تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 932 |
تعداد مقالات | 7,652 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,494,427 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,885,790 |
بررسی و مطالعۀ نقوش تزئینی سنگقبور قبرستان مادرزلیخا از شهرستان درهشهر | ||
جلوه هنر | ||
مقاله 6، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 19، شهریور 1397، صفحه 65-72 اصل مقاله (1.09 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jjh.2017.9247.1081 | ||
نویسندگان | ||
اکبر شریفی نیا* 1؛ آرش لشکری2 | ||
1کارشناس ارشد باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران، نویسنده مسئول. | ||
2استادیارپژوهشگاه میراث فرهنگی کشور، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
نقوش تزئینی سنگ مزارها، بازخوردی از شرایط فرهنگی، اجتماعی و دینی است، که در قالب نقوش حیوانی، انسانی، هندسی، کتیبهنگاری و نقوش نمادین تجلی مییابد. بر اساس مطالعات میدانی به عمل آمده، قبرستان قدیمی مار زلیخا (مادر زلیخا)[i] در شهرستان درهشهر، یکی از مناطقی است که بهرغم فرسودگی سنگقبور آن به دلایل مختلف، از منظر مطالعات هنری و مردمشناسی، قابلیت بررسی و مطالعه روشمند و علمی را دارد. از اهداف اصلی این پژوهش ضمن دستهبندی و تفکیک نقوش تزئینی سنگ قبرهای مار زلیخا (مادر زلیخا)، تحلیلی بر نقوش تزئینی سنگ قبور فوقالذکر بر اساس مطالعات مردمشناسی است. سؤالات اصلی پژوهش عبارتند از: 1. چه نوع نقوشی بر سنگ مزارهای مادر زلیخا به تصویر کشیده شده است؟ 2. این نقوش در فضای فرهنگی این منطقه، چگونه قابل تبیین است؟ نتایج پژوهش نشان میدهد، سنگهای قبرستان مادر زلیخا، بر اساس نقوش تزئینی آنها، به دو دسته سنگ قبر مردان و سنگ قبر زنان قابل تقسیم و نقوش تزئینی بهکار رفته در تزئین این سنگ مزارها، نقوش حیوانی (بزکوهی و اسب)، انسانی، کتیبهنگاری(شهادتین و کتیبههایی با مضمون معرفی شخص متوفی، سال فوت و طایفه ایشان)، نقوش نمادین مذهبی(مهر و تسبیح) و نقوش نمادین غیرمذهبی(ابزار روزمره زندگی) است. براساس مطالعات مردمشناسی، هرکدام از این نقوش تزئینی ضمن اشاره به جنسیت فرد متوفی، بیانگر فرهنگ ایلی و عشایری منطقه است؛ حجاران با توجه به حجم کم فضای سنگقبر، نقوش را به تصویر کشیدهاند. این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بر اساس مطالعات میدانی و کتابخانهای به سرانجام رسیده است. | ||
کلیدواژهها | ||
شهرستان درهشهر؛ قبرستان مادر زلیخا؛ سنگ قبور؛ نقوش تزئینی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
A Review and Study of Decorative Motifs of Tombstones in Madar Zoleykhah Cemetery in Darreh Shahr | ||
نویسندگان [English] | ||
akbar sharifinia1؛ A. Lashkari2 | ||
1M.A. of Archeology, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran, (Corresponding Author | ||
2Assistant prof. of Research Institute of cultural Heritage, Tehran, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The decorative motifs of tombstones are a reflection of cultural, social and religious condition which manifest themselves in format of motifs such as bestial, human, geometrical motifs, inscriptions and symbolic patterns. Based on the field studies carried out, the old cemetery of Mar Zoleykhah (Madar Zoleykhah) in the city of Darreh Shahr, is one of the area where, in spite of erosion of its gravestones due to various reasons, it stills holds great importance and value from anthropological and artistic studies point of view. The main objectives of the present study are two categorize and differentiate the decorative motifs of Mar Zoleykhah (Madar Zoleykhah) cemetery and to present an analysis of the aforementioned decorative patterns on the tombstones based on anthropological studies. The main research questions are: 1. What kind of motifs have been portrayed on the tombstones of Mar Zoleykhah cemetery? 2. How this pattern can be explained according to the culture of the region? The results show that based on the decorative motifs on the gravestones, they could be divided to the graves belonging to men and graves belonging to women. Decorative patterns on the tombstones of cemetery of Mar Zoleykhah include animal motifs (antelopes and horses), human designs, and inscriptions (indicating the religion, name, date of death and clan of the deceased person), religious sign designs (mohr (praying staff) and rosary), and unreligious motifs (tools of daily life). According to anthropological studies, each of these decorative motifs, alluding to the gender of the deceased, indicates the tribal culture of the area which are depicted despite the very limited space available on the tombstone. Present study is a descriptive-analytical study and based on field work and library resources. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Darreh Shahr Township, Madar Zoleykhah Cemetery, Tombstones, Decorative Designs | ||
مراجع | ||
پورکریم، هوشنگ (1342). سنگ مزارهای ایران، هنر و مردم، دوره 1، شماره ۱۲، ۳۱-۳۹. پویان، جواد و خلیلی، مژگان (1389). نشانهشناسی نقوش سنگقبرهای قبرستان دارالسلام شیراز، کتاب ماه تناولی، پرویز (1388). سنگقبر، تهران: نشر بنگاه. جباری کلخوران، صداقت و خبیری، محمدرضا (1389). بررسی سنگنبشتههای تاریخی شهرستان یزد (سنگ قبور خسرونژاد، پدرام (1377). سنگ مزارها از پنجره مردمشناسی هنر، کتاب ماه هنر، سال 1، شماره1، 23 -26. شریفینیا، اکبر و احمدی، اکرم و قنبری، ندا (1394). نشانههایی از اسطوره زایش در سنگنگارههای نویافته تنگه علینژاد، روجا (1393). سفید چاه، نمایهای فراتر از یک گورستان شناخت و بررسی مضامین و نقوش تصویری فیضی، مهسا و فیضی، نسیم (1392). معرفی و بررسی باستانشناختی نقوش قبرها در گورستان اسلامی بخش کبیرصابر، محمدباقر (1391). آثار سنگی تمدن اسلامی در گورستان ارامنه تبریز- ریشهیابی و تبیین دلایل وجودی، مخلص، فرنوش و احمدعلی، فرزین و شهره، جوادی (1392). مزار پیرمراد، منظر فرهنگی- آیینی شهرستان بانه،
Alinezhad, R. (2014). Sefidchah, An Image Beyond of a Cemetery Recognition and Study on themes and Visual Motifs of Sefidchah`s Cemetery. HONAR-HA-YE-ZIBA HoNAR-HA-YE TAJASSOMI, Vol: 19, No: 2, pp: 49-56 (Text in Persian). Faizi, M., Faizi, N. (2014). Archeological Survey of Islamic Cemeteries in Abdanan, Ilam. Ilam Culture, Vol: 14, No: 40- 41, pp: 47-67 (Text in Persian). Jabbari Kalkhoran, S., Khabiry, M. (2010). Investigating the Historical Inscriptions of Yazd (tombstones of 5-13 centuries A.H.): Focus on the Their Graphical Features. Ketab-e Mah Honar, Vol: 14, No: 145, pp: 60-72 (Text in Persian). Kabirsaber, M.B. (2013). A Study of the Islamic Stone Works in Tabriz Armenians Cemetery. BAGH-E NAZAR, Vol: 9, No: 23, pp: 75-82 (Text in Persian). Khosronejad, P. (1998). Tombstones from the View of Art’s Anthropology. Ketab-e Mah Honar, Vol: 1, No: 1, pp: 23-26 (Text in Persian). Mokhles, F., Farzin, A. A., Javadi, Sh. (2013). Pir-e Morad Shrine, the Cultural-Religious Perspective of Baneh City. BAGH-E NAZAR, Vol: 10, No: 24, pp: 27-38 (Text in Persian). Pourkarim, H. (1963). Iran’s Tombstones. Honar va Mardom, Vol: 1, No: 12, pp: 31-39 (Text in Persian). Pouyan, J., Khalili, M. (2010). the Typology of Patterns on the Tombstones in Daro-l-Salam Cemetery of Shiraz. Ketab-e Mah Honar, Vol: 14, No:144, pp: 98-107 (Text in Persian). Sharifinia, A., Ahmadi A., Ghanbari, N. (2015). Signs of the Myth of Procreation in the Newfound Rock Art in Bahram Choobin Strait. JELVE-Y- HONAR, Vol: 7, No: 1, pp: 23-34 (Text in Persian). Tanavoli, P. (2009). Tombstones, Tehran: Bon-Gah (Text in Persian).
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 628 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 906 |