پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 932 |
| تعداد مقالات | 7,652 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,494,305 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,885,691 |
دگرگونی ساختار اداری و اجتماعی ملایر از زوال ایلخانان تا سقوط صفویه | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 6، دوره 27، شماره 33، خرداد 1396، صفحه 141-166 اصل مقاله (703.06 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2017.12936.1255 | ||
| نویسنده | ||
| محسن رحمتی | ||
| دانشیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان | ||
| چکیده | ||
| منازعات مداوم ایران با عثمانی و برآمدنِ سلسله زندیه از ملایر، جایگاه قلمرو علیشکر را در سرنوشت تاریخی ایران برجسته نموده است. یکی از نواحی قلمرو، ملایر است که با توجه به نزدیکیاش به مرکز قلمرو علیشکر، همچنین واقع‌بودن بر سرِ راههای ارتباطی شرق و غرب کشور به ویژه راه عتبات، در تحولات تاریخی نقشی قابل توجه داشته است. به‌رغم کمبود داده های تاریخی، این مقاله درصدد است تا ضمن معرفی اماکن جغرافیایی، به تبیینِ چگونگی دگرگونی در وضعیت اداری، فرهنگی، اجتماعی و نظامی ملایر، نتایج و عوامل مؤثر برآن بپردازد. این مقاله نشان میدهد که در نتیجة فقدان شهر بزرگ، منطقة ملایر بعد از زوال ایلخانان، به لحاظ اداری، به عنوان بخشی از قلمرو علیشکرتابعِ همدان بوده است. موقعیت ارتباطیِ مناسبِ منطقه و افتتاح راه عتبات و عبور آن از ملایر در عهد صفویه، تراکم و تجمع ایلات قزلباش در منطقه، دشت ملایر را به عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز پشتیبانی از مرزها در برابر تجاوز لشکریان عثمانی در عهد صفویه درآورده و مقدمات ظهور یک بافت قدرتمند ایلی ـ نظامی را در آنجا فراهم ساخت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| صفویه؛ قلمرو علیشکر؛ ملایر؛ ساختار اداری؛ اوضاع اجتماعی و اقتصادی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evoloution of the Managerial and Social Structure of Malayer, From The Ilkhanid’s Decline to the Fall of Safavid | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mohsen Rahmati | ||
| Associate Professor, Department of History, Lorestan University | ||
| چکیده [English] | ||
| The function of the territory of Alishukr has been highlighted in the historical fate of Iran, beside of the emerge of Zand Dynasty from this area. Malayer as the homeland of Zand rulers was one of the areas of the territory of Alishukr. This region had a significant role in the historical developments due to its vicinity to the center of the territory, also its location at the communication ways from the east to the west, especially the shrines way. Despite the lack of historical data, this article seeks to introduce the geographical places in plain of Malayer, to explain the managerial and social structure of Malayer and its cultural and economic condition. This study shows that Malayer, as part of the territory of Alishukr was dependent on Hamadan from administrative viewpoint, in the Safavid period , due to the absence of major city. In this period, Malayer was been a one of the most important frontiers to support the invasion of Ottoman troops due to its appropriate communicative situation and passing of the shrines way through the region, and density and concentration of Qizilbash tribes. Therefore, these factors paved the way for the emergence of a powerful tribal context in the region. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Safavid, Territory of Alishukr, Malayer, Managerial Structure, Social and Economic Conditions | ||
| مراجع | ||
|
ـ ابن اثیر، عزّالدین علی(1399ق). الکامل فیالتاریخ، تصحیح تورنبرگ. بیروت: دارصادر. ـ ابریشمی، محمدحسن(1373). پسته ایران؛ شناخت تاریخی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. ـ ادیب‌الملک، عبدالعلیخان(1364). سفرنامه ادیب‌الملک به عتبات. تصحیح مسعود گلزاری. تهران: دادجو. ـ استرآبادی، میرزا مهدیخان(1341). جهانگشای نادری. تصحیح عبدالله انوار. تهران: انجمن آثار ملّی. ـ اسکندر منشی(1350). تاریخ عالم‌آرای عباسی. به کوشش ایرج افشار. تهران: امیرکبیر و تأیید اصفهان. ـ اعتضادالسلطنه، علیقلی میرزا (1370). اکسیرالتواریخ. تصحیح جمشید کیانفر. تهران: ویسمن. ـ افضل‌الملک، غلامحسین(1361). افضل‌التواریخ. به کوشش منصوره اتحادیه و سیروس سعدوندیان. تهران: نشر تاریخ ایران. ـ افوشتهای نطنزی، محمود بن هدایتالله(1373). نقاوة الآثار فی ذکر الاخیار. به اهتمام احسان اشراقی. تهران: علمی و فرهنگی. ـ امینی هروی، صدرالدین ابراهیم(1383). فتوحات شاهی. تصحیح محمدرضا نصیری. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. ـ باستانی‌پاریزی، محمدابراهیم (1357). سیاست و اقتصاد عصر صفوی. تهران: صفی علیشاه. ـ بدلیسی، شرف‌الدین(1377). شرفنامه. تصحیح زرنوف. تهران: اساطیر. [2جلد در یک مجلّد]. ـ بیگدلی، غلامحسین(1367). تاریخ بیگدلی؛ مدارک و اسناد، تهران: بوعلی. ـ تاریخ قزلباشان(1361). تصحیح میرهاشم محدث. تهران: بهنام. ـ تاورنیه، ژان باپتیست(بیتا). سفرنامه تاورنیه. ترجمه ابوتراب نوری. با تجدیدنظر و تصحیح حمید شیرانی. ـ تهران: کتابخانه سنایی و کتابفروشی تأیید اصفهان. ـ تقوی‌راد، محمودرضا(1390). کارنامه ملایر. تهران: بوستان قرآن. ـ جنابدی، میرزا بیک حسن بن حسینی(1378). روضةالصفویه. تصحیح غلامرضا طباطباییمجد. تهران: بنیاد موقوفات دکتر افشار. ـ جهانگشای خاقان(1364). تصحیح الله دتا مضطر. اسلام‌آباد: مرکز تحقیقات فارسی ایران و پاکستان. ـ چریکوف (1358). سیاحتنامه. ترجمه ابگار مسیحی. به کوشش علی‌اصغر عمران. تهران: کتاب‌های جیبی. حسینیاسترآبادی، حسن بن مرتضی(1364). تاریخ سلطانی: از شیخ صفی تا شاه صفی. تصحیح احسان اشراقی. تهران: علمی. ـ خواندمیر، غیاثالدین بن همامالدین(1333). حبیب‌السیر فی اخبار افراد بشر. تهران: خیام. ـ دلاواله، پیترو(1370). سفرنامه. ترجمه شعاع‌الدین شفا. تهران: علمی و فرهنگی. ـ دمورگان، ژاک(1339). مطالعات جغرافیایی، جلد 2. ترجمه کاظم ودیعی. تبریز: چهر. ـ دوبد، بارون (1371). سفرنامه لرستان و خوزستان. ترجمه محمدحسین آریا. تهران: علمی و فرهنگی. ـ رحمتی، محسن (1386). «تأملی در باب قلمرو علیشُکر». مجله تاریخ ایران و اسلام دانشگاه لرستان. سال اول، شماره دوم، (از ص63 تا ص 104). ـ رستم‌الحکماء، محمدهاشم آصف(1352). رستمالتواریخ. تصحیح محمد مشیری. تهران: امیرکبیر. ـ روزنامه ایران(1308-1311ق). تهران: چاپ سنگی ـ روملو، حسنبیگ(1357). احسنالتواریخ. تصحیح عبدالحسین نوایی. تهران: بابک. ـ ساروی، محمدتقی بن فتح‌الله (1371). تاریخ محمدی. تصحیح غلامرضا طباطباییمجد. تهران: امیرکبیر. ـ سعدی، ایرج(1378). تاریخ نمایش در ملایر. ملایر: علم‌گستر. ـ شاه تهماسب(1343ق). تذکره شاه تهماسب. برلن: چاپخانه کاویانی. ـ شیروانی، زینالعابدین (1315ق). بستانالسیاحه. تهران: چاپ سنگی. ـ شیروانی، زینالعابدین(1339). ریاضالسیاحه. تصحیح اصغر حامدی. تهران: کتابفروشی سعدی. ـ عالم‌آرای شاه اسماعیل(1349). تصحیح اصغر منتظرصاحب. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. ـ عضدالملک، علیرضاخان(1370). سفرنامه عتبات. به کوشش حسن مرسلوند. تهران: مؤسسه پژوهشی و مطالعات فرهنگی. ـ غفاری قزوینی، قاضی احمد(1342). تاریخ جهان‌آرا، تهران: کتابفروشی حافظ. ـ غفاری کاشانی، ابوالحسن(1369). گلشن مراد. تصحیح غلامرضا طباطبایی مجد. تهران: زرین. ـ فراهانی، ادیب‌الممالک(1311ق). روزنامه ادب. تهران: چاپ سنگی. ـ قائم‌مقام فراهانی، ابوالقاسم خان (1366). جلایرنامه (ضمیمه دیوان اشعار). به اهتمام بدرالدین یغمایی. تهران: شرق. ـ قدامه بن جعفر (1889). نبذ من کتاب الخراج، لیدن: بریل. ـ کریمی، بهمن (1316). جغرافیای مفصل تاریخی غرب ایران، تهران: ابن سینا. ـ کیهان، مسعود(1311). جغرافیای مفصل ایران، تهران: ابن سینا. ـ مجملالتواریخ و القصص(1318). تصحیح ملک‌الشعراء بهار، تهران، کلاله خاور. ـ محمد معصوم بن خواجگی اصفهانی (1368). خلاصةالسیر، تصحیح گنجینه ایران و ایرانیان، تهران: علمی. ـ مستوفی، حمدالله(1362). نزهةالقلوب، تصحیح گای لسترنج، تهران: دنیای کتاب. ـ منشی قمی، احمد حسینی(1363). خلاصةالتواریخ، تصحیح احسان اشراقی، تهران: دانشگاه تهران. ـ میرزا سمیعا(1368). تذکرة‌الملوک. به کوشش محمد دبیرسیاقی. تهران: امیرکبیر. ـ ناصرالدینشاه قاجار (1311ق). سفرنامه عراق و بلاد مرکزی ایران. تهران: مطبعۀ دولتی (چاپ سنگی). ـ ـــــــــــ (1335). سفرنامه کربلا و نجف، به قلم میرزا رضای کلهر، تهران: سنایی. ـ نامی اصفهانی، میرزا محمدصادق موسوی(1368). تاریخ گیتیگشا، تصحیح سعید نفیسی، تهران: اقبال. ـ نهاوندی، عبدالباقی(1925). مآثر رحیمی، تصحیح محمد هدایت حسین، کلکته: ایشیاتیک سوسایتی بنگاله. ـ نیساری، سیروس (1350). کلیات جغرافیای ایران، تهران: بینا. ـ وحید قزوینی، محمدطاهر(1329). عباسنامه، تصحیح ابراهیم دهگان، اراک: کتابفروشی داودی. ـ هدایت، رضا قلیخان(1339). روضةالصفای ناصری، تهران: خیام- پیروز. ـ یاقوت حموی، شهاب‌الدین ابوعبدالله(1977). معجم‌البلدان، تصحیح وستنفلد، بیروت، دارصادر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 839 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 717 |
||