پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 915 |
| تعداد مقالات | 7,521 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,226,397 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,647,316 |
مشروعیت آسمانی در آثار نوشتاری عیلام | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 1، دوره 26، شماره 32 - شماره پیاپی 122، اسفند 1395، صفحه 9-31 اصل مقاله (563.18 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2017.10299.1151 | ||
| نویسنده | ||
| احسان افکنده* | ||
| استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی | ||
| چکیده | ||
| در دولت‌های نخستین، مهم‌ترین جنبة مشروعیت شاهان، تقدس نهاد شاهی بود که از شاه یک میانجی میان آسمان و زمین می‌ساخت. این تقدس عموماً به دو گونه کسب می‌شد: در گونة نخست، شاهان تجلی خدایان یا از تبار ایشان تلقی می‌شدند و یا به‌عنوان یکی از خدایان پرستیده می‌شدند(شاهی آسمانی). در گونة دوم شاهان هرچند مدعی اشکال پیشین الوهیت نبودند اما خود را برگزیدة خدایان و نمایندة آنان بر روی زمین قلمداد می‌کردند. (شاهی مقدس). چنین به نظر می‌رسد که در آغاز تشکیل دولت در عیلام در میانة هزارة سوم پیش از میلاد، نوعی از شاهی مقدس در آن سرزمین رواج داشته است که نمونة مشابه آن در فرهنگ معاصر میان‌رودانی آن نیز دیده می‌شود. در دوران کهن تاریخ عیلام (اواخر هزاره سوم) تحت تأثیر ایدئولوژی سلطنتی میان‌رودانی که با سلطة دودمان اَکَد در عیلام رواج یافته بود، برخی شاهان عیلامی تلاش نمودند تا به شیوة دودمان اَکَد خود را مجری اوامر خدایان و برگزیدة آنان قلمداد کنند. در دوره دودمان سیماشکی نیز شواهدی از تأثیر ایدئولوژی سلطنتی معاصر میان‌رودانی دیده می‌شود چنان‌که بعضی فرمانروایان این دودمان تلاش کردند تا به شیوة شاهان دودمان میان‌رودانی اور سوم کیش پرستش شاه را برقرار نمایند؛ امری که عیلام نیز همچون میان‌رودان نتیجه‌بخش نبود. سرانجام القاب شاه در نبشته‌های عیلامی میانه و نو عیلامی که در آن‌ها از فرمانروایان با لقب خدمتگزار و محبوب خدایان یاد شده است نشان می‌دهند که شاهی مقدس در عیلام رواج داشته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| عیلام؛ ایدئولوژی شاهی؛ شاهی آسمانی؛ شاهی مقدس | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Royal Legitimacy in the Elamite Inscriptions | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ehsan Afkande | ||
| چکیده [English] | ||
| In the early states, most important aspect of royal legitimacy was the sanctity of kingship which made of king, a mediator between Heaven and the Earth. Such sanctity had been acquired in two ways: In the first type, kings were considered manifestation of the gods or their descendants or even in some cases were worshiped as one of them (divine kingship). In the second type, even though they did not claim divine status, but considered themselves chosen by gods and their representatives on the Earth (sacral kingship). It seems that in the early state formation in Elam in the middle of third millennium B.C., a type of sacral kingship has been practiced which is similar to its contemporary culture in the Mesopotamia. In the Elamite old period (late third millennium), under the influence of Mesopotamian royal ideology that has been spread by the dominance of Akkadian dynasty, some of Elamite kings tried to show themselves as enforcer of divine laws and chosen by gods in the manner of Akkadian kings. By the time of Simaški kings, again, there is evidence for the influence of Mesopotamian culture on the Elamite royal ideology as some of their rulers tried to establish a royal cult similar to their contemporary Mesopotamian equals, Ur III dynasty, which was not successful in both Elam and Mesopotamia. Eventually, it seems that royal titulary in middle and neo-Elamite inscriptions illustrates practice of sacral kingship in Elam. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Elam, Royal Ideology, Divine Kingship, Sacral Kingship | ||
| مراجع | ||
|
ـAbélès, Marc (1981) “Sacred Kingship and Formation of the State”. In: Claessen, H. J. M. & Skalník, P. (eds.) The Study of the state. Mouton, The Hague, New York, pp. 1–13.
ـÁlvarez-Mon, Javier (2012) “Elam: Iran’s First Empire”. In: Potts, D. T. (ed.) A Companion to the Archaeology of the Ancient Near East / vol. 2. Wiley-Blackwell, Oxford, UK, pp. 740–757.
ـ Amiet, Pierre (1986) L’âge des échanges inter-iraniens, 3500–1700 avant J.-C. Ministère de la culture et de la communication, Editions de la Réunion des musées nationaux, Paris.
ـAndré-Salvini, B. (1992) “Historical, Economic, and Legal Texts”. In: Harper, P. O., Aruz, J. & Tallon, F. (eds.) The royal city of Susa: Ancient Near Eastern treasures in the Louvre. Metropolitan Museum of Art Distributed by H.N. Abrams, New York, pp. 261–265.
ـBrisch, Nicole (2008) “Introduction”. In: Brisch, N. (ed.) Religion and power: Divine kingship in the ancient world and beyond. Oriental Institute of the University of Chicago, Chicago, Ill, pp. 1–11.
ـEppihimer, Melissa A. (2009) The visual legacy of Akkadian kingship, Ann Arbor.
ـFeeley-Harnik, Gillian (1985) “Issues in Divine Kingship”. Annual Review of Anthropology 14, 273–313.
ـFrankfort, Henri (1948) Kingship and the gods: A study of ancient Near Eastern religion as the integration of society & nature. University of Chicago Press, Chicago.
ـFrayne, Douglas (1993) Sargonic and Gutian periods (2334-2113 BC). University of Toronto Press, Toronto, London.
ـFrazer, James G. (1911) The dying god. Macmillan, London.
ـGilbert, Michelle (2008) “The Sacralized Body of the Akwapim King”. In: Brisch, N. (ed.) Religion and power: Divine kingship in the ancient world and beyond. Oriental Institute of the University of Chicago, Chicago, Ill, pp. 171–190.
ـGraef, Katrien de (2012) “Sukkalmah”. In: Streck, M., Meissner, B., Weidner, E. F., Ebeling, E., Frantz-Szabó, G. & Ecklin, S. (eds.) Reallexikon der Assyriologie und Vorderasiatischen Archäologie / Band 13: Steuer. E - Susa. B. De Gruyter, Berlin, pp. 267–268.
ـGrillot, Françoise (1983) “Le mécanisme des groupes nominaux en élamite”. Journal Asiatique 271, 207–218.
ـHallock, Richard T. (1969) Persepolis fortification tablets. University of Chicago Press, Chicago.
ـHenkelman, Wouter (2003) “Persians, Medes and Elamites: acculturation in the Neo-Elamite period”. In: Lanfranchi, G. B., Roaf, M. & Rollinger, R. (eds.) Continuity of empire (?): Assyria, Media, Persia. S.a.r.g.o.n., Padova, 181–231, pls. 9-15.
——— (2008) The other gods who are: Studies in Elamite-Iranian acculturation based on the Persepolis fortification texts. Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten, Leiden.
ـHinz, Walter (1971) “PERSIA c. 2400-1800 B.C”. In: Edwards, I. E. S., Gadd, C. J. & Hammond, N. G. L. (eds.) Cambridge Ancient History: Vol. 1, part 2: Early history of the Middle East, 3rd edn. Cambridge University Press, Cambridge, pp. 644–680.
ـ Hinz, Walther & Koch, Heidemarie (1987) Elamisches Wörterbuch. Reimer, Berlin.
ـLambert, Maurice (1965) “Les inscriptions élamites de Tchogha-Zanbil”. Iranica Antiqua 5, 18–38.
ـLeemans, W. F. (1946) “Kidinnu: un symbole de droit divin babylonien”. In: David, M., van Groningen, B. A., van Oven, J. C. & Meijers, E. M. (eds.) Symbolae ad jus et historiam antiquitatis pertinentes Julio Christiano van Oven dedicatae: (symbolae van Oven). E. J. Brill, Leiden, pp. 36–61.
ـMalbran-Labat, Florence (1995) Les inscriptions royales de Suse: Briques de l’époque paléo-élamite à l’Empire néo-élamite. Réunion des musées nationaux, Paris.
ـMichalowski, Piotr (2008) “The Mortal Kings of Ur: A Short Century of Divine Rule in Ancient Mesopotamia”. In: Brisch, N. (ed.) Religion and power: Divine kingship in the ancient world and beyond. Oriental Institute of the University of Chicago, Chicago, Ill, pp. 33–45.
ـMiroschedji, Pierre d. (2003) “Susa and the highlands: major trends in the history of Elamite civilization”. In: Miller, N. & Abdi, K. (eds.) Yeki Bud, Yeki Nabud: Essays on the archaeology of Iran in honor of William M. Sumner. The Cotsen Institute of Archaeology Press, Los Angeles, pp. 17–38.
ـMofidi-Nasrabadi, Behzad (2009) Aspekte der Herrschaft und der Herrscherdarstellungen in Elam im 2. Jt. v. Chr. Ugarit Verlag, Münster.
ـMuller, Jean-Claude (1981) ““Divine kingship” in chiefdoms and States. A single ideological model”. In: Claessen, H. J. M. & Skalník, P. (eds.) The Study of the state. Mouton, The Hague, New York, pp. 239–250.
ـ Pongratz-Leisten, Beate (2004) “Divine kingship”. In: Cancik, H., Schneider, H., Salazar, C. F. & Orton, D. E. (eds.) Brill’s New Pauly: Brill’s Encyclopaedia of the Ancient World. Antiquity. Brill, Leiden.
ـPotts, Daniel T. (1999) The archaeology of Elam: Formation and transformation of an ancient Iranian state. Cambridge University Press, New York.
——— (2010) “Monarchy, Factionalism and Warlordism: Reflections on Neo-Elamite Courts”. In: Jacobs, B. & Rollinger, R. (eds.) Der Achämenidenhof / The Achaemenid court: Akten des 2. internationalen Kolloquiums zum Thema “Vorderasien im Spannungsfeld klassischer und altorientalischer Überlieferungen”, Landgut Castelen bei Basel, 23.-25. Mai 2007. Harrassowitz, Wiesbaden, pp. 107–137.
ـRenger, Johannes & Bendlin, A. (2004) “Deification”. In: Cancik, H., Schneider, H., Salazar, C. F. & Orton, D. E. (eds.) Brill’s New Pauly: Brill’s Encyclopaedia of the Ancient World. Antiquity. Brill, Leiden.
ـSalvini, Mirjo & André, Béatrice (1989) “Réflexions sur Puzur-Inšušinak”. Iranica Antiqua 24, 53–78.
ـ Selz, Gebhard J. (2008) “The Divine Prototypes”. In: Brisch, N. (ed.) Religion and power: Divine kingship in the ancient world and beyond. Oriental Institute of the University of Chicago, Chicago, Ill, pp. 13–31.
ـ Steinkeller, Piotr (1999) “On Rulers, Priests and Sacred Marriage: Tracing the Evolution of Early Sumerian Kingship”. In: Watanabe, K. (ed.) Priests and officials in the ancient Near East: Papers of the Second Colloquium on the Ancient Near East-the City and its Life held at the Middle Eastern Culture Center in Japan (Mitaka, Tokyo), March 22-24, 1996. Universitätsverlag C. Winter, Heidelberg, pp. 103–138.
——— (2007) “New Light on Šimaški and Its Rulers”. Zeitschrift für Assyrologie und vorderasiatische Archäologie 97 (2), 215–232.
ـStève, Marie-Joseph (1987) Nouveaux mélanges épigraphiques: Inscriptions royales de Suse et de la Susiane. Editions Serre; Paul Geuthner, Nice, Paris.
ـVallat, François (1996) “L’Élam à l’époque paléo-babylonienne et ses relations avec la Mésopotamie”. In: Durand, J.-M. (ed.) Amurru I: Mari, Ébla et les Hourrites dix ans de travaux, Actes du colloque international (Paris, mai 1993). Éditions Recherche sur les Civilisations, Paris, pp. 297–319.
ـVan de Mieroop, Marc (2007) A history of the ancient Near East, ca. 3000-323 B.C, 2nd ed. Blackwell, Malden, MA, Oxford.
ـWinter, Irene (2008) “Touched by the Gods: Visual Evidence for the Divine Status of Rulers in the Ancient Near East”. In: Brisch, N. (ed.) Religion and power: Divine kingship in the ancient world and beyond. Oriental Institute of the University of Chicago, Chicago, Ill.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 776 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 898 |
||