تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,652 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,494,785 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,886,301 |
زنان و فضای سوم؛ بازخوانی مفهوم حوزه عمومی در محدوده مرکزی شهر تهران(خیابان انقلاب) | ||
مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان | ||
مقاله 5، دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 56، مهر 1397، صفحه 107-138 اصل مقاله (8.15 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jwsps.2019.17306.1569 | ||
نویسندگان | ||
پروین پرتوی1؛ مریم فراش خیابانی* 2 | ||
1دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، استان تهران، شهر تهران | ||
2دانشجوی دکترای شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، استان تهران، شهر تهران | ||
چکیده | ||
حوزه عمومی به عنوان یکی از مفاهیم طرح شده توسط فیلسوفانی چون هنا آرنت و یورگن هابرماس را میتوان شبکهای نامتمرکز و بینام از ارتباطات درباره علایق مشترک دانست که رشته های گوناگون ارتباط را در هم میآمیزند. این حوزه و کارکرد آن در عرصه های گوناگون یکی از دغدغههای اندیشمندان معاصر است. ازسوی دیگر مفهوم بدیعتر فضای سوم، توسط اندیشمندان معاصر مانند ادوارد سوجا و هومی بابا طرح شده است. این پژوهش تلاش دارد به این سوال پاسخ دهد که به کمک مفهوم فضای سوم، چگونه میتوان حوزهعمومی را برای گروه هدف زنان در نمونه مکانی مورد مطالعه احیا کرد؟ فضاهایی که مصادیق آن مانند کافهها طبق مشاهدات این پژوهش توانستهاند زنان را به عنوان اصلیترین مخاطبان خود جذب کنند. چرایی این امر و چگونگی کارکرد این فضاها، مورد توجه این پژوهش است. در این راستا رویکرد اتخاذ شده در این پژوهش، کیفی است و پارادایم مد نظر از حیث روش پژوهش، ذیل دستهبندی پارادایم تفسیری قرار دارد. همچنین در کاربست نتایج حاصل از مرور مبانی و مطالعات میدانی در محدوده مرکزی شهر تهران(بخشی از خیابان انقلاب) با توجه به در نظر داشتن گروه هدف زنان، از روش مردمنگاری بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش، پیدایش خرده فرهنگی را در بین گروه هدف زنان نشان میدهد که از مهمترین کاربران فضاهای سوم در محدوده مورد مطالعه هستند، فضاهایی که طبق نتایج این پژوهش توانستهاند در ارتقای حوزه عمومی برای مخاطبان خود نقش پر رنگی ایفا کنند. | ||
کلیدواژهها | ||
حوزه عمومی؛ فضای سوم؛ هتروتوپیا؛ مردم نگاری | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Women and Third space; rereading the public realm concept in central district of the city of Tehran (Enghelab street) | ||
نویسندگان [English] | ||
parvin partovi1؛ maryam farash khiabani2 | ||
1associate Professor in urban planning at Art university of Tehran | ||
2PhD student, Faculty of Architecture and Urban Planning, University of Art | ||
چکیده [English] | ||
Public realm, one of the concepts propounded by Jürgen Habermas and Hannah Arendt can be regarded as decentralized and anonymous communication networks on common interests which combine various disciplines of communication. This realm and its function in various fields, despite the different interpretations offered by scholars, is one of the concerns of contemporary thinkers. On the other hand, more recent concept of third space have been mentioned by contemporary thinkers such as Edward Soja and Homi Bhabha. By utilizing this subject, this research attempts to answer this question “By using the concept of the third space, how can the public realm be revived for the target group of women in the study?” Spaces such as cafes, as observed in this study, have been able to attract more women as the main audience; therefore the reason behind this and the function of these spaces are the focus of this research. The current study has been carried out by the ‘Qualitative research’ approach along with interpretive paradigm in terms of methodology. The ethnographic method was employed for the application of the results of the literature review and observations in the central district of Tehran(Enghelab Street) with respect to the target group of women. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Public realm, Third space, Heterotopia, Ethnography | ||
مراجع | ||
آزاد ارمکی، تقی و شالچی، وحید (1384). دو جهان ایرانی: مسجد و کافی شاپ. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات. 1(4): 183-163. استیونسون، دبورا (1388). شهرها و فرهنگهای شهری، ترجمه رجب پناهی، احمد پوراحمد، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری. پدرام، مسعود (1388). سپهر عمومی، روایتی دیگر از سیاست؛ نظریات آرنت و هابرماس، تهران: یادآوران. پرتوی، پروین (1394). زنان و فضاهای عمومی شهری (مجموعه مقالات)، تهران: مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران پولاوند، محمدرضا (1390). کافه نادری؛ تاریخ کافه و کافه داری در ایران. تهران: منوچهری. پیران، پرویز (1386). عرصههای تصمیمگیری و تصمیمسازی زنان ایران زمین- نیم نگاهی به یک تحقیق علمی، نشریۀ چشم انداز ایران، شماره آبان و آذر، صص 81-71 حبیبی، میترا و علیپور شجاعی، فرشته (1394). بررسی تطبیقی فضاهای عمومی ویژه زنان در میزان پاسخگویی به نیازهای بانوان؛ نمونه موردی: پارک آب و آتش و بوستان بهشت مادران تهران، نشریه هنرهای زیبا، 20(1): 30-17. حبیبی، میترا (1394). کیّفیت و تنوع فعالیتها و تسهیلات در فضاهای عمومی و تأثیر آن بر حضور زنان با تأکید بر شهر تهران، مجموعه مقالات فضاهای عمومی شهری، تهران: مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر، صص 325-207. رحیمی، لیلا و صبوری، صابر(1396). امنیت زنان در فضاهای عمومی شهری و بررسی عوامل فیزیکی مؤثر بر آن (نمونه موردی: پارک ائل گلی تبریز)، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، 15(4): 77-39 رفیعیان، مجتبی.، نسترن، مهین و عزیزپور، سولماز (1392). ارزیابی رضایتمندی از کیفیت فضای شهری با توجه به متغیر جنسیّت، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، 11(4):58-35. شهری، جعفر (1371). تهران قدیم جلد1، تهران: معین. شهری، جعفر (1371). تهران قدیم جلد2، تهران: معین. عبداللهی، محمد(1387). زناندرعرصۀعمومی؛ عوامل، موانع و راهبردهای مشارکت مدنی زنان ایرانی، تهران: جامعه شناسان، فاضلی، نعمت ا... (1390). کافیشاپ و زندگی شهری (نیمرخ شهر4). اداره کل مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران:تیسا فراستخواه، مقصود (1395). روش تحقیق کیّفی در علوم اجتماعی (با تأکید بر نظریه برپایه) گراندد تئوری،تهران: آگه. فکوهی، ناصر (1387). انسانشناسی شهری، تهران: نی. کرسول، جان (1394). پویش کیّفی و طرح پژوهش: انتخاب از میان پنج رویکرد (روایت پژوهی، پدیدارشناسی، نظریه داده بنیاد، قوم نگاری، مطالعه موردی)، ترجمۀ حسن دانایی فرد و حسین کاظمی، تهران: صفار. گروت، لیندا؛ وانگ، دیوید (1384). روشهای تحقیق در معماری، ترجمۀ علیرضا عینیفر، تهران: دانشگاه تهران. لاو، استیفان (1393). نگاهی نو به فلسفه، ترجمه محمد احسان مصحفی، تهران: سبزان. مدنیپور، علی (1384). طراحی فضای شهری: نگرشی بر فرآیندی اجتماعی و مکانی، ترجمه فرهاد مرتضایی، تهران: شرکت پردازش و برنامهریزی شهری(وابسته به شهرداری تهران)، چاپ دوم مدنیپور، علی (1389). فضاهای عمومی و خصوصی شهر، ترجمۀ فرشاد نوریان، تهران: سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران. منادی، مرتضی (1392). مصرفکنندههای فضاهای فرهنگی؛ بررسی تطبیقی زنان شاغل و خانهدار تهرانی، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، 11، 2: 144-113. میرمحمد رضایی، زهرا و قلیپور، ماجده (1393). نابرابری جنسیّتی در عرصۀ عمومی و خصوصی، دومین کنفرانس ملی جامعه شناسی و علوم اجتماعی، تهران. نادری، سارا (1392). درآمدی بر روایت زنانه از شهر؛ کاوشی نظری در خوانش تجربههای زنانه از شهر، تهران: تیسا. نیومن، ویلیام لارنس (1394). روشهای پژوهش اجتماعی؛ رویکرد کمّی و کیّفی( جلد اول و دوم)، ترجمه ابوالحسن فقیهی و عسل آغاز، تهران: ترمه. هاروی، جین (1393). تئاتر و شهر، ترجمه سپیده خمسه نژاد، تهران:مروارید. هولاب، رابرت (1393). یورگن هابرماس: نقد در حوزه عمومی، ترجمۀ حسین بشیریه، تهران: نی. هیلیر، جین (1388). سایههای قدرت: حکایت دوراندیشی برنامهریزی کاربری اراضی، ترجمۀ کمال پولادی، تهران: آذرخش. Abdollahi, M. (2008). Women in the public domain; Factors, barriers and strategies of Iranian women's civil participation, Tehran: Sociologist Publication ( Text in Persian) Bhabha, H. (1994). The Location of Culture. Routledge Borch, C. (2002). Interview with Edward W. Soja: Thirdspace, postmetropolis and social theory, Distinktion: Journal of Social Theory, 3( 1): 113-120 Carmona, M. Heath,Tim. Oc,Taner. and Tiesdell, Steve (2003). Public places, urban spaces. The Dimensions of Urban Design. Architectural Press. Creswell, J. (2007). Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing Among Five Approaches, Translated by Hassan Danaeefard and Hossein Kazemi, Tehran: Safar Publication (Text in Persian). Dossa, S. (1989). The public realm and the public self: The political theory of Hannah Arendt, WILFRID LAURIER UNIVERSITY PRESS. Fakouhi, N. (2008). Urban anthropology, Tehran: Ney Publication (Text in Persian) Fazeli, N. (2011). Coffeeshop and urban life, Tehran: Tisa Publication(Text in Persian). Ferasatkhah, M. (2016). Qualitative research in social science with emphasis on Grounded Theory, Tehran: Agah Publication (Text in Persian) Foucault, M. (1984). Of Other Spaces: Utopias and Heterotopias, translated by Jay Miskowiec, Diacritics, 16( 1): 22-27. Gehl, J. (1987). Life Between Buildings: Using Public Space, translated by Jo Koch, Van Nostrand Reinhold, New York. Groat, L. and Wang, D. (2002). Architectural Research Methods, Translated by Alireza Einifar, Tehran University Publication (Text in Persian). Habermas, J. (1991). The Structural Transformation of the Public Sphere. T. B. Lawrence, Trans. MIT Press. Habibi, M. (2015). Quality and variety of activities and facilities in public spaces and their impact on the presence of women with emphasis on Tehran City, Tehran Urban Research & Planning Center ( Text in Persian). Habibi, M. and Alipour Shojaee, F. (2015). A comparative study of special public spaces of women in meeting the needs of women; Case study: Ab-o-Atash Park and Beheshte Madaran Park in Tehran city, Iranian Journal of Honar-ha-ye-ziba, Tehran University 20 (1) (Text in Persian) https://jfaup.ut.ac.ir/ Hammersley, M. and Atkinson, P. (2007). Ethnography: Principles in practice, Routledge, 3rd edition. Harvie, J. (2009). Theatre and the City, translated by Sepideh Khamse nejad, Tehran: Morvarid Publication (Text in Persian) Hetherington, K. (2003). The Badlands of Modernity: heterotopia and social ordering, Routledge. Hillier, J. (2002). Shadows of power: An Allegory of Prudence in Land-Use Planning, translated by Kamal Pouladi, Tehran: Azarakhsh Publication ( Text in Persian). Holub, R. (1991). Jurgen Habermas: critic in the public sphere, translated by Hossein Bashirie, Tehran: Ney Publication (Text in Persian) James-Chakraborty, K. and Strümper-Krobb, S. (Eds.), (2011). Crossing Borders, Bern, Switzerland: Peter Lang, UK. Law, S. (2007). a new approach to philosophy , Translated by Mohammad Ehsan Mashafi, Tehran: Sabzan Publication (Text in Persian) Lefebvre, H. (1991). The production of space, T.B. Donald Nicholson-Smith, Cambridge: Blackwell. Madanipour, A. (1996). Design of urban space: an inquiry into a socio-spatial process, Translated by Farhad Mortezaee, Tehran: Urban Processing and Planning Co. (Text in Persian) Madanipour, A. (2003). Public and private spaces of the city, Tehran Municipality ICT Organization, 2nd edition (Text in Persian) MirMohammad Rezaee, Z. and Gholipour, M. (2014). Gender inequality in public and private domain, Tehran: Second conference of sociology and social science (Text in Persian). Monadi, M. (2013). Consumers of cultural spaces; A comparative study of employed women and Housewives in Tehran City, Journal of Women’s Studies sociological and psychological, 11(2): 113-144 (Text in Persian). Naderi, S. (2013). A preface to Feminine narrations of the city: Theoretical Exploration in Reading Women's Experiences of the City, Tehran: Tisa Publication (Text in Persian) Neuman, L. (2006). Social research methods: Qualitative and Quantitative Approaches, Translated by Abolhasan Faghihi and Asal Aghaz, Tehran: Termeh Publication (Text in Persian) Oldenburg, R. (1989). The Great Good Place: cafes, coffee shops,bookstores, bars,hair salons, and other hangouts at the heart of a community. Marlowe & Company, New York. Partovi, P. (2015). Women and Urban public spaces, Tehran Urban Research & Planning Center (Text in Persian) Pedram, M. (2008). Public Sphere: Another narrative of politics: Arendt and Habermas, Tehran: Yadavaran Publication (Text in Persian) Piran, P. (2007). Decision taking and Decision making domains for Iranian women: a review of a scientific research, Tehran: Iran’s Vision Journal (Text in Persian) Poolavand, Mohammadreza (2010). Naderi Café: The history of Café and do Café in Iran, Tehran: Manouchehri Publication (Text in Persian) Rafieian, M., Nastaran, M. and Azizpour, S. (2013). Assessing Satisfaction with the quality of urban space with regards to the variable of gender (Case study: Family Park in Karaj), Journal of Women’s Studies sociological and psychological, 11(4): 35-58 (Text in Persian) Rahimi, L.; Sabouri, S. (2018). A Study of women’s safety in urban public spaces and the influential environmental factors (Case study: The Elgoli Park in Tabriz), Journal of Women’s Studies sociological and psychological, 15(4): 39-77 ( Text in Persian). Roberts, J. and Crossley, N. (2004). After Habermas: new perspectives on the public sphere, Blackwell Publishing, USA. Shahri, J. (1992). The old Tehran, Volume I, Tehran: Moeen Publication, pp: 32-33, 64, 270 (Text in Persian) Shahri, J. (1992). The old Tehran, Volume II, Tehran: Moeen Publication, pp: 141-142, 249 (Text in Persian) Simon, J., Temple, N. and Tobe, R. (2013). Architecture and Justice: Judicial Meanings in the Public Realm, Ashgate Publishing Company, UK. Smith, M.K. (2009). Re-articulating culture in the context of urban regeneration: a thirdspace approach. PhD thesis, University of Greenwich. Soja, E. (1996). Thirdspace: Journeys to Los Angeles and Other Real-and-Imagined Places, Cambridge: Blackwell. Stevenson, D. (2003). Cities and urban cultures, Translated by Rajab Panahi and Ahmad Pour ahmad, Iran’s Center of Study and Research on Urbanism and Architecture (Text in Persian). Stierstorfer, K. (2003). Beyond Postmodernism: Reassessments in Literature, Theory, and Culture, Walter de Gruyter GmbH & Co, Germany Zukin, S. (2010). Naked city: the death and life of authentic urban places, Oxford University Press.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 840 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 656 |