پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 960 |
| تعداد مقالات | 7,934 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,422,531 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,541,143 |
نگاه هرمنوتیکی به ترجمۀ فرانسوی برخی از واژه های عرفانی منطق الطیر عطار با پایه آراء اُمبرتو اکو | ||
| زبان پژوهی | ||
| مقاله 11، دوره 13، شماره 39، تیر 1400، صفحه 283-309 اصل مقاله (391.41 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jlr.2021.32706.1909 | ||
| نویسندگان | ||
| صدیقه شرکت مقدم* 1؛ مریم اکرمی فرد2 | ||
| 1دکترای تخصصی زبان و ادبیات فرانسه، استادیار گروه مترجمی فرانسه، دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| 2کارشناسی ارشد رشته ترجمه شناسی فرانسه دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| چکیده | ||
| ترجمه از دیرباز تاکنون به عنوان فعالیتی هدفمند و ابزاری برای انتقال فرهنگ و ادبیات ملت‌های گوناگون، مورد توجه بوده‌است. در این میان، واژه‌ها و اصطلاح‌های موجود در آثار عرفانی به دلیل دارا بودن معناهای گوناگون و نشانه‌های نهفته، کار ترجمه را دوچندان دشوار کرده‌است. بررسی و چگونگی انتقال واژه‌ها و عنصرهای عرفانی منطق الطیر عطار از فارسی به فرانسه به وسیلة مترجم‌های به‌نام فرانسوی - لیلی انور و گارسن دو تاسی- با بهره‌گیری از الگوی هرمنوتیک اُمبرتو اکو و بررسی برداشت و دریافت آن‌ها، در جایگاه «خواننده-مُدل» و با در نظرگرفتن استراتژی متن، هدف این پژوهش بوده‌است. مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش توصیفی-تحلیلی، این مطلب است که در معادل‌یابی واژه‌ها و عنصرهای عرفانی منطق الطیر، مترجم‌ها با دنبال کردنِ مناسبت‌های درون متنی و فرامتنی دست به خوانش اشعار زده‌اند. همچنین این مترجم‌ها معادل‌های مناسبی را انتخاب کرده‌اند که نشان‌دهندۀ شناخت کامل آن‌ها از راهبردهای حاکم بر ابیات عطار است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ترجمه؛ منطق الطیر؛ واژگان و عناصر عرفانی؛ اُمبرتو اکو؛ گارسن دو تاسی؛ هرمنوتیک | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Hermeneutic approach to the French translation of some mystical words of Mantiq al-Tair of Attar ( A Study of Omberto Eco) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Seddigheh Sherkat moghaddam1؛ Maryam Akramifard2 | ||
| 1Assistant Professor of French Translation Department, Allameh Tabataba’i University | ||
| 2Master-Traductologie-Allameh Tabataba University | ||
| چکیده [English] | ||
| Translation has always been considered as one of the practical means of international culture and literature exchange. What makes the act of translation even more difficult is the existence of some kind of polysemic mystical terms that present numerous mysterious connotations to the reader. The translation becomes more difficult considering that the mystical terms are the terms that hide various mysterious senses inside or they’re small phrases that carry other meanings far from their apparent one -the meaning that comes from a spiritual world. In addition, some of them contain a mystical connotation extracted from Koranic or religious stories as well as the thoughts which come from the poet’s spiritual inspirations. Thus, finding the meaning of such terms and transferring them to other languages is a difficult task that needs minuteness and expertise; therefore, the translator is obligated to do complete comprehensive research for finding the most relevant equivalent which could transfer the same connotation to other languages. In this research, we studied the means of analyzing the mystical terms and lexis which were extracted from the Sufis’ religious-Islamic thoughts and beliefs. We applied the hermeneutic theories of Umberto Eco, the contemporary Italian hermeneut and philosopher, in this research. Eco, in his comprehensive researches in the interpretation and translations domain, discusses “the auteur’s position” and in the other way “the reader’s position”, that’s why he indicates “the text strategy” and by putting the reader on the above of all text priorities, defines the limits of interpretation. In Eco’s viewpoint, the Intra-textual coherence defines the text’s interpretation’s limits. Therefore, the reader should not impose his expectations on the text and interpret it according to his willingness or try to find and understand the author’s intention. Eco believes that the reader completes the act of creating the sense stated by the author, by completing his task of reading. The main objective of this study is to analyze the process of transferring mystical terms and symbols in Persian to French translation of Mantiq al-Tayr of Farid ud-Din Muhammad b. Ibrahim Attar, translated by two famous French translators, Leili Anvar and Garcin de Tassy, by applying the hermeneutic approach of Umberto Eco and studying their interpretations in the state of “Model Reader”. Eco defines the “Model Reader” as a reader who reads the text consciously and cognitively, such a reader can access the underlying layers of text and adopts a proper interpretation. “The text creates a world in which a reader must know the rules of the game provided by the text in order to enter it in the position of Model Reader, such a reader is familiar with intra-textual structure and principles governing the text so he starts his reading process considering this knowledge.” (Rahimi, 2011: 135) In the analytic section of our study, we analyzed five mystical terms selected from Mantiq al-Tayr of Attar: حقیقت [truth], کلام [word], پیر [old], جان [soul], نفس [self], we started our study by indicating two translations of each word then we continued by analyzing the text and its structural challenges to find out if the translator’s interpretation is proper or we can consider it as an overinterpretation, in the final section, we studied different mystical sources to verify if the translators represented the accurate interpretations from the text and terms. The most significant result of this analytical descriptive study is that these two translators followed all intertextual and intratextuality relations in their reading of the text, thus they had chosen proper equivalences which indicates their great knowledge of Attar poems scheme. Anvar and Tassy with their interpretation from each term, their great knowledge about text’s structure and its influence on the reader, tried to represent a target-oriented and meaning-oriented translation. The translators didn’t make an overinterpretation from mystical terms and they tried to interpret the terms as a Model Reader. Generally, we consider these two translations as two almost successful translations of Mantiq al-Tayr. The translators are familiar with the culture and language of the source text, the Islamic mystic, spiritual culture, and Attar’s views. So, they tried to transfer the accurate sense of each term conveying the mystical and symbolic connotation, to the target text. However, considering the fact that we cannot express mystical notions and connotations in the limited frame of words and sentences, finding and replacing the most exact equivalence for each term is the most difficult task. Consequently, we invite other researchers who are interested in translating mystical literary works, to use their spiritual interpretation as well as their subjective interpretation in their interpretation and translation process. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Garcin de Tassy, Hermeneutic, Mantiq al-Tayr, Mystic terms, Umberto Eco | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
امامی جمعه، سید مهدی (1383). «عین القضات در آیینه هرمنوتیک مدرن». دانشکده ادبیات و علوم انسانی (اصفهان). شماره 39. صص 21-34. انور، لیلی (1399). «مترجم منطق‌الطیر به زبان فرانسه: عطار با معجزه زبان بیماری‌های روحی را درمان می‌کند». روزنامه اطلاعات. سال 94. شمارة 27544. صص 1-16. Retrieved from < https://www.ettelaat.com/?p=493845 > آلگونه جونقانی، مسعود (1397). «تحلیل پدیدارشناختی نماد در اندیشه آلفرد شوتز». زبان‌پژوهی. دوره 10. شماره 28. صص 7-30. آملی، حیدر بن علی (۱۳۶۸). جامع‌الاسرار و منبع‌الانوار. تهران: هانری کوربن و عثمان اسماعیل یحیی. باطانی، آمنه (۱۳۹۶). «آب و آتش ازنگاه هرمنوتیک در منطق الطیر عطار». ارائه شده در دومین همایش ملی بازشناسی مشاهیر و مفاخرخراسان در ادب پارسی. 26 مهر 1396. دانشگاه فرهنگیان شهید مفتح. مشهد. بهرامی، محمد (1379). «هرمنوتیک «هرش» و دانش تفسیر». پژوهشهای قرآنی. شماره 21 و 22. صص 131-177. بیکر، مونا (1393). به عبارت دیگر. ترجمۀ علی بهرامی. تهران: رهنما. پورنامداریان، تقی (1389). رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی. تهران: علمی فرهنگی. چهرقانی، رسول (۱۳۸۴). « نگاهی به هفت وادی عطار در منطق الطیر». عرفان اسلامی. شمارة 5. صص 133-143. حقانی، نادر. (1386). نظر و نظریه‌های ترجمه. تهران: امیرکبیر. دهخدا، علی اکبر (1998). لغت نامه دهخدا. تهران: خانه انتشارات دانشگاه تهران. رحیمی، فاطمه (1390). «جایگاه متن، مؤلف و خواننده از دیدگاه امبرتو اکو». ادب‌پژوهی. دورة 5. شمارة 18. صص 125-143. زارع جیرهنده، سارا (1394). «مقایسۀ منطق الطیر عطارنیشابوری با رساله الطیر ابن سینا». کهن‌نامه ادب پارسی. دورة 6. شمارة 1. صص 113-136. سبحانی، سید جعفر (1383) . فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی. تهران: انتشارات طهوری ستاری، جلال (1384). مدخلی بر رمزشناسی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. س‍ج‍ادی، جعفر (1339). فرهنگ م‍ص‍طل‍ح‍ات ع‍رف‍ا و م‍ت‍ص‍وف‍ه. تهران: کتابفروشی بوذرجمهری (مصطفوی). طاهری، سیدروح الله و هادی نظری منظم (۱۳۹۵). «ترجمه متون عرفانی و چالش‌های فرا رو بررسی موردی ترجمه فارسی کتاب اللمع فی التصوف». ارائه شده در کنگره بین المللی زبان و ادبیات. 15 مهر 1395. دانشگاه تربیت حیدریه. تربت حیدریه. قرآن کریم (1388). ترجمه مهدی الهی قمشه ای. قم: اسوه. کُربن، هانری. (1384 الف).« پارادوکس‌های صوفیانه». مجموعه‌ای از مقالات به زبان فارسی. ترجمه محمد علی امیر معزی. به کوشش محمد امین شاهجویی. تهران: حقیقت. صص 273-292 کُربن، هانری. (1384ب).« شکوفایی فلسفه در اسلام از ابن‌سینا تا ابن رشد». مجموعه‌ای از مقالات به زبان فارسی. ترجمه عیسی سپهبدی. به کوشش محمد امین شاهجویی. تهران: حقیقت. صص 1-16. کُربن، هانری. (1384ج).« زندگی، شخصیت و آثار ملاصدرای شیرازی». مجموعه‌ای از مقالات به زبان فارسی. ترجمه کریم مجتهدی. به کوشش محمد امین شاهجویی. تهران: حقیقت. صص 43-102. کُربن، هانری. (1384د).« فلسفۀ قدیم ایران و اهمیت امروز آن». مجموعه‌ای از مقالات به زبان فارسی. ترجمه بزرگ نادرزاد. به کوشش محمد امین شاهجویی. تهران: حقیقت. صص 183-208. لطافتی، رویا و بیتا اکبری (1395). «مطالعۀ مشکلات ترجۀ متون عرفانی باتأکید بر ترجمۀ عبهرالعاشقین اثرروزبهان باقلی شیرازی». مطالعات زبان و ترجمه. شمارۀ 3. صص 67-82. مرادی، منوچهر (1392). بررسی، تحلیل و نقد شیوة تفسیری و تأویلی منطق الطّیر عطّار. Retrieved from< http://eslahe.com/9975> معین، محمد (2000). فرهنگ فارسی. تهران: امیرکبیر. موسوى، محمد باقر (1374). ترجمه تفسیر المیزان. قم: جامعه مدرسین اوزه علمیه، دفتر انتشارات اسالمى. نسفی، عزیز الدین بن محمد (1371). الانسان الکامل. به کوشش ماژیران موله. تهران: طهوری. نصر، سید حسین (1381). «سیمای پیر در ادب عرفانی فارسی». نامه پارسی. سال 7. شمارة 2. صص 147-156. نوربخش، جواد (۱۳۷۸). فرهنگ نوربخش. تهران: یلدا قلم. هجویری، علی بن عثمان. (1383). کشف المحجوب. تهران: سروش.
References Algooneh Juneghani, Masoud. (2018). Phenomenological Analysis of Symbol in Alfred Schutz’s Views. Zabanpazhuhi, 10 (28), 7-30 [In Persian]. Amoli, H. A. (1989). Jame-o-Al-Asrar va Manba-o-Al-Anwar. Tehran: Henri Corbin & Ossman Ismail Yahya [In Persian]. Anvar, L. (2020). Translator of Mantegh-Al-Teir into French: Attar miraculously cures mental illness. Ettelaat newspaper. 94 (27544). 1-16 Retrieved from < https://www.ettelaat.com/?p=493845 > [In Persian]. Attâr, F. O. D. (1893). Le Langage des oiseaux. (G. De Tassy, Traduit.). Paris: Imprimerie Impériale. Attâr, F. O. D. (2012). Le cantique des oiseaux. (L.Anvar, Traduit) Paris: Diane de Selliers. Bahrami, M. (2010). Hersch’s Hermenutics and the Knowledge of Tafsir. Qur’anic Researches, 21-22, 131-177 [In Persian]. Baker, M. (2011). In other words. (A. Bahrami, Trans.) Tehran: Rahnama [In Persian]. Batani, A. (2017). Water and fire from a hermeneutic point of view in Attar’s The Conference of the Birds. Presented at The Second National Conference on the Recognition of Celebrities in Persian Literature, 18 October 2017, Mashhad, Iran [In Persian]. Chehreghani, R. (2006). Look at Attar’s seven valleys in Manteghotteir. Islamic Mysticism Journal, 2 (5), 133-143 [In Persian]. Corbin, H. (2004a). The place of Mulla Sadra Shīrāzī in Iranian philosophy (M. A. Amir Moezee, Trans.). In M. A. Shahjouee (Eds.), The Collection of Henry Corbin Essays (pp. 273-292). Tehran: Haqiqat [In Persian]. Corbin, Henry (2004b). The force of traditional philosophy in Iran today (E. Sebahbodi., Trans.). In M. A. Shahjouee (Ed.), The Collection of Henry Corbin Essays (pp. 1-16). Tehran: Haqiqat [In Persian]. Corbin, Henry (2004c). Commentary on the paradoxes of the Sufis (B. Nader Zade, Trans.). In M. A. Shahjouee (Ed.), The Collection of Henry Corbin Essay (pp. 43-102). Tehran: Haqiqat [In Persian]. Corbin, Henry (2004d). The florescence of philosophy in Islam from Ibn Sina to Ibn Rushd (B. Nader Zade, Trans.). In M. A. Shahjouee (Ed.), The Collection of Henry Corbin Essays (pp. 67-82). Tehran: Haqiqat [In Persian]. Dehkhoda, A. A. (1998). Dehkhoda Dictionary. Tehran: Tehran University Edition [In Persian]. Eco, U. (1990). Interpretation and Overinterpretation: World, History, Texts. In C. Hall (Eds.), The Taner Lectures on Human Values (pp. 143-202). Cambrige: Cambridge University Press. Retrieved from < https://tannerlectures.utah.edu/_documents/a-to-z/e/Eco_91.pdf> Eco, U. (1992). Between author and text, interpretation and overinterpretation, In S. Collini (Ed.), Interpretations and Overinterpretations (pp. 33-44). Cambridge: Cambridge University press. Eco, U. (2006). Dire presque la même chose. Expériences de traduction. Paris: Grasset. Eco, U. (2016). Les Limites de l’interprétation. Paris: Le Livre De Poche. Elahi Ghomshei, M. (2009) قرآن کریم . [The Holy Quran]. Qom: Osveh [In Persian]. Emami Jomeh, S. M. (2005). Ayn-Al-Qudat Hamadani in view of Modern Hermenutics. Journal of the Faculty of Letters and Humanities (University of Isfahan), 39, 21-34 [In Persian]. Haghani, N. (2007). Translation theories. Tehran: Amir Kabir [In Persian]. Hujwiri, Ali (2006). Kashf-ol-Mahjub. Tehran: Soroush [In Persian]. Letafati, R., Akbari, B. (2016). On the problems underlying the translation of Mystical texts: the case of Ruzbehan Baghli Shirazi. Language and Translation Studies, 49(3), 67-82 [In Persian]. Mo’in, M. (2002). An intermediate Persian dictionary. Tehran: Amir Kabir [In Persian]. Moradi, M. (2013) On the study, analysis and critique of Manteg-Al-Tair Attar's method of interpretation. Retrieved from< http://eslahe.com/9975> [In Persian]. Mousavi, M. B. (1995). Translation of The A-Mizan Interpretation. Qom: Center of Islamic Publication [In Persian]. Nasafi, A. A (1992). Al -insan al-kamil. (M. Marijan, Trans.), Tehran: Tahoory [In Persian]. Nasr, S. H. (2001). Pire role in Persian Mystical literature. Nameh-e Parsi, 7(2), 147- 156 [In Persian]. Nūrbakhsh, J. (2001). The Nurbakhsh treasury of Sufi terms. Tehran: Yalda Ghalam [In Persian]. Pournamdarian, T. (2011). Symbolism and symbolic stories in Persian Literature. Tehran: Elmi Farhangi [In Persian]. Rahimi, F. (2011). The place of text, author, and reader according to Umberto Eco. Adab Pajouhi, 5(18), 125-143 [In Persian]. Robert, P. (2009). Le Grand Robert de la langue française. Paris: Educa Books. Sajjadi, J. (1960). Dictionary of Mysticism and Mystic expressions. Tehran: Bozarjoumehri bookstore [In Persian]. Sattari, J. (2002). Introduction au symbolisme mystique. Tehran: Markaz [In Persian]. Sobhani, S. J. (2004). A Dictionary of Mysterial Terms and Expressions. Tehran: Markaz-e-Nashr-e-Daneshghahi [In Persian]. Soubrier, J., & Thuderoz, Ch. (2010). Traduire, est-ce négocier ?, Négociations, 14, 37-57. Taheri, S. R., & Nazari Monazam, H. (2016). Translation of mystical texts and the future challenges by analyzing Persian translation of Al-Luma Fi al-TasawwufInternational Presented at Congress On Language and Literature, 6 October 2016, Tehran, Iran [In Persian]. Zareh Jirhandeh, S. (2015). A comparative study of Attar Neishabouri’s Mantiq al-Tayr and Ibn Sina’s Risalat al-Tayr. Kohan name-ye Adab-e parsi, 113-136 [In Persian].
وب‌گاه‌ها www. esthetiquedulivre.wordpress.com www. cafecatharsis.ir | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 456 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 382 |
||
