غیاثیان, محمدرضا, افشاری, مجید. (1399). مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایشها در نگارگری عصر صفوی. جلوه هنر, 5(1), 53-67. doi: 10.22051/jtpva.2020.28166.1122
محمدرضا غیاثیان; مجید افشاری. "مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایشها در نگارگری عصر صفوی". جلوه هنر, 5, 1, 1399, 53-67. doi: 10.22051/jtpva.2020.28166.1122
غیاثیان, محمدرضا, افشاری, مجید. (1399). 'مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایشها در نگارگری عصر صفوی', جلوه هنر, 5(1), pp. 53-67. doi: 10.22051/jtpva.2020.28166.1122
غیاثیان, محمدرضا, افشاری, مجید. مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایشها در نگارگری عصر صفوی. جلوه هنر, 1399; 5(1): 53-67. doi: 10.22051/jtpva.2020.28166.1122
مطالعه‌ای بر بازتاب انواع نمایشها در نگارگری عصر صفوی
1گروه مطالعات عالی هنر، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان
2دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه کاشان
چکیده
کاهش حمایت درباری از تولید نسخ خطی مصوّر در عصر صفوی، سبب شد تا نگارگری حامیان جدیدی از طبقه ثروتمند پیدا کند. با ظهور حامیان جدید، نوع و محتوای نقاشی ایران تغییر کرد. در این فضای جدید بود که توجه نقاشان به ترسیم چهره واقعی متکدّیان، لوطیان، کارگران و رامش‌گران جلب شد و زمینهای برای ورود نمایش و سرگرمی های عامه مردم به نگارگری مهیا شد. واکاوی نحوه بازنمایی انواع نمایش در نگارگری صفوی اهمیت شایانی در شناسایی مهمترین و یا رایجترین انواع نمایشها و سرگرمیها در این عصر دارد. این نوشتار با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و شیوه مطالعه کتابخانهای به بررسی انواع نمایش در دو گروه مذهبی و غیر مذهبی پرداخته و به این پرسش میپردازد که: چه نمایشهایی بیش‌تر به تصویر کشیده شدهاند و کدام نمایشها در نگارگری صفوی حضور ندارند؟ پاسخ به این پرسش، سوال دیگری را به پیش میکشد و آن این‌که: چرا اثری از نمایشهای آیینی و مذهبی در نگارگری نیست؟ یافته ها نشان میدهد که، اگرچه پادشاهان صفوی مبلغ مذهب تشیع بودند، نگاره های به‌جا مانده از مراسمی به غیر از آیینها و نمایشهای مذهبی حکایت میکنند. در حقیقت، بیش‌تر نمایشها به مفهوم امروزی آن، خاستگاه عامه داشته و در کوچه و بازار و قهوه خانه ها اجرا میشده؛ در حالی که، اکثر نگارگران در دربار شاهان بودند.
Representations of Theater & Popular Entertainment in Safavid Miniatures
نویسندگان [English]
Mohamad Reza Ghiasian1؛ Majid Afshari2
1Islamic Art department, Faculty of Art & Architecture, University of Kashan, Kashan, IRAN
2Kashan University
چکیده [English]
The Safavid dynasty (1501-1722) is associated with some of the most exquisite works of miniature ever produced in Iran. In terms of significant political and social events, this era can be considered as a turning point in the history of Persian art. One of the considerable events that occurred during this period was the expansion of relations with Europe, the reflection of which might be found in paintings. Moreover, the unsteady royal patronage of miniature painting, especially in the second century of Safavid rule, resulted in the emergence of other patrons of art. The role of these new patrons, who were mostly merchants, professionals and officials, altered the types and content of Safavid miniature paintings. The artists produced single page paintings and drawings, which were not intended for inclusion in literary texts but were rather designed for exquisite albums. This new form of miniature was created most often under the direction of a painter or calligrapher. They grouped together calligraphy, miniatures, drawings, and also ancient works of art. The increased attention to the single page and album making is one of the characteristics of later Safavid art. It was in this context that new subject matters like theater and popular entertainments were chosen by the painters. This paper, which studies theater and popular entertainments in the Safavid period in two groups of religious and non-religious, tries to answer the question of their representation in paintings and drawings. Of the religious types of drama only several examples of dancing dervishes can be mentioned. Among the non-religious examples, attacking animals and other kinds of playing with animals are most often illustrated. The significance of this type of popular entertainment is revealed from the fact that the most famous painters of the later Safavid period like Riza Abbasi (d. 1635), Mu‘in-i Musavvir (d. 1693) and Muhammad Ali have depicted such themes. Whereas most of the talented painters worked for the royal courts, Riza Abbasi, the chief painter of the court of Shah Abbas I (r. 1587 - 1629), since around 1603 held a non-conformist attitude and depicted scenes of everyday life and popular entertainment. In this period of his life that Sheila Canby have referred to as the “rebellious” period, Riza veered away from his courtly life and employment, associating with dervishes, wrestlers, and musicians. One of the most talented followers of him, Mu‘in-i Musavvir, was as prolific a painter like his master. They have portrayed several cases of a monkey riding a lion or ram and also scenes depicting a monkey-trainer (or qarrad). By the beginning of the seventeenth century, several representations of dancers dressed in goat skins, some of which drawn by Muhammadi Heravi, had survived. Muhammad Ali, the well-known Isfahan painter of the mid-seventeenth century, has also depicted animals specially trained for circus performances. Of the other examples of non-religious drama, several miniatures in manuscripts and albums that depict scenes of royal clowns, dancing ceremonies, wrestling matches and playing polo, have survived. It seems that in spite of the fact that Safavid rulers were staunch supporters of Shiʿi Islam, none of the religious ceremonies like taʿzīa was illustrated during their rule. In fact, most types of drama in the Modern sense were formed outside of the royal courts and were not patronized by the Safavid rulers.
کلیدواژه‌ها [English]
Safavid Miniature, Theater, Popular Entertainments, Clowns, Animals
مراجع
- آژند، یعقوب(1385). نمایش در دوره صفوی، تهران: فرهنگستان هنر. - آژند، یعقوب(1395). نمایش در دوره قاجار، تهران: مولی. - انصاری، میرزا محمد رفیع(1397). دستور الملوک: متن کامل بر اساس نسخۀ حیدرآباد هند، به‌کوشش نوبواکی کُندو، توکیو: دانشگاه مطالعات خارجی توکیو. - اولئاریوس، آدام(1385). سفرنامه آدام اولئاریوس: ایران عصر صفوی از نگاه یک آلمانی، ترجمه احمد بهپور، تهران: ابتکار نو. - بلوکباشی، علی(1384). نوروز جشن نوزایی آفرینش، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. - بیضایی، بهرام(1379). نمایش در ایران، تهران: روشنگران و مطالعات زنان. - پازوکی، شهاب(1389). نمایش در ایران، تهران: دانشگاه پیام نور. - پاکباز، رویین(1380). نقاشی ایران از دیرباز تا امروز، تهران: زرین و سیمین. - ترکمان، اسکندربیک(1350). تاریخ عالم آرای عباسی، تصحیح ایرج افشار، تهران: امیرکبیر. - جنتی عطایی، ابوالقاسم(1333). بنیاد نمایش در ایران، تهران: ابن سینا. - چلکووسکی، پیتر جی.(1389). تعزیه: آیین و نمایش در ایران، ترجمه داود حاتمی، تهران: سمت. - رویمر، هانس روبرت(1380). تاریخ ایران، دوره صفویان، ترجمه یعقوب آژند، تهران: جامی. - سپهران، کامران(1388). تئاترکراسیدرعصرمشروطه، تهران: نیلوفر. - شاردن، ژان(1374). سفرنامه شاردن، ترجمه اقبال یغمایی، تهران: توس. - شهیدی، عنایت‌الله(1380). پژوهشی در تعزیه و تعزیه‌خوانی: از آغاز تا پایان دوره قاجار در تهران، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. - صدیق، یوسف(1383). پژوهشی در خیمه شب بازی، تهران: نمایش. - فاضلی، مهتاب و ریاضی، محمدرضا(1389). «تبیین ویژگیهای نگارههای مثنوی «گوی و چوگان»، نگره، شماره 15، 83-93. - کمپفر، انگلبرت(1363). سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاوس جهانداری، تهران: خوارزمی. - کنبی، شیلا(1393). رضا عباسی: اصلاحگر سرکش، ترجمه یعقوب آژند، تهران: متن. - گرامی، بهرام و مجیدی، زهرا(1391). «حالنامه عارفی مشهور به گوی و چوگان». ایراننامه، سال 27، شماره 2 و 3، 256-275. - واعظ کاشفی سبزواری، حسین(1334). روضة الشهدا، به‌کوشش محمد رمضانی، تهران: کلاله خاور. - واعظ کاشفی سبزواری، حسین(1350). فتوت نامه سلطانی، به‌کوشش محمد جعفر محجوب، تهران: بنیاد فرهنگ. - همایونی، صادق(1380). تعزیه در ایران، شیراز: نوید. - نراقی، حسن(1374). آثار تاریخی شهرستانهای کاشان و نطنز، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. - نصرآبادی، محمد طاهر(1378). تذکره نصر آبادی، به کوشش محسن ناجی نصرآبادی، تهران: اساطیر. - Adamova, Adel T. (1996). Persian Painting and Drawing of the 15th-19th Centuries from the Hermitage Museum. Sankt-Peterburg: AO Slaviia. - Adamova, Adel T. (2012). Persian Manuscripts, Painting and Drawings from the 15th to the early 20th Century in the Hermitage Collection. London: Azimuth Editions. - Atıl, Esin (1971). Exhibition of 2500 Years of Persian Art. Washington: Smithsonian Institution. - Arnold, Thomas Walker (1965). Painting in Islam: A Study of the Place of Pictorial Art in Muslim Culture. New York: Dover Publications. - Atıl, Esin (1978). The Brush of the Masters: Drawings from Iran and India. Washington: Smithsonian Institution. - Binyon, Laurence, James V. S. Wilkinson & Basil Gray (1971, Reprint 1933). Persian Miniature Painting: Including a Critical and Descriptive Catalog of the Miniatures Exhibited at Burlington House, January-March, 1931. New York: Dover Publications. - Canby, Sheila R. (1999). The Golden Age of Persian Art: 1501 – 1722. London, British Museum Press. - Eng, Robert (2016). “Moʿin-e Moṣavver,” Encyclopædia Iranica, online edition, http://www.iranicaonline.org/articles/moin-e-mosavver (accessed: July 2019). - Ettinghausen, Richard (1965). “The Dance with Zoomorphic Masks and other Forms of Entertainment Seen in Islamic Art,” In Arabic and Islamic Studies in Honor of Hamilton A. R. Gibb, ed. George Makdisi, Leiden: 211-224. - Ettinghausen, Richard (1974). “Stylistic Tendencies at the Time of Shah ʿAbbas”, in Studies on Isfahan, Iranian Studies 8, 593-628. - Farhad, Massumeh (1990). “The Art of Muʿin Musavvir: A Mirror of His Times.” In Persian Masters: Five Centuries of Painting, ed. Sheila R. Canby, Bombay: 113-128. - Farhad, Massumeh (1992). “An Artist’s Impression: Muʿin Musavvir’s Tiger Attacking a Youth,” Muqarnas 9: 116-123. - Gray, Basil (1934). “A Persian Drawing of Dancing Dervishes,” The British Museum Quarterly 9, no. 1: 1-2. - Grube, Ernst J. (1962). Muslim Miniature Paintings from the XIII to XIX Century: From Collections in the United States and Canada. Venezia: Neri Pozza Editore. - Kühnel, Ernst (1923). Miniaturmalerei im islamischen Orient. Berlin: Cassirer. - Martin, F. R. 1912 (repr. 1968). The Miniature Painting and Painters of Persia, India and Turkey from the 8th to the 18th Century. London: Holland Press. - Pope, Arthur Upham & Phyllis Ackerman 1938 (repr. 1977). A Survey of Persian Art: From Prehistoric Times to the Present, vol. 10. Tehran: Soroush Press. - Robinson, B. W. (1966). “A Lost Persian Miniature.” Victoria and Albert Museum Bulletin 2, no. 2: 55-63. - Robinson, Basil W., Afsaneh Ardalan Firouz, Marielle Martiniani-Reber and Claude Ritschard (1992). L’ Orient d’un collectionneur: Miniatures Persanes, Textiles, Céramiques, Orfèvrerie, Rassemblés par Jean Pozzi: Collections du Musée d'Art d'Histoire, Genève, du Musée Historique des Tissus et du Musée des Arts Décoratifs, Lyon. Genève: Musée Rath. - Roxburgh, David J. (2005). The Persian Album, 1400-1600: From Dispersal to Collection. New Haven & London: Yale University Press. - Simpson, Marianna Shreve (1980). Arab and Persian Painting in the Fogg Art Museum. Cambridge: Fogg Art Museum. - Sotheby’s (2011). The Stuart Cary Welch Collection, Part One: Arts of the Islamic World, Auction in London Wednesday 6 April 2011. London: Sotheby’s. - Swietochowski, Marie, and Sussan Babaie (1989). Persian Drawings in the Metropolitan Museum of Art. New York: Metropolitan Museum of Art. - URLs: - URL 1: https://www.bmimages.com/preview.asp?image=01613328595 (accessed on July 2019). - URL 2: https://www.britishmuseum.org/collection/object/W_1974-0617-0-1 (accessed on July 2019). - URL 3: https://www.brooklynmuseum.org/opencollection/objects/5070 (accessed on July 2019). - URL 4: https://www.freersackler.si.edu/object/F1966.13 (accessed on July 2019). - URL 5: https://www.freersackler.si.edu/object/F1935.19/ (accessed on July 2019). - URL 6: https://www.rct.uk/collection/1005069-s/ (accessed on July 2019).
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 594
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 799
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب
