تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,653 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,495,818 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,886,825 |
ردپایی از آیین مهر در فرهنگ مردمان چهارمحال و بختیاری با بررسی موردی دو غار پیرغار و آقاسیدعیسی | ||
جلوه هنر | ||
مقاله 8، دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 25، بهمن 1398، صفحه 83-94 اصل مقاله (347.31 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jjh.2019.21390.1356 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه مسیبی دهکردی* 1؛ اردشیر آخوندی2 | ||
1کارشناسی ارشد رشته صنایع دستی، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران، نویسنده مسئول. | ||
2مربی گروه باستان شناسی، پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
استان چهارمحال و بختیاری با دارا بودن فرهنگ و پیشینهای کهن در طول تاریخ، از جایگاه ویژهای برخوردار است. وجود برخی دیدگاهها و اعتقادات در میان مردم منطقه، حلقههای پیوسته با آیینها و ادیان باستانی نظیر «کیش مهر» را یافته است. این نوع دیدگاهها در قالب افسانهها و داستانهای محلی متبلور میشوند. نکته قابل توجه اینکه شکلگیری اسطورهها و افسانهها، مستلزم مکانی اسرارآمیز و باستانی نظیر غار است، که غارهایی نظیر «پیرغار» و غار«آقاسیدعیسی» در استان چهارمحال و بختیاری نمونههای بارز این واقعه، گشتهاند. هدف از انجام این پژوهش موردی، شناخت ریشههای اعتقادی این دو مکان تاریخی -که مورد تقدس مردم منطقه هستند- میباشد. لذا، این تحقیق موردی برپایه روش توصیفی-تحلیلی سامان یافته و گردآوری دادهها از طریق کتابخانهای و میدانی)مشاهده، مصاحبه و مستندنگاری(، حاصل شدهاند و نتایج حاکی از آن است که ریشههای عمیقی از آیین مهر و مقدسات آن در فرهنگ مردمان منطقه چهارمحال و بختیاری وجود دارند و این اعتقادات در قالب نوین و با شکلی منطبق با دین اسلام، به حیات خود ادامه میدهند و تقدس آنها کماکان حفظ گردیده است. همچنین حضور عناصری نظیر غار و پیر یا بزرگی بهنام سید، نقاط مشترک افسانههای این دو غار با مهر یا میترا در آیین مهر شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
چهارمحال و بختیاری؛ غار؛ پیرغار؛ غارآقاسیدعیسی؛ آیینمهر | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A trace of the Mehr ritual in the culture of Chaharmahal va Bakhtiari’s people: A case study of the two caves Pireghar and Aghaseyed Issa. | ||
نویسندگان [English] | ||
F. Mosayebi Dehkordi1؛ A. Akhondi2 | ||
1Master of Handicrafts, Department of Handicrafts, Faculty of Art, Alzahra University, Tehran, Iran. (Corresponding Author) | ||
2Instructor, Department of Archeology, Research Institute of Cultural Heritage, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The province of Chaharmahal-Va-Bakhtiari bears a special position by virtue of its cultural and ancient background. The existence of some attitudes and beliefs among the people of this area has links with ancient rites and religions like Mehr ritual. The locations which are referred to the lords with religion themes in Chaharmahal-Va-Bakhtiari Province are a lot to find. These locations in local phrase with suffix and prefix are called “Pir” like Pir Baloot, Pir Mohammad, Pir Shah, Phir Chenar, Sar Pir, Pir-E-Ghar, etc. Some are called as “Baba” like Baba Gerdaloo, Baba Pirahmad, etc. Also they use the term “Mir” like Mir Heidar Shah, Mirmelas, etc. “Shah” is used in some words like Shah Mansoory and Shah Zadeabdolah. We have tried to find out the pronunciation roots started about these titles’ roots like “Baba” and “Pir” in religions before Islam. There was a kind of mysticism in the pre-Islamic era of Mehr worship, the last of which was aging. In Sufi mysticism, this rank, the rank and position of the elder, has maintained its last place, albeit the highest, in the place of poems and poems from the early Islamic ages referring to the old and the old way. Among many of his sonnets, Hafez Shirazi is reminiscent of the old position in Sufism. In the culture of the people of Chaharmahal-Va-Bakhtiari, one of the good endings that the elders and elders wish for the younger is getting older. This is an indication of the value it gives to that person. As mentioned, these values are deeply rooted in the culture of the people in ancient rituals, and the purpose of this study is to identify the religious roots of the two "Pirghar" and "Aghaseyed Issa" caves and ideological aspects of their region. Mehr ceremonies usually had to take place in caves. These caves represented the arch of heaven. There must have been some blue water near or within these natural temples. But in cities or plains they built these temples in the basement, similar to caves. The temple reached the ground with the help of a long staircase. These temples did not use outside light and had no windows. Sometimes the stairs would lead to a room-where their followers would prepare for worship-and then from there into the main courtyard. The temple arch was decorated like the night sky. Inside the temple were two rows of platforms in Dosu, and between the two rows of platforms, there was the courtyard of the temple where the ceremony was taking place, and the onlookers were seated on benches beside the platforms. Also, according to local elders, the area was lit by fire or candlestick. Although Islamic in nature, their ideological aspects go back to pre-Islamic times and ancient religions such as Mehr worship. Because of the Arab invasion, many sacred sites, such as fireplaces and temples have been demolished or converted into mosques. The two mentioned caves have also taken on a new form of preservation in the Islamic era to continue their sacred life. The purpose of this case study is to identify the belief-related roots of these two historical locations which are considered holy by the local people. To this end, this case study is based on a descriptive-analytic method with the data being collected through library and field studies such as observations, interview and documentations. The results indicate that there are deep roots of the Mehr ritual and its sanctity in the culture of Chaharmahal-Va-Bakhtiari’s people and that these beliefs continue to live in a modern shape matched with Islam and are stilled deemed holy. Also, the existence of elements like caves and the old wise man named “Seyed” are common fieds with Mehr and Mitra in fables about these two caves. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Chaharmahal-Va-Bakhtiari, Cave, Pir-E-Ghar, Aghaseyed Issa Cave, Mehr Ritual | ||
مراجع | ||
آیدنلو، سجاد(1392). دفتر خسروان برگزیده شاهنامه فردوسی، تهران: سخن. ابنبطوطه، محمدبنعبدالله(1370). سفرنامه ابنبطوطه، ترجمه دکتر محمدعلی موحد، جلد1، تهران: سپهرنقش. اعتمادالسلطنه، محمدحسنخان(1368). مرآه البلدان، تصحیح عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث، جلد4، تهران: دانشگاه تهران. امیدوار، شهرام؛ صدقی، لهراسب؛ فتاحی نافچی، قاسم؛ کیهانی، مسیحالله و ناظمی، علیرضا(1392). استانشناسی چهارمحالو بختیاری، تهران: کتب درسی ایران. ایمانپور، محمدتقی؛ نصرالهزاده، سیروس و علیزاده، کیومرث(1394). بررسی جایگاه و اهمیت شوش در دوره هخامنشی در مقایسه با تخت جمشید، پژوهشهای تاریخی، سال هفتم، شماره2(پیاپی 26)، 1-12. بهار، مهرداد(گزارنده)(1369). بندهش، فرنبغدادگی، تهران: چشمه. بهار، مهرداد(1373). از اسطوره تا تاریخ، تهران: چشمه. پاکباز، رویین(1387). فرهنگ معاصر دایرهالمعارف هنر، تهران: فرهنگ معاصر. حافظ، شمسالدین محمدبن بهاالدین محمد(1394). دیوان حافظ، تصحیح قاسم غنی و محمد قزوینی، تهران: ققنوس. دوستخواه، جلیل(1374). اوستا، تهران: مروارید. رحیمی، محسن(1393). مقایسه هفت وادی عطار و هفت مرحله سلوک در میتراییسم، پژوهشهای ادبی و بلاغی، سال سوم، شماره 3، 103-112. ریاضی، محمدرضا(1375). فرهنگ مصور اصطلاحات هنر ایران، تهران: دانشگاه الزهرا. زرین کوب، عبدالحسین(1380). درجستجوی ناکجاآباد، تهران: سخن. سلطانزاده، حسین و آشتیانی، رضا(1390). ساختار فضایی معماری مهرابههای اروپا، نقش جهان، شماره 1، 54-80. عفیفی، رحیم(1374). اساطیر و فرهنگ ایران، تهران: توس. فردوسی، ابوالقاسم(1379). شاهنامه فردوسی براساس چاپ مسکو، تهران: قطره. قربانی، رحمان و پناهی، مریم(1390). بازتاب اساطیری غار در شاهنامه فردوسی، ویژهنامه همایش بینالمللی هزارمین سال سرایش شاهنامه فردوسی، جلد 1، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. گویری، سوزان(1385). آناهیتا در اسطورههای ایرانی، تهران: ققنوس. مبینی، عبدالله(1389). چهارمحال و بختیاری در منظر تاریخ، تهران: خلیلیان. محمدی آسیابادی، علی(1387). هرمنوتیک و نماد پردازی در غزلیات شمس، تهران: سخن. محمدپناه، بهنام(1387). کهن دیار، جلد2، تهران: سبزان. مشتاق، خلیل(1397). گزیده هنر و تمدن در اسلام، تهران: هنر مشتاق. مقدم، محمد(1385). جستار در باره مهر و ناهید، تهران: هیرمند. مولوی، جلالالدینمحمدبلخی(1345). دیوان شمس تبریزی، تصحیح بدیعالزمان فروزانفر، تهران: دانشگاه تهران. نجفیان، بهزاد(1379). گزیده تاریخ هنر، تهران: جان و خرد. نظامی گنجوی، جمالالدین ابومحمد الیاسبن یوسف بن زکی بن موید(1394). هفت پیکر، تصحیح محمد روشن، تهران: صدای معاصر. ورمازرن، مارتین(1387). آیین میترا، ترجمه بزرگ نادرزاد، تهران: چشمه. هیلنز، جان(1373). شناخت اساطیر ایران، ترجمه ژاله آموزگار و احمد تفضلی، تهران: چشمه. References
Afifi, R. (1995). Mythology and Culture of Iran, Tehran: Toos (Text in Persian).
Aydenloo, S. (2013), Book of Kings of Ferdowsi’s Shahnameh, Tehran: Sokhan (Text in Persian).
Bahar, M. (1998). From Myth to History, Tehran: Cheshmeh (Text in Persian).
Doustkhah, J. (1994). Avesta, Tehran: Morvarid (Text in Persian).
Etemad-Ol-Saltane, M. H. (1989). Mer’at Al-Baladan, corrected by Abdolhossein Navaei and Mirhashem Mohades, (Vol. 4), Tehran: University of Tehran (Text in Persian).
Farnabagh, D. (1990). Bundahish, Narrated by Mehrdad Bahar, (Vol. 1), Tehran: Cheshmeh (Text in Persian).
Ferdowsi, A. (2001). Shahname Ferdowsi based on Moscow Edition, Tehran: Ghatreh (Text in Persian).
Gaviri, S. (2006). Anahita in Iranian Mythology, Tehran: Qoqnoos (Text in Persian).
Ghorbani, R. & Panahi, M. (2019). Mythological Reflection of the Cave in Ferdowsi's Shahnameh, Special Issue of the International Conference on the 1,000th Anniversary of Ferdowsi's Shahnameh, Tehran: Islamic Azad University (Text in Persian).
Hafez. (2014). Divan-e-Hafez, Corrected version by Ghasem Ghani and Mohammad Ghazvini, Tehran: Qoqnoos (Text in Persian).
Hinnells, J. R. (1994). Persian Mythology, Translated by Zhaleh Amoozegar, Tehran: Cheshmeh (Text in Persian).
Ibn Battuta. (1991). Travelogue of Ibn Battuta, Translated by Mohammad Ali Movahedi, (Vol. 1), Tehran: Sepehre Naghsh (Text in Persian).
Mobini, A. (2010). Chaharmahal va Bakhtiari in the Perspective of History, Tehran: Khalilian (Text in Persian).
Najafian, B. (2000). Selected Art History, Tehran: Jan Va Kherad (Text in Persian).
Moghadam, M. (2006). An Essay on Mehr and Nahid, Tehran: Hirmand (Text in Persian).
Mohammadi Asiabadi, A. (2008). Hermeneutics and Symbolism in Ghazaliyat-E-Shams, Tehran: Sokhan (Text in Persian).
Mohammad Panah, B. (2008). Ancient Land, (Vol. 2), Tehran: Sabzan (Text in Persian).
Nizami Ganjavi. (2014). Seven Beauties, Edited by Mohammad Roshan, Tehran: Sedaye moaser (Text in Persian).
Mushtaq, Kh. (1979). Excerpts of Art and Civilization in Islam, Tehran: Honare Moshtagh (Text in Persian).
Omidvar, Sh., Sedghi, L., Fattahi Nafchi, Gh., Keyhani, M. and Nazemi, A. (2013). Provincial Sciences of Chaharmahal-va-bakhtiari, Tehran: Kotob-E-Darsi-E-Iran (Text in Persian).
Pakbaz, R. (2008). Contemporary Culture of Encyclopedia of Art, Tehran: Farhange Moaser (Text in Persian).
Riazi, M. (1998). Illustrated Encyclopedia of Iranian Art Expressions, Tehran: Alzahra University (Text in Persian).
Rumi, Jalaluddin Mohammad. (1966). Divan Shams Tabrizi, Corrected by Badi Alzaman Forouzanfar, Tehran: University of Tehran (Text in Persian).
Zarinkob, A. (2000). Finding Nowhere, Tehran: Sokhan (Text in Persian).
Vermaseren, M. (2008). Mithra, cedieu mysterieux, Translated by Bozorg Naderzadeh, Tehran: Cheshmeh (Text in Persian).
Imanpour, M. T., Nasrolahzade, C., Alizadeh, Q. (2015). The Position of Susa in Comparison with Perspolis during Achaemenid Era, Journal of Historical Researches, 7(2), 1-12 (Text in Persian).
Rahimi, M. (2015). A Comparison between Seven Steps of Attar and Seven Steps in Mithraism, Pazhouhesh-Ha-Ye- Adabi va Balaghi, 3(1), 103-111 (Text in Persian).
Soltanzadeh, H. & Ashtiani, R. (2011). Spatial Structure of Mithraism Temple, Naqshejahan- Basic studies and New Technologies of Architecture and Planning, 1 (1), 53-80 (Text in Persian).
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 507 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 412 |