پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 932 |
| تعداد مقالات | 7,666 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,512,968 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,895,555 |
بررسی نظرات و آرا دربارۀ نقطۀ آغازین پیدایش فرم نمایشی شبیه‌خوانی | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 1، دوره 30، شماره 48 - شماره پیاپی 138، دی 1399، صفحه 19-42 اصل مقاله (448 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2020.30994.2231 | ||
| نویسندگان | ||
| محسن آقاحسنی* 1؛ امیر تیمور رفیعی2؛ سیدحسن قریشی3؛ حمیدرضا جدیدی4 | ||
| 1دانش آموخته رشته تاریخ اسلام، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران | ||
| 2استادیار و عضو هیئت علمی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران | ||
| 3استادیار گروه تاریخ ایران اسلامی پیام نور مرکز قم، قم، ایران | ||
| 4استادیار و عضو هیئت علمی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران | ||
| چکیده | ||
| شبیه‌خوانی یا تعزیه هنر اصیل ایرانی است که به منظور نشر و گسترش فرهنگ و مفاهیم عاشورایی، قرن‌ها پس از واقعۀ عاشورا شکل گرفت. پدیده‌ای که حاصل تلفیق اندیشه و تفکر ایرانی و آموزه‌های اسلامی است و از جنبه‌های مختلف می‌توان به تحقیق و بررسی آن پرداخت. ابهامات و سؤالات متعددی دربارۀ شکل‌گیری این آیین نمایشی متصور است؛ از جمله آنکه آنچه را که امروز به عنوان تعزیه یا شبیه‌خوانی شاهدیم، دقیقاً در چه دوره‌ای از تاریخ برای اولین بار مشاهده شده است؟ دوره‌های صفویه، افشاریه، زندیه و قاجاریه محتمل‌ترین دوره‌هایی‌اند که نظرات متناقض کارشناسان را در این مورد به خود معطوف داشته‌اند. یافتن پاسخ برای این سؤال در درجۀ اول قدمت این آیین نمایشی را نشان می‌دهد و در درجۀ دوم اصالت ایرانی بودن این هنر را در برابر فرضیۀ تقلیدی بودن آن از غرب به اثبات می‌رساند. برآیند گردآوری مطالب کتابخانه‌ای و بررسی نظر کارشناسان، مستندات و گزارش‌های تاریخی و سفرنامه‌های گردشگران در این تحقیق و شیوۀ تحلیلی و توصیفی، ما را برای پاسخ به این سؤال، به اواخر دورۀ زندیه هدایت می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شبیه‌خوانی؛ نقطۀ آغاز؛ قدمت تاریخی؛ عاشورا؛ هنر ایرانی؛ تعزیه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Investigating Opinions and Views on the Starting Point of the Emergence of the Ta'ziyeh Demonstrative Form | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohsen Aghahasani1؛ AmirTeymour Rafiei2؛ Seyed Hassan Qureshi3؛ Hamid Reza Jadidi4 | ||
| 1Ph.D student of The Islamic History at Islamic Azad University Mahallat Branch,Mahallat,Iran. | ||
| 2Assistant Professor of History, Mahallat Branch, Islamic Azad University, Mahallat, Iran | ||
| 3Assistant Professor of History of Islamic Iran Payame Noor Center Qom, Qom, Iran | ||
| 4Assistant Professor Islamic Azad University, Mahallat Branch, Mahallat, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| It is similar to the reading or ta'ziyeh of authentic Iranian art created to disseminate the culture and concepts of Ashura centuries after the real Ashura. A phenomenon that results from a combination of Islamic thought and doctrine and Islamic teachings can be explored in different aspects. There are many ambiguities and questions about the formation of this theatrical ritual, including what we see today as ta'ziyeh or similitude for the first time in history? The Safavid, Afsharid, Zand, and Qajar periods are the most likely courses that have drawn contradictory opinions from experts. Finding the answer to this question will first show the antiquity of this theatrical ritual and secondly prove the Iranian authenticity of the art against the assumption that it is imitative from the West. A review of the expert opinion, historical documents and reports, and tourists' travelogues in this study will guide us to the end of Zand era in a library and analytical and descriptive manner to answer this question. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Simulation, Starting point, Historical dating, Iranian art | ||
| مراجع | ||
|
منابع و مآخذ - آژند، یعقوب (1385)، نمایش در دورۀ صفوی، تهران: فرهنگستان هنر. - اولئاریوس، آدام (1363)، سفرنامه اولئاریوس، ترجمۀ احمد به‌پور، تهران: انتشارات ابتکار نو. - بلوکباشی، علی (1383)، تعزیه‌خوانی حدیث قدسی مصائب در نمایش آیینی، تهران: انتشارات امیرکبیر. - بکتاش، مایل و فرخ غفاری (1383)، تئاتر ایرانی، تهران: نشر قطره. - بنجامین، ساموئل جی. دبلیو. (1363)، ایران و ایرانیان (سفرنامه)، ترجمۀ محمدحسین کردبچه، تهران: انتشارات جاویدان. - بهار، محمدتقی (1382)، بهار و ادب فارسی، به کوشش محمد گلبن، ج1، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - بیضایی، بهرام (1379)، نمایش در ایران، تهران: انتشارات روشنگران. - تاورنیه، ژان باتیست (1336)، سفرنامه تاورنیه، ترجمۀ ابوتراب نوری، تصحیح حمید شیرانی، تهران: کتابخانه سنایی، چاپ دوم. - چرولی، انریکو (1367)، «تئاتر ایران»، نمایش در شرق (مجموعه مقالات)، ترجمۀ جلال ستاری، تهران: انتشارات نمایش. - چلکووسکی، پیتر (1367)، تعزیه هنر بومی پیشرو ایران، ترجمۀ داوود حاتمی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - دلاواله، پیترو (1391)، سفرنامه پیترو دلاواله، ترجمۀ شجاع‌الدین شفا، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ ششم. - زرین‌کوب، عبدالحسین (1388)، نه شرقی، نه غربی، انسانی، تهران: امیرکبیر، چاپ ششم. - ستاری، جلال (1387)، زمینۀ اجتماعی تعزیه و تئاتر در ایران، تهران: نشر مرکز. - شریعتی، علی (1368)، تشیع علوی و تشیع صفوی، تهران: دانشکده ادبیات و علوم انسانی. - شهیدی، عنایت‌الله (1380)، پژوهشی در تعزیه و تعزیه‌خوانی (از آغاز تا پایان دوره قاجار در تهران)، تهران: انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی. - ................................ (1367)، «دگرگونی و تحول در ادبیات و موسیقی تعزیه»، تعزیه هنر بومی پیشرو ایران (مجموعه مقالات)، گردآوری پیتر چلکووسکی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، صص66-92. - صدر حاج سیدجوادی، احمد و دیگران (1373)، دائرۀ المعارف تشیع، ج4، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - عاملی، شرف‌الدین (1376)، فلسفۀ شهادت و عزاداری امام حسین(ع)، ترجمه علی صحت، تهران: انتشارات مرتضوی. - عناصری، جابر (1372)، شبیه‌خوانی گنجینه نمایش‌های آیینی و سنتی، تهران: انتشارات رامین. - فدایی حسین، سید حسین (1385)، تجلی دین در نمایش شرق و غرب، تهران: انتشارات نمایش. - فرانکلین، ویلیام (1358)، مشاهدات سفر از بنگال به ایران، ترجمۀ محسن جاویدان، تهران: انتشارات مرکز ایرانی تحقیقات تاریخی. - ف‍لاح‌زاده، م‍جی‍د (۱۳۸۴)، تاریخ اجتماعی- سی‍اس‍ی تئاتر در ایران، تهران: مرکز بی‍ن‌ال‍م‍ل‍ل‍ی گ‍ف‍ت‍گ‍وی ت‍م‍دن‍ه‍ا و پ‍ژواک کی‍وان. - فلسفی، نصرالله (1347)، زندگانی شاه‌عباس اول، ج3، تهران: دانشگاه تهران. - فنائیان، تاجبخش (1389)، مقایسۀ تراژدی و تعزیه، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - کوچک‌زاده، رضا (1389)، فهرست توصیفی شبیه‌نامه‌های پراکنده، ج1، تهران: انتشارات کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. - گ‍لی زواره، غ‍لام‍رض‍ا (1382)، از م‍رثی‍ه تا تعزیه، قم: نشر ح‍س‍نی‍ن. - لیتن، ویلهلم (1389)، تشنه در میقاتگه، تصحیح و تحلیل حسین اسماعیلی، تهران: معین. - مجللی، اسماعیل (1397)، شبیه‌نامه، تهران: انتشارات فکر بکر. - محجوب، محمدجعفر (پاییز 1372)، «تأثیر تئاتر اروپایی و روش‌های نمایشی آن در تعزیه»، ایران‌شناسی، شمارۀ 19، صص507-525. - مستوفی، عبدالله (1371)، شرح زندگانی من، ج1، تهران: انتشارات زوار. - ملک‌پور، جمشید (1363)، ادبیات نمایشی در ایران، ج1، تهران: انتشارات توس. - ممنون، پرویز (1367)، «تعزیه از دیدگاه تئاتر غرب»، تعزیه هنر بومی پیشرو ایران (مجموعه مقالات)، گردآوری پیتر چلکووسکی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، صص192-210. - نیبور، کارستن (1390)، سفرنامه نیبور، ترجمۀ پرویز رجبی، تهران: ایران‌شناسی، چاپ دوم. - همایونی، صادق (1368)، تعزیه در ایران، شیراز: نشر نوید. - Pelly, S. L (1879), The Miracle Plays of Hassan and Hossein, London. - Gobineau, Josef (1950), Religions et philosophies Le Asia Central, Paris.
List of sources with English handwriting Persian Sources - Āžand, Ya‘qūb (1385 Š.), Namāyiš dar dawra-ye Ṣafavī, Tehran: Farhangistān-e Honar.[In Persian] - ‘Āmilī& Šaraf al-Dīn (1376 Š.), Falsafa-ye Šahādat va ‘Azādārī-e Emām Ḥosayn (PBUH), translated by ‘Alī Ṣiḥat, Tehran: Entīšārāt-e Rażavī. [In Persian] - ‘Anāṣorī, Ĵābir (1372 Š.), Šabīh Ḵānī Ganĵina-ye Namāyišhā-ye Āīīnī va Sonatī, Tehran: Entišārāt-e Rāmīn. [In Persian] - Baktāš, Māyil; Farroḵ Ḡafārī (1383 Š.), Teātr-e Īrānī, Tehran: Našr-e Qaṭreh. [In Persian] - Bahār, Moḥammad Taqī (1382 Š.), Baḥār va Adab-e Fārsī, edited by Moḥammad Golbon, Vol. 1, Tehran: Entišārāt-e ‘Elmī va Farhangī. [In Persian] - Beyżāīī, Bahrām (1379 Š.), Namāyīš dar Īrān, Tehran: Entišārāt-e Rošangarān. [In Persian] - Bolūkbāšī, ‘Alī (1383 Š.), Ta‘zīa Ḵānī-e Ḥadīṯ-e Qdsī-ye Maṣāeb dar Naamāyš-e Āīīnī, Teharn: Amīr Kabīr. [In Persian] - Fadāīī Ḥosayn, Sayyed Ḥosayn (1385 Š.), Taĵalī-e Dīn dar Namāyiš-e Šarq va Ḡarb, Tehran: Entišārāt-e Namāyiš. [In Persian] - Fallāḥzādeh, Maĵīd (1384 Š.), Tārīḵ-e Eĵtimā‘ī – Sīāsī-e Teātr dar Īrān, Tehran: Markaz-e Bayn al-Milalī Goftigū-ye Tamadonhā va Pižvāk-e Kayvān. [In Persian] - Falsafī, Naṣallāh (1347 Š.), Zindīgānī Šāh ‘Abbās-e Avval, Vol. 3, Tehran: Dānišgāh-e Tihran. [In Persian] - Fanāīān, Tāĵbaḵš (1389 Š.), Moqāyisa-ye Trāžedī va Ta‘ziya, Tehran: Dānišgāh-e Tihran.[In Persian] - Golī Zavāreh, Ḡolām Reżā (1382 Š.), Az Marṯīata Ta‘zīa, Qom: Našr-e Ḥasanīn. [In Persian] - Homāyūnī, Ṣādiq (1368 Š.), Ta’ziā dar Īrān, Shiraz: Našr-e Navīd. [In Persian] - Kūčakzādeh, Reżā (1389 Š.), Fihrist-e Tawṣīfī Šabīhnāmahā-ye Parākanda, Vol. 1, Terhan: Entišārāt-e Kitābḵāna, Mūza va Markaz-e Asnād-e Maĵlis-e Šorāye Eslāmī. - Maḥĵūb, Moḥammad Ĵafar (1372 Š.), “Taṯīr-e Teātr-e Orūpāīī va Ravišhā-ye Namāyiši-e Ān dar Ta‘zīa”, Īrānšināsī, No. 19, pp. 507-525. [In Persian] - Malikpūr, Ĵamšīd (1363 Š.), Adabīāt-e Namāyišī dar Īrān, Vol. 1, Tehran: Entišārāt-e Tūs. [In Persian] - Mamnūn, Parvīz (1367 Š.), “Ta’zīa az Dīdgāh-e Ḡarb”, Ta’zīa Honar-e Būmi-e Pīšro-e Īrān, (Maĵmū’a Maqālāt), edited by Peter J. Chlkowski, Tehran: Entišārāt-e ‘Elmī va farhangī., pp. 192-210. [In Persian] - Moĵalallī, Esmā‘īl (1397 Š.), Šabīhnāma, Tehran: Entīšārāt-e Fikr-e Bikr. [In Persian] - Mostawfī, ‘Abdallāh (1371 Š.), Šarḥ-e Zindigānī-e Man, Vol. 1, Tehran: Zavvār. [In Persian] - Satārī, Ĵalāl (1387 Š.), Zamīna-ye Eĵtimā’ī-e Ta‘zīya va Teātr dar Īrān, Tehran: Našr-e Markaz. [In Persian] - Ṣadr Ḥāĵ Sayyed Ĵavādī, Aḥmad; et. al. (1377 Š.), Dāerat al-Ma’ārif-e Taāayo’, Vol. 4, Tehran: Entišārāt-e ‘Elmī va Farhangī. [In Persian] - Šahīdī, ‘Enāyatallāh (1367 Š.), “Degargūnī va Taḥavvol dar Adabīāt va Mūsīqī-e Taz‘īya”, Ta‘zīya Honar-e Bumī-e Pīšro-e Īrān (Maĵmū‘a Maqālāt), edited by Peter J. Chlkowski, Tehran: Entišārāt-e ‘Elmī va farhangī., pp. 66-92. [In Persian] - Šahīdī, ‘Enāyatallāh (1380 š.), Pežūhišī dar Ta‘zīya va Tā‘zīya Ḵānī (Az Āḡāz tā Pāyān-e Dawra-ye Qāĵār dar Tihrān), Tehran: Entišārāt-e Daftar-e Pežūhišhā-ye Farhangī. [In Persian] - Šarī‘atī, ‘Alī (1368 Š.), Tašayo’-e ‘Alavī va Tašayo’-e Ṣafavī, Tehran: Dānišgāh-e Tihrān. [In Persian] - Zarrīnkūb, ‘Abd al-Ḥosayn (1388 Š.), Na Šarqī Na Ḡarbī, Ensānī, Tehran: Amīr Kabīr. [In Persian]
English, French, Italian and German - Benjamin Samuel Greene Wheeler (1887), Persia and Persians, Booleraoky. - Cerulli, Enrico (1971), “Le theatre persan,” in L'Islam di ieri e di oggi, Rome, pp. 435-46. - Chelkowski, Peter (1979), Ta’ziyeh: Ritual and Drama in Iran, New York University Press. - Della Valle, Pietro (2010), Voyages De Pietro Della Valle, Gentilhomme Romain, Dans La Turquie, L'egypte, La Palestine, La Perse, Les Indes Orientales, Nabu Press. - Frankline, William (2018), Observations Made on a Tour from Bengal to Persia, in the Years 1786-7, with a Short Account of the Remains of the Celebrated Palace of Persepolis; And Other Interesting Events, Gale Ecco. - Gobineau, Josef (1950), Religions et philosophies Le Asia Central, Paris. - Litten, Wilhelm (2010), Texte et textologie du Tazie (le recueil de Litten). - Niebuhr, Carsten (200), Niebuhrs Reisebeschreibung nach Arabien und andern umliegenden Ländern: Aus der Welt der Bibel ins reale Arabien, GRIN Vedlag. - Olarius, Adam (1927), Die erste deutsche Expedition nach Persien (1635-1639), Brockhaus. - Pelly, S. L (1879), The Miracle Plays of Hassan and Hossein, London. - Tavernier, Jean Baptiste (2018), Les Six Voyage de Jean-Baptiste Tavernier, En Perse et Aux Indes…, Wenthworth Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4,320 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,975 |
||