تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 933 |
تعداد مقالات | 7,666 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,517,460 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,897,524 |
تاریخ گذاری یک رخداد: پیدایشِ شهر «سلمیه» در منابع اسماعیلی و غیراسماعیلی | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 1، دوره 29، شماره 41 - شماره پیاپی 131، خرداد 1398، صفحه 9-25 اصل مقاله (454.56 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2019.22905.1832 | ||
نویسنده | ||
علی بابایی سیاب* | ||
دانش آموخته دکترای تاریخ اسلام دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
فتح سلمیه در راستای فتوحات شام در دوران عمر بن خطاب صورت گرفت و این شهر یکی از توابع حمص بوده است. با وجود این، ساکنان این شهر تا دورة عباسی همواره بر دین مسیحیت بوده اند، لذا می توان گفت که آغاز تاریخ اسلامیِ شهر سلمیه در دورة عباسیان بوده است. در این زمینه گزارش های مختلفی در منابع تاریخی و جغرافیایی کهن مانند تاریخ یعقوبی، تاریخ طبری و الأغانی اصفهانی ثبت شده است که اغلب کوتاه و بدون تفصیل است. در این میان، گزارش کتاب استتارالامام به عنوان یک منبع تاریخنگارانة اسماعیلی و معجمالبلدان یاقوت حموی راجع به تاریخ پیدایش شهر سلمیه حائز اهمیّت است. در این مقاله تلاش می شود با بررسی تطبیقی گزارش استتارالامام با معجمالبلدان به بازسازی تاریخ پیدایش این شهر پرداخته شود. نتایج این پژوهش ضمن ردّ مدعای هر دو منبع فوقالذکر، از طریق تطبیق انتقادیِ گزارش های این دو منبع با یکدیگر و نیز گزارشهای دیگر منابعِ معاصر و متأخر، و همچنین با کاربستِ روشی تبارشناسانه ظهور سلمیه را بهعنوان یک شهر اسلامی به دست عبدالله بن صالح بن علی در دهة 150 هجری قمری و مصادف با دوران خلافت منصور عباسی می داند. روش پژوهش در این مقاله، تاریخی- تحلیلی و گردآوری داده ها متکی بر شیوة کتابخانه ای است. | ||
کلیدواژهها | ||
استتارالامام؛ معجمالبلدان؛ سلمیه؛ اسماعیلیان | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The History of an Event: Genesis of "Salamiyah" in Isma''''ili and non-Isma''''ili Sources | ||
نویسندگان [English] | ||
Ali Babaei Siab | ||
PhD in History of Islam, Tarbiat Modarres University | ||
چکیده [English] | ||
Salamiyah as a part of Syria was coquered in the era of Omar ibn Khattab. This city has been one of Homs''s subsidiaries. The inhabitants of this city by the Abbasid period have always been Christians. Therefore, it can be said that the beginning of the history of Salamiyah as an Islamic city refers to the Abbasids era. In this regard, there are various reports in historical and Geographical sources about this city, which is often short and without details. Meanwhile, the reports of the Istitar Al- Imam as an Ismaili historiographical source and Mu''jam al-Buldan, in the history of the emergence of Salamiyah are important. In this paper, we attempt to rewrite the history of the emergence of Salamiyah as an Islamic city by comparing the reports of these two books. This research, using a genealogical approach, shows that Salamiyah as an Islamic city was established by Abdullah b. Saleh ibn Ali in 150 AH (coincided with the period of the Abbasid caliph, Al-Mansour). | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Istitar Al- Imam, Mu''jam al-Buldan, Salamiyah, Isma''ilia | ||
مراجع | ||
- ابن تغری بردی، یوسف بن تغری بردی (1392ق). النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره. قاهره: وزارۀ الثقافۀ و الارشاد القومی، المؤسسۀ المصریۀ العامۀ. - ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد (1363ش). العبر: تاریخ ابن خلدون، ترجمة عبدالمحمد آیتی. تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی. مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه). - ابن خلکان، احمد بن محمد (بیتا). وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان. تحقیق احسان عباس. بیروت: دار الفکر. - ابن خیاط، خلیفه (1415ق). تاریخ خلیفۀ بن خیاط. تحقیق نجیب فواز. بیروت: دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون. - ابن القیسرانی، الشیخ الامام الحافظ أبی الفضل محمد ابن طاهر بن علی المقدسی (بیتا). الأنساب المتفقة فی الخط المتماثلة فی النقْط و الضبط. لیدن: بریل. - ابن عدیم، عمر بن احمد (بیتا). بغیۀ الطلب فی تاریخ حلب. تحقیق سهیل زکار. بیروت: دار الفکر. - ابن عساکر، علی بن حسن (1415ق). تاریخ مدینۀ دمشق و ذکر فضلها و تسمیۀ من حلها من الأماثل أو اجتاز بنواحیها من واردیها و أهلها. بیروت: دار الفکر. - أبو الفداء، اسماعیل بن علی (1427ق). تقویم البلدان. قاهره: مکتبۀ الثقافۀ الدینیه. - ازدی، یزید بن محمد (1427ق). تاریخ الموصل. تحقیق احمد عبدالله محمود. بیروت: دار الکتب العلمیه. منشورات محمدعلی بیضون. - امین، حسن (1382ش). اسماعیلیون و مغول و خواجه نصیرالدین طوسی، ترجمة مهدی زندیه. قم: مؤسسة دائرۀالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت (علیهمالسلام). - ایوانف، ولادیمیر (1939م). مذاکرات فی حرکة المهدی الفاطمی. القاهره: مطبعه المعهد العلمی الفرنسی للآثار الشرقیه. - جوینی، عطاملک بن محمد (1387ش). تاریخ جهانگشای جوینی. تصحیح محمّد قزوینی. تهران: انتشارات هرمس. - حافظ ابرو، عبدالله بن لطفالله (1375ش). جغرافیای حافظ ابرو. تحقیق محمدصادق سجادی. تهران: مرکز پژوهشی میراث مکتوب. - خطیب بغدادی، احمد بن علی (1417ق). تاریخ بغداد أو مدینۀالسلام. بیروت: دار الکتب العلمیه منشورات محمد علی بیضون. - زاهد، علی (1963م). تاریخ فاطمیین مصر. کراچی: بینا. چاپ دوم. - زکار، سهیل (2007 م). الجامع فی أخبار القرامطه فی الأحساء- الشام- العراق- الیمن. دمشق: التکوین. - زیود، محمد (1394ش). «مرکزیت سلمیه در دعوت اسماعیلیه». ترجمة رجبعلی وثوقیمطلق و سیده عقیله سید موسوی. پژوهشنامه تاریخ، ش 39. صص 145-174. - صفدی، خلیل بن ایبک (1401ق). الوافی بالوفیات. تحقیق هلموت ریتر. بیروت: دار النشر فرانز شتاینر. - الطبری، محمد بن جریر (بیتا). تاریخ الطبری، تاریخ الأمم و الملوک. تحقیق محمد أبوالفضل ابراهیم. بیروت: بینا. - عمادالدین ادریس بن الحسن (1973م). عیونالاخبار و فنون الآثار. تحقیق مصطفی غالب. بیروت: دار الأندلس. - قلقشندی، احمد بن علی (بیتا). صبح الأعشی فی صناعۀ الإنشاء. تحقیق محمدحسین شمسالدین. بیروت: دار الکتب العلمیه منشورات محمد علی بیضون. - قمی، سعد بن عبدالله (1963م). المقالات و الفرق. تصحیح محمدجواد مشکور. تهران: بینا. - کلم، ورنا (1383ش). خاطرات یک مأموریت: سیره دانشمند، سیاستمدار و شاعر اسماعیلی المؤید فی الدین شیرازی. ترجمة فریدون بدرهای، تهران: نشر و پژوهش فرزان روز. - کندی، محمد بن یوسف (بیتا). الولاۀ و کتاب القضاۀ. قاهره: دار الکتاب الاسلامی. - نوبختی، حسن بن موسی (1931 م). فرق الشیعه. به کوشش هلموت ریتر. استانبول: الجمعیة الشرقیة الألمانیة. - نوبختی، حسن بن موسی (بیتا). فرق الشیعه. ترجمه امیرحسین خنجی. نشر الکترونیک: وبگاه ایران تاریخ. - یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله (1995م). معجمالبلدان. بیروت: دار صادر. - یعقوبی، احمد بن اسحاق (1422ق). البلدان. تحقیق محمدامین ضناوی. بیروت: دار الکتب العلمیه منشورات محمدعلی بیضون. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 651 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 513 |