پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 932 |
| تعداد مقالات | 7,652 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,493,083 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,884,761 |
مقایسۀ تحلیلی جغرافی‌نگاری ابن‌خردادبه و اصطخری | ||
| تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
| مقاله 8، دوره 30، شماره 25، شهریور 1399، صفحه 215-241 اصل مقاله (474.73 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2021.32847.1462 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی علیجانی1؛ محبوبه شرفی* 2 | ||
| 1دانشجوی دکتری ایران شناسی، بنیاد ایران شناسی ، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار گروه تاریخ ، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرری،تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش می‌کوشد برمبنای مطالعات کتابخانه‌ای و روش تاریخی با رویکرد توصیفی‌تحلیلی، شیوه و ویژگی‌های جغرافی‌نگاری و مکتب روشی دو تن از جغرافی‌دانان ایرانی (ابن‌خردادبه و اصطخری) را واکاوی و تحلیل کند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد ابن‌خردادبه با توجه به رویکرد جهانی و ایران‌شهری در جغرافی‌نگاری، استفاده از شیوۀ جغرافی‌نگاری ایرانی و نیز ویژگی‌هایی نظیر استفاده‌نکردن از نقشه، عجایب‌نگاری، توجه ویژه به هویت میهنی، دخالت ندادن نگرش دینی در جغرافی‌نگاری در زمرۀ مکتب عراقی قرار دارد. اما اصطخری به‌علت واردکردن بینش اعتقادی در جغرافی‌نگاری و بی‌توجهی به جغرافیای سرزمین‌های غیر اسلامی، انتخاب شیوۀ بیست اقلیم (ناحیه) و نیز ویژگی‌هایی مانند استفاده از نقشه، دوری از عجایب‌نگاری، توجه ویژه به هویت دینی در مقابل هویت میهنی، پیرو مکتب بلخی است. همچنین اصطخری با آنکه به کتاب ابن‌خردادبه دسترسی داشته، ولی به احتمال زیاد از آن استفاده نکرده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ابن‌خردادبه؛ اصطخری؛ جغرافی‌نگاری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analytical Comparison of Ibn Khordadbeh and Istakhri's Geography Writing | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mehdi Alijani1؛ Mahbobeh Sharafi2 | ||
| 1Phd student, Iranology Foundation, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran | ||
| 2Associate Professor, Department of History, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Shahr-e ray Branch, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| This research analyzes the geographical writing method, geographical features, and methodological school of two Iranian geographers (Ibn Khordadbeh and Istakhri) based on library studies and historical methods with a descriptive-analytical approach. Findings show that Ibn Khordadbeh, is a follower of the Iraqi school, according to the global and Iranshahri approach in geography writing, using the Iranian geographical method, features such as not using the map, report of wonders, exceptional attention to patriotic identity, non-interference of religious attitude to geography writing. But Istakhri follows the Balkhi school due to his involvement of religious insights in geography and disregard for the geography of non-Islamic lands, choosing the method of 20 climates (areas) and also features such as using the map, avoidance From the writing of wonders, paying particular attention to religious identity versus patriotic identity. Although Istakhri had access to Ibn Khordadbeh's book, he most likely did not use it. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Ibn Khordadbeh, Istakhri, Geography writing | ||
| مراجع | ||
|
کتاب‌شناخت ابن حوقل، محمد (1366) ایران در صورة الارض، ترجمۀ جعفر شعار، تهران: امیرکبیر. ــــــــــــــــ (1938م) صورة الارض، بیروت: دارصادر. ابن‌خردادبه، عبیدالله‌بن‌عبدالله (1371) مسالک و ممالک، ترجمۀ سعید خاکرند، تهران: مؤسسۀ مطالعات و انتشارات تاریخی. ابن‌رسته، احمدبن‌عمر (1365) اعلاق النفیسه، ترجمۀ حسین قره‌چانلو، تهران: امیرکبیر. ابن‌ندیم، محمدبن‌اسحاق (1381) الفهرست، ترجمۀ محمدرضا تجدد، تهران: اساطیر. ادریسی، محمدبن‌محمد (1388) ایران در کتاب نزهت المشتاق، ترجمۀ عبدالمحمد آیتی، تهران: بنیاد ایران‌شناسی. اصطخری، ابواسحاق ابراهیم (1340) مسالک و ممالک، به‌کوشش ایرج افشار، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. پیگولوسکایا، نینا و آ. یویاکوبوسکی (1354) تاریخ ایران(از دوران باستان تا پایان سدۀ 18میلادی) ترجمۀ کریم کشاورز، تهران: پیام. تشنر، فرانتس گوستاو و مقبول احمد (1375) تاریخچۀ جغرافیا در تمدن اسلامی، ترجمۀ محمدحسن گنجی و عبدالحسین آذرنگ، تهران: بنیاد دایرة‌المعارف اسلامی. دهخدا، علی‌اکبر (1371) لغت‌نامه، تهران: دانشگاه تهران. شهرستانی، محمدبن‌عبدالکریم (1361) توضیح الملل(الملل و النحل)، ترجمۀ محمدرضا جلالی نائینی، جلد 1، تهران: اقبال. قره‌چانلو، حسین (1380) جغرافیای تاریخی کشورهای اسلامی، 2 جلد، تهران: سمت. کراچکوفسکی، ایگناتی (1379) تاریخ‌نوشته‌های جغرافیایی در جهان اسلام، ترجمۀ ابوالقاسم پاینده، تهران: علمی و فرهنگی. گیلیسپی، چارلز‌کولستون (1365) زندگی‌نامۀ علمی دانشمندان اسلامی(بخش اول)، ترجمۀ احمد آرام و دیگران، تهران: علمی و فرهنگی. لسترنج، گای (1364) جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی، ترجمۀ محمود عرفان، تهران: علمی و فرهنگی. محمدی ملایری، محمد(1375) تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی، جلد2 (دل ایران‌شهر)، تهران: توس. معین، محمد (1364) فرهنگ معین، تهران: امیرکبیر. (Bolshakov, O. G.), (1998), EṢṬAḴRĪ ,Iranica, Vol. VIII, Fasc. 6, pp. 646-647 (Bosworth, C. E.), (1997), EBN ḴORDĀḎBEH ,Iranica, Vol. VIII, Fasc. 1, pp. 37-38. Fossier, Robert (1997) The Cambridge lllustratrated History of the Middle aqes, Cambridge University Press, Vol 1, p 560.
List of sources with English handwriting Persian and Arabic Sources - Dehḵodā, ‘Alī Akbar (1371 Š.), Loḡatnāma, Tehran: Danišgāh-e Tehrān.[In Persian] - Ebn Ḥawqal, Moḥammad (1938), Ṣūrat al- Arż, Beirut: Dār Ṣādir. - Ebn Ḥawqal, Moḥammad (1366 Š.), Īrān dar Ṣūrat al- Arż, translated by Ĵafar Šo‘ār, Tehran: Amīr Kabīr. [In Persian] - Ebn ḵordādbeh, ‘Obayallāh b. ‘Abdallāh (1371 Š.), Masālik va Mamālik, translated by Sa‘īd ḵākrand, Tehran: Moassisa-e Moṭāliāt va Entišārāt-e Tārīḵī. [In Persian] - Ebn Nadīm, Mob. Esḥāq (1381 Š.), Al-Fihrist, translated by Moḥammad Reżā Taĵadod, Tehran: Asāṭīr. [In Persian] - Ebn Rusta, Aḥmad b. ‘Omar (1365 Š.), A‘alāq al- Nafīsa, translated by Ḥosayn Qaračānlu, Tehran: Amīr Kabīr. [In Persian] - Edrīsī, Moḥammad b. Moḥammad (1388 Š.), Īrān dar Kitāb-e Nihżat al- Moštāq, translated by ‘Abd al-Ḥamīd Āyatī, Tehran: Bonyād-e Īrānšināsī. [In Persian] - Eṣṭaḵrī, Abu Esḥāq Ebrāhīm (1340 Š.), Masālik va Mamālik, edited by Īrāĵ āfšār, Tehran: Bonyād-e Tarĵama va Našr-e Kitāb. [In Persian] Šahristānī, Moḥammad b. ‘Abd al-Karīm (1361 Š.), Tożīḥ al- Millal (al-Millal va al-Niḥal), translated by Moḥammad Reżā Ĵalālī Nāīnī, Vol. 1, Tehran: Eqbāl. [In Persian] - Moḥammadī Malāyerī, Moḥammad (1375 Š.), Tārīḵ va Farhang-e Īrān dar Dawrān-e Entiqāl az ‘Aṣr-e Sāsānī bi ‘Aṣr-e Eslāmī, Vol. 2, Tehran: Tūs. [In Persian] - Mo‘īn, Moḥammad (1364 Š.), Farhang-e Mo‘īn, Tehran: Amīr Kabīr. [In Persian] - Qaračānlū, Ḥosayn (1380 Š.), Ĵoḡrāfīā-ye Tārīḵī-e Kišvarhā-ye Eslāmī, 2 Vol, Tehran: SAMT. [In Persian]
English, Russian and French Sources - Bolshakov, O. G. )1998), “Eṣṭaḵrī”, Iranica, Vol. VIII, Fasc. 6, pp. 646-647. - Bosworth , C. Edmund ) 1997), “Ebn ḵordādbeh “, Iranica, Vol. VIII, Fasc. 1, pp. 37-38. - Fossier, Robert (1997), The Cambridge Illustrated History of the Middle Ages, Cambridge: Cambridge University Press, Vol. 1. - Gillispie, Chales Coulston (1970), Dictionary of Scientific Biography (Islamic Scientists Part), Charles Scribner’s Sons. - Krachkovskij, Ignatii Iulianovich (1971), Arabskaya Geograficheskaya Literatura, Moscow. - Le Strange, Guy (2013), The Land of Eastern Caliphate, Mesopotamia, Persia, and Central Asia from the Moslem Conquest to the Time of Timur, Adegi Graphics LLC. - Pigulevskaya, N; et. al (n. d.), L'histoire de L'iran depuis anciens temps jusqu'a La fin de xviii e Siecle. - Taeschner, Franz Gustav; S. M. Ahmad, “Djughrafiya”, EI2, Vol. 2, pp. 575–590.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 501 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 362 |
||