تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 910 |
تعداد مقالات | 7,488 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,097,470 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,560,321 |
بررسی و نقد جایگاه دین و دولت در اندیشه ها ی سیاسی آیت الله بروجردی | ||
تاریخ اسلام و ایران | ||
مقاله 6، دوره 26، شماره 32 - شماره پیاپی 122، اسفند 1395، صفحه 135-157 اصل مقاله (524.07 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2017.6528. | ||
نویسندگان | ||
حسین شیرمحمدی* 1؛ شهاب شهیدانی2 | ||
1دانشجوی دکتری تاریخ تشیع دانشگاه اصفهان | ||
2استادیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان | ||
چکیده | ||
با شروع تنازع جدّی علما بر سر مشروطه و مشروعه، قربانی شدن رهبران برجستهی دینی نظیر شیخ فضلالله نوری و سید عبدالله بهبهانی، سرخوردگی علما و اقداماتی نظیر جمعآوری رساله های مهم سیاسی که برخی علما چون میرزای نایینی در له مشروطه نگاشته بودند، اجرایی نشدن خواستههای مذهبی- سیاسی روحانیون از جمله اصل دوم متمّم قانون اساسی مشروطه، تسلط تکنوکراتهای سکولار را بر ارکان قدرت برآمده از مشروطه باعث گشت. دراین شرایط روحانیت در موضعی انفعالی قرار گرفتند. آیتالله بروجردی مدت کوتاهی پس از آیتالله حائری، به عنوان یکی از روحانیون برجسته مورد توجه شیعیان قرار گرفت. نگاهی به حیات سیاسی آیتالله بروجردی طی نشدن روندی ثابت،مشخص و مدوّن در اندیشهی سیاسی ایشان را نشان می دهد. وی در آغاز از الگوی رایجی پیروی میکرد که برخی علما دورهی صفویه و قاجار مدّ نظر داشتند و لذا در نسبت به امور عرفی و حیطه سلطنت دخالت کمتری میکرد و بیشتر در مسائلی که در حوزهی شرع قرار میگرفت،مداخله نمود اما بعد از رویکردهای غرب-گرایانهی رژیم پهلوی و خالی شدن سلطنت از کارویژههایی که نظام فکری روحانیون شیعه از شاه اسلام پناه انتظار داشتند، ولایت عامهی فقها را مطرح کرد. البته اندیشه سیاسی بروجردی،برخلاف آنچه مشهور است، جدای از اقدامات عملی و واکنشهای وی نسبت به مسائل مختلف سیاسی نبود و بارقههایی از این امر را در ارتباط با حیات عملی وی میتوان ارزیابی نمود. این مقاله برآن است تا با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایهی منابع مکتوب و مصاحبه، رابطهی دین و دولت در عصر غیبت را از منظر | ||
کلیدواژهها | ||
آیت الله بروجردی؛ سلطنت؛ مشروطه؛ اندیشه ی سیاسی؛ روحانیت | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Review the Status of Church and State Political Thought Ayatollah Boroujerdi | ||
نویسندگان [English] | ||
Hosein Shirmohammadi1؛ Shahab Shahidani2 | ||
چکیده [English] | ||
With the onset of serious struggle over constitutional and legitimate scholars, victims of religious leaders such as Sheikh Fadlallah Seyyed Abdollah Behbahani light, Frustration scholars and political measures such as collecting important papers that were written some constitutional scholars such as Mirza Le Nain, Clergymen political demands of religious Executive of the Second Amendment to the constitution including constitutional, secular technocrats dominate the pillars of power was derived from constitutional causes. The conditions were clergy in the passive position. Ayatollah Boroujerdi shortly after Ayatollah Haeri, regarded as one of the leading Clergymen were Shiites. Take the political life of Ayatollah Boroujerdi in a constant process not identified and codified them in the political thought of the show. He initially followed the general pattern that some scholars consider Safavid and Qajarperiod, and therefore less interference than the customary and scope of the monarchy And more religious issues in the field was, Intervened but after the West realistic approaches the reign of the Pahlavi regime and empty the function of that system of thought Clergymen Shiite Islam refuge from the king had expected, the Public Guardianship of the Jurists raised. The political thought Boroujerdi, contrary to what is known, apart from the actions and reactions to various political figures-not his ,And Glimmers of this he can be evaluated in relation to practical life. This article intends to analytical method and on the basis of written sources and interviews, the relationship between religion and state in the era of Ayatollah Boroujerdi's absence from the perspective of political thought are analyzed. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Ayatollah Boroujerdi, King, Monarchy, Clergy, Political Thought | ||
مراجع | ||
- آجودانی، ماشاءالله (1384). مشروطه ایرانی. تهران: نشر اختران. چاپ ششم. - افشار، ایرج(1378). نامههای تبریز از ثقةالاسلام تبریزی به مستشارالدوله،...، فاروس. - بدلا، سیدحسین(1378). هفتاد سال خاطره از آیتالله سید حسین بدلا. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - پهلوی، محمدرضا (1346). انقلاب سفید. تهران: کتابخانه سلطنتی پهلوی. - تهوری، مسلم (بیتا). منادیان تقریب(3): آیتالله بروجردی و اتحاد دنیای اسلام. تهران: بیجا. - ترکمان، محمد(1362). رسائل، اعلامیهها، مکتوبات... و روزنامه شیخ فضلالله نوری. به کوشش محمد ترکمان. بیجا. مؤسسه خدمات فرهنگی رسا. - جعفریان، رسول(1381). جریانها و جنبشهای مذهبی ـ سیاسی ایران سالهای 1357-1320. تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر. - ــــــــــ (1383). جریانها و جنبشهای مذهبی ـ سیاسی ایران سالهای 1357-1320. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی/پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. - حسام، فرحناز(1382). دولت و نیروهای اجتماعی در عصر پهلوی اول. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - حسینی، سیدمهدی (1379). خاطرات محمدمهدی عبدخدایی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - خزعلی، ابوالقاسم(1382). خاطرات آیتالله ابوالقاسم خزعلی. تدوین دکتر حمید کرمی پور. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - دوانی، علی(1377). نهضت روحانیون ایران، ج 1 و 3 و 4 تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - ـــــــــ (1372). زندگانی زعیم بزرگ عالم تشیع آیتالله بروجردی. نشر مطهر، چاپ سوم. - رهنما، علی(1384). نیروهای مذهبی بر بستر حرکت نهضت ملی. تهران: گام نو. - زرگرینژاد، غلامحسین(1377). رسائل مشروطیت. تهران: انتشارات کویر، چاپ دوم. - سرشار، هما(1381). خاطرات شعبان جعفری، تهران: آبفام. - عالمیان، علیاکبر(1390). رأیت دین (بررسی اندیشه و رفتار سیاسی آیتالله العظمی بروجردی). تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - علوی طباطبائی، حسین(1341). خاطرات زندگی آیتالله بروجردی. بیجا. چاپ و انتشارات اطلاعات. - عراقی، حاج مهدی(1370). ناگفتهها. تهران: رسا. - علیآبادی، محمد(1378). الگوی زعامت. قم: عصمت. - عنایت، حمید(1373). اندیشه سیاسی در اسلام معاصر. ترجمه بهاءالدین خرمشاهی. تهران: خوارزمی. - فتحی، نصرتالله(1352). زندگینامه شهید نیکنام ثقةالاسلام تبریزی. بیجا. بنیاد نیکوکاری نوریانی. - فلسفی، محمدتقی(1376). خاطرات و مبارزات حجةالاسلام محمدتقی فلسفی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - کتابچی، سیدمحمود(1368ق). مجمع الرسایل مطابق با فتاوی الحاج آقا حسین الطباطبایی البروجردی. طهران: چاپخانه پاکتچی. - کدیور، محسن(1378). نظریههای دولت در فقه شیعه. تهران: نشر نی. چاپ چهارم. - ــــــــــ (1377). حکومت ولایی. تهران: نشر نی. - ــــــــــ (1385). سیاستنامة خراسانی. تهران: کویر. - کدیور، جمیله(1379). تحوّل گفتمان سیاسی شیعه در ایران. تهران: طرح نو. - کرمانی، ناظمالاسلام(1362). تاریخ بیداری ایرانیان. ج1. تهران: آگاه. چاب چهارم. -گرامی،محمد علی(1381). خاطرات آیتالله محمدعلی گرامی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. - مرکز بررسی اسناد تاریخی. مدرسهی فیضه پایگاه انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک. مرکز بررسی اسناد تاریخی. 1380. - مقیمی، محمد(بیتا). ولایت از دیدگاه مرجعیت شیعه. تهران: امیر. - مکّی، حسین(1378). کودتای 28 مرداد 1332 و رویدادهای متعاقب آن. تهران: انتشارات علمی. - منتظری، حسینعلی(1375 ق). البدر الزاهر فی صلاة الجمعه و المسافر. قم: ناشر مطبعه الحکمه قم. - منظور الاجداد، حسین(1379). مرجعیت در عرصه اجتماع و سیاست. بیجا. شیرازه. - موحد، محمدعلی(1378). خواب آشفته نفت. تهران: کارنامه. - نراقی، احسان(1385). از کاخ شاه تا زندان اوین. تهران: رسا. چاپ ششم. - واعظزاده خراسانی(1385). زندگی آیتالله العظمی بروجردی. بیجا. مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی معارف فرهنگی. چاپ دوم. -هاشمینیا، سید محمدباقر(1384). دفاع از آرمانهای امام. قم: بوستان کتاب قم. -یزدی، محمد(1380). خاطرات آیتالله محمد یزدی. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی. مجلّات - حوزه(1370). شماره 43. 42 ویژه سیاُمین سال درگذشت آیتالله بروجردی. -رجبی(دوانی). محمدحسن(1388تابستان): «آیتالله بروجردی و بهائیان»، فصلنامة تخصصی تاریخ معاصر، سال 13، شماره 50، تهران: مؤسسه نشر شهر. - رضوی، کمال(1393). «درهمکنش مرجعیت، حکومت و جامعه در دوران مرجعیت آیتالله بروجردی»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی تاریخ اسلام و ایران، سال24، دوره جدید، ش21. - شیرمحمدی باباشیخعلی، حسین، مرتضی دهقاننژاد، فروغ حرینی، رضا بیطرفان، (1391). «تفکیک قوا در اندیشه های ثقه الاسلام تبریزی». فصلنامه علمی پژوهشی الزهرا(تاریخ ایران و اسلام). سال بیست و دوم. دوره جدید شماره 15. پیاپی103. - مهرعلیزاده، مهدی(1384). «چالش فرهنگی ـ سیاسی رژیم پهلوی و روحانیّت تشیع پس از کودتای 28 مرداد با تکیه بر تلاشهای آیتالله بروجردی»، سقوط (مجموعه مقالات نخستین همایش بررسی علل فروپاشی سلطنت پهلوی). تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی. پایاننامه شیرمحمدی باباشیخعلی، حسین(1392). بررسی و نقد اندیشه سیاسی پنج روحانی تبریزی. اصفهان: دانشگاه اصفهان. مصاحبه: - صانعی، یوسف (تابستان 1389). دفتر آیتالله صانعی. قم.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,130 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,226 |