پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 939 |
| تعداد مقالات | 7,735 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,732,231 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,067,247 |
زیبایی شناسی چهار ایوان صحن عتیق حرم مطهر رضوی | ||
| مبانی نظری هنرهای تجسمی | ||
| مقاله 1، دوره 1، شماره 1، شهریور 1395، صفحه 5-20 اصل مقاله (1.98 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jtpva.2016.3962 | ||
| نویسندگان | ||
| صداقت جباری1؛ ملوسک رحیم زاده تبریزی* 2 | ||
| 1دانشیار گروه ارتباط تصویری و عکاسی پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران | ||
| 2عضو هیئت علمی موسسه آموزش عالی رسام کرج | ||
| چکیده | ||
| صحن عتیق حرم مطهر رضوی از قدیمی‌ترین بناهای مجموعه آستان قدس است که در دو دوران تاریخی تیموری و صفوی احداث و توسعه‌یافته و با توجه به این موضوع، معماری صحن نیز بر اساس دو سبک آذری و اصفهانی است. این مقاله در پی آن است که با عنایت به ساختار و آرایه‌های چهار ایوان، شاخصه های هنری دو دوره ی تاریخی موردنظر را موردمطالعه قرار داده و با مقایسه چهار ایوان و شناخت شباهت ها و تفاوت ها، ویژگی های هنری این دوران را بازشناسد. آنچه از بررسی ها به دست می‌آید نشان می دهد علی رغم دستور شاه‌عباس مبنی بر احداث ایوان شمالی به مانند ایوان جنوبی که متعلق به دوران تیموری بوده، هنرمندان دوران صفویه تنها در ساختار کلی ایوان همانندسازی را انجام داده و در استفاده از آرایه‌ها با پایبندی به اصول دوران گذشته، روش خود را باشکوه و زیبایی به‌کاربرده و دو ایوان شرقی و غربی را نیز مانند یکدیگر درنهایت زیبایی و با استفاده از مقرنس و کاشی‌کاری به انجام رسانیده‌اند. این مطلب نشان می‌دهد، هنر دوران صفوی تنها گرته برداری صرف از هنرهای پیشین نبوده و هنرمندان همواره در پی خلاقیت و نوآوری در مکان مقدسی چون حرم رضوی، اوج هنرمندی خود را به منصه ظهور نشانده اند. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی و با مطالعات کتابخانه‌ای و تحقیقات میدانی انجام‌شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حرم رضوی؛ صحن عتیق؛ ایوان؛ ساختار؛ آرایه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Aesthetic Study of the Four Porches of the ‘Old Courtyard’ in Razavi Holy Shrine | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sedaghat Jabbari1؛ Malousak Rahimzadeh Tabrizi2 | ||
| 1Associate Professor, Fine Art Facualty, Tehran University | ||
| 2Graphic Design, Tehran University | ||
| چکیده [English] | ||
| The ‘Old Courtyard’ of Razavi Holy Shrine stands as one of the oldest parts of Astan Quds complex. Built and developed during two historical periods of Timurid and Safavid reign, the Courtyard enjoys the application of two distinctive architectural styles i.e. Azari and Isfahani. The Courtyard comprises of four magnificent porches, decorated with a variety of ornaments and art styles pertaining to several historical eras. Hence, the study of such art traditions and ornaments could lead to a better understanding of the characteristics of art traditions of earlier epochs. The study seeks to shed some light on the art tradition of the two aforementioned historical periods. Utilizing a descriptive-analytic methodology through conducting desk and field studies, the paper at hand intends to answer two specific questions: what are the structural and decorative similarities and dissimilarities of the four porches and what are the structures and ornaments specific to Timurid and Safavid eras.To this purpose, a historical review of the features and attributes of each of the four porches shall be appraised, followed by a comparative study of the similarities and differences of the aforesaid porches in terms of structure and ornamentation. The result indicates that despite Shah Abbas’s command over the construction of the North porch as a replication of the South one built during Timurid era, the Safavid artists have only pursued the overall structure of the South porch, while ornamenting the structure by adhering to their own, ancient principals, thus creating a masterpiece of art.However, the eastern and western porches have been erected with utmost care and delicacy using Muqarnas and tile work. This is an illustration of the fact that the art of the Safavid era is not a mere reproduction of the former art styles. On the contrary, the artists have always longed for improvement,exercised innovation and demonstrated paramount artisanship in creating a sacred venue such as the Razavi holy shrine. Moreover, the comparison proves that despite the resemblance of the structure and ornamentation of each of the opposite porches, there exist much dissimilarity, generating a unique visual beauty plus a divergent, harmonious rhythm in a way that the spectator finds a visual association between the opposite and side porches on spot. The paper concludes that generally, the opposite porches are similar in the employment of arches, framings, Muqarnases and compositions; the interior structure of the Golden porch with that of Abbasi, Timpani and Clock porches as well as tile works and inscriptions in the exterior of the four porches. On the other hand, the arch types, number of frame sides, Muqarnases, motifs and colors of tile works, composition of inscriptions in terms of structure and content, as well as the location of inscriptions within the interior composition of the porches are matters of difference. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Razavi Holy shrine, Old Courtyard, porch, Structure, ornament | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
اسکندر بیک، منشی (1317). عالم‌آرای عباسی، جلد 2، تهران: نشر آشنا. • افشار آرا، محمدرضا (1380). خراسان و حکمرانان، تهران: انتشارات محقق. • امینی کیاسری، عامر (1390). بنیان‌های نظری هندسه و تزئینات در معماری مسجد گوهرشاد، مشهد: نشر آهنگ قلم. • بزرگمهری، زهره (1371). هندسه در معماری، تهران: انتشارات سازمان میراث فرهنگی کشور. • پیرنیا، محمد کریم (1387). سبک‌شناسی معماری ایرانی، تهران: انتشارات سروش دانش. • تاجبخش، احمد (1378). تاریخ صفویه (هنر و صنعت، ادبیات، علوم، سازمان‌ها)، جلد 2، شیراز: انتشارات نوید شیراز. • حاج سید جوادی، احمد (1361). دایره المعارف تشیع، جلد 1، تهران: نشر محبی. • شایسته فر، مهناز (1389). اهمیت کاشی در بناهای مذهبی ایران، کتاب ماه هنر، شماره 144. • شعرباف، اصغر (1385). گره و کاربندی، تهران: انتشارات سبحان نور. • صنیع‌الدوله، محمدحسن خان (1362). مطلع الشمس، تهران: نشر پیشگام. • ظریفیان، الهام (1387). راهنمای جامع اماکن متبرکه حرم مطهر حضرت رضا (ع)، ویژه‌نامه حرم، موسسه فرهنگی قدس. • عالم‌زاده1، بزرگ (1390). دانشنامه رضوی، تهران: انتشارات شاهد. • ـــــــــــــ2(1390). حرم رضوی به روایت تاریخ، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی. • عطاردی، عزیزالله (1371). تاریخ آستان قدس رضوی، جلد 2، تهران: نشر عطارد. • علوی، مهدی (1390). کاشی در جستجوی دستیابی به علم و فنون گم‌شده و هنرهای فراموش‌شده، اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی اصفهان. • غیاث‌الدین کاشانی، جمشید بن مسعود (1366). رساله طاق وازج، علیرضا جذبی، تهران: انتشارات سروش. • فیض، عباس (1322). بدر فروزان، قم: بنگاه چاپ. • کاربونی، استفانو؛ ماسویا، توموکو (1381). کاشی‌های ایرانی؛ ترجمه ی: مهناز شایسته‌فر، تهران، مؤسسه مطالعات هنر اسلامی. • کاویانیان، احتشام (1355). شمس‌الشموس، مشهد: انتشارات فرهنگ و هنر خراسان. • کیانی، محمد یوسف (1389). تاریخ هنر معماری ایران در دوره اسلامی، تهران: انتشارات سمت. • ماهرالنقش، محمود (1381). کاشی و کاربردآن، تهران: انتشارات سمت. • مشتاق، خلیل (1388). هندسه نقوش، تهران: نشر کارآفرینان. • مؤتمن، علی (1355). تاریخ آستان قدس، مشهد. • هیل، درک؛ گرابر، اولگ (1375). معماری و تزئینات اسلامی؛ ترجمه ی: مهرداد وحدتی دانشمند، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 388 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 686 |
||
