پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 932 |
| تعداد مقالات | 7,652 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,494,805 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,886,304 |
اوضاع اقتصادی ایالت قهستان در قرون نخستین اسلامی | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 7، دوره 28، شماره 40 - شماره پیاپی 130، اسفند 1397، صفحه 149-173 اصل مقاله (961.26 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2018.19283.1578 | ||
| نویسندگان | ||
| مجتبی گراوند* 1؛ داریوش نظری1؛ فرشید جعفری2 | ||
| 1استادیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان | ||
| 2دانش‌آموخته کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه لرستان | ||
| چکیده | ||
| قهستان یکی از ایالات مهم ایران در قرون نخستین هجری به شمار می رفت که نامش با خراسان عجین بود. این منطقه اگرچه در ساختار سیاسی و اداریِ بخشی از خراسان شمرده میشد اما در منابع متعدد جغرافیایی، واحد جغرافیایی و ایالت مستقلی محسوب شده است. قهستان به دلیل موقعیت سوق الجیشی، بافت جغرافیایی، اقتصاد مناسب، دوری از دستگاه خلافت و حضور گروه هایی مختلفی سیاسی، قومی و مذهبی از دیرباز مورد توجه بوده است. نزدیکی قهستان به سه ایالت مهم خراسان، سیستان و کرمان، این منطقه را به مسیری ترانزیتی و گلوگاهی بی بدیل تبدیل کرده بود. این پژوهش درصدد پاسخگویی به این پرسش است که اوضاع اقتصادی منطقه قهستان در قرون نخستین اسلامی چگونه بود و موقعیت اقلیمی و جغرافیایی آن چه نقشی در تحولات اقتصادی قهستان داشت؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که تحولات تاریخی مثبت (ثبات حکومت، برقراری امنیت و به کارگیری نظام‌های مالیاتی عادلانه) و منفی (جنگ های خانمان سوز، ناامنی، بی ثباتی حکومت ها، اخذ مالیات های ناعادلانه، حوادث ناگوار طبیعی چون قحطی، سیل و بیماریهای مسری) موجب گسترش مبادلات تجاری یا رکود اقتصاد این منطقه در قرون نخستین اسلامی شده است. روش انجام پژوهش حاضر، توصیفی ـ تحلیلی و براساس منابع کتابخانه ای است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| قهستان؛ اقتصاد؛ خراسان؛ کشاورزی؛ دامداری؛ صادرات | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Economic Situation of Quhestan in the Early Islamic Centuries | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mojtaba Garavand1؛ Dariush Nazari1؛ Farshid Jafari2 | ||
| 1Assistant Professor, Department of History, Lorestan University. | ||
| 2MA in History of Islamic Iran, Lorestan University. | ||
| چکیده [English] | ||
| Quhestan was one of the most important states of Iran in the early Islamic centuries, which its name was associated with Khorasan. Although it was part of Khorasan in the political and administrative structure, it was mentioned in various geographic sources as an independent geographic and state unit. Quhestan has been considered for a long time due to its position of orientation, geographic texture, proper economy, being at a distance of caliphate, and the presence of various political, ethnic and religious groups. In close proximity to Quhestan, the three major provinces of Khorasan, Sistan and Kerman turned the region into an unmatched transit route. This research attempts to answer the following question: what was the economic situation in Quhestan region in the early Islamic centuries and what was the role of its geographical and climatic position in economic developments of Quhestan? The findings of this research show that positive historical changes (stability of the state, the establishment of security and the application of fair tax systems), and negative historical changes (burn wars, insecurity, instability of governments, unjust taxes, natural disasters such as famine, floods and contagious diseases) had led to the expansion of trade exchanges or the economic downturn in the region during the early Islamic centuries. The method of this research is descriptive-analytical and based on library resources. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Quhestan, Econimy, Khorasan, Agriculture, Husbandry, Exports | ||
| مراجع | ||
|
ـ ابن بطوطه، شمس الدین (1376). رحله ابن بطوطه. ج1. ترجمه محمدعلی موحد. تهران: نشر آگه. ـ ابن بلخی (1363). فارسنامه. به اهتمام گای لسترنج و آلن نیکلسون. تهران: دنیای کتاب. ـ ابن حوقل، محمد (1366). صورةالارض. ترجمه جعفر شعار. تهران: امیرکبیر. ـ ابن خردادبه، ابوالقاسم عبیدالله (بیتا). المسالک والممالک. بغداد: مکتبه المثنی. ـ ابن رسته، احمد (1365). الاعلاق النفیسه. ترجمه حسین قره چانلو. تهران: امیرکبیر. ـ ابن فقیه همدانی، ابوبکر احمد (1349). مختصرالبلدان. ترجمه ح. مسعود. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ـ ابن فندق (بیهقی). ابوالحسن علی (1361). تاریخ بیهق. مصحح احمد بهمنیار. تهران: کتابفروشی فروغی. ـ ابودلف عجلی، مسعر بن المهلهل. (1354). سفرنامه ابودلف در ایران. ترجمه ی ابوالفضل طباطبایی. تهران: کتابفروشی زوار. ـ اسفزاری، معین الدین. (1338). روضات الجنات فی اوصاف مدینه هرات. ج1. تصحیح محمدکاظم امام. تهران: دانشگاه تهران: ـ اشپولر، برتولد (1364). تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی. ج1. ترجمه جواد فلاطوری. تهران: علمی و فرهنگی. ـ اصطخری، ابراهیم بن محمد (1347). مسالکوالممالک. به سعی ایرج افشار. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ـ اینجوی شیرازی، میرجمال الدین حسین (1351). فرهنگ جهانگیری. ج2.مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد. ـ بارتولد، ولادیمیر (1372). تذکرهی جغرافیای تاریخی ایران. ترجمه حمزهی سردادور. تهران: طوس. ـ باسورث، ادموند کلیفورد (1385). تاریخ غزنویان. ترجمه حسن انوشه، تهران: امیرکبیر. ـ برایدوود، رابرت (1363). انسان های پیش از تاریخ. ترجمه اسماعیل مینوفر. تهران: جیران. ـ برتلس، آندره یوگنییویچ (1346). ناصرخسرو و اسماعیلیان. ترجمه ی. آرینپور، تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ـ بیهقی، ابوالفضل محمد (1383). تاریخ بیهقی. مصحح علی اکبر فیاض. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد. ـ پطروشفسکی، ایلیا پاولویچ (1354). اسلام در ایران. ترجمه کریم کشاورزی. تهران: پیام. ـ پویان، محسن (1369). اطلس گیاهان جنوب خراسان. ج1. مشهد: نشر دانش و نشر پویش. ـ ـــــــــــــ (1368). گیاهان دارویی جنوب خراسان. ج1. مشهد: نشر دانش و نشر پویش. ـ تبریزی، محمدحسین (1341). برهان قاطع، ج2. تهران: امیرکبیر. ـ جیهانی، ابوالقاسم (1368). اشکالالعالم. ترجمه ی عبدالسلام کاتب. مصحح فیروز منصوری. مشهد: آستان قدس رضوی. ـ حافظ ابرو (1349). شهابالدین عبدالله. جغرافیای حافظ ابرو. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ـ حبیبی، عبدالحی (1367). تاریخ افغانستان بعد از اسلام. تهران: دنیای کتاب. ـ حموی بغدادی، یاقوت (1362). گزیده ی مشترک یاقوت. ترجمه محمد پروین گنابادی. تهران: کتابخانه ی ابن سینا. ـ ــــــــــــــ (1995م.). معجم البلدان. ج4. بیروت: دار صادر. ـ حسینی فسائی، میرزاحسن (1382). فارسنامه ناصری. ج1. مصحح منصور رستگار فسائی. تهران: امیرکبیر. ـ حسینی منشی، محمدمیرک (1385). ریاضالفردوس خانی. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار. ـ حکیم، محمدتقی خان (1366). گنج دانش. مقدمه عبدالحسین نوایی. به اهتمام محمدعلی صوتی و جمشید کیانفر. تهران: زرین. ـ الخطیب، عبدالله مهدی (1357). حکومت بنیامیه در خراسان. ترجمه ی باقر موسوی. تهران: توکا. ـ دلبری، شهربانو (1388). «نقش اقتصادی سیستان در قرون نخستین اسلامی». فصلنامه فقه و تاریخ تمدن. س6. ش21. صص50-33. ـ دینوری، ابوحنیفه احمد (1381). اخبارالطوال. ترجمه محمود مهدوی دامغانی. تهران: نشر نی. ـ زنگویی، مهدی (1388). قهستان (خراسان جنوبی). تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی. ـ سادسی، محمدرضا و الهی زاده، محمدحسن. (1393). «تأثیر جغرافیای تاریخی قهستان در مناسبات نزاریان و سلجوقیان». پژوهش‌نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی. س3. ش1. صص88-73. ـ سمرقندی، کمال الدین عبدالرزاق (1383). مطلع السعدین و مجمع البحرین. ج1. مصحح عبدالحسین نوایی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ـ شهیدی، حسین (1365). نگرشی کوتاه بر تاریخ و جغرافیای تاریخی. تهران: امیرکبیر. ـ فرای، ریچارد نلسون (1363). عصر زرّین فرهنگ ایران. ترجمه ی مسعود رجبنیا. تهران: سروش. ـ قدامه بن جعفر، ابوالفرج (1370). الخراج و صنعه الکتابه. ترجمه حسین قره چانلو. تهران: البرز. ـ قمی، حسن بن محمد (1361). تاریخ قم. ترجمه حسن بن عبدالملک قمی. تصحیح جلالالدین طهرانی. تهران: سروش. ـ کیانی، م. ی. (1374). تاریخ هنر معماری ایران در دوره اسلامی. تهران: سمت. ـ گابریل، آلفونس (1385). مارکوپولو در ایران. ترجمه ی پرویز رجبی. تهران: اساطیر. ـ گردیزی، ابیسعید عبدالحی (1363). زین الاخبار. مصحح عبدالحیّ حبیبی. تهران: دنیای کتاب. ـ لسترنج، گای (1364). جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی. ترجمه ی محمود عرفان. تهران: علمی و فرهنگی. ـ مارکوپولو. (1350). سفرنامه ی مارکوپولو. ترجمه حبیب الله صحیحی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ـ مجهول المولف. (1352). تاریخ سیستان. مصحح ملک الشعرای بهار. تهران: خاور. ـ ــــــــــــــ (1362). حدودالعالم من المشرق الی المغرب. به کوشش منوچهر ستوده. تهران: کتابخانه طهوری. ـ محمد بن ابراهیم. (1343). تواریخ آلسلجوق. مصحح محمدابراهیم باستانی پاریزی. تهران: کتابخانه طهوری. ـ محمد بن منّور (1366). اسرارالتوحید فی مقامات شیخ ابی السعید ابی الخیر. ج1. مصحح محمدرضا شفیعی کدکنی. تهران: انتشارات آگاه. ـ مستوفی قزوینی، حمدالله. (1362). نزهه القلوب. باهتمام گای لسترنج. تهران: دنیای کتاب. ـ مارکوارت، یوزف (1373). ایرانشهر (بر مبنای جغرافیای موسی خورنی). ترجمهی مریم میراحمدی. تهران: اطلاعات. ـ مشکور، محمدجواد (1371). جغرافیای تاریخی ایران باستان. تهران: دنیای کتاب. ـ مقدسی، ابوعبدالله محمد. (1967 م.). احسن التقاسیم فی معرفةالاقالیم. لیدن: مطبعه بریل. ـ ـــــــــــــــ (1361). احسن التقاسیم فی المعرفةالاقالیم. ج 2و1. ترجمه علینقی منزوی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران. ـ میرخواند، محمد بن خاوندشاه (1366). تاریخ روضةالصفا. ج1. تهران: کتابفروشی خیام. ـ ناصرخسرو، ابو معین حمیدالدین (1354). سفرنامه ناصرخسرو. به اهتمام محمد دبیرسیاقی. تهران: انجمن آثار ملی. ـ ویلسن، ج. کریستی (1366). تاریخ صنایع ایران. ترجمهی عبدالله فریار. تهران: فرهنگسرا. ـ همدانی، رشیدالدین فضل الله. (1338). جامع التواریخ (بخش تاریخ غزنویان و سامانیان و آلبویه). به اهتمام محمد دبیرسیاقی. تهران: کتابفروشی فروغی. ـ هیل، اف. (1365). نامه هایی از قهستان. ترجمه محمدحسن گنجی. مشهد: آستان قدس رضوی و مرکز خراسانشناسی. ـ یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب (ابن واضح). (1356). البلدان. ترجمه ی محمدابراهیم آیتی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ـ ــــــــــــ (1347). تاریخ یعقوبی. ج1. ترجمه ی محمدابراهیم آیتی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,369 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 678 |
||