دانشگاه الزهرا

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات25
تعداد شماره‌ها939
تعداد مقالات7,733
تعداد مشاهده مقاله12,720,969
تعداد دریافت فایل اصل مقاله9,063,327
قنبری عبدالملکی, رضا, فیروزیان پور اصفهانی, آیلین. (1400). تحلیل گفتمان انتقادی رمان «چشمهایش» از بزرگ علوی بر اساس نظریۀ نورمن فرکلاف. جلوه هنر, 13(40), 115-142. doi: 10.22051/jlr.2021.33323.1933
رضا قنبری عبدالملکی; آیلین فیروزیان پور اصفهانی. "تحلیل گفتمان انتقادی رمان «چشمهایش» از بزرگ علوی بر اساس نظریۀ نورمن فرکلاف". جلوه هنر, 13, 40, 1400, 115-142. doi: 10.22051/jlr.2021.33323.1933
قنبری عبدالملکی, رضا, فیروزیان پور اصفهانی, آیلین. (1400). 'تحلیل گفتمان انتقادی رمان «چشمهایش» از بزرگ علوی بر اساس نظریۀ نورمن فرکلاف', جلوه هنر, 13(40), pp. 115-142. doi: 10.22051/jlr.2021.33323.1933
قنبری عبدالملکی, رضا, فیروزیان پور اصفهانی, آیلین. تحلیل گفتمان انتقادی رمان «چشمهایش» از بزرگ علوی بر اساس نظریۀ نورمن فرکلاف. جلوه هنر, 1400; 13(40): 115-142. doi: 10.22051/jlr.2021.33323.1933

تحلیل گفتمان انتقادی رمان «چشمهایش» از بزرگ علوی بر اساس نظریۀ نورمن فرکلاف

زبان پژوهی
مقاله 5، دوره 13، شماره 40، مهر 1400، صفحه 115-142    اصل مقاله (466.11 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jlr.2021.33323.1933
نویسندگان
رضا قنبری عبدالملکی* 1؛ آیلین فیروزیان پور اصفهانی2
1استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دامغان
2دکترای تخصصی زبان‌شناسی، استادیار گروه زبان‌شناسی، هیأت علمی دانشگاه دامغان
چکیده
این مقاله با هدف سنجشِ کارایی نظریۀ فرکلاف در تحلیلِ رمانِ­­ سیاسی، اثر «چشم‌هایش» نوشتة بزرگ علوی را با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی مورد واکاوی قرار داده‌است. پرسش اصلی جستار حاضر از این قرار است که نوع رویارویی این اثر با گفتمان اقتدارگرا در سطوح توصیف، تفسیر و تبیین به چه شکل است؟ در پیوند با این پرسش، هدف اصلی پژوهش بازنمایی ایدئولوژی مؤثر بر ذهن و زبان نویسنده، و همچنین تبیین پیوند میان متن رمان و جامعه، به عنوان سطح خرد و کلان است. در این راستا، نگارندگان با رویکرد توصیفی- تحلیلی، پس از مطالعۀ سطح­ توصیف متن که متشکل از ساخت­های ایدئولوژیک است، به تحلیل محتوای آن و تبیین ارتباط میان این محتوا و شرایط سیاسی- اجتماعی پیرامون آن پرداخته­اند. یافته­های پژوهش نشان‌دهندة آن است که روش فرکلاف با توجه به ارتباط داستان و شکل­گیریِ آن در یک بافت اجتماعی، رهیافتی مؤثر در تحلیل رمان سیاسی است. دستاورد اصلی مقاله نشان می­دهد که انتخاب‌های بزرگ علوی در زمینۀ واژگان و نحو، بیان­گر گرایش او به ایدئولوژیِ مارکسیسم است که در زمان تولید متن، در تضاد با گفتمان حکومت راست­گرای پهلوی قرار داشته‌است. با توجه به اینکه گفتمان مسلط در رمان «چشم‌هایش»، گفتمان سوسیالیسم است؛ ایدئولوژی نهفته در این اثر جدای از فرهنگ و جامعۀ عصر نویسنده نیست.
کلیدواژه‌ها
فرکلاف؛ بزرگ علوی؛ تحلیل گفتمان انتقادی؛ چشم‌هایش؛ ایدئولوژی
عنوان مقاله [English]
Critical discourse analysis of Alavi's novel "Her Eyes" based on Norman Fairclough's theory
نویسندگان [English]
Reza Ghanbari Abdolmaleki1؛ Ailin Firoozian Pooresfahani2
1Assistant Professor of Persian Language and Literature, Damghan University
2Assistant Professor of Linguistics, Damghan University, Damghan, Iran
چکیده [English]
  INTRODUCTION
Recently, the study of contemporary political literature, especially fiction, has established a strong link with critical discourse analysis. Accordingly, critics have tried to use this approach to find power relations within the text to discover the types of ruling political power and authorship ideology. One of the important approaches to critical discourse analysis is Fairclough's theory, which can help find features in the text that are ignored by ordinary reading.
      This article examines BozorgAlavi's work "Her Eyes" based on Fairclough's theory of critical discourse analysis in order to measure the effectiveness of the theory in political novel analysis.
     Compared to other theories of critical discourse analysis, Fairclough's theory is the most comprehensive method in case of the analysis of novels. This approach delves into the relationships between linguistic events as well as cultural, political, and social factors (Crystal, 2008, p. 123). Fairclough considers discourse as consisting of three elements: i.e., text, interaction", and social context". He describes his method of analysis in the three stages of "text description", "interpretation of the relationship between text and interaction", and "explanation of the relationship between interaction and social context" (Fairclough, 2000, p. 168).
     The main purpose of the present study was to conduct a critical analysis of the novel "Her Eyes" in the three layers of description, interpretation and explanation. To serve this purpose, the linguistic constructions of the novel are explained by analyzing the linguistic forms at the level of description and their relationships with the sources of power in society in order to provide a scientific and accurate analysis.
     Following Fairclough's theory, the present article aimed to answer these questions: 1. Has the content of the story revealed the socio-political situation? 2. How are the author's ideological views represented in the text? 3. What linguistic tools are effective in explaining the author's ideology? In order to address to these questions, the research project in this article was undertaken to represent the ideology affecting the mind and language of the author. Moreover, efforts were made to explain the relationship between the text of the novel and the society at both the micro and macro level.

MATERIALS AND METHODS

The approach adopted in the present study was descriptive-analytical and its analysis method was qualitative. The research data consisted of the ideological linguistic structures of the novel that expressed the author's ideology. These data were described, interpreted, and explained following Fairclough's strategies. Three stages were distinguished in the process of data analysis: 1. In the descriptive stage, the linguistic structures of the text were analyzed in terms of vocabulary and syntactic features. 2. In the interpretation stage, the authors paid attention to the act of discourse to analyze the text of the story based on the contextual factors. 3. In the explanatory phase, the authors dealt with the issue of social action, (i.e., the reason for the production of the text) in order to examine the dominant discourse and explain the socio-intellectual views governing the text.

RESULTS AND DISCUSSION

The results related to the discourse analysis of the novel in Persian showed that, although the present study was similar to some other works in this field in terms of method, no researcher has so far analyzed the novel "Her Eyes" based on Fairclough's theory. Therefore, the present article, which examined the mentioned text, was the first essay in the study of Alavi's novel from the perspective of critical discourse analysis. In this regard, the authors claim that the article is innovative in terms of the new data it presents.
     At the descriptive level, focusing on vocabulary and grammatical aspects, the frequency of Fairclough's ideological strategies in the text of the novel is shown in the table below.

Table 1. Frequency of ideological strategies at the level of description
"Reference to PDF article"

     As the table of ideological strategies shows, Modality and Wording are the most important strategies used in the text.

CONCLUSION

The findings indicated that Fairclough's theory would be appropriate for analyzing political novels due to its potency to establish relationships between a story and its formation in the social context. The results of the text description showed that the author's experience of the social world was the product of his attention to the binary opposition. Accordingly, there were elements and signs of two different discourses in the novel, right (Pahlavi Dynasty) and left (Marxism) tendencies, each with its own linguistic features. The reflection of these issues in the novel suggested that the content of this discourse has revealed the socio-political situation. The ideological syntax in the discourse expressed the author's firm belief in the issues he had raised. In this respect, the use of declarative sentences that would express a definite judgment was more common than other types of sentences. The main finding of the article is that Bozorg Alavi's choices of vocabulary and syntax reflected his inclination towards the ideology of Marxism, which at the time of the production of the text was in conflict with the discourse of the Pahlavi Dynasty. Considering that the dominant discourse in the novel "Her Eyes" is the discourse of socialism, the ideology behind this work is not separate from the culture and society of the author's era.
کلیدواژه‌ها [English]
Fairclough, BozorgAlavi, Critical Discourse Analysis, Her Eyes, Ideology
سایر فایل های مرتبط با مقاله
مراجع
  1. احمدی، اصغر، فردوس آقاگل­زاده، محمدعلی خلیلی، حسین‌علی قبادی و محمدرضا جوادی یگانه (1393). «تحلیل گفتمان سیاسی رمان تنگسیر صادق چوبک». انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات. سال 10. شمارۀ 36. صص 95- 129.
  2. افخمی، علی و بهاره بهمردی شریف­آباد (1393). «بازنمود شبکه­های اجتماعی در مطبوعات ایران از منظر تحلیل گفتمان انتقادی». مطالعات زبان و گویش­های غرب ایران. سال 2. شمارۀ 6. صص 91- 108.
  3. آقاگل­زاده، فردوس (1385). تحلیل گفتمان انتقادی. تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
  4. آقاگل­زاده، فردوس (1391). «توصیف و تبیین ساخت­های زبانی ایدئولوژیک در تحلیل گفتمان انتقادی». پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی. دوره 3. شمارۀ 2 (پیاپی 10). صص 1- 19.
  5. ایرانمنش ، زهرا (1396). «بررسی تطبیقی حکایتی از مثنوی معنوی «داستان جزع ناکردن شیخی بر مرگ فرزندان خود» با مآخد روایی آن بر اساس رویکرد نورمن فرکلاف».  ادبیات عرفانی و اسطوره­شناختی. سال 13. شمارة  49. صص 49- 74.
  6. بزرگ علوی، سیدمجتبی (1357). چشم‌هایش. تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر.
  7. بهبهانی، مرضیه، سیاوش خاکپور و مصطفی گرجی (1392). «بررسی و تحلیل انتقادی گفتمان رمان سگ و زمستان بلند». مطالعات داستانی. سال 1. شمارۀ 4. صص 5-22.
  8. پارسی­نژاد، کامران (1387). نقد ادبیات منطبق با حقیقت.تهران: خانۀ کتاب.
  9. پیری، حسینعلی (1395). تحلیل گفتمان انتقادی در دو رمان معاصر فارسی «همسایه» و «اسیر زمان» بر اساس نظریۀ نورمن فرکلاف. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه زابل.
  10. جاور، سعیده و ناصر علی­زاده (1396). «هویت در رمان «از شیطان آموخت و سوزاند» اثر فرخنده آقایی (بر پایۀ تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف)». بهارستان سخن. سال 14. شمارۀ 38. صص 247- 266.
  11. حدادی، الهام، فریده داودی مقدم و مصطفی گرجی (1391). «کردار گفتمانی و اجتماعی در رمان «مدار صفر درجه» بر پایۀ الگوی تحلیل گفتمان انتقادی».  نقد ادبی. سال 5. شمارۀ 18. صص 25- 49.
  12. حساس­خواه، ژاله و معصومه ارجمندی (1399). «گفتمان­کاوی دو متن قانون اساسی ایران در قرن بیستم و رابطۀ آن با قدرت». زبان­پژوهی. سال 12. شمارۀ 35. صص 205- 240.
  13. رجبی، عاطفه (1390). تحلیل انتقادی گفتمان صادق هدایت در چارچوب نظریۀ فرکلاف. پایان­نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
  14. صفوی، کوروش (1387). درآمدی بر معنی­شناسی. تهران: سورۀ مهر.
  15. فتوحی، محمود (1390). سبک­شناسی (نظریه­ها، رویکردها و روش­ها). تهران: سخن.
  16. فرکلاف، نورمن (1379). تحلیل انتقادی گفتمان. ترجمة شعبان‌علی بهرام‌پور، محمود نیستانی، رامین کریمیان، رضا ذوقدارمقدم، محمدجواد غلامرضاکاشی، فاطمه شایسته‌پیران، پیروز ایزدی. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
  17. قاسم­زاده، سید علی و مصطفی گرجی (1390). «تحلیل گفتمان انتقادی رمان دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت». ادب پژوهی. شمارۀ 17. صص 33- 63.
  18. قبادی، حسینعلی، فردوس آقاگل­زاده و سید علی دسپ (1388). «تحلیل گفتمان غالب در رمان سووشون سیمین دانشور». نقد ادبی. سال 2. شمارۀ 6. صص 149- 183.
  19. قدسی، محدثه، محمدجعفر یاحقی و مهدخت پورخالقی (1393). «بررسی متن نامۀ مسعود غزنوی به ارسلان­خان در تاریخ بیهقی با روش تحلیل گفتمان انتقادی». جستارهای ادبی. شمارۀ 184. صص 71- 103.
  20. قربانی جویباری، کلثوم (1394). «بازنمود هویت زنانه در مجموعه داستان حتی وقتی می­خندیم فریبا وفی با رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف». زبان و ادبیات فارسی. سال 23. شمارۀ 79. صص 219- 245.
  21. لطفی­پور، کاظم (1362). «بررسی زبان مؤدبانه در فارسی کنونی از نظر جامعه­شناسی زبان». مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی مشهد. سال 16. شمارۀ 2. صص 271- 292.
  22. میری، افسانه (1397). بررسی روابط قدرت شخصیت­های رمان «آتش بدون دود» با استفاده از تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف. رسالة دکتری. دانشگاه فردوسی مشهد.
  23. وحیدیان کامیار، محمدتقی و غلامرضا عمرانی (1382). دستور زبان فارسی. تهران: سمت.
  24. یورگنسن، ماریان و لوئیز فیلیپس (1389). نظریه و روش در تحلیل گفتمان. ترجمة هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
  25. fkhami, A., & Behmardi, B. (2014). Representation of social networks in the Iranian press from the perspective of critical discourse analysis. Studies of Languages ​​and Dialects of Western, 2 (6), 91- 108 [In Persian].
  26. Aghagolzadeh, F. (2006). Critical discourse analysis. Tehran: Elmi va Farhangi publication [In Persian].
  27. Aghagolzadeh, F. (2012). Description and explanation of ideological linguistic constructions in critical discourse analysis. Research in Comparative Language and Literature, 3 (2), 1- 19 [In Persian].
  28. Ahmadi, A., & Aghagolzadeh, Khalili, M. A., Ghobadi, H. A., Javadi Yeganeh, M. R. (2014). Analysis of the political discourse of Sadegh Chubak's novel "Tangsir". Quarterly Journal of the Iranian Association for Cultural Studies and Communication, 10 (36), 95- 131 [In Persian].
  29. Austin, J. (1970). How to do thing with words. (2nd ed). Cambridje, Massachusetts: Harvard University Press.
  30. Behbahani, M., Khakpour, S., & Gorji, M. (2013). Critical review and analysis of the discourse of the novel "Dog and Long Winter. Fiction Literature, 1 (4), 5- 22 [In Persian].
  31. Bozorg-Alavi, M. (1978). Her Eyes. Tehran: Amirkabir Publishing Institute [In Persian].
  32. Brown, G., & Yule, G. (1989). Discourse analysis (reprinted). Cambridge: Cambridge University press.
  33. Crystal, D. (2008). A dictionary of linguistics and phonetics. Oxford: Blackwell.
  34. Fairclough, N. (1992). Discourse and social Change. Cambridge: Polity Press.
  35. Fairclough, N. (1995). Critical discourse analysis. London: Longman.
  36. Fairclough, N. (2000). Critical discourse analysis. (F. Sh. A. Bahram Pour, M. Neyestani, R. Karimian, R. Zogdar Moghadam, M. J. Gholamreza Kashi, F. Shayesteh Piran & P. Izadi, Trans.). Tehran: Markaze Motaleat Va Tahghaghate Resaneha [In Persian].
  37. Fairclough, N. (2010). Critical discourse analysis: The critical study of language (second ed). UK: Longman.
  38. Fotouhi Rudmajani, M. (2011). Stylistics: Theories, approaches and methods. Tehran: Sohkan [In Persian].
  39. Ghasemzadeh, A., & Gorji, M. (2011). The critical discourse analysis of Dr. Noon's novel was more about his wife than Mossadegh. Literary Research, 5 (17), pp 33-63 [In Persian].
  40. Ghobadi, H. Aghagolzadeh, F & Dasp, A. (2009). Analysis of the dominant discourse in Simin Daneshvar's novel Suvashun. Literary Criticism, 2(6), pp 149-183 [In Persian].
  41. Ghodsi, M., Yahaghi, M., & Pourkhaleghi, M. (2014). A Study of Massoud Ghaznavi's letter to Arsalan Khan in the history of Beyhaqi by the method of critical discourse analysis. Literary Essays, 47 (1), pp 71-103 [In Persian].
  42. Ghorbani Jouybari, K. (2015). Representation of female identity in the story series even when we laugh with a critical analysis approach to Fairclough discourse. Persian Language and Literature (Kharazmi University), 24 (79), pp 219-245 [In Persian].
  43. Haddadi, E. Davoodi Moghaddam, f & Gorji, M. (2012). Discourse and Social Action in a Zero Degree Novel Based on Fairclough Discourse Analysis Pattern. Literary Criticism, 18pp 25- 49 [In Persian].
  44. Halliday, M., & Ruqaiya, H. (1976). Cohesion in English, London: Longman.
  45. Hassaskhah, J & Arjmandi, M. (2020). Discourse of two texts of the Iranian constitution in the twentieth century and its relationship with power. Linguistics, 12(35), pp205- 240 [In Persian].
  46. Iranmanesh, Z. (2017). A comparative study of the anecdote of the spiritual Masnavi : "The story of Sheikhi not being torn apart by the death of her children" with its narrative references based on Norman Fairclough. Mystical and Mythological Literature, 49, pp 49-74 [In Persian].
  47. Javar, S., & Alizadeh, A. (2017). Identity in the novel "Learned and Burned by the Devil" by Farkhondeh Aghaei (based on Norman Fairclough's critical discourse analysis). Baharestan Sokhan. Persian Literature Quarterly, 14 (38), pp 247-266 [In Persian].
  48. Lotfipour, K. (1983). A study of polite language in modern Persian from the point of view of the sociology of language. Journal of Mashhad Faculty of Literature and Humanities, 2, pp 271-292 [In Persian].
  49. Miri, A. (2108). Investigating the power relations of the characters in the novel "Smokeless Fire" with an approach to analyzing Fairclough critical discourse. (Doctoral dissertation) Ferdowsi University of Mashhad: Mashhad [In Persian].
  50. Parsi Nejad, K. (2008). Critique of literature in accordance with the truth. Tehran: Khaneye Ketab [In Persian].
  51. Phillips, L., & Jorgensen, M. (2010). Theory and Method in Discourse Analysis. Translated by: Hadi Jalili. Tehran: Ney [In Persian].
  52. Piri, H. (2016). Critical discourse analysis in two contemporary Persian novels "Neighbor" and "Captive of Time" based on Norman Fairclough theory. (Master thesis), Zabol University, Faculty of Literature and Humanities: Zabul [In Persian].
  53. Rajabi, A. (2011). Critical analysis of Sadegh Hedayat's discourse in the framework of Fairclough theory. Master Thesis, Islamic Azad University, Central Tehran Branch, Faculty of Foreign Languages [In Persian].
  54. Richardson, John E. (2007). Analyzing newspapers: An approach from critical discourse analysis.  New York: Palgrave Publishing.
  55. Safavi, K. (2008). An introduction to semantics. Tehran: Surah Mehr Publishing Company [In Persian].
  56. Vahidian Kamyar, T., & Omrani, Gh. (2003). Persian grammar. Tehran: Samt [In Persian].
  57. Van Dijk, T. (2000). Ethnic minorities and the media, news racism: A discourse analytical approach.  UK: Open University Press.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 798
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,029


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب