پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شمارهها | 910 |
| تعداد مقالات | 7,488 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,097,029 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,560,149 |
بررسی نشانه های انسانیِ اسطوره ای در نگاره های شاهنامه شاملو(1007 - 1027 ه.ق.) | ||
| پژوهش نامه گرافیک نقاشی | ||
| مقاله 11، دوره 2، شماره 3، بهمن 1398، صفحه 136-150 اصل مقاله (5.47 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/pgr.2019.24490.1026 | ||
| نویسندگان | ||
| فهیمه زارع زاده* 1؛ ژیلا یارعلی2 | ||
| 1استادیارگروه هنر اسلامی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران، نویسنده مسئول | ||
| 2کارشناسی ارشد هنر اسلامی،گرایش نگارگری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| شاهنامه شاملو که به سفارش حاکم هراتِ عصر صفوی، حسینخان شاملو(1007-1027ه.ق.)، در دارالسطنهاش مصور گردید، دارای دو سرلوح مُذهب در صفحات آغازین، دو لچکی در صفحات پایانی و چهل و چهار نگاره در صفحات مختلف است. نگارههایی که در ساختار کلیِ خویش ضمنِ دربرداشتن عناصر زیباییشناختی، به نشانههای بصری متعددی، همچون نشانههای انسانی اسطورهای مزین گردیدهاند، تا روایتگر داستانهای افسانهای درباره حماسه جنگاوران و دلیری قهرمانان از طوایف بزرگ زمیندار به مثابه تکیهگاه تاج و تختِ سلطنتِ ایران باشند. بر این اساس، پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی برآن است، تا بدینپرسش پاسخ دهد: نشانههای انسانی اسطورهای در ارتباط با کل ساختار نگارههای شاهنامه به چه نحوی ترسیم گردیدهاند تا متضمنِ معانی و مفاهیم صحنههای داستانی آن باشند؟ با استناد به منابع معتبر کتابخانهای ـ الکترونیکی و گردآوری دادههای تصویری، که بهصورت میدانی با مشاهده و عکسبرداری از نگارههای موجود در کاخموزه نیاوران از سوی نگارندگان انجام گردیده، بررسیها نشان میدهند که نگارگر به جهان نمادین و تمثیلی شخصیتهای پهلوانی ـ اساطیری آگاهانه وفادار بوده و سعی کرده است، آنان را از حیث بصری با تزیین و رنگآمیزیِ درخشان تنپوششان و بزرگ جلوهدادن از سایرین متمایز سازد. همچنین، پیکرههایشان را به واسطه نبردهای دوسویه با دیگر شخصیتهای داستانی و قرار دادن در مرکز نگارهها یا نقطه طلایی نمایان کرده؛ چنانکه مراکز پویای خط و حرکت در نگارهها، جایی است که این نشانهها حضور دارند. البته، وجود خیر یا شر بودنشان را با قرار دادن در مربع شاخص پایین یا بالا و با رنگهای گرم یا سرد نشان داده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| اسطوره انسانی؛ ساختار؛ شاهنامه شاملو؛ نشانه؛ نگاره | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Mythological Human Signs in Shamloo Shahnameh(1007- 1027 AH) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| F. Zarezadeh1؛ Z. Yarali2 | ||
| 1Assistant Professor, Department of Islamic Art, Faculty of Art & Architecture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran, Corresponding Author. | ||
| 2Master of Islamic Art, Faculty of Art & Architecture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Illustrated by the order of Hossein Khan Shamloo, ruler of Herat under the reign of the Safavids, Shamloo Shahnameh has not been dated and documented, and the illustrations have no signature. The illustration work was carried out during 1598-1618 in his capital city. However, as it is inferred from historical documents, it was manuscripted by Jani bin Muhammad Qassim Muhammad Mo'men, also known as Asah-e Kermani, in Nasta'liq calligraphy style. Artists named Habibullah Save-i and Muhammad Heravi illustrated the manuscript. Yet, since the book was not available, it was not listed in the Shahnamehs of Iran (Mohammad Bagher Najafi, 1997) and Namvarnameh (Abdolmajid Sharifzadeh, 1991). The only mention of the book is in the footnote 38 on p173 of the book Les peintures des manuscrits de Shah 'Abbas 1er a la fin des Safavis (1964), where in a note entitled Artists for Shah, Anthony Welch refers to Hossein Khan Shamloo's patronizing role in supporting the art of book illustration in the late 16th century, stating that a new Shahnameh dating back to 1599 had recently been auctioned in the Sotheby's. Later, the book ends up in Farah Diba's office, but it is not known whether she purchased it or it was presented to Mohammad Reza Shah as a gift in the Nowruz of 1976/1355 on the occasion of the 50th anniversary of the Pahlavi Dynasty. Then, the script was returned to Farah's office for maintenance and restoration. For years after the 1979 revolution in Iran, the book was not available yet, until it was transferred to the library of Niavaran Palace Complex in 2000, and was presented to the public view in June 2011. The illustrated manuscript remained in the Pahlavis’ private collection and was confiscated after the revolution as a property of the royal palaces, and was thus out of reach of scholars and researchers. This was while the illustrations of this book are important documents of the visual history of the nation. Thus, the significance of the present study lies in the reading of such a collection, since it is an attempt to analyze the 9 illustrations of the book with mythical human signs with an in-depth look. To this end, the structure of illustrations was probed into, and their visual principles and basics were examined as well as the link between the mythical human semiotics and other signs in each illustration. Eventually, the narrative connotations of the illustrations have been examined in the light of their structural patterns. The authors believe that all through the illustrations of the Shamloo Shahnameh, the mythical human signs were used in such a way as to communicate narrative concepts. The manuscript has two illuminated epigraphs in the first two pages, two spandrels [lachak-quarter of medallion] in the last pages, and 44 illustrations. These illustrations demonstrate a combination of aesthetic elements and mythical human elements to narrate legends from the epics of warriors and courage of heroes of great landowning tribes who provided support for the royal throne of Persia. The present study employs a descriptive-analytical method to answer the following question: How were the mythical human elements depicted in connection with the overall structure of the illustrations of the Shahnameh in question to serve the purpose of conveying the concepts and narratives of the stories in the book? Examining and analyzing the creditable library and electronic documents and the visual data gathered in field research through observation and photography of the illustrations on display in Niavaran Complex indicate the following: The illustrators deliberately adhered to the symbolic, allegorical world of the mythical Pahlavi characters, and made all attempts to make them visually distinguishable from others by magnifying their figures and painting their outfits with glowing colors. Also, they have been placed in the golden proportions or the center of the illustrations where they are depicted as battling other characters. In other words, the dynamic centers of lines and motions are where such elements are present, mostly placed in the golden ratio of √3. That is to say, mythical human signs like Rostam, who represents resistance against the daemons, Afrasyab, who is a tyrant, Keykavus, who is selfish and frivolous, Siavush, who symbolizes purity and innocence, Bahram and Esfandyar, who are the victorious warriors of all battles, and Keykhosrow, who is courageous and cherished for presenting the crown, are all placed in radical proportions in order to demonstrate the narrative concepts. Whether they are heroes or villains was marked by placing them in the identifying square either to the top or to the bottom of the painting and use of warm and cool colors. Other lines of the illustrations flow from the outside of the squares to the inside. | ||
| کلیدواژهها [English] | ||
| Human myth, Structure, Shamloo Shahnameh, Sign, Illustration | ||
| مراجع | ||
|
افشاری فرکی، مرتضی؛ آیتاللهی، حبیباله و رجبی، محمدعلی(1389). بررسی روند نمادگرایی شمایلها در نگارگری اسلامی از منظر نشانهشناسی، مطالعات هنر اسلامی، دوره 7، شماره 13، 37-54. پرنیان، موسی و بهمنی، شهرزاد(1391). بررسی و تحلیل نمادهای بخش اساطیری شاهنامه»، متنشناسی ادب پارسی، دانشگاه اصفهان، دوره جدید، شماره 1، 91-110. چندلر، دانیل(1387). مبانی نشانهشناسی، ترجمه مهدی پارسا و فرزان سجودی، تهران: سوره مهر. حسینیراد، عبدالمجید(1392). پژوهشی برای معرفی شاهنامه مصور نویافته از دوره صفوی(شاهنامه شاملو) متعلق به کاخ نیاوران، هنرهای زیبا، دوره 18، شماره 4، 43-54. دبیرسیاقی، محمد(1390). برگردان روایتگونه شاهنامه فردوسی به نثر، تهران: قطره. رستگار فسایی، منصور(1383). پیکرگردانی در اساطیر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. شریفزاده، عبدالمجید(1370). نامورنامه، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی. کیخسروی کیانی، حمیده(1395). بررسی سبکشناسی نگارههای شاهنامه شاملو، کنفرانس بینالمللی فرهنگ هنر و معماری اسلامی، کیش: موسسه همایش آگرین پرتو. گیوزالیان، آدامووا(1382). شاهنامهنگاری، ترجمه زهره فیضی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. مقبلی، آناهیتا و پیامنی، بهناز(1395). تحلیل نشانهشناختی سبک سه نگاره شاهنامه فردوسی با عنوان «کشتن بهرام گور، اژدها را»، پژوهشنامه ادب حماسی، دوره 12، شماره 21، 201-228. نجفی، محمدباقر(1376). شاهنامههای ایران، بن: سفارت جمهوری اسلامی ایران. یاحقی، محمدجعفر(1391). ، تهران: فرهنگ معاصر. Afshari Faraki, M., Ayatollahi, H. & Rajabi, M. (2011). The Study of Symbolism of Icons in Islamic Painting in Terms of Semiotics, Islamic Art Journal, 7 (13), 37- 54 (Text in Persian).
Chandler, D. (1952). Semiotics: The Basics, Translated by Mahdi Parsa & Farzan Sojoodi, Tehran: Soore Mehr (Text in Persian).
Dabir Siaghi, M. (2012). Narrative Translation of Ferdowsi's Shahnameh into Prose, Tehran: Ghatreh (Text in Persian).
Guizalian, A. (2003). The Painting of the Shahnama (Book of Kings), Translated by Zohreh Feizi, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance (Text in Persian).
Hosseini Rad, A. (2014). A Newfound Illustrated Shahnameh Called Shahnameh Shamlou from the Safavid Era Belongs to the Library of the Niavaran Palace Museum, Honar-Ha-Ye-Ziba, 18(4), 43- 54 (Text in Persian).
Keikhosravi Kiani, H. (2016). The Study of Stylistic of Illustrations of Shamlou Shahnameh, International Culture, Art & Islamic Architecture Conference (ICAIAC-16), Kish: Agrin Parto Institute of International Conferences (Text in Persian).
Moghbeli, A. & Payamani, B. (2016). Semiotic Analysis of Style in Three Illustrations of Shahnameh Entitled “Bahram Kills a Dragon”. Epic Literature, 12(21), 201- 228 (Text in Persian).
Najafi. M. B. (1997). Handschriften Sammlung von Schahnameh in Iran, Bonn: Embassy of Islamic Republic of Iran (Text in Persian).
Parnian, M. & Bahmani, Sh. (2012). The Analysis of Mythological Symbols in Shahnameh, Textual Criticism of Persian literature, 4(1), 91-110 (Text in Persian).
Rastegar Fasai, M. (2005). Metamorphosis in Myths, Tehran: Institute for Humanities and Cultural Studies (Text in Persian).
Sharifzadeh. A. (1991). Namvarnameh, Tehran: Ministry of Culture and Higher Education (Text in Persian).
Welch, A. (1976). Artists for the Shah: Late Sixteenth Century Painting at the Imperial Court of Iran, London: Yale University Press.
Yahaghi, M. (2013). Mythology and Storytelling in Persian literature, Tehran: Farhange Moaser (Text in Persian). | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 445 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 581 |
||