پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 939 |
| تعداد مقالات | 7,733 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,720,973 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,063,350 |
زمان دستوری و تلویحات ایدئولوژیک آن در ترجمه با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی | ||
| زبان پژوهی | ||
| مقاله 7، دوره 13، شماره 39، تیر 1400، صفحه 185-211 اصل مقاله (372.16 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jlr.2020.26886.1727 | ||
| نویسندگان | ||
| نسرین عبدی* 1؛ فرزانه فرحزاد2؛ گلرخ سعیدنیا3 | ||
| 1مترجم/ معاونت پژوهشی،دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران | ||
| 2عضو هیأت علمی/ گروه مطالعات ترجمه ، دانشکده زبانهای خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران | ||
| 3دکترای زبانشناسی، پژوهشگر آزاد، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| در این پژوهش، با استفاده از مدل نقد ترجمة فرحزاد (Farahzad, 2012) که ترکیبی از تحلیل گفتمان انتقادی، راهکارهای ترجمه‌ای و بینامتنیت است، زمان دستوری فعل‌ها در پیکره‌ای مشتمل بر دو زندگی‌نامة سیاسی و ترجمة فارسی آن‌ها بررسی شد. هدفِ پژوهش، بررسیِ تغییرات زمان دستوری در ترجمه و امکان تلویح‌های ایدئولوژیک برآمده از این تغییرات از سوی مترجم است. این پژوهش به شیوة توصیفی- تحلیلی به نقد ِمقابله ای پرداخته و با الگوگیری از مدل سه وجهی فرحزاد (همان) فقط در سطح متنی انجام شده‌است. هر جمله و بند از زبان پیشین (مبدأ) با معادل آن در زبان پسین (مقصد) یک‌به‌یک از جنبة زمان دستوری مقایسه شدند. در روندِ بررسی زمان دستوری از زندگی‌نامة سیاسی دو چهرة سرشناس (نلسون ماندلا و مارگارت تاچر) بهره گرفته شد که هر کدام از منظر قدرت حاکم بر جامعة ایران، جایگاه اجتماعی سیاسی ویژه‌ای دارند؛ کاربرد زمان دستوری از سوی مترجم گاه بیانگر تلویح‌های ایدئولوژیک برای معرفی ماندلا به عنوان یک چهره سیاسی معتبر و اخلاقی است. در بررسی زندگی‌نامة تاچر مترجم وضعیت جدیدی در بازنمایی وقایع می یابد. پیشینة سیاسی تاچر نمایانگر موضع‌گیری‌های وی وتأثیر این موضع‌گیری ها در بازنمایی رویدادها و نمایش ایدئولوژیک آن در جامعه و تأثیرات آن بر ترجمه غیر قابلِ انکار است. یافته ها نشان می‌دهند که تغییرات زمان دستوری در دو کتاب زندگی‌نامة ماندلا و تاچرکه منجر به بروز تلویحات ایدئولوژیک شده اند، مانند هم نیست. اگر چه میزان تلویح‌های ایدئولوژیک به‌دست‌آمده از تغییر زمان دستوری، آمار چشمگیری را در این پژوهش نشان نمی دهد، اما نمی توان راهکار های گوناگون مترجم و تأثیرات قدرت و ایدئولوژی حاکم بر جامعه ایران را بر ترجمه نادیده گرفت. به باور نگارنده، تلویح‌های ایدئولوژیک برآمده از زمان دستوری در هر دو ترجمه در تلاش برای نشان دادن چهرة خاصی از فرد است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تغییر زمان دستوری؛ نقد ترجمه؛ تحلیل گفتمان انتقادی؛ ایدئولوژی؛ بینامتنیت | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Verb Tenses and Their Ideological Implications on Translated Texts Based on CDA | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Nasrin Abdi1؛ Farzane Farahzad2؛ Golrokh Saeednia3 | ||
| 1translator/deputy of research, medical faculty, Tehran university of medical sciences | ||
| 2Faculty member / Department of Translation Studies, Faculty of Foreign Languages, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran | ||
| 3PhD in Linguistics, Freelance Researcher, Tehran, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Today, translation has become a major means of communication. It plays an important role in the transfer of information and establishing relationships among individuals and nations. Translation is "a conscious, planned activity, performed in a controlled manner and aims at establishing communication between different cultural environments"(as cited in Sidiropoulou 2004, p.1). Ideology is considered highly important in a wide range of academic disciplines including cultural studies, communications, linguistics, and translation studies. Ideology and its effect on translation have long become a research focus in the field of translation studies. If we advocate the theories on the relationship between translation and ideology, then we would witness many cultural clashes revealing the distance between the source text and the ideological encounters it creates in the translated text. Therefore, surveying different translations of the same source text from an ideological point of view can yield insightful clues as to where the differences of these translations come from. The present paper reports the results of a study conducted aiming to explore the relationship between ideology and translation as well as the impact of the translator’s ideology and the dominant ideology on the target text. The process of translation is manipulated by ideology, which involves both the translator’s ideology and the dominant ideology of the society. It is the complex interaction of the two ideologies that results in the difference in the translation product as well as the necessary changes made in the process of translation through the translator’s subjectivity. Many scholars have emphasized that the exercise of ideology is as old as the history of translation itself. According to Fawcett (1998), “throughout the centuries, individuals and institutions applied their particular beliefs to the production of a certain effect in translation” (p. 107). He further claims that an ideological approach to translation can be found in some of the earliest examples of translation known to us. Nevertheless, the linguistic-oriented approach to translation studies has failed to address the concept of ideology through years of prevalence, because such approaches are limited to their scientific models for research and the empirical data they collect, so that according to Venuti (1998a), “they remain reluctant to take into account the social values and ideologies that enter into translating as well as the study of it”. Perez (2003) reflects the ideas of CDA scholars, where she states that all language use is ideological and as translation is carried out on language use, translation itself is a site of ideological encounters. As Fawcett (1998, p.107) demonstrates, “translation, simply because of its existence, have always been ideological”. Schaffner (2003) mentions that ideological aspects within the text are determined at the lexical level and grammatical level. She explains: Ideological aspect can [...] be determined within a text itself, both at the lexical level (reflected, for example, in the deliberate choice or avoidance of a particular word [...]) and the grammatical level (for example, use of passive structures to avoid an expression of agency). Ideological aspects can be more or less obvious in texts, depending on the topic of a text, its genre, and communicative purposes. This paper studies "verb tenses and their probable ideological implications in translation" based on Farhzad's Critical Model of Translation (2012), which uses a combination of Contrastive Discourse Analysis (CDA), Translation Strategies, and Intertextuality. The corpus of study has been taken out of the memories of two non-Iranian politicians (Nelson Mandela and Margaret Thatcher) and their translated books. The results showed several tense shifts in translation and their ideological implications, however not significant. Ideological implications in studying these books were not the same in the two books. The political background in Iran shows that these politicians enjoy different political and social perspectives from the points of view of dominant political power in Iran. The study showed that applying tense shifts explores some ideological implications, consciously or unconsciously, to present Mandela as a popular, moral, and political character and person; but on the other hand, in a translation of Thatcher’s, the translator faces with a new status in the representation of happenings and events during the story. The political background of Thatcher shows her unfair positioning against Iran and its authority power and consequently its unpleasant and effects in representing events and ideology in translation which is undeniable. Although the statistical outputs of the ideological implications are not significant through the study, we cannot ignore the translator’s different strategies such as deleting a series of social and political issues through translation by removing traditional and religious customs and traditions for example in Mandela’s translation and/or deleting some ideological sentences in Thatcher’s. Ideological implications resulting from the tense shifts in both translations attempt to represent a significant and special characteristic of these persons in the society of Iran. The author believes that tense shifts, almost insignificantly, represent different outlooks from some angles of political, personality, and behavior of these two political faces. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| CDA, Ideology, Intertextuality, Tense Shifts, Translation Criticism | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
آقاگل زاده، فردوس (1392). فرهنگ توصیفی تحلیلی گفتمان و کاربردشناسی. تهران: نشر علمی. بلاندل، جان (1387). مارگارت تاچر بانوی آهنین. ترجمه هانیه چوپانی. تهران: نشر کوله پشتی. خزاعی فر، علی (1384). «گزارشی از دومین همایش ترجمه ادبی در ایران. (دانشگاه فردوسی مشهد، 6 و 7 مهر 84)». نامة فرهنگستان. دورة 7. شمارة 3. صص223-235. رضایی، حدایق (1388). وجهیت و زمان دستوری در زبان فارسی با تأکید بر فیلم‌نامه‌های فارسی. رساله دکتری. دانشگاه اصفهان. سلطانی، سید علی اصغر (1383). «تحلیل گفتمان به مثابه نظریه و روش». علوم سیاسی. سال 7. شمارة 28. صص 153-180. صفردوست، عباس (1395). تصریف زمان دستوری افعال زبان فارسی و شیوه پردازش آن: رویکردی زبان روان‌شناختی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس. فرحزاد، فرزانه (1383). بینامتنیت در ترجمه. مجموعه مقالات دانشگاه علامه طباطبایی. شماره 6. صص 248-243 فرحزاد، فرزانه (1390). «نقد ترجمه : مدلی سه وجهی بر اساس تحلیل گفتمان انتقادی». مطالعات ترجمه. سال 9. شماره 36. صص 48-30. فرحزاد، فرزانه و افسانه محمدی شاهرخ (1394). فرهنگ جامع مطالعات ترجمه. تهران: نشر علمی. گلفام، ارسلان (1393). اصول دستور زبان. چ 6. تهران: انتشارات سمت . ماندلا، نلسون (1395). راه دشوار آزادی: خاطرات نلسون ماندلا. چ 7. ترجمه مهوش غلامی. تهران: نشر مؤسسه اطلاعات. منتظری هدشی، شهره (1391). بررسی مقابله ای عامل زمان در فعل زبان های فارسی و انگلیسی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران. میرشجاعی، آناهیتا و محمدحسین قریشی (1395). «بررسی نشانه ای-فرهنگی و تغییر ایدئولوژی در ترجمه (بر اساس تحلیل گفتمان انتقادی) مطالعه موردی: پیرمرد و دریا، اثر ارنست همینگوی». زبان‌پژوهی. سال 8. شماره 19، ص8 .
References Aghagolzadeh, F. (2013). Descriptive and analytical dictionary of discourse and pragmatics. Tehran: Elmi [In Persian]. Blundell, J. (2008). Margaret Thatcher, A portrait of the Iron lady. (H. Choppani, Trans.). Tehran: Kooleh Poshti [In Persian]. Blundell, John (2008), Margaret Thatcher: A portrait of the Iron lady. NewYork. Algora Publicaion. Catford, J. C. (1965). A linguistic theory of translation. Oxford: Oxford Universiy Press. Comrie, B. (1985). Tense. Cambridge: Cambridge university press. Fairclough, N. (2003). Analysing discourse: textual analysis for social research. London & New York: Routledge. Farahzad, F. (2004). Intertextuality. An articles series of Allemeh Tabatabaeei University. 6, 243-248 [In Persian]. Farahzad, F. (2012). Translation Criticism: a three-dimensional model based on CDA. Quarterly of Translation Studies. 36 (9), 30-48 [In Persian]. Farahzad, F. (2015). A comprehensive Dictionary of Translation Studies. Tehrn. Elmi [In Persian]. Golfam, A. (2014). Principles of grammar (6nd ed). Tehran: SAMT [In Persian]. Khazaee Far, A. (2005). A report from the second conference on literary translation in Iran (Ferdowsi University of Mashhad, October 26 and 28, 2005), Name-ye-Farhangestan, 7 (3), 223-235 [In Persian]. Lyons, J. (1968). Introduction to theorethical linguistics. London: Cambridge University Press. Mandela, N. (1994). Long walk to Freedom. USA: Macdonald Purnell. Mandela, N. (2016). Memoirs of Nelson Mandela (7nd ed). (M. Gholami, Trans.). Tehran. Etelaat Publication Center [In Persian]. McIntosh, C. (2013). Cambridge Advanced Learner's Dictionary (4nd ed.). Cambridge: Cambridge University Press. Mirshojaee, A. & Ghoreishi, M. H. (2016). A cultural an semiological study and ideology shift in translation (based on CDA). A case study: Old man and the sea, by Ernest Hemingway. Quarterly of Iranian journal of language research 19 (8), 8 [In Persian]. Montazeri Hadashi, Sh. (2012). A contrastive analysis of tense factor in English and Persian verbs (Master thesis). Azad University (Central branch), Tehran, Iran [In Persian]. Rezaei, H. (2009). Modality and tense in Persian language with the focus on Persian screenplays (PhD. dissertation). Esfahan University, Esfahan, Iran [In Persian]. Safardoost, A. (2016). Inflection of Persian verb tenses and their process: a –psycho-linguistically approach. (Master's thesis). Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran [In Persian]. Schaffner, C. (2004). Political discourse analysis from the point of view of translation studies. Journal of Language and Politics, 3 (1), 117 – 150. Soltani, A. (2004). Discourse analysis as theory and method. Political science journal, 28 (7), 154-159; 171 [In Persian]. Stevenson, A. (2010). Oxfrod dictionary of English. (3nd ed.). New York: Oxford University Press. Webster, M. (2020). Merriam-Webster's dictionary and thesaurus. (1nd ed). USA: Merriam-Webster Mass Market. Widdowson, H. G. (2004). Text, Context and Pretext. New Jersy: Blackwell Publishing. وب‌گاه https://www.theguardian.com/world/2012/apr/01/us-feared-falklands-war-documents | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 674 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 330 |
||
