پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 951 |
| تعداد مقالات | 7,816 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,992,194 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,210,369 |
نمادشناسی پرندگان در فرهنگ اسلامی (کتابت مرغ بسم الله ) | ||
| پژوهش نامه گرافیک نقاشی | ||
| مقاله 3، دوره 1، شماره 1، اسفند 1397، صفحه 29-40 اصل مقاله (786.27 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/pgr.2019.21490.1005 | ||
| نویسندگان | ||
| عفت السادات افضل طوسی* 1؛ ناهید جلالیان فرد2 | ||
| 1دانشیار گروه ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| خوش‌نویسی از شریف‌ترین هنرهای بصری در جهان اسلام است. کتابت آیات قرآن نیز از موضوعات مورد علاقه خوشنویسان محسوب می‌شود و از این میان کتابت «بسم‌الله الرحمن الرحیم» جایگاه والایی دارد. این عبارت مقدس بر سراسر حیات مسلمانان پرتو افکنده است و در همه زندگی آنان حضور دارد؛ بنابراین، در طول دوره‌های مختلف تاریخی به گونه‌های متفاوتی در هنر خوش‌نویسی اسلامی نمودار شده است. یکی از اشکال نگارش این عبارت مقدس، شکل‌دادن حروف و کلمات آن به فرم پرندگان مختلف است که به «مرغ بِسملَّه» شهرت دارد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی ارتباط صورت و معنی در اشکال متنوع مرغ بسمله است. بدین‌منظور، نمادها تحلیل و تفسیر شده و نقوش دردسترس بررسی شده است. به‌نظر می‌رسد ریشه کاربرد نمادین پرندگان، مرغ بسمله در آیات و روایات اسلامی است و میان صورت و معنای آن ارتباط تنگاتنگی برگرفته از فرهنگ اسلامی و عرفانی وجود دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پرنده؛ خوش‌نویسی؛ مرغ بسمله؛ نماد | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Symbolism of birds in Islamic culture (Bird's book in the name of God) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| E. Afzaltousi1؛ N. Jalalian Fard2 | ||
| 1Associate Prof. of Graphic Design, Art Faculty, Alzahra University, Tehran, Iran. (Corresponding Author) | ||
| 2M.A. of Graphic design, Art Faculty, Alzahra University, Tehran, Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| B ecause one of the most noble visual arts in the Islamic world is calligraphy, the writing of your Quranic verses is one of the favorite topics of calligraphers, among which the book “Bismillah al-Rahman al-Rahim” has a high status. This holy phrase spreads throughout the life of Muslims and is present throughout their lives, thus, during different periods of history, it has been shown differently in the art of Islamic calligraphy. One of these cases is writing this sacred phrase, shaping letters and words in the form of different birds that have become famous for the chicken Basmell. It is in the form of various birds that have been known as Basmell Chicken. This research has been done by analyzing and interpreting the symbols and checking available designs. It seems that the root of the symbolic use of birds in the name of God is in the verses and traditions of Islam, and there is a close relationship between its face and its meaning from Islamic and mystical culture. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Bird in the name of God, Calligraphy, Symbol, bird | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
افضل طوسی، عفت‌السادات (1392)، طبیعت در هنر باستان، تهران: انتشارات الزهرا و مرکب سفید. پایدارفرد، آرزو (1390)، نقش نمادین هدهد در ادبیات و هنر اسلامی ایران، مجله کتاب ماه هنر، شماره 160: 58-65. پویان، جواد و خلیلی، مژگان (1389)، نشانه‌شناسی نقوش سنگ‌قبرهای دارالسلام شیراز، کتاب ماه هنر، شماره 144: 98-107. خراسانی، علی‌اکبر، دانشنامه موضوعی قرآن، ذیل بسم‌الله (بازیابی در 10 دی‌ماه 1393)؛ http://maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,10670 مولوی، جلال‌الدین، دیوان شمس تبریزی (بازیابی در 31 شهریور 1393)؛ http:// moridemolana.com/new_page_14.htm خزایی، محمد (1382)، تأویل نقوش نمادین طاووس و سیمرغ در بناهای عصر صفوی، فصلنامه هنرهای تجسمی، شماره 26: 24-27. داماس، ژاک (1360)، هنر خطاطی در ترکیه از قرن دوازدهم، ترجمه گروه صادقی‌وند و بهروز گلپایگانی، تهران: انتشارات یساولی. زمردی، حمیرا (1362)، دانشنامه جهان اسلام، ذیل کلمه باز (بازیابی در 31 شهریور 1393)؛ http://lib.eshia.ir/23019/1/180 زین‌الدین المصرف، ناجی (1972)، بدایع‌الخط العربی، بغداد: بی‌نا. ستاری، جلال (1372)، مدخلی بر رمزشناسی، تهران: نشر مرکز. سجادی، سید جعفر (1379)، فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات طهوری. سحاب، عباس (1381)، دایره‌المعارف 14 قرن هنر اسلامی، نشر مؤسسة جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب. سهروردی، شهاب‌الدین (1380)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح 10، سید حسین نصر، چاپ سوم، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. شوالیه، ژان و گربران، آلن (1388)، فرهنگ نمادها، ترجمه سودابه فضائلی، جلد سوم و پنجم، تهران: انتشارات جیحون. شیمل، آنه ماری (1382)، خوش‌نویسی و فرهنگ اسلامی، ترجمه اسدالله آزاد، چاپ سوم، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی. شیمل، آنه ماری (1384)، شکوه شمس، ترجمه حسن لاهوتی، چاپ چهارم، تهران: نشر قلم. شیمل، آنه ماری (1391)، راز اعداد، ترجمه فاطمه توفیقی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب. طباطبایی، سید محمدحسین (1370)، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمدباقر موسوی همدانی، جلد 13، چاپ چهارم، تهران: نشر بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی، نشر فرهنگی رجاء، مؤسسة انتشارات امیرکبیر. عباسی داکانی، پرویز (1380)، شرح قصه غربت غربی سهروردی، تهران: نشر تندیس. فجری، محمدمهدی (1388)، اهمیت و آثار بسم‌الله الرحمن الرحیم، مجله مبلغان، شماره 115: 64-73. فضائلی، حبیب‌الله (1382)، تعلیم خط، چاپ هشتم، تهران: سروش. فضائلی، حبیب‌الله (1362)، اطلس خط، اصفهان: انتشارات مشعل. کاشانی، عبدالرزاق (1391)، اصطلاحات الصوفیه، ترجمه محمد خواجوی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات مولی. قمی، قاضی میراحمد (1366)، گلستان هنر، به تصحیح احمد سهیلی خوانساری، تهران: کتابخانه منوچهری. قوچانی، اسماعیل (1374)، نقطه و رمز و راز بسم‌الله الرحمن الرحیم، تهران: محراب قلم. لویزن، لئوناردو (1384)، میراث تصوف، نمادهای پرنده در مَصنفات روزبهان بقلی، کارل ارنست، ترجمه مجدالدین کیوانی، تهران: نشر مرکز. مقتدایی، علی‌اکبر (1385)، خط و کتابت، تهران: انتشارات جمال هنر. هراتی، محمدمهدی (1367)، تجلی هنر در کتابت بسم‌الله، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی. یاحقی، محمدجعفر (1388)، فرهنگ اساطیر و داستان‌واره‌ها در ادبیات فارسی، تهران: فرهنگ معاصر. یاحقی، محمدجعفر (1369)، فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادبیات فارسی، تهران: سروش و مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. Afzal Tousi, Effatosadat (2014), Nature in Ancient Time, Publisher Alzahra University & Morakab Sefid. Pouyan, Javad, and Khalili, Mojghan. (2010). Semiotics of the gravestones of Dar es Salaam Shiraz, Art Book. No 144. Blair, Sheila (2006), Islamic Calligraphy, Britain, The American University: Cario Press. Damas, Jacques (1981), Art Calligraphy in Turky Since Twelve Century, Translated from French by Sadegivand & Behroz Golpayegani, Publisher: Yasavoli (Original Work Published in 1979). Sajadi, Seyed Gafer (2000), Encyclopedia of Mythic Terminology (5th ed.), Publisher Tahori. Safadi, Y. H. (1978), Islamic Calligraphy, Thames and Hudson Limited, London. Chevalier, Jean, and Gheerbrant Alain (2009), Dictionary of Symbols, Vol. 3, Translated from English by Soudabeh Fazayeli (Original work published in 2009). Chevalier, Jean, and Gheerbrant, Alain (2009), Dictionary of Symbols, Vol. 5, Translated from English by Soudabeh Fazayeli (Original work published in 2009). Fazaeli, Habibolah (1991), Teaching Calligraphy, Publisher Soroush. Fazaeli, Habibolah (1983), Encyclopedia of Calligraphy, Publisher: Mashal. Fajri, Mohammad Mahdi (2009), Importanity of Bismillah al-Rahman al-Rahim (In the name of Allah, the Beneficent, the Merciful, Mobalegan Journal. Frembgen, Jurgen Wasim (2010), The Aura of Alif, Munich, Berlin: Prestel Publisher. Leonard, Levishn (2005), The Heritage of Sufism, Symbol of Birds in Rozbehan Writing, Karol Ernest, Translated from English by Majdoddin Keyvani, Publisher Markaz, Tehran (Original work published in 1953). Khazai, Mohammad (2007). Interpretation of Symbols of Picock and Phoenix In Architecture of Safaviad Period, Quarteri of Visual Art. Paydari Fard, Arezo (2011), The Roll of Hoopoe Symbols In Iranian Islamic Art and Literature, Mahe Honar. Sharh Geseh Gorbat Shargi Sohravardy, Didcraotion of a Story of Sohravardy, Publisher Tandis, Tehran. Qumi Gazimirahmad (1982), Garden of Arts Correction by Ahmad Siheyli Kansary, Publisher Ketabkhaneh Monochehry, Tehran. Schimmel, Anne Marie (2009), Calligraphy and Islamic Culture, Translated from English by Asaollah Azad, Mashhad Publisher Astan Qods Razavi (Original work published in 1990). Schimmel, Anne Marie (2003), The Triumphal, Sun, a study of the Works of Jalaloddin, Rumi (4th ed.), Translated from English by Hassan Lahouti (Original work published in 1978) (Original work Published in 1990). Schimmel, Anne Marie (2012), The Mystery of Numbers, Translated from English by Fatemeh Tofigi, Publisher Daneshgah Adyan va Mazaheb, Qum (Original work published in 1993). Tabatabai, Sayaed Mohamadhosseyn (1991). Tafsir Almizan, Interpretation of Holly book (Quran) No. 13 (4th ed.), Translated from Arabic by Saeyed Mohamad Bager Hamedani, Publisher: Raja and Amirkabir, Tehran. Kashani, Abdolrazag (2012), Dictionary of Sophism, Translated from Arabic by Mohammad Khajavi, Publisher Mola, Tehran (Original work published in 14th century). Yahagy, Mohammad Jafar (2009), Encyclopedia of Myth and Story in Persian Literature Publisher Farhang Moaser, Tehran. Yahaghi, Mohammad Jafar (1990), A Glossary of Mythology and Fiction in Persian Literature, Soroush, Tehran. Zomorodi, Homeira (1983), Encyclopedia of the World of Islam, The following of Baz World (Access Date: 22/09/2014), http://lib.eshia.ir/23019/1/180. Molavi, Jalāl ad-Dīn Muhammad, Diwan-e Shams-e Tabrizi. (Access date: 22/09/2014), http://www.moridemolana.com/new_page_14.htm. Khorassani, Aliakbar, Thematic Encyclopedia of Quran, The Following of Besmelah World (Access date: 31/ 12/ 2014), http://www.maarefquran.org/index.php/page,viewArticle/LinkID,10670 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,788 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,549 |
||
