  11. دروزه، محمد عزه‏، (1421ق)، التفسیر الحدیث: ترتیب السور حسب النزول‏، بیروت: دار الغرب الإسلامی‏.
  12. رشیدرضا، محمد ، (1414ق)، تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار، بیروت: دار المعرفة.
  13. زرسازان، عاطفه، (1378ش)، «تعامل اسلام با نمودهای اخلاقی در جاهلیت»، پژوهشهای قرآنی، شمار 53، صص220-233.
  14. زمخشری، محمود بن عمر، (1407ق)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل‏، بیروت: دار الکتاب العربی‏.
  15. شرتونی، رشید، (1387ش)، مبادی العربیۀ، قم: انتشارات دارالعلم.
  16. شیخلی، بهجت عبدالواحد، (1427ق)، اعراب القرآن الکریم، بیروت: دار الفکر.
  17. طباطبایی، سید محمد حسین، (1417ق)، المیزان فی تفسیرالقرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعة مدرسین حوزه علمیه قم.
  18. طبرسی، فضل بن حسن، (1372ش)، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن‏، تهران: ناصرخسرو.
  19. طبرسی، فضل بن حسن‏، (1412ق)، تفسیر جوامع الجامع‏، قم: حوزه علمیه قم.
  20. طبری، محمد بن جریر، (1412ق)، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفة.
  21. طریحی، فخر الدین بن محمد، (1375ش)، مجمع البحرین‏، تهران: مرتضوی.
  22. طیب‏، عبدالحسین، (1369ش)، اطیب البیان فی تفسیر القرآن‏، تهران‏: اسلام.
  23. عبدالباقی، محمد فوأد، (1364ق)، المعجم المفهرس، قاهره: دارالکتب المصریه.
  24. عسکری‏، حسن بن عبدالله، (1400ق)، الفروق فی اللغة، بیروت: دار الآفاق الجدیدة.
  25. فخررازی، محمد بن عمر، (1420ق)، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
  26. فراهیدی، خلیل بن احمد، (1409ق)، کتاب العین، قم: نشر هجرت.
  27. کرباسی، محمد جعفر، (1422ق)، اعراب القرآن، بیروت: دار و مکتبة الهلال‏.
  28. لوبر، سباستین، 1399ش)، درآمدی بر معناشناسی، مترجم: جلال رحیمیان. تهران: نشر پارسی،
  29. مصباحی مقدم، غلام رضا؛ احمدوند، خلیل اله، (1388ش)، «ابعاد شناخت ربای جاهلی»، مطالعات اقتصاد اسلامی، شماره 2، صص37-70.
  30. مغنیه، محمد جواد، (1424ق)، التفسیر الکاشف‏، قم: دار الکتاب الإسلامی‏.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,081
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 418


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب