تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,653 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,494,988 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,886,441 |
بیکاری بهمثابه مفهومی تاریخی: طرحی برای تحقیق در تاریخِ بیکاری در ایران | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 3، دوره 28، شماره 40 - شماره پیاپی 130، اسفند 1397، صفحه 59-79 اصل مقاله (661.8 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2018.18162.1524 | ||
نویسنده | ||
محمد جواد عبدالهی* | ||
دانش آموخته دکترای تاریخ ایران اسلامی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
در ایران بیشترِ پژوهشها دربارۀ تاریخ بیکاری، تحقیقاتی هستند که نهادهای زیرمجموعۀ دولت انجام دادهاند. این پژوهش ها عمدتاً کوشیده اند تا به زعم خود، برپایۀ آمارهای رسمی، سیاست هایی برای برنامه ریزی دولت در زمینۀ بیکاری فراهم کنند. فرض پنهان در این بررسی ها با روش های کمّی، غیرتاریخیبودن و ایستایی مفاهیم اقتصادی از قبیل بیکاری است. با اینحال، آنچه در این تحقیقات مغفول میماند، ناهمگنبودن معنای مفاهیم اقتصادی از قبیل بیکاری در دورههای مختلف است. بنابراین، پرسش نوشتۀ حاضر این است که چگونه بیکاری بهمثابه مفهومی که معمولاً ایستا در نظر گرفته میشود، به موضوع تحقیقی تاریخی تبدیل شود. مدعای نوشتۀ حاضر این است که با کمکگرفتن از رویکرد مورخان اجتماعی در تشریح پدیدار شدن بیکاری بهعنوان مشکلی اجتماعی، میتوان نشان داد که با فرا رفتن از سریهای آماری، بیکاری می تواند بهمثابه مفهومی در حال تغییر، به موضوعی برای تحقیقات تاریخی تبدیل شود. بر این اساس، نخست وجه تاریخی مفهوم کار شرح داده می شود. سپس تأخیر در پذیرش بیکاری بهمثابه مسئله ای اجتماعی بررسی می شود تا در پایان با شرح رویکردِ مورخان اجتماعی به این موضوع بتوان نشان داد که چگونه معنای بیکاری در طی زمان تغییر یافته و در تحلیل بیکاری نمیتوان به شکلی خودبسنده به تحلیل های کمّی اکتفا کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ تاریخ؛ تاریخ اجتماعی؛ بیکاری؛ بیکاران | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Unemployment as a Historical Concept: An approach for research on history of unemployment in Iran | ||
نویسندگان [English] | ||
Mohammad Javad Abdolahi | ||
PhD in History of Islamic Iran, University of Tehran | ||
چکیده [English] | ||
In Iran, most research on history of unemployment has been conducted by government subordinate institutions. These studies have mostly tried to provide policies for the state in the field of unemployment, based on official figures derived from public censuses. The hidden assumption in these studies with quantitative methods is the a-chronic of economic concepts such as unemployment. However, what remains to be neglected in these researches is the heterogeneity of the meaning of economic concepts, such as unemployment in different periods. Therefore, the question in the present paper is how unemployment, as a concept that is usually static, can be transformed into a historical research subject, as a changing concept. The present paper claims that unemployment can be transformed into a subject for historical research as a changing concept, with the help of the approach of social historians in the terms of labor and unemployment concepts. As a matter of fact, it has been shown that how to go beyond these studies with quantitative methods in interpreting unemployment through describing the conflict between ideological dimension and the material reality of unemployment. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Iran, History, Social history, Unemployment, Unemployed | ||
مراجع | ||
ـ ادارۀ کل آمار عمومی(1340). گزارش خلاصۀ سرشماری عمومی کشور در سال 1335. جلد دوم: مشخصات جمعیت و خانوار کشور. تهران: وزارت کشور. ـ ارسطو(1390). سیاست. ترجمۀ حمید عنایت. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. ـ استرآبادی میرفندرسکی، میرزا ابوالقاسم (1387). رسالۀ صناعیّه. به کوشش حسن جمشیدی. قم: مؤسسه بوستان کتاب. ـ اسوندسن، لارس(1393). کار، مجموعه تجربه و هنر زندگی. ترجمه فرزانه سالمی. تهران: نشر گمان. ـ اشرف، احمد(1361). «دهقانان، زمین و انقلاب». در: مجموعۀ کتاب آگاه، مسائل ارضی و دهقانی. مجموعه مقالات. تهران: انتشارات آگاه. ـ اعتماد، گیتی (1363). «مهاجرت در ایران در دهههای اخیر: 55-1335». در: فرخ حسامیان، گیتی اعتماد و محمدرضا حائری، شهرنشینی در ایران. تهران: انتشارات آگاه. ـ اکبری، محمدعلی (1395). رفاه اجتماعی در ایران معاصر، تهران: موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی. ـ پازوکی، شهرام(1386). «معنای صنعت در حکمت اسلامی». خردنامه صدرا. شمارۀ 48. تابستان 1386: صص 95-106. ـ پولانی، کارل (1391). دگرگونی بزرگ: خاستگاههای سیاسی و اقتصادی روزگار ما. ترجمۀ محمد مالجو. تهران: پردیس دانش. ـ خزاعی، احمد(1363). ویژگیهای اشتغال صنعتی در ایران 1355-1345. تهران: انتشارات سازمان برنامهوبودجه. ـ دهخدا، علیاکبر (1377). لغتنامۀ دهخدا. جلد چهارم. تهران: مؤسسه انتشارت و چاپ دانشگاه تهران. چاپ دوم از دورۀ جدید. ـ رحمانیان، داریوش و محمدجواد عبدالهی (1396). «از بیکاری پنهان به بیکاری آشکار: تأثیر اصلاحات ارضی در بهرسمیتشناختن بیکاری». تحقیقات تاریخ اجتماعی. سال هفتم. شماره اول: صص 109-135. ـ رئیسدانا، فریبرز (1379). «نقد روش در پدیدهشناسی فقر»، در: فریبرز رئیسدانا، ژاله شادیطلب و پرویز پیران. فقر در ایران (مجموعه مقالات). ویرایش و تنظیم حسن رفیعی و سعید مدنی (قهفرخی). تهران: دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی. ـ سوداگر، محمدرضا (1357). رشد روابط سرمایهداری در ایران 40-1304 (مرحله انتقالی). تهران: نشر پازند. ـ سیموئلز، وارن جی. و استیون جِی مِدِما(1393). تاریخ اندیشه اقتصادی از ارسطو تا جان استوارت میل. ترجمه محمدحسین وقار. تهران: نشر مرکز . ـ عظیمیآرانی، حسین (1383). مدارهای توسعهنیافتگی در ایران. تهران: نی. ـ غفوریخرازی، شهین (1350). بررسی مسائل بیکاری در ایران. تهران: مؤسسه کار و تأمین اجتماعی. ـ فوکو، میشل(1390). تاریخ جنون. ترجمۀ فاطمه ولیانی. تهران: انتشارات هرمس. ـ کاظمزاده ایرانشهر، حسین(1363). مجلۀ مصور علمی و ادبی ایرانشهر (سال اول). تهران: مؤسسه انتشارات اقبال. ـ کاظمی، فرهاد و یرواند آبراهامیان(1393). «دهقانان غیرانقلابی در ایران معاصر»، در: یرواند آبراهامیان، مقالاتی در جامعهشناسی سیاسی ایران. ترجمه سهیلا ترابی فارسانی. تهران: انتشارات پردیس دانش. ـ کریم (سعیدی)، هما (1354). بیکاری در ایران. تهران: سازمان برنامهوبودجه. ـ مارکس، کارل (1388)، سرمایه: نقدی بر اقتصاد سیاسی. جلد یکم. ترجمۀ حسن مرتضوی. تهران: انتشارات آگاه. ـ مالجو، محمد (1379). «موانع پژوهشهای اقتصاد سیاسی در ایران امروز: تحریر محل نزاع». گفتگو. شماره 28: صص 139-159. ـ محقق، ف، (1358). «علل و عوامل بیکاری در ایران». کتاب جمعه. سال اول. شمارۀ 21: صص 35-55. ـ مراغهای، حاجی زینالعابدین(1393). سیاحتنامۀ ابراهیم بیگ. متن کامل سهجلدی. به کوشش م.ع سپانلو. تهران: نشر آگه. ـ مرکز آمار ایران(1359). سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال (کل کشور) 1355. تهران: سازمان برنامهوبودجه. ـ مرکز پژوهش، سنجش و اسناد ریاستجمهوری (1390). اسنادی از مهاجرت داخلی در ایران 1311-1357، به کوشش ایرج محمدی. تهران: خانه کتاب. ـ نفیسی، حبیب(1324). مسئله بیکاری در ایران و راه علاج آن. تهران: چاپخانه کیهان. ـ هیئت مرکزی امور اقتصادی(1340). مقدمه برنامه سوم عمرانی. تهران: سازمان برنامه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,275 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,648 |