پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 960 |
| تعداد مقالات | 7,934 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,424,368 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,542,304 |
دوگانه‌های واژگانی در شاهنامه فردوسی و کاربرد آن در آموزش زبان فارسی | ||
| زبان پژوهی | ||
| مقاله 5، دوره 13، شماره 39، تیر 1400، صفحه 117-145 اصل مقاله (522.76 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jlr.2020.26867.1733 | ||
| نویسندگان | ||
| صالحه غضنفری مقدم* 1؛ محمدجعفر یاحقی2؛ رضا پیش قدم3؛ شیما ابراهیمی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 2دکترای تخصصی زبان و ادبیات فارسی، استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 3دکترای تخصصی زبان و ادبیات انگلیسی، استاد گروه زبان و ادبیات انگلیسی، هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 4دکترای تخصصی زبان‌شناسی، استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، هیأت علمی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| اهمیتِ آموزشِ زبان، زمینه‌سازِ پژوهشهای گوناگونی بوده‌است و در این زمینه، رویکردهایی پیشنهاد شده‌است از جمله کاربستِ ادبیات در آموزش زبان. بیشتر این پژوهش‌ها، در پیوند با درن‌مایة فرهنگی و بهره‌گیری مستقیم از متن‌های ادبی یا بازنویسی آن بوده‌اند؛ اما آن‌چه هدف این جستار است الگوپذیری از چهارچوب زبانیِ این متون، برای تولید محتوای آموزشی است. اینکه کدام متن ادبی الگوی مناسبی برای آموزش زبان ارائه می‌کند؛ و چه ویژگی دارد که فرایند یادگیری را آسان می‌کند، مسئله این پژوهش است. اصالتِ متن و داشتن زبانِ قابل فهم، از نخستین ویژگی‌هایی است که پژوهشگران این حوزه برای یک متن آموزشی بر شمرده‌اند. بر این مبنا، شاهنامه فردوسی به عنوان یک متن گهربار و ارزشمند که نقشی مؤثر در پاسداری از زبان فارسی داشته و در مقایسه با دیگر متن‌ها پیشگام بوده و زبانی زنده دارد، مرجع این پژوهش قرار گرفت. به نظر می‌رسد بررسی روابط واژگانی شاهنامه، بتواند الگوی مناسبی در تدوین محتوا وآموزش زبان فارسی به‌دست دهد. بررسی توصیفی- تحلیلی روابط واژگانی در نمونة آماری نشان داد نزدیک به 40% واژگان دارای پیوندهای دوتایی‌اند که نیمی از آن‌ها، خارج از تعریف هم‌آیندها قرار می‌گیرند، از این رو، پاره‌گفتة «دوگانه‌های واژگانی» پیشنهاد می‌شود. این روابط واژگانی، به صورت ناخودآگاه، با فعال کردن دانش پیشین واژگانی و دایرة المعارفی، مخاطب را در درک متن یاری می‌نماید. یافته‌های آموزش زبان، بر پایه دوگانه‌های واژگانی و به‌کارگیری آن در یادگیری واژه و درک مطلب نیز نشان داد تفاوت معناداری مابین عملکرد دو گروه آزمایش و کنترل وجود دارد. همچنین این یافته‌ها تأیید می‌کند کاربست دوگانه‌های واژگانی در افزایش میزان یادگیری زبان‌آموزان مؤثر است | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دوگانه‌های واژگانی؛ شاهنامه فردوسی؛ آموزش زبان فارسی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Lexical binaries in Ferdowsi’s Shahname and their use in teaching Farsi | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Salehe Ghazanfari Moghaddam1؛ Mohammad Jafar Yahaghi2؛ Reza Pishghadam3؛ Shima Ebrahimi4 | ||
| 1PhD. in Persian Language & Literature, Persian Language & Literature Department, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| 2Professor of Department of Persian Language and Literature, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| 3Professor of Department of English Language and Literature, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| 4Assistant Professor of Department of Persian Language and Literature, Ferdowsi University of Mashhad | ||
| چکیده [English] | ||
| The significance of teaching language has motivated various studies in which many procedures have been suggested like applying literature in language teaching. Most of these studies have focused on cultural issues and the direct use or rewriting of literary texts. Yet, this study aimed to use the language framework applied in these texts to produce educational material. The concern of this study was to observe which literary text could provide a suitable pattern for language teaching and what features they should have to ease the learning process. The authenticity and comprehensibility are the first factors suggested. Accordingly, Ferdowsi’s Shahname was selected for analysis as its authenticity and validity and its effective role in maintaining Farsi. In comparison to other texts, it is much older and its language is still comprehensible. Also, it seems that by investigating lexical combinations in Shahname, the way it preserves the lexis can be shown. This descriptive-analytic investigation of lexical relations in the statistical sample shows about 40% of the lexes have dual combinations, half of which are excluded from the general description of collocations. Therefore, the phrase “binary lexes” was suggested here. Additionally, about 70% of binary combinations are meaningful types, this means that the reader is dealing with a great number of binary lexes in the text and reader has tried to understand the words and content by activating his former knowledge about lexes. This feature can help design educational material for language teaching. New perspectives and attitudes toward teaching language and its skills have led to the proposal of new challenges and approaches. Using literature in language teaching is just one of these approaches and based on this theory, literary language with all its special features attracts learners in addition to providing the cultural background of the language, it helps the learner understand language on multiple semantic levels while it also increases their linguistic awareness, which in turn increases their language proficiency and ability in interpreting sentences (Lazar, 1993). Various studies have been conducted on the use of literature in teaching Farsi, which often focuses on the function of literature in transmitting cultural matters, however, some have also examined the impact of literature on enhancing the learners’ language understanding and proficiency. The aim of this study was to investigate the use of literature as context and framework for teaching educational content, which has been the focus of few studies based on the researchers’ knowledge. For this matter, it was required to refer to authentic and reliable texts whose language was also meaningful for the audience (Mishan, 2005; Tomlinson, 2011). With this hypothesis that Ferdowsi’s Shahnameh has had a unique role in the survival and enhancement of Farsi, and it also holds an active, reliable and authentic language, in this study we tried to investigate one of its linguistic features in language teaching. As learning vocabulary is a significant step in all major approaches (Bottom-up approach, Top-down approach, Interactive approach) in language teaching and various solutions have been suggested to ease the process (like lexical network, collocations), it seems that investigating lexical relations in Shahnameh could also be a good framework and contribute to designing educational material. For this purpose, after reviewing the related studies and background as well as recognizing the theoretical foundations, parts of the Shahnameh (Volume 1 through 5) were selected randomly. In the descriptive-analytical method, the lexical relations of meaning (reckoning, confrontation, contradiction, proportion and association), structural (spatial and syntactic), and phonetic in all terms were extracted and categorized. The reliability of the data was verified by a group of graduates and PhD students in the Persian language and literature. Results showed that lexical relations in Shahnameh show that there is a dual link (beyond the definition of the collocation) in a vast volume of text (nearly half of it), which along with other lexical relations places almost the whole text within a network as there are no words left aside without having any connection with other words. This feature makes the language of the text available and understandable to the reader. The authors proposed the term “lexical binaries” and believe that this feature could be used to develop Persian language teaching resources and to facilitate the learning of learners. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Lexical binaries, Ferdowsi’s Shahname, Teaching Farsi | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی، شیما (1391). بررسی زبان شناختی باهم‌آیی‌های واژگانی در اثر مثنوی مولانا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد. پناهی، ثریا (1381). «فرایند باهم‌آیی و ترکیبات باهم‌آیند در زبان فارسی». نامه فرهنگستان. دورة 5. شمارة 3. صص 199-211. خاتمی، احمد (1387). «تأثیر و نفوذ شاهنامه در حوزه زبان و ادبیات». اسطوره متن هویت‌ساز. به کوشش: بهمن نامور مطلق. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. صص 15-51. رقیب دوست، شهلا و رویا جدیری جمشیدی (1391). «تأثیر آموزش شبکه‌های واژگانی بر درک مطلب فارسی‌آموزان غیرایرانی». پژوهش‌نامه آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان. سال 1. شماره 2. صص 135-161. ریاضی، عبدالمهدی و فاطمه میهن‌خواه (1383). «هم‌آیی واژگانی در زبان فارسی». نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان. شماره 15. پیاپی 12. صص 88-104. زارعی، فخری، سید کاظم موسوی و غلام‌حسین مددی (1392). «ظرایف پیوندهای معنایی در شاهنامه». بهار ادب. سال 6. شماره 3. پیاپی 21. ص 454. شریفی، شهلا و مجتبی نامور فرگی (1391). «تقسیم بندی جدید انواع باهم‌آیی واژگانی با در نظر گرفتن ویژگی‌های فرامتنی در شکل‌گیری انواع باهم‌آیی». مجله زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان. سال 4. شماره 7. صص 39-62. صحرایی، رضامراد و شهناز احمدی قادر (1394). «آموزش مستقیم واژه در متن: مقایسه دو رویکرد یادگیری مستقیم و تصادفی در یادگیری واژه». زبان پژوهی. سال 7. شماره 17. صص 77-97. صفا، ذبیح الله (1370). «سخنی درباره شاهنامه». فردوسی و شاهنامه(مجموعه مقالات). به کوشش علی دهباشی. تهران: انتشارات مدبر. صص297-309. صفوی، کوروش.(1382). «پژوهشی درباره باهم‌آیی واژگانی در زبان فارسی». زبان و ادب. سال 6. شمارة 18. صص 1-13. غضنفری مقدم، صالحه (1397). «کارکرد دوگانه‌های واژگانی در افزایش مهارت خواندن و درک مطلب». ارائه شده در سومین همایش بین المللی آموزش زبان فارسی 10 و 11 بهمن. دانشگاه تربیت مدرس. فردوسی، ابوالقاسم. (1388). شاهنامه، دفتر یکم تا پنجم. به کوشش جلال خالقی مطلق. چ 2. تهران: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی. فروغی، محمدعلی.(1362). «مقام فردوسی و اهمیت شاهنامه». هزاره فردوسی. به کوشش مهدی محقق. تهران: دنیای کتاب. صص 27-41. کزازی، میرجلال الدین. (1387). «شاهنامه: نامه فرهنگ و منش ایرانی». اسطوره متن هویت‌ساز. به کوشش بهمن نامور مطلق. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. صص 1-14. لازار، گیلیان (1380 ). ادبیات و آموزش زبان. ترجمه محمد غضنفری. تهران: دانشگاه تربیت معلم سبزوار و سمت. نامورمطلق، بهمن. (1387). «درآمدی بر گسترش بیش متنی شاهنامه». اسطوره متن هویت‌ساز. به کوشش بهمن نامور مطلق. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. صص 53-78. نوروزی خیابانی، مهدی (1378). «منشاء ناسازگاری‌های باهم‌آیی». متن‌پژوهی ادبی. دورة 4. شماره 7 و 8. صص 1-11. یاحقی، محمدجعفر (1394). زیر این نخل بلند: جستارهایی در مخاطب‌شناسی شاهنامه. تهران: سخن. References | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 755 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 403 |
||
