پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 932 |
| تعداد مقالات | 7,653 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,495,082 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,886,484 |
بررسی و تحلیل تزیینات آجرکاری مساجد مراغه بر مبنای مبانی هنرهای تجسمی | ||
| مبانی نظری هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 10، دوره 4، شماره 2 - شماره پیاپی 8، اسفند 1398، صفحه 125-140 اصل مقاله (1.14 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jtpva.2020.26925.1097 | ||
| نویسندگان | ||
| پروین فرازمند1؛ محمدرضا پاکدل فرد* 2؛ سیروس جمالی3؛ حسن ستاری ساربانقلی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران | ||
| 2گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران | ||
| 3استادیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران-siroos_jamali@yahoo.com | ||
| 4دانشیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران | ||
| چکیده | ||
| معماری، به‌عنوان یکی از هنرهای تجسمی، همواره، با زیبایی همراه بوده و یکی از روش‌های خلق زیبایی در معماری ایران، استفاده از تزیینات می باشد؛ که عملکرد وسیع و ارزشمندی در راستای اهداف معماری اسلامی داشته است. این تزیینات، اکثرا توسط کیفیات بصری و اصول مبانی هنرهای تجسمی، ترکیب بندی شده و سبب خلق زیبایی و نظامی خوش آیند می شوند. آجرکاری، به‌عنوان یکی از تزیینات اصلی معماری ایرانی و اسلامی، در اکثر بناهای سنتی، به‌خصوص مساجد ایران و طبعا، مساجد مراغه، به‌عنوان یکی از شهرهای فرهنگی و تاریخی ایران مشهود است. هدف این مقاله، تحلیل تزیینات آجرکاری مساجد مراغه بر مبنای مبانی هنرهای تجسمی بوده است؛ تا به پرسش «در تزیینات آجرکاری مساجد مراغه، کیفیات بصری به چه نحوی استفاده شده و چه حسی را به بیننده بنا القا می کنند؟» پاسخ داده شود. روش به کار رفته، ترکیبی از روش میدانی و روش توصیفی- تحلیلی می باشد. ابزار به‌کار رفته، مشاهده و تصویربرداری از مساجد و تزیینات آجرکاری مساجد و مطالعات کتاب‌خانه ای میباشد. جامعه آماری، بناهای سنتی مراغه و نمونه آماری، مساجد سنتی مراغه می باشد. نتیجه این که، در تزیینات آجرکاری مساجد مراغه، تعادل ریتم و تقارن بسیار استفاده شده و گاهی، تناسب و حرکت نیز در این تزیینـات به چشم می خورد؛ که سبب شده است، حس ایستایی و وحدت باطنی و نامریی و قدسی را در نمای مساجد القا کند. در حالی که، از اصل تباین و کنتراست در تزیینات بهره گیری نشده، تا تنش و عدم ثبات و تضاد به بیننده بنا منتقل نشود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مسجد؛ تزیینات؛ مراغه؛ هنرهای تجسمی؛ بصری؛ آجرکاری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Study & Analysis of Brickworks of Maragheh Mosques Based on Theoretical Principles of Visual Arts | ||
| نویسندگان [English] | ||
| parvin farazmand1؛ Mohammadreza Pakdekfard2؛ siroos jamali3؛ Hassan Sattari Sarbangholi4 | ||
| 1department of architecture, Tabriz branch, Islamic Azadd university, Tabriz, Iran. | ||
| 2Department fo Architecture, Art & Architecture Faculty, Islamic Azad University, Tabriz, Iran. | ||
| 3Department of architecture, Tabriz branch, Islamic Azadd university, Tabriz, Iran. | ||
| 4Department of architecture, Tabriz branch, Islamic Azadd university, Tabriz, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The visual arts are those creations that are seen instead of being heard. These include such forms as painting, drawing, printmaking, sculpture, ceramics, photography, video, filmmaking, design, handicrafts, architecture, etc. Architecture is the process and product of planning, designing, and constructing buildings or any other structures. Architectural works, in the material form of buildings, are often considered cultural symbols and works of art. Historical civilizations are often identified with their surviving architectural achievements. As a form of visual art, Architecture has always been accompanied by beauty and one of the methods of creating beauty in Iranian architecture is the use of decorations, which has played an extensive and valuable role in the emergence of Islamic architecture. These decorations are mostly combined with visual qualities and fundamentals of visual arts and thus, they create a beautiful and pleasing appearance. Architectural ornaments have been among the most ancient components of Islamic art. Since the eighth century onwards, partial and, more often, overall decoration of buildings has been a characteristic feature of Islamic architecture. Religious monuments as well as secular complexes have been decorated with an array of styles and techniques that reflected the multiplicity of Muslim societies and their cultural expressions. Until the eleventh century, most decorative techniques such as the use of ornamental brickwork or moulded stucco and mosaics in the Muslim world were inherited from pre‐Islamic cultures and societies. As one of the main ornamental elements of Iranian and Islamic architecture, brickwork is evident in most traditional buildings in Iran particularly the mosques, and considering this issue, the mosques of Maragheh city, as one of the cultural and historical cities of Iran, are very important. This article aims to analyze the brickworks of Maragheh mosque based on the theoretical principles of visual arts and answer this question that how the brickworks of Maragheh mosques have been used and how they inspire the viewers. The research has been conducted employing a combination of field study and descriptive-analytical method. The tools used to this purpose include observation and imaging of mosques and their brick decorations and desk study of library resources. The statistical population are the traditional Maragheh monuments and Maragheh traditional mosques are statistical samples. A look at the history of the mosques in the city of Marghah reveals that almost all of them were constructed during the Safavid era which is one of the periods when Iranian art flourished and religious buildings such as mosques became more important. During the Safavid period, the Seljuk style of brick decoration expanded in scope from the pure structure stage to the first level mediator. Bricks are used in the vast majority of mosque's facade and the photos taken indicate that the they are one of the visual features of beauty. Two of the items of visual quality are significant in this structure: one is rhythm and two, are the fine movements in the decoration therein which inspires its invisible and sacred unity. Contrary to the above, the contrast principle in decoration is not used to prevent tension and instability and conflict with the viewer of the building. Generally, artist's feelings are delivered with using the visual principles in the interior decoration of the building and can be transmitted internally and externally. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mosque, Decorations, Maragheh, Visual Arts, Brickwork | ||
| مراجع | ||
|
-اژدری، محمود(1395). «تعادل و تقارن طرح معماری؛ اصول زیبایی‌سنجی در معماری سنتی ایران»، پنجمین دوره کنفرانس بین‌المللی پژوهش در مهندسی، علوم و تکنولوژی، استانبول، 1- 10. -انصاری، مجتبی(1381). «تزیین در معماری و هنر ایران (دوره اسلامی با تاکید بر مساجد)»، مدرس هنر، دوره اول، شماره 1، 59- 74. - بمانیان، محمدرضا؛ اخوت، هانیه و بقائی، پرهام(1390). کاربرد هندسه و تناسبات در معماری، تهران: هله، طحان. -جعفری نعیمی، محمدحسین(1389). « نقش مایه‌های تزیینی آجری در خانه‌های قدیمی یزد»، کتاب ماه هنر، شماره 141، 116- 123. - حسینی‌راد، عبدالمجید(۱۳۸۲). مبانی هنرهای تجسمی (قسمت اول)، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران. - حلیمی، محمدحسین(1383). اصول مبانی هنرهای تجسمی زبان، بیان، تمرین، جلد1، چ. چهارم، تهران: احیا کتاب. - خلیلی پور، اکرم و طاووسی، محمود(1391). «بررسی تزیینات وابسته به معماری در عمارت عالی قاپو»، نقش مایه، دوره 5، شماره 11، 13- 20. - شکفته، عاطفه؛ احمدی، حسین و عودباشی، امید(1394). «تزیینات آجرکاری سلجوقیان و تداوم آن در تزیینات دوران خوارزمشاهی و ایلخانی»، پژوهشهای معماری اسلامی، شماره 6، 84- 104. -لشکری، آرش؛ خطیب شهیدی، حمید؛ نیستانی، جواد و هژبری نوبری، علیرضا(1388). « نقش مهرهای تزیینی در معماری دوره ایلخانی»، مطالعات باستان‌شناسی(دانشکده ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه تهران)، دوره 1، شماره 2، 85 -102. - محبی، لیلا و باقریاصل، کیوان(1392). « بررسی نقش عناصر بصری در ایجاد حس زیبایی در معماری اسلامی»، اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعه پایدار، تهران، 1-13. - محمّدزاده، اصغر(1397). تاریخ دارالملک مراغه، تهران: اوحدی. - مرواریدی، یونس(1360). مراغه افرازه رود، تهران: آرین. - مکی نژاد، مهدی(1397). تاریخ هنر ایران در دوره اسلامی: تزیینات معماری، چ. چهارم، تهران: سمت. - مومنی، کوروش؛ عطاریان، کوروش و میرزاوند،آذین(1395). «بررسی تطبیقی ویژگی های تزیینات آجرکاری خانه آخوند ابوی خرم آباد و خانه سوزنگر دزفول»، اثر، سال سی و هفتم، شماره 73، ۱۲۳- ۱۴۲. - نامی، غلامحسین(1392). مبانی هنرهای تجسمی ارتباطات بصری، تهران: توس. -Arnheim, Rudolf, (2004), " Art and Visual Perception: A Psychology of the Creative Eye", University of California Press, London.
-Chiu, ShuiChan, (2012), "Phenomenology of rhythm in design", Frontiers of Architectural Research, Volume 1, Issue 3, September 2012, Pages 253-258.
-White, Alex, (2011), "The Elements of Graphic Design", New York, NY: Allworth Press.
URLs:
URL. https://fa.wikipedia.org
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 495 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,159 |
||