پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 960 |
| تعداد مقالات | 7,934 |
| تعداد مشاهده مقاله | 13,424,099 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,542,016 |
دستوریشدگی در ترکی آذربایجانی: مطالعه‌ی موردی مقوله پساضافه | ||
| زبان پژوهی | ||
| مقاله 4، دوره 10، شماره 27، شهریور 1397، صفحه 69-89 اصل مقاله (927.72 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/jlr.2017.11563.1191 | ||
| نویسندگان | ||
| سحر بهرامی خورشید* 1؛ اردشیر ملکی مقدم2؛ صابر میرزایی نیا3 | ||
| 1عضو هیأت علمی گروه زبان‏شناسی | ||
| 2عضو هیأت علمی گروه زبان‏شناسی/دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 3دانش آموخته گروه زبانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| در فرایند دستوریشدگی، گاه ممکن است یک مقولة واژگانی علاوه بر نقش دستوری جدیدی که به دست می‌آورد، کاربرد و نقش اولیة خود را به عنوان یک مقولة واژگانی بهطور همزمان حفظ کند. تعدادی از پساضافهها در ترکی آذربایجانی وجود دارند که علاوه بر نقش دستوری پساضافه به عنوان مقولههای واژگانی مانند اسم و صفت نیز کاربرد دارند. بر این مبنا، فرض پژوهش حاضر بر این است که ساخت این گروه از پساضافهها در ترکی آذربایجانی، نتیجة فرایند دستوریشدگی مقولات واژگانی است. در مقالة حاضر، این گروه از پساضافهها که از پیکرة زبان ترکی آذربایجانی استخراج شدهاند، در قالب اصول پنجگانة هاپر مورد بررسی قرار گرفتهاند. با ارائة سیر تحول تدریجی برخی از واژها و همچنین اصول دستوریشدگی، نشان داده شدهاست که این گروه از پساضافهها در نتیجة دستوریشدگی از سایر مقولات زبانی مانند اسم و صفت به وجود آمدهاند. هر چند در برخی موارد، این پساضافهها نقش اولیة واژگانی خود را به طور کامل از دست دادهاند، اما برخی دیگر علاوه بر کسب نقش جدید به عنوان پساضافهها، کاربرد واژگانی اصلی خود را همچنان حفظ کردهاند. بنابراین، در بررسی این پساضافهها اصول واگرایی و مقولهزدایی قابلِ شناسایی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پس اضافه؛ دستوری شدگی؛ واگرایی؛ مقوله زدایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Grammaticalization in Azerbaijani Turkish: A Case Study of Postpositions | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sahar Bahrami-Khorshid1؛ Ardeshir Malekimoghaddam2؛ Saber Mirzai-Nia3 | ||
| 1Assistant Professor/Linguistics Department, TMU | ||
| 2MPhil, Linguistics Department. TMU | ||
| 3Tarbiat Modares University | ||
| چکیده [English] | ||
| In one of dialects of Turkish, so called Azarbaijani, some postpositions not only have grammatical function but also serve as lexical categories in some contexts. There is an underlying assumtion that the mentioned postpositions are formed out of lexical items such as nouns and adjectives through grammaticalization. Grammaticalization is a process through which lexical items and constructions turn up in certain linguistic contexts to serve as grammatical functions, and, once grammaticalized, they continue to develop new grammatical functions. Forms do not shift abruptly from one category to another, but go through a series of small transitions, transitions that tend to be similar across languages. These transitions can be shown in a cline of grammaticality as follows (the overlapping stages of grammaticalization form a chain generally called a cline): content item> grammatical word> clitic > inflectional affix. Each item to the right is more grammatical but less lexical compared with its partner to the left. In this article some postpositions of Azerbaijani Turkish have been studied in corpus; the basis of analysis is grammaticalization framework introduced by Hopper. Hopper introduces five cross-linguistic principles that enable linguists to recognize grammaticalization cases in different languages without relying on historical data. These principles are as follows: 1) layering: within a broad functional domain, new layers are continually emerging; as this happens, the older layers are not necessarily discarded, but coexist and interact with new layers. 2) Divergence: when a lexical form undergoes grammaticalization to a clitic or affix, the original lexical form may remain as an autonomous element and undergo the same changes as ordinary lexical items. 3) Specialization: within a functional domain, at one stage a variety of forms with slight semantic differences might emerge; as grammaticalization takes place, this variety of form choices narrows and the fewer number of forms selected indicates more general grammatical meaning. 4) Persistence: When a form undergoes grammaticalization from a lexical to a grammatical function, so long as it is grammatically viable, some traces of its lexical meanings tend to adhere to it, but details of its lexical history might be reflected in constraints on its grammatical distribution. 5) De-categorialization: through the process of grammaticaliation, morphological markers as well as syntactic features (such as Noun or Verb) pertaining to some forms are either lost or neutralized; but instead the characteristics of secondary categories such as Adjective, Participle, Preposition, etc, are presumably attributed. As mentioned some postpositions in Azerbaijani Turkish along with their grammatical functions, are used as autonomous elements such as Noun or Adjective as well; according to our assumption this can be due to grammaticaliztion of these elements to postpositions. The purpose of the present research is to describe the validity of the above hypothesis by using the Hopper's grammaticalization principles. In this regard, we adopted a field-library method for collecting data. For studying postpositions in context, 100 sentences containing postpositions were extracted from Azari corpus which contains contemporary written texts. Then the samples of grammaticalization were analyzed applying Hopper`s principle. This paper deals with identifying and analyzing eight cases of grammaticalized postpositions including Ajrµ, kimi, sArµ, irQli, GArtSµ, doÄru, ytSyn, ilQ. Having studied the change process of these words in terms of the principles of grammaticalization, it was revealed that a number of proper postpositions are as the result of grammaticalization out of other categories such as nouns and adjectives. Some of postpositions have lost their primary role, while some of them in spite of accepting a new role as postposition, have retained their original role. It has been observed that in some cases these postpositions have lost their original lexical meaning, and in contemporary Turkish, they only have a grammatical function. The process followed by these words is justifiable by the principle of decategorization; according to this principle the basic categories lose their characteristics and take the characteristics of the secondary categories. In other cases, the lexical categories, while preserving their original lexical meaning, they also take the function of postposition as the result of grammaticalization. So it can also be explained by the principle of divergence. The divergence and decategorization of these cases show that the grammaticalization of these cases is still in the initial phase of grammaticalization (content item> grammatical word). For the case of ilQ,due to the deletion of instrumental case-marking -nin the contemporary Turkish, its function has been granted to ilQwhich is the consequene of the grammaticalization. This postposition also undergo the process of cliticalization which, with regard to the grammaticalization cline, can eventually be replaced with the old and abandoned case-marking suffix. Thus, in Azerbaijani Turkish, by means of grammaticalization, the required grammatical categories are reproduced; this process can be seen in 7 other cases that are still in the initial phase of grammaticalization. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| postpositions, grammaticalization, proper postpositions, divergence, decategorization | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
آرغیش، حمید. (1382). و سنین؛ حئکایهلریم. . .(حئکایه توپلوسو).خوی: قراقوش. کاشغری، محمود (قرن پنجم). دیوان لغات الترک (چاپ دوم). ترجمة حسین محمدزاده صدیق. تبریز: اختر. جعفری، هوشنگ. (1387). آغ آتیم. زنجان: پینار. زهتابی، محمدتقی. (1379). معاصیر ادبی آذری دیلی (سس، حرف). تبریز: آشینا. فرزانه، محمدعلی (1344). مبانی دستور زبان آذربایجانی (اصوات و کلمات). تبریز: فرهنگ. فضولی، ملامحمد. (1387). دیوان اشعار ترکی. تصحیح حسین محمدزاده صدیق. تبریز: اختر. نغزگویکهن، مهرداد (1387الف). بررسی فرآیند دستوریشدگی در فارسی جدید. دستور (ویژهنامة فرهنگستان). شمارة4، 3-24. نغزگوی کهن، مهرداد (1389الف). چگونگی شناسایی موارد دستوریشدگی. پژوهشهای زبان و ادبیات تطبیقی. شمارة2، 149-165. نغزگوی کهن، مهرداد (1389ب). از واژهبست تا وند تصریفی: بررسی تحول تاریخی بعضی واژه‌بستهای فارسی جدید. دستور (ویژهنامة نامة فرهنگستان). شمارة 6، 77-99. هادی، اسماعیل. (1386).لغتنامهیجامعاتیمولوژیکترکیفارسیدیلدنیز. تبریز: نشراختر. یونان، رسول. (1391). آتلار و باشقا ایشیقلار. تهران: پردیس دانش. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 998 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 533 |
||
