پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 960 |
| تعداد مقالات | 7,934 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,425,916 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,544,992 |
اهمیت «انجامهها» در شناخت ارزشهای تاریخیِ نسخۀ خطی «جُنگ احمد غلام» (تاریخ کتابت: 1142 – 1135ق) | ||
| تاریخ نگری و تاریخ نگاری | ||
| مقاله 6، دوره 30، شماره 25، شهریور 1399، صفحه 147-179 اصل مقاله (2.58 M) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hph.2020.33055.1465 | ||
| نویسندگان | ||
| وحید عابدین پور* 1؛ علی اکبر کجباف2؛ معصومه سمائی دستجردی1 | ||
| 1دکتری تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| 2استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| سرانجام یا سخن پایانی کاتب نسخۀ خطی به‌طور معمول، با نام‌‌های انجام، پایان، تَرقیمِه، فَراغ‌نامه، رقم و نیز «اَنجامه»[1] شناخته می‌‌شود. اهمیت این قسمت به این دلیل است که اطلاعات گسترده‌‌ای را دربارۀ نویسنده، ویژگی‌‌های نسخه، زمان، مکان و اوضاع سیاسی و اجتماعی زمان کتابت به‌طور خلاصه در خود جای داده است. جُنگ نیز به نسخۀ خطی یا مجموعه اسنادی گفته می‌‌شود که محتوای آن در برگیرندۀ گزیده‌ای از اسناد و متون تاریخی، ادبی، مذهبی و علمی است. با این توضیح مسئلۀ اصلی مقالۀ حاضر بررسی اهمیت انجامهها در شناخت ارزشهای تاریخی جُنگ احمد غلام، از نسخ مربوط به اواخر عصر صفوی و زمان حملۀ افغان‌‌‌‌ها است. یافته‌‌های تحقیق بر آن است که بررسی محتوایی و شکلی انجامههای این نسخه، گام نخست در شناسایی هویت نویسنده، هویت مکانی و زمانی، شرایط تاریخی و بررسی تطبیقی و انتقادی آن است. روش استفاده‌شده در این تحقیق، تحلیل شکلی و محتوایی انجامههای نسخۀ خطی مذکور با رویکرد پدیدارشناسیِ (واکاوی و تحلیل تجربی و بی‌‌واسطه با رویکرد انتقادی) و همراه با منابع اسنادی و کتابخانه‌‌ای است. [1] .colophon | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نسخۀ خطی؛ جُنگ؛ احمد غلام؛ صفویان؛ انجامه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Importance of Colophon in Recognizing the Historical Values of Manuscript of "Jong-e Ahmad Gholam" (Date of Writing: 1135 - 1142 Ah.) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Vahid Abedinpoor1؛ Ali Akbar Kajbaf2؛ Masoomeh Samaei Dastjerdi1 | ||
| 1PhD in History of Islamic Iran, Department of History, University of Isfahan. Isfahan. Iran | ||
| 2Professor, Department of History, University of Isfahan, Isfahan.Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The scripts' final word is generally known as the ending, the completion, the signature, and the word "Anjameh." This section's significance is because it provides a brief overview of the author, version features, time, location, and political and social conditions of Writing. "Jong" (codex) is also referred to as a manuscript or a set of documents containing a selection of historical, literary, religious, and scientific documents and texts. With this explanation, the present paper's main issue is to examine the importance of colophon in recognizing "Jong-e Ahmad Gholam's" historical values from the late Safavid era and the time of the Afghan uprising. This research suggests that study the content and form of the colophons of this manuscript is the first step of correct recognition of the author's identity, spatial and temporal identity, historical context, and comparative and critical examination. The method used in this research is the formal and content analysis with phenomenological approach extracted and discovered data from the manuscript mentioned above along with documentary and library sources. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Manuscript, Jong, Ahmad Gholam, Safavids, Anjameh | ||
| مراجع | ||
|
کتاب‌شناخت آصف، محمد هاشم (1352) رستم التواریخ، به اهتمام محمد مشیری، چاپ2، تهران: سپهر. اعرابی، محمد و حسن بودلایی، (1390) «استراتژی تحقیق پدیدارشناسی»، فصل‌نامۀ روش‌شناسی علوم‌انسانی، سال 17، شمارۀ 68. اسفندیاری مهنی، زهرا(1397) «جایگاه منجمان در دورۀ صفویه»، مجلۀ مطالعات ایرانی، سال 17، شمارۀ 34. افشار، ایرج(1381) «مقام انجامه در نسخه»، نامۀ بهارستان، سال3، شمارۀ 1، دفتر 5. افشار، ایرج و محمدتقی دانش‌پژوه (1363) نسخه‌‌های خطی کتابخانۀ ملی ملک، جلد5، مشهد: آستان قدس رضوی. امامی، عبدالحسین و دیگران (1391) «روش تحقیق کیفی پدیدارشناسی»، مجلۀ پرستاری و مامایی جامع‌‌نگر، سال 22، شمارۀ 68. بنانی، امین، لکهارت سیوری و دیگران(1380) صفویان، ترجمۀ یعقوب آژند، تهران: مولی. تحویلدار، میرزاحسین(1342) جغرافیای اصفهان(جغرافیای طبیعی و انسانی و آمار اصناف شهر)، به کوشش منوچهر ستوده، تهران: دانشگاه تهران. حزین لاهیجی، محمدعلی(1357) تذکرۀ حزین، تصحیح علی دوانی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. خامچی، محمود(بی‌تا) مجمع‌الانشاء حیدربیک ایواغلی، گنجینۀ اسناد، بی‌نا. دلاواله، پیترو(1370) سفرنامۀ دلاواله، ترجمۀ شعاع‌‌الدین شفا، چاپ2، تهران: علمی و فرهنگی. شاردن، ژان (1379) سفرنامۀشاردن(قسمتاصفهان)، ترجمۀ حسین عریضی، اصفهان: گل‌ها. شاملو، ولی قلی‌بن‌داود قلی(1371) قصص الخاقانی، جلد 1، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. شکراللهی طالقانی، احسان‌الله(1382) «احمد غلام عملۀ خزانه و حکایت کتابت جنگ در جنگ»، پیام بهارستان، 23-22 صفت‌گل، منصور(1383) «جنگ احمد غلام، متنی ناشناخته و مهم برای پژوهش دربارۀ سال‌‌های پایانی فرمانروایی صفویان»، نخستین همایش ایران‌شناسی، بنیاد ایران‌شناسی صفری آق‌قلعه، علی(1390) نسخۀ شناخت، با مقدمۀ ایرج افشار، تهران: میراث مکتوب. غلام، احمد(1141 -1135ق) جُنگ (نسخۀ خطی جُنگ احمد غلام)، کتابخانۀ و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، شمارۀ دستیابی 3455. فریر، رانلد دبلیو(1384) برگزیده و شرح سفرنامۀ شاردن، ترجمۀ حسین هژیریان و حسن اسدی، تهران: فرزان روز. قائم مقامی، جهانگیر(1350) مقدمهای بر شناخت اسناد تاریخی، تهران: انجمن آثار ملی. کمپفر، انگلبرت(1363) سفرنامۀکمپفر، ترجمۀ کیکاووس جهان داری، چاپ 3،تهران، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی. کهدویی، محمد کاظم (1386) «تحقیقی دربارۀ شخصیت و مقام شاعری غنیمت کنجاهی»، مجلۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی مشهد، شمارۀ 158. مایل هروی، نجیب(1380) تاریخ نسخه‌پردازی و تصحیح انتقادی نسخ خطی، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. منشی قمی، احمدبن‌حسین(1383) خلاصـﺔ التواریخ، تصحیح احسان اشراقی، چاپ2، تهران، دانشگاه تهران. منشی، اسکندر بیک (1382) تاریخ عالم‌آرای عباسی، به کوشش ایرج افشار، چاپ 3، تهران، امیر کبیر. میرزا سمیعا (1332) تذکرةالملوک، بخش نخست، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران، کتابفروشی تهران. نوایی، عبدالحسین و عباسقلی غفاری‌فرد(1381) تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران در دوران صفویه، تهران: سمت. وحید قزوینی، محمد طاهربن‌حسین (1383) تاریخ جهان‌آرای عباسی، مقدمه و تصحیح سیدسعید میرمحمد صادق، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. هوسرل، ادموند(1382)تأملات دکارتی مقدمهای بر پدیدارشناسی، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی.
(سایت کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، http://dlib.ical.ir/site/catalogue/501965)
List of sources with English handwriting Persian Source - Āṣif, Moḥammad Hāšim (1352 Š.), Rostam al-Tavārīḵ, edited by Moḥammad Moširī, Tehran: Sepehr.[In Persian] - Afšār, Īraĵ (1381 š.), “Maqām-e Anĵāma dar Nosḵa”, Nāma-ye Bahāristān, 3, No. 1, pp. 39-100. [In Persian] - Afšār, Īraĵ; Moḥammad Taqī Dānišpežūh (1363 Š.), Nosḵahā-ye ḵaṭī-e Kitābḵāna-ye Millī Malik, Vol. 5, Āstān-e Qods-e Rażavī, Mashahd. [In Persian] - A‘rābī, Moḥammad; Ḥasan Būdlāīī (1390 Š.), “Estirātižī Taḥqīq-e Padīdāršināsī”, Faṣlnāma-ye Raviššināsī-e ‘Olūme- Ensānī, 17, No. 68, pp. 31-58. [In Persian] - Banānī, Amīn; et. al. (1380 Š.), Ṣafavīds, translated by Yaqūb Āžand, Tehran: Mawlā. - Emāmī, ‘Bd al-Hosyan; et. al. (1391 Š.), “Ravīš-e Taḥqīq-e Kaifī-e Padīdāršināsī”, Maĵala-ye Parastārī va Māmāīī-e Ĵami‘nigar, 22, No. 68, pp. 56-63. [In Persian] - Esfandīārī Mahnī, Zahrā (1397 Š.), “Ĵāygāh-e Monaĵimān dar Dora-ye Ṣafavī”, Maĵala-ye Moṭāli‘āt-e Īrānī, 17, No. 34, pp. 9-25. [In Persian] - Ḡolām, Aḥmaad (1135-1141), Ĵong (Nosḵā-ye ḵaṭī-e ĵong-e Aḥmad Ḡolām), Kitābḵāna va Markaz-e Asnād-e Maĵlisa Šorāya Eslāmī, No. 3455.[In Persian] - Ḥazīn Lāhīĵī, Moḥammad ‘Alī (1357 Š.), Taẕkara-ye Ḥazīn, edited by ‘Alī Davānī, Markaz-e Asnād-e Enqilāb-e Eslāmī.[In Persian] - Kohdūīī, Moḥammad Kāẓim (1386 Š.), “Taḥqīqī darbāra-ye Šaḵṣīīat va Maqām-e Šā‘erī Ḡanīmat Kanĵāḥī”, Maĵala-ye Dāniškada-ye Adabīāt va ‘Olūm-e Ensānī Mashhad, No. 158, pp. 139-158.[In Persian] - ḵāmčī, Maḥmūd (n. d.), “Maĵma‘ al-Enšā Ḥaydar Bayg Evāḡlī”, Ganĵīna Asnād, pp. 14-22.[In Persian] - Māyil Hiravī, Naĵīb (1380 Š.), Tārīḵ-e Noskāpardāzī va Taṣḥīḥ-e Entigādī-e Nosaḵ-e ḵaṭī, Tehran: Kitābḵāna, Mūza va Markaz-e Asnād-e Maĵlisa Šorā-ye Eslāmī.[In Persian] - Mīrzā Samī‘ā (1332 š.), Taẕkarat al-Molūk, Part 1, edited by Moḥammad Dabīr Sīāqī, Tehran: Kitābforūšī Tihrān.[In Persian] - Monšī Qomī, Aḥmad b. Ḥsayn (1381 š.), ḵolaṣat al-Tāvārīḵ, edited by Eḥsān Ešrāqī, Tehran: Dānišgāh-e Tihrān.[In Persian] - Navāīī, ‘Abd al-Ḥosayn; ‘Abbāsqolī Ḡafārīfard (1381 š.), Tārīḵ-e Taḥāvolāt-e Sīāsī, Eĵtimā‘ī, Eqtiṣādī va Farhangī-e Īrān dar Dorān-e Ṣafavī, Tehran: SAMT. - Qāem Maqāmī, Ĵahāngīr (1350 Š.), Moqadamaīī bar Šināḵt-e Asnād-e Tārīḵī, Tehran: Anĵoman-e Āṯār-e Millī.[In Persian] - Šāmlū, Valī Qolī b. Dāvūd Qolī (1371 š.), Qiṣaṣ al-ḵāqānī, Vol. 1, Tehran: Entišārāt-e Vizārat-e Farhang va Eršād-e Eslāmī.[In Persian] - Ṣafarī, Āq Qal‘a, ‘Alī (1390 Š.), Nosḵašināḵt, edited by Īraĵ Afšār, Tehran: Mīrāṯ Maktūb.[In Persian] - Ṣifatgol, Manṣūr (1383 Š.), “Ĵong-e Aḥmad Ḡolām, Matnī Nāšināḵta va Mohim barāy-e Pežūhiš darbāra-ye Sālhā-ye Pāyānī-e Farmāravāīī-e Ṣafavīān”, Naḵostīn Hamāyiš-e Īrānšināsī, Bonyād-e Īrānšināsī, pp. 351-369.[In Persian] - Šokrallāhī Ṭāliqānī, Eḥsānallāh (1382 Š.), “Aḥmad Ḡolām-e ‘Amala-ye ḵazāna va Ḥikāyat-e Kitābat-e Ĵong dar Ĵong”, Payām-e Bahāristān, pp. 17-22.[In Persian] - Taḥvīldār, Mīrzā Ḥosayn (1342 Š.), Ĵoḡrāfīā-ye Eṣfahān (Ĵoḡrāfīā-ye Ṭabī‘ī va Ensānī va Āmār-e Aṣnāf-e Šahr), edited by Manūčihr Sotūdeh, Tehran: Dānišgāh-e Tiḥrān. [In Persian] - Torkamān, Eskandar Bayg (1382 š.), Tārīḵ-e Ālam Ārā-ye ‘Abbāsī, edited by Īraĵ Afšār, Tehran: Amīr Kabīr.[In Persian] - Vaḥīd Qazvīnī, Moḥammad Ṭāhir b. Ḥosayn (1383 s.), Tārīḵ-e Ĵihān Ārā-ye ‘Abbāsī, edited by Sayyes Sa‘īd Mīr Moḥammad Ṣādiq, Teharn: Pežūhišgāh-e ‘Olūm-e Ensānī va Moṭāliāt-e Farhangī. [In Persian]
French, Italian, German and English Sources - Chardin, Jean (2007), Voyages en Perse, PHEBUS, D’ailleurs. - Della Valle, Pietro (2018), Viaggi Di Pietro Dalla Valle, Il Pellegrino, Forgotten Books. - Ferrier, R. W. (1996), A Journey to Persia: Jean Chardin’s Portrait of a Seventeenth-Century Empire, I. B. Tauris. - Husserl, Edmund (2012), Cartesianische Meditatonen, Meiner Felix Verlag GmbH. - Kaempfer, Engelbert (1977), Am Hofe des persischen Grosskonigs 1684-1685, Horst Erdmann.
http://dlib.ical.ir/site/catalogue/501965 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 553 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 391 |
||