پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 960 |
| تعداد مقالات | 7,934 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,422,555 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,541,170 |
نقش بزرگان و نژادگان در محاکمه و مرگ خسرو پرویز | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 3، دوره 27، شماره 33، خرداد 1396، صفحه 65-88 اصل مقاله (652.6 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2017.6994.1025 | ||
| نویسنده | ||
| شهرام جلیلیان | ||
| دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
| چکیده | ||
| در فوریة 628 م. گروهی از بزرگان و هموندان خاندان‌های نژادة ایرانی و فرماندهان سپاه که از شیوة فرمانروایی و سیاست‌های خسرو پرویز (590-628 م.) به خشم آمده بودند، در یک شورش بزرگ، خسرو را به زندان انداختند و شیرویه، بزرگ‌ترین پسر او را به تخت نشاندند. آنها گستاخانه از پادشاهِ دست‌نشاندة خود، خواهان کشتن خسرو شدند، امّا شیرویه که از سویی نمی‌خواست دست به خون پدرش بیالاید و از سوی دیگر، در چنگ شورشیان گرفتار شده بود، به اشارة بزرگانِ بیزار از خسرو، در پیغامی به پدرش یکایکِ گناهان او را یادآور شد، تا اگر می‌تواند پاسخی به آنها دهد، تا شاید بزرگان از ریختن خون او درگذرند. خسرو به زبانی آمیخته با نکوهشِ شیرویه، برای همة کارها و سیاست‌های خود استدلال‌هایی آورد و به یکایک گناهان چنان پاسخ داد که حتی شیرویه با شنیدن آنها، بهانه‌ای برای کشتن پدرش نمی‌دید، امّا بزرگانْ خشمگینانه کشتن او را خواستار بودند و کامیاب هم شدند. پیغام‌نامة شیرویه به پدرش را می‌توان گزارش محاکمة خسرو پرویز نامید که در آن، بزرگان ایرانی از زبان شیرویه ستمگری‌ها و شیوة زیان‌آورِ پادشاهی خسرو را یادآور شده‌اند تا گناهکاری او و حقّانیت بزرگان ایرانی برای همگان آشکار گردد. پاسخ‌های خسرو به نامۀ شیرویه هم، دفاعیة خسرو در این محاکمه است که در آن می‌کوشد حقّانیت و درستی سیاست‌ها و شیوة فرمانروایی خود را بازگوید. در این جستار، به مطالعة پیغام‌نامة شیرویه به پدرش و پاسخ‌های او، و چگونگی محاکمه و کشته‌شدن خسرو پرویز خواهیم پرداخت و می‌کوشیم اهمیّت تاریخی این پیغام‌نامه‌ها را برای شناخت پاره‌ای از سیاست‌های خسرو پرویز و رخدادهای دورة او نشان دهیم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ساسانیان؛ خسرو پرویز؛ شیرویه؛ محاکمة خسرو پرویز؛ نامة شیرویه به خسرو پرویز | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Role of Elders and Aristocrats in Trial and Death of Ḵosrow Parviz | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Shahram Jalilian | ||
| Associate Professor, Department of History, Shahid Chamran University of Ahvaz | ||
| چکیده [English] | ||
| On February 628 A.D a group of Iranian elders and members of the noble families and military commanders who were furious at the policies and ruling of Ḵosrow Parviz (628-590 A.D), threw him into the prison and set Šīroy, his eldest son, on the thrown. They rudely asked their puppet ruler to kill Ḵosrow, but Šīroy who did not want to kill his father, sent him a message by the order of elders who hated Ḵosrow, and recalled him all his sins to find answer for them, perhaps they avoided killing him. Although Ḵosrow answered Šīroy scoldingly and gave reasoning for all his deeds and policies, but elders insisted to kill him furiously and finally did that. Šīroy’s letter to his father can be called as report of trial of Ḵosrow in which Iranian elders asked Šīroy to recall Ḵosrow’s oppressions and his harmful way of ruling to reveal his wickedness and to show the rightfulness of Iranian elders. Ḵosrow’s answer to Šīroy’s letter is Ḵosrow’s defense in this trial in which he attempted to retell legitimacy and rightfulness of his own policy and the way of his ruling. In this paper, Šīroy’s letter to his father and Kosrow’s answer and his trial and the way of his murder are studied and the historical importance of this letter is considered for the knowledge of some of the Ḵosrow’s policies and events of his reign. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sasanians, Ḵosrow Parviz, Šīroy, Trial of Ḵosrow Parviz, Letter of Šīroy to Ḵosrow | ||
| مراجع | ||
|
ــ ابن‌بلخی (1374). فارسنامۀ ابن‌بلخی. براساس متن مصحّح لسترنج و نیکلسن. توضیح و تحشیه از منصور رستگار فسایی. شیراز: بنیاد فارس‌شناشی. ــ بلعمی، ابوعلی محمد بن محمد (1385). تاریخ بلعمی. به تصحیح محمدتقی بهار. به‌کوشش محمد پروین گنابادی. تهران: زوار. ــ تفضلی، احمد. (1376). تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. به‌کوشش ژاله آموزگار. تهران: سخن. ــ ثعالبی‌مرغنی، حسین بن محمد. (1372). شاهنامة کهن: پارسی تاریخ غُرَر السّیَر. ترجمۀ سید محمد روحانی. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد. ــ دینوری (ابن‌قتیبه دینوری)، أبومحمد عبدالله بن مسلم (1418ﻫ/ 1998م). عیون الأخبار. المجلد الاول. بیروت. ــ دینوری، ابوحنیفه احمد بن داود (1381). اخبار الطوال. ترجمۀ محمود مهدوی دامغانی. تهران: نشر نی. ــ شاپورشهبازی، علیرضا (1389). تاریخ ساسانیان: ترجمۀ بخش ساسانیان از کتاب تاریخ طبری و مقایسۀ آن با تاریخ بلعمی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. ــ شیپمان، کلاوس (1384). مبانی تاریخ ساسانیان. ترجمۀ کیکاووس جهانداری. تهران: نشر و پژوهش فرزان روز. ــ طبری، محمد بن جریر (1352). تاریخ طبری یا تاریخ الرسل و الملوک. ج2. ترجمۀ ابوالقاسم پاینده. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ــ فرای، ریچارد نلسون (1373). «تاریخ سیاسی ایران در دورۀ ساسانیان». تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی دولت ساسانی (جلد سوم ـ قسمت اول). پژوهش دانشگاه کیمبریج. گردآورنده: احسان یارشاطر. ترجمۀ حسن انوشه. تهران: امیرکبیر. ص217-276. ــ فردوسی، ابوالقاسم (1386). شاهنامه. به‌کوشش جلال خالقی‌مطلق. تهران: مرکز دیره‌المعارف بزرگ اسلامی. ــ کریستن‌سن، آرتور امانوئل (1374). ایران در زمان ساسانیان. ترجمۀ رشید یاسمی. تهران: دنیای کتاب. ــ کولسنیکف، آ. ای. (1389). ایران در آستانۀ سقوط ساسانیان. ترجمۀ محمدرفیق یحیایی. تهران: کندوکاو. ــ گردیزی، عبدالحی الضحاک ابن محمود (1347). زین‌الأخبار. به مقابله و تصحیح و تحشیه و تعلیق عبدالحی حبیبی. تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ــ گمنام (1373). تجارب‌الامم فی‌اخبار ملوک العرب و العجم. به‌کوشش رضا انزابی‌نژاد و یحیی کلانتری. مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد. ــ گمنام (1375). نهایه‌الارب فی‌اخبار الفُرس و العَرب. به‌تصحیح محمّدتقی دانش‌پژوه. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. ــ محمدی‌ملایری، محمد (1374 الف). فرهنگ ایرانی پیش از اسلام و آثار آن در تمدن اسلامی و ادبیات عربی. تهران: توس. ــ محمدی(ملایری)، محمد (1374 ب). الترجمه و النقل عن الفارسیه فى القرون الاسلامیه الاولى، الجزء الأول: کتاب التاج و الأیین. تهران: توس. ــ محمدی‌ملایری،محمد (1372). تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال از عصر ساسانی به عصر اسلامی. ج1. تهران: یزدان. ــ نولدکه، تئودور (1378). تاریخ ایرانیان و عرب‌ها در زمان ساسانیان. ترجمۀ عباس زریاب‌خوئی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ـ وینتر، انگلبرت و بئاته دیگناس (1386). روم و ایران دو قدرت جهانی در کشاکش و همزیستی. ترجمۀ کیکاووس جهانداری. تهران: نشر و پژوهش فرزان روز. ــ یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب (1366). تاریخ یعقوبی. ج1. ترجمۀ محمدابراهیم آیتی. تهران: علمی و فرهنگی. ــChronicon Paschale. (1989).English tr. Michael and Mary Whitby as Chronicon Paschale 284-628 AD. Liverpool.
ــNikephoros Patriarch of Constantinopole. (1990). Berviarium historicum. ed. and tr. Cyril Mango as Short History. Corpus frontium historiae Byzantinae 13. Washiington, D. C.
ــSebeos. (1999). The Armenian History Attributed to Sebeos I. tr. with notes Robert W. Thomson. historical commentary by James Howard-Johnston. Assistance from Tim Greenwood. Liverpool.
ــTafazoli, Ahmad. (1986). “Asfād Jošnas”. Encyclopaedia Iranica. Edited by Ehsan Yarshater. Routledge & Kegan Paul. London. Boston and Henly. Vol. II. p. 473.
ــ Theophanes. (1997). The Chronicle of Theophanes Confessor. Byzantine amd Near Eastern History AD 284-813. tr. With introduction and commentary by Cyril Mango and Roger Scott. with the assistsance of Geophrey Greatrex. Oxford.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 917 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,153 |
||