پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 932 |
| تعداد مقالات | 7,652 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,494,451 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,885,819 |
صوری سازی رابطه ی مفهومی تقابل معنایی در سطح واژه از منظر زبانشناسی ریاضی | ||
| زبان پژوهی | ||
| مقاله 9، دوره 10، شماره 29، اسفند 1397، صفحه 193-217 اصل مقاله (941.71 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jlr.2018.13809.1277 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم رمضانخانی* 1؛ کوروش صفوی2 | ||
| 1دانش آموخته کارشناسی ارشد زبانشناسی همگانی از دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| 2عضو هیات علمی گروه زبانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| چکیده | ||
| در پژوهش حاضر، تلاشِ نگارنده بر آن است تا امکانِ صوریسازیِ رابطة مفهومیِ تقابلِ معنایی را در سطحِ واژه بررسی کند. برای دستیابی به هدفِ تعیینشده، از ابزارهای ریاضی، به ویژه، ابزارهای نظریة مجموعهها و مفهوم تابع ریاضی استفاده شدهاست تا برگردانهای صوری مرتبط با رابطة مفهومیِ تقابل، در سطح واژه به دست داده شود. مطالعة تعریف های به‌دست داده شده، برای رابطة مفهومی تقابل معنایی واژهها در فرهنگهای تخصصی زبانشناسی و همچنین درسنامه‌های معتبرِ معنی‌شناسی، نگارنده را بر آن داشت تا گونه های مختلف تقابل معنایی را برای صوری‌سازی در نظر بگیرد. روش کار در پژوهش حاضر، به این ترتیب است که نخست، تعریف متناظر با هر یک از انواع تقابل معنایی واژگانی به طور جداگانه، به استناد فرهنگها و درسنامه‌های تخصصی، به دست داده میشود. در مرحلة بعد، برگردان صوری متناظر با هر نوع تقابل، با استفاده از ابزارهای مناسب از نظریه مجموعهها و تابع ریاضی معرفی میشود. در گامِ پسین، کارآیی هر یک از رابطه های صوری، با به دستدادن نمونه هایی از زبان فارسی، موردِ آزمون قرار میگیرد و در پایان، نشان داده میشود که برگردانِ صوریِ متناظر با هر نوع از تقابل در چارچوب زبان فارسی کارآمد است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| روابط مفهومی؛ تقابل معنایی؛ صوری‌سازی؛ روابط مفهومی در سطح کلمه؛ صوری‌سازی روابط مفهومی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Formalizing the Sense Relation of Words’ Opposition from Logical Point of View, a Mathematical Linguistics Approach in Persian | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Maryam Ramezankhani1؛ Koorosh Safavi2 | ||
| 2Faculty member in the Department of Persian Literature and Foreign Languages, Allame Tabataba'i University, Tehran Iran. | ||
| چکیده [English] | ||
| The present research intends to elaborate on the possibility of formalizing the sense relation of ‘opposition’ in word pairs. In order to do so, firstly, some fundamental concepts from set theory are introduced; main topics covered in this regard include: ‘membership’, ‘inclusion’, ‘union’, ‘intersection’ and ‘difference’. Then some concepts corresponding to propositional logic, which the authors consider necessary for the purpose of the research, are presented. The concepts include logical connectives (‘negation’, ‘conjunction’, etc.) and quantifiers (universal quantifier and existential quantifier). The present paper also applies the concept of ‘function’ from mathematics to present some of the intended formal expressions corresponding to the introduced sense relations. To set a suitable framework, the authors go over various technical definitions of ‘opposition’ which are introduced as fundamental concepts in linguistics dictionaries as well as semantics textbooks. Sense relation of ‘opposition’ in word pairs can be classified into several sub-categories, all of which are introduced in this paper and the process of formalizing each of them are explained. All in all, the present paper presents six different types of sense relation under semantic opposition category which are as follows; ‘antonymy’, ‘gradable opposition’, ‘complementary opposition’, ‘directional opposition’, ‘symmetrical opposition’, and ‘contrast’. Then, it goes over the process of formalizing each of the mentioned sub-categories and introduces a formal translation for every proposed definition. Finally, the present research examines the efficiency of the introduced formal expressions by providing several examples. The formal expressions of the listed sub-categories are introduced in the following paragraphs in the same order as they are discussed in the paper. Antonymy; F(x) = -x. The logic behind the presented relation is that, based of the definition of antonymy, as it can be observed in the binary pairs (dead/alive), the absence or presence of a semantic feature pertaining to one word results in binary pairs which are antonyms; i.e. the meaning of one word equals the negated meaning of the other. So the absence or presence of the semantic feature [living] in the example in question (–living/+living), causes them to be antonyms; therefore, F(dead)= F(-living)= -(-living)= alive. Gradable Opposition; [(23)] ∀p, ∃q, ∀ x∈ M p(x) → q(x) So; p≃ q Relation [(23)][1], means that for every single utterance such as proposition p, that is the word x, and x is a member of the Universal Set of words M, there exists an utterance like q which is in opposition with p. For instance, if the word “woman” is a member of M, then there exists a word, “man’ which is in opposition with “woman” It is noteworthy that relation [(23)] is a formal expression which is suitable for all kinds of sub-categories of the sense relation of opposition. Complementary Opposition; [(29)] p → q Therefore, p∧q is never a tautology. For example, dead → alive, therefore, dead˄alive is never a tautology. Directional Opposition; [(31)] g: X→ X ∀ x∈X; g(x) = x-1 It is worth mentioning that X is a set of semantic features which concern with the concept of ‘direction’ and the function g reverses x∈X (x is a directional feature). The set an example, if we take x: to depart, then g(x) = g(depart) = (depart)-1 = arrive, that the function g reverses the semantic feature of direction. Symmetrical Opposition; [(32)] f, g : X→ X ∀ x∈X; x = -y f(x) = - g(y) As it is seen, the relation of reciprocal opposition is defined as “one element is in contrast with the other”; that is they cannot coexist. Examples include pairs of words ‘husband/wife’, and ‘sell/buy’. So, if Mary is John’s wife, then John should be Mary’s husband. The relation [(32)], defines two functions that turn the very mutual semantic element of x to –y which is in fact the opposite of x. Considering the example ‘sell/buy’, it is clarified as follows: buy (+to get sth[2] by paying money) = -(to give sth by receiving money); so, f (buy) = (+to get sth by paying money) = - g (to give sth by receiving money) = g (sell). Contrast; as this relation is a type of antonymy, the very formal expression of [(23)] works for this relation as well. The efficiency and correctness of the presented formal expressions are discussed in detail in the paper using various examples from Persian. In the end, it is concluded that the sense relation of opposition in word pairs (which includes several sub-categories) can be formalized applying concepts from logic, set theory and mathematics. [1] . The numbers in bracket corresponds to the suggested formal expressions presented in the paper. [2] . sth : something | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| sense relations, words opposition, opposition, formalizing, words sense relations | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
خوانساری، محمد (1379). منطق صوری. ج 1 و 2. تهران: آگاه. رمضانخانی، مریم (1392). صوری‌سازی روابط مفهومی از منظر زبانشناسی ریاضی. پایاننامة کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی تهران. صفوی، کورش (1380). منطق در زبانشناسی. تهران: پژوهشگاه هنر و فرهنگ اسلامی. صفوی، کوروش (1390). درآمدی بر معنی‌شناسی. چ4. تهران: سوره مهر. موحد ضیاء (1374). واژگان توصیفی منطق ( انگلیسی به فارسی). تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. موحد، ضیاء (1368). درآمدی به منطق جدید. چ 1. تهران: انتشارات علمی. موحد، ضیاء (1381). منطق موجهات. چ 1. تهران: هرمس. نبوی، لطفالله (1377). مبانی منطق جدید. چ 1. تهران: سمت. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 787 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 557 |
||
