تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,652 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,494,301 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,885,679 |
بررسی پیشگویی ابن برّجان دربارۀ زمان فتح بیت المقدس | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 7، دوره 29، شماره 44 - شماره پیاپی 134، اسفند 1398، صفحه 145-163 اصل مقاله (371.56 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2020.27960.2102 | ||
نویسنده | ||
حامد نظرپور* | ||
استادیار ادیان و عرفان، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
چکیده | ||
یکی از موضوعات قابل توجه در مطالعات تاریخی، پیشگویی وقایع تاریخی است. ابنزکیالدین بشارت فتح بیتالمقدس در ماه رجب را به صلاحالدین داده بود و منبع پیشگویی خود را تفسیر ابنبرّجان ذیل آیات ابتدایی سورۀ روم عنوان کرد. هدف این پژوهش، بررسی پیشگویی ابنبرّجان دربارۀ زمان فتح بیتالمقدس و چگونگی محاسبۀ اوست. این مقاله با روش اسنادی و توصیفی-تحلیلی و براساس منابع کتابخانهای به رشتۀ تحریر درآمده است. مبنای پیشگویی ابنبرّجان تأمل در آیات قرآن کریم با رویکرد عرفانی بود. او با کاربست نظریۀ «دوائر التقدیر» پیشگویی میکرد. او دورههای 1000 ماهه و دورههای مبتنی بر عدد 7 را دورههای مهمی میدانست. او آیات ابتدایی سورۀ روم را ناظر به سه پیروزی در بیتالمقدس میدانست: پیروزی مسلمانان در زمان خلیفۀ دوم، پیروزی مسیحیان در 489ق. و پیروزی مسلمانان در ماه چهارمِ سال 584ق. (پایان ماه 7000 قمری). او معتقد بود این آیات پیروزی نهایی مسلمانان با ظهور حضرت مهدی(عج) را نیز بشارت میدهند. پیشگویی او دربارۀ فتح بیتالمقدس یک سال زودتر از زمانِ تعیین شده واقع شده بود. البته پیشگویی او دربارۀ ظهور امام زمان(عج) همزمان با فتح بیتالمقدس، محقق نشد. | ||
کلیدواژهها | ||
ابنبرّجان؛ پیشگویی؛ بیتالمقدس؛ دوائر التقدیر؛ ابنزکیالدین | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Investigating Ibn Barrajan’s Prediction of the Time of the Conquest of Jerusalem | ||
نویسندگان [English] | ||
Hamed Nazarpour | ||
Assistant Professor of Religions and Mysticism, University of Isfahan, Isfahan, Iran | ||
چکیده [English] | ||
Predicting historical events is one of the most important topics in historical studies. Ibn Zaki al-Din announced the conquest of Jerusalem in the month of Rajab to Saladin, saying that he derived this prediction from Ibn Barrajan's commentary on the early verses of the Surah Ar-Rum. The purpose of this study is to examine Ibn Barrajan's prediction of the time of the conquest of Jerusalem and how it was calculated. The method of this study is descriptive-analytical and based on library resources. The basis of Ibn Barrajan's prediction is the contemplation of the verses of the Holy Quran with a mystical approach. He predicts with the application of the theory of "Dawa’ir al-Taqdir" (cycles of determination). He views 1000-month cycles and 7-based cycles as important cycles. In his view, these verses state three victories in Jerusalem: Victory of Muslims in the time of the Second Caliph, Victory of Christians in 489 A.H., and the victory of the Muslims in the fourth month of 584 A.H. (End of the 7000 lunar months). He also believes that these verses herald the final victory of Muslims with the advent of the Mahdi (A.S.). His prediction of the conquest of Jerusalem happened a year earlier than the appointed time. Also, his prediction of the advent of Imam Mahdi (A.S.) did not come true at the time of the conquest of Jerusalem. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Ibn Barrajan, Prediction, Jerusalem, Dawa’ir al-Taqdir, Ibn Zaki al-Din | ||
مراجع | ||
منابع و مآخذ - قرآن کریم. - آل غازی، عبدالقادر (1382ق). بیان المعانی، ج1، دمشق: مطبعۀ الترقی. - آلوسی، محمودبن عبدالله (1415ق)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، ج1 و 11، بیروت: دار الکتب العلمیه. - ابنابّار، محمدبن عبدالله (2008م)، التکمله لکتاب الصله، تصحیح و تعلیق جلال اسیوطی، ج2، بیروت: دار الکتب العلمیه. - ابناثیر، عزالدین علی (1385ق)، الکامل فی التاریخ، ج11، بیروت: دار صادر. - ابنبرّجان، عبدالسلام (2010م)، شرح اسماء الله الحسنی، تحقیق و تعلیق احمد فرید المزیدی، ج1 و 2، بیروت: دار الکتب العلمیه. - .................................. (2013م)، تفسیر ابنبرّجان: تنبیه الافهام الی تدبر الکتاب الحکیم و تعرف الایات و النبأ العظیم، تحقیق احمد فرید المزیدی، ج1، 3، 4، 5، بیروت: دار الکتب العلمیه. - ................................... (2016م)، ایضاح الحکمه بأحکام العبره، تحقیق و مقدمه جرهارد بورینغ و یوسف کاسویت، لیدن: بریل. - ابنخطیب، لسانالدین محمدبن عبدالله (1424ق)، اعمال الاعلام فیمن بویع قبل الاحتلام من ملوک الاسلام و مایتعلق بذلک من الکلام، تحقیق سید کسروی حسن، ج2، بیروت: دار الکتب العلمیه. - ابنخلدون، عبدالرحمن (1408ق)، تاریخ ابنخلدون، تحقیق خلیل شحاده، ج5، بیروت: دار الفکر. - ابنخلکان، احمدبن محمد (1364)، وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان، ج4، قم: الشریف الرضی. - ابنعربی، محمدبن علی (1410)، رحمۀ من الرحمن فی تفسیر و اشارات القرآن، تحقیق محمود محمود غراب، ج3، دمشق: مطبعۀ نضر. - ابنعماد حنبلی، شهابالدین عبدالحی (1406ق)، شذرات الذهب فی اخبار من ذهب، ج6، بیروت: دار ابنکثیر. - ابنفارس، احمد (1404ق)، معجم مقاییس اللغه، چاپ عبدالسلام محمد هارون، ج1، قم: مکتب الاعلام الاسلامی. - ابنکثیر، اسماعیلبن عمر (1407ق)، البدایۀو النهایۀ، ج12، بیروت: دار الفکر. - ابنمنظور، محمدبن مکرم (1988م)، لسان العرب، ج8، بیروت: طبعۀ دار الجیل. - ابوحیان، محمدبن یوسف (1420ق)، البحر المحیط فی التفسیر، ج1 و 8، بیروت: دار الفکر. - ابوشامه، عبدالرحمنبن اسماعیل (1422ق)، کتاب الروضتین فی اخبار الدولتین النوریه و الصلاحیه، تحقیق ابراهیم شمسالدین، ج3، بیروت: دار الکتب العلمیه. - القاری، حسان (2007م)، «ابنبرّجان اندلسی و جهوده فی التفسیر الصوفی و علم الکلام»، مجله جامعۀ الدمشق للعلوم، مجلد 23، صص 363- 424. - بقاعی، ابراهیمبن عمر (1427ق)، نظم الدرر فی تناسب الآیات و السور، ج5، بیروت: دار الکتب العلمیه. - حوی، سعید (1424ق)، الاساس فی التفسیر، ج2، قاهره: دار السلام. - خمینی، مصطفی (1418ق)، تفسیر القرآن الکریم، ج2، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره). - دهخدا، علیاکبر (1373)، لغتنامه، ج4، تهران: روزنه. - ذهبی، شمسالدین محمدبن احمد (1413ق)، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، ج36، 40، بیروت: دار الکتاب العربی. - ...................................................... (1414ق)، سیر اعلام النبلاء، ج20، 21، بیروت: مؤسسۀ الرساله. - راغب اصفهانی، حسینبن محمد (1332ش)، المفردات فی غریب القرآن، چاپ محمد سیدگیلانی، تهران: [بینا]. - سیوطی، عبدالرحمن أبیبکر (1426ق)، بغیۀ الوعاۀ فی طبقات اللغویین و النحاۀ، تحقیق محمد عبدالرحیم، بیروت: دار الفکر. - شفیعی دارابی، محمدحسین (1371)، «نگاهی به مسئله پیشگوییهای قرآنی»، معرفت، شمارۀ سوم، صص 27- 35. - طریحی، فخرالدینبن محمد (1362)، مجمع البحرین، چاپ احمد حسینی، ج4، تهران: مکتبۀ المرتضویه. - عمید، حسن (1388)، فرهنگ فارسی عمید، تهران: فرهنگ نما. - قرشی، علیاکبر( 1355)، قاموس قرآن، ج1، تهران: دار الکتب الاسلامیه. - گریل، دنی (1380)، «قرائت برتر از دیدگاه ابنبرّجان»، ترجمه فاطمه تهامی، آیینه پژوهش، شماره 70، صص 2-8. - مزیدی، احمد الفرید (1434ق)، «مقدمۀ التحقیق و الدراسه»، تفسیر ابنبرّجان، ج1، بیروت: دار الکتب العلمیه، صص3- 41. - معین، محمد (1360)، فرهنگ فارسی، ج1، تهران: سپهر، چ4.
List of sources with English handwriting Qurān Abu Hayyān, Moḥammad b. Yūsef (1420), al-Bar al-Muhīt fi Tafsīr, Beirut: Dār al-Fikr. Abu Šāma, ‘Abd al-Rahmān b. Ismaīl (1422), Kitāb al-rawżatayn fī akhbār al-dawlatayn al-Nūrīyah wa-al-Ṣalāhīyah, ed. Ibrāhīm Shams al-Din, Beirut: Dār al-Kotob al-΄Ilmiyah. Ālūsī, Mahmūd b. Abd allāh (1415), Ruḥ al-ma΄ānī : fī tafsīr al-qurān al-΄azīm wa al-sab al-mathānī. Beyrūt: Dār al-kotob al-΄Ilmiyah. ΄Amīd, Hasan (1388), Farhang Fārsī ΄Amīd, Tehran: Farhang Namā. [In Persian] Al-Biqā΄, Ibrāhīm b. Umar (1427), Nazm al-durar fī tanāsub al-āyāt wa-l-suwar, Beirut: Dār al-Kotob al-΄ilmiyah. Dehkhudā, Ali Akbar (1373 Š.), Luqatnama, Tehran: Ruzaneh. [In Persian] Dhahbi, Shams al-Din Moḥammad b. Aḥmad (1414), Tārīkh al-Islām: Wa-ṭabaqāt al-mashāhīr wa-al-a΄lām, Bayrut: Dār al-Kitab Al-΄arabi. [In Arabic] Dhahbi, Shams al-Din Moḥammad b. Aḥmad (1414), Siyar a΄lām al-nubalā΄, Beirut: Muassasah al-Risalah. Hawwa, Said (1424), Al Asās fi al-tafsīr, Cairo: Dār al-Salām. Ibn Abbār, Moḥammad b. Abdollāh (2008), Al-takmala lkitab-e Sillah, ed. Jalāl Asiuti, Beirut: Dār al-Kotob al-΄Ilmiyah. Ibn ΄Arabi, Muhammad b. Ali (1410), Raḥmah min al-Rahmān fī tafsīr wa-ishārāt al-Qur'ān, ed. Maḥmūd Maḥmūd al-Ghurāb, Damascus: Matba΄a Nazr. [In Arabic] Ibn Athīr, 'Izz al-Din Ali (2010), Al-Kamil, Beirut: Dār Sādir. Ibn Barrajān, Abd al-Salam (2016), Izah al-ḥīkma bi Aḥkām al ‘Bra, ed. Gerhard Böwering and Yousef Casewit, Liden: Brill. [In Arabic] Ibn Barrajān, Abd al-Salam (2010), Šarḥ Asma Ul- Husna, 2 Vol., ed. Ahmad Farid al-Mazidi, Beirut: Dār al-Kotob al-΄Ilmiyah. Ibn Barrajān, Abd al-Salam (2013), Tafsīr Ibn Barrajān: Tanbih al-Afham ila Tadabbur al-Kitab al-Hakim wa-Ta'arruf al-Ayat wa-al-Naba' al-Azim, 5 Vol., ed. ʻAmad Farīd al-Mazīdī, Beirut: Dār al-Kotob al-΄Ilmiyah. Ibn Fāris,Ahmad (1404), Mo΄jam Maqaīs al-Loqqa, ed. ΄Abd al-Salam Harūn, Qum: Maktab al-΄alām al-islāmi. Ibn ΄Imad, Šahāb al-Din 'abd al-Hayy (1406), Šazarāt al- Zahab fi Akhbār mn Zahab, Beirut: Dār Ibn Kathīr. [In Arabic] Ibn ḵaldūn, ‘Abd al-Rahmān (1364 , Kitab Wafayat al-ayan wa anba abna al-zaman, Qum: Al-Šarif Al-Razi. Ibn ḵaldūn, ‘Abd al-Rahmān (1408), Tarikh Ibn Khaldūn, ed. Khalil Shehadeh, Beirut: Dār al-Fikr. Ibn ḵallikān, Hamad b. Moḥammad (1364), Wafayāt al-A΄yān wa-Anbā’ Abnā’ az-Zamān, Qum: Al-Šarif Al-Razi. Ibn Kathīr, Ismaīl b. ΄Umar (1407), al-Bidāya wa-al-nihāya fī al-tārīkh, Beirut: Dār al-Fikr. Ibn ḵatib, Lisān al-Din Moḥammad b. Abd allāh (1424), Amal al alamfiman buyia qabla l-ihtilām min mulük al-Islām, ed. Sayyid Kasravi Hasan, Beirut: Dār al-Kotob al-΄ilmiyah. Ibn Manzūr, Moḥammad b. Mukarram (1988), Lisan al-`arab, Beirut: Dār al-Fikr. ḵomeini, Mostafā (1418), Tafsīr al-Quran al-karīm, Tehran: Muaseseh Tanzīm wa Nashr Āthār Imam Khomeini. [In Persian] Mazīdī, Aḥmad al-Farīd (1434), “Muqadamat al-tahqīq wa al-Derāsa,” Tafsīr Ibn Barrajān, Beirut: Dāal-Kotob al-Ilmiyah, Vol. 1, pp. 3-41. Mūīn, Muhammad (1360 Š.), Farhanf-e Fārsī, Tehran: Sepehr. [In Persian] Al-Qari, Hasān (2007), “Ïbn Barrajān wa-juhūduhu fi l-tafsīr,” Majallat Jāmi΄t Dimashq li-l- ΄Ulūm al-Iqtisāddiyya wa-l-Qānūniyya, 23, pp. 363-424. Qarshī, ΄Ali Akbar (1355), Qamus-i Qur΄an, Tehran: Dār al-Kotob al-΄ilmiyah. [In Perisan] Āl Qazī, ΄Abd al-Qādīr (1382), Bayān al-Ma΄anī, Damascus: Matba΄a al-taraqī. Rāqib Isfanhani, Husien b. Moḥammad (1332 Š.), Almofradāt fi Qarīb al-Qurān, Tehran: Moḥammad Sayed Gīlanī. Suyūtī, Jalāl al-Din (1426), Bughyat al-wu΄āt fo Tabaqāt al-lughawiyyūn wa-l-nuhāt, ed. Muhammad Ibrāhīm, Beirut: Dār al-Fikr. Šahfī΄ī Dārābī, Mohammad Hussien (1371 Š.), “Negāhī be mass΄aley-e pīshgūeehā-e Qurāni,” M΄arifat, No. 3, pp. 27-35. [In Perisan] Tārīhī, Fakhr al-Din b. Moḥammad (1362 Š.), Majma ΄-ul-Bahrain, Tehran: Aḥmad Huseinī. References in English and French Bellver, Jose (2014). “Ibn Barragan and Ibn Arabi on the Prediction of the Capture of Jerusalem in 583/ 1187 by Saladin”, Arabica, 3/ 4, pp. 252- 286. Bowering, Gerhard and Yousef Casewit (2016). “Ibn Barrajan: His Life and Work”, A Qur’an Commentary by Ibn Barrajan, Leiden, Brill, pp. 1- 46. Casewit, Yousef (2017). The Mystics of al-Andalus: Ibn Barrajan and Islamic Thought in the Twelfth Century, Cambridge University press, UK. Gril, Denis (2000), La ΄Lecture supérieure’du Coran selon Ibn Barrağan,”Arabica 47, 510-522. Lopez, Adday H. (2017). “Qur’anic Studies in al-Andalus: An Overview of the State of Research on qira’at and tafsir”, Journal of Qur’anic Studies, 19.3, pp. 74- 102.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5,857 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 403 |