پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 25 |
| تعداد شماره‌ها | 939 |
| تعداد مقالات | 7,735 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,732,255 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,067,274 |
فرآیند قدرت گیری رضاخان با رویکرد نهادگرایی | ||
| تاریخ اسلام و ایران | ||
| مقاله 2، دوره 26، شماره 32 - شماره پیاپی 122، اسفند 1395، صفحه 33-60 اصل مقاله (608.46 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22051/hii.2017.3092. | ||
| نویسندگان | ||
| علی جعفری* 1؛ مرتضی دهقان نژاد2؛ فریدون اله یاری2 | ||
| 1دانش آموخته دکترای تاریخ ایران اسلامی دانشگاه اصفهان | ||
| 2استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| فرآیند به قدرت رسیدن رضاخان با رویکرد نهادگرایی این مقاله در تلاش است با رویکردی تاریخی- تحلیلی و بر اساس نظریه نهادگرایی (که در آن به نقش و اهمیت نهادها و تاثیرگذاری متقابل نهادها و افراد بر روی همدیگر برای رسیدن به هدفی خاص پرداخته می‌شود) به تحلیل و تبیین چگونگی قدرت گیری رضاخان از سال 1299 تا 1304ش با کمک نهادهای مهم و تاثیرگذاری مانند ارتش، مجلس و احزاب؛ با توجه به اوضاع نامساعد و متشنج سیاسی - اقتصادی قاجاریه، براساس منابع کتابخانه‌ای وآرشیوی بپردازد. بر این اساس پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به سوالات ذیل است: اولاً ناکارآمدی نهادها و اوضاع ایران قبل از ظهور رضاخان تا چه حدی در قدرت گیری رضاخان تاثیر داشتند؟ ثانیاً در قدرت گیری رضاخان نهادها چه نقش و عملکردی داشتند؟ کلید واژگان: رضاخان ، مجلس، احزاب، ارتش، نهادگرایی در پاسخ به این سوالات باید به ترتیب گفت: اولاً به نظر می رسد عدم کارایی مجالس مشروطه ، تغییر پی در پی کابینه ها و نبود دولت مرکزی توانمند قبل از ظهور رضاخان در فرایند قدرت گیری وی نقش مهمی داشته اند. ثانیاً به نظر می رسد پس از کودتا 1299ش ، رضاخان با کمک و تقویت نهادهایی همچون قشون، احزاب و مجالس چهارم وپنجم شورای ملی توانست به اوج قدرت برسد و حکومت قاجاریه را ساقط نماید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| رضاخان؛ مجلس؛ احزاب؛ قشون؛ نهادگرایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The process of Rising to Power by Reza Khan based on Institutionalist Approach | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Ali Jafari1؛ Morteza Dehghannejad2؛ Fereidoon Allahyari2 | ||
| چکیده [English] | ||
| The process of Rising to Power by Reza Khan based on Institutionalist Approach Ali Jafari , Morteza Dehghan Nezhad , Fereydoon Allah Yari Abstract Using historic-analytic approach and based on institutionalist theory (in which it focuses not only on the role and importance of institutions but also the effects of institutions and people on obtaining a special goal), this paper tries to analyze and explain how proces Reza Khan rose to power from 1920 to 1925 With the help of the most important institutions such as the army, Majles and political parties given the difficult circumstance political-economic Qajar using library resources and archives. Hence, this paper aims to answer the following questions: Firstly, how much had the inefficiencies of institutions and the situation in pre-Reza Khan Iran been important in his rising to power? Secondly, what had been the role and function of institutions in his rising to power? Keywords: Reza Khan, Majles, parties, army, institutionalism | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Reza Khan, Majles, Parties, Army, Institutionalism | ||
| مراجع | ||
|
ـ آبادیان، حسین (1389). بستر‌های تأسیس سلطنت پهلوی. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی. ـ آبراهامیان، یرواند (1389). تاریخ ایران مدرن، ترجمه محمدابراهیم فتاحی، تهران: نی. ـ اتحادیه، منصوره (1371). احزاب سیاسی در مجلس سوم (1334-133ق). تهران: تاریخ ایران. ـ ازغندی، علیرضا (1376). ناکارآمدی نخبگان سیاسی ایران بین دو انقلاب. تهران: قومس. ـ اسکاچپول، تدا (1388). بینشوروشدرجامعه‌شناسیتاریخی. ترجمه هاشم آقاجری. تهران: مرکز. ـ اعظام قدسی، حسن (1349). خاطرات من. جلد2. تهران: ابوریحان. ـ بلوشر، ویپرت فون (1363). سفرنامه بلوشر. ترجمه کیکاوس جهانداری. تهران: خوارزمی. ـ بهار، محمدتقی (1371). تاریخ مختصر احزاب سیاسی ایران. جلد 1. تهران: امیرکبیر. ـ بهنود، مسعود (1369). دولت‌های ایران از سیدضیاء تا بختیار. تهران: جاویدان ـ پورشالچی، محمود (1384). قزاق عصر رضا شاه پهلوی براساس اسناد وزارت خارجه فرانسه. تهران: فیروزه. ـ پورآرین، فؤاد( 1385). انقلاب فراموش‌شده؛ دولت‌های عصر مشروطه تا کودتای 1299. تهران: چاپار. ـ پهلوی، رضاشاه (1354). سفرنامه خوزستان. تهران: مرکز پژوهش و نشر فرهنگ سیاسی. ـ پیترز، گای (1386). نظریه نهادگرایی در علم سیاست. ترجمه فرشاد مؤمنی و فریبا مؤمنی، تهران: جهاد دانشگاهی. ـ پیرسون، پاول (1393). سیاستدربسترزمانتاریخ. ترجمه محمد فاضلی، تهران: نشر نی ـ تبریزنیا، حسین (1371). علل ناپایداری احزاب سیاسی در ایران. تهران: نشر بین‌الملل. ـ حاجی‌یوسفی ، امیرمحمد (1378). روش و نظریه در علوم سیاسی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. ـ خلیلی‌خو، محمدرضا (1373). توسعه و نوسازی ایران در دوره رضاشاه. تهران: جهاد دانشگاهی. ـ خواجه‌نوری، ا (1367). بازیگران عصر طلایی (سید حسن مدرس). تهران: آسمان. چاپ سوم. ـ دولت‌آبادی، یحیی(1361). حیات یحیی، جلد 4، تهران: فردوسی، چاپ چهارم. ـ دیگار و دیگران (1377). ایران در قرن بیستم، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران: البرز. ـ رمضانی، عباس (1386). رضا شاه. تهران: ترفند. ـ ساتن، الول (1356). احزاب سیاسی ایران. ترجمه حسین ترابیان. تهران: اطلاعات. ـ سپهر، احمدعلی (1336). ایران در جنگ بزرگ 1918- 1914. بی‌جا: بی‌نا. ـ شجیعی، زهرا (1383). نخبگان سیاسی ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی. جلد 3 و4. تهران: سخن. ـ شفیعی، محمود(1389). جامعه‌شناسی سیاسی ایران. تهران: دانشگاه امام صادق. ـ عاقلی ، باقر(1370). نخست وزیران ایران. تهران: جاویدان . ـ ـــــــــ (1369). داور و عدلیه. تهران: علمی. ـ غنی، سیروس (1378). ایران: برآمدن رضاخان، برافتادن قاجار و نقش انگلیسی‌ها. ترجمه حسن کامشاد. تهران: نیلوفر. ـ فرخ، مهدی (1347). خاطرات سیاسی فرخ. به اهتمام پرویز لوشانی. تهران: امیرکبیر. ـ فوران، جان (1377). مقاومت شکننده. ترجمه: احمد تدین. تهران: رسا. ـ کدی، نیکی (1381). دوران قاجار و برآمدن رضاخان، 1304-1175. ترجمه مهدی حقیقت‌خواه. تهران: ققنوس. ـ لورین، سرپرسی (1364). شیخ خزعل و پادشاهی رضاخان. ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی. تهران: فلسفه. ـ مختاری اصفهانی، رضا (1392). پهلوی اول (از کودتا تا سقوط). تهران: کتاب پارسه. ـ مدنی، جلال‌الدین(1369). تاریخ سیاسی معاصر ایران. جلد 1. تهران: انتشارات اسلامی. ـ مروارید، یونس (1377). از مشروطه تا جمهوری؛ نگاهی به ادوار مجالس قانون‌گذاری در دوران مشروطیت، جلد 1، تهران: اوحدی. ـ مستوفی، عبدالله (1343). شرح زندگانی من، جلد 3، تهران: زوار ـ مکی، حسین (1361). تاریخ بیست ساله ایران، جلد 1. تهران: علمی. ـ ـــــــــ ( 1374). تاریخ بیست ساله ایران. جلد 3. تهران: علمی. ـ ملک‌زاده، مهدی(1371). انقلاب مشروطیت ایران، جلد 7، تهران: علمی. ـ ملکی، حسین( 1377). دولت‌های ایران در عصر مشروطیت، تهران: اشاره. ـ ملیکف، ا.س(1358). استقرار دیکتاتوری رضاخان در ایران، ترجمه سیروس ایزدی، تهران: سهامی. ـ میرزا صالح، غلامحسین(1370). جنبش کلنل محمدتقی خان پسیان بنابر گزارش‌های کنسولگری انگلیس در مشهد، تهران: روایت. ـ نوذری، حسنعلی (1381). احزاب سیاسی و نظام‌های حزبی. تهران: گستره. ـ نوری اسفندیاری، فتح‌الله( 1335). رستاخیز ایران. تهران: ابن‌سینا ـ هانتینگتون، ساموئل( 1370). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی. ترجمه محسن ثلاثی. تهران: علم. ـ هدایت، مهدیقلی‌خان( 1343). خاطرات و خطرات. تهران: زوار. ـ ویلسون، تالبوت (1393). سفرنامه ویسلون در جنوب غربی ایران. ترجمه علی‌محمد ساکی. خرم‌آباد: شاپورخواست.
روزنامه‌ها و مقالات: ـ روزنامه ایران، 20 فروردین ، 1303، س 8، ش 1575. ـ ------ ایران، 21 فروردین 1303، س 8، ش 1576. ـ ----- ایران، 25 فروردین 1303، س8، ش 1579. ـ روزنامه قانون، 25 آذر 1303، س4، ش 14. ـ روزنامه شفق سرخ، 19 اسفند 1303، س3، ش 228. ـ روزنامه ستاره ایران، 7 آبان 1302، س 9، ش47. ـ ----- ستاره ایران، 20 فروردین 1303، س 9، ش 163. ـ روزنامه حبلالمتین، 11 اسفند 1303، س 33، ش 6. ـ مشروح مذاکرات مجلس چهارم و پنجم شورای ملی. ـ آب نیکی، حسن(1386). «رویکرد نهاد گرایانه به فرایند تصمیم گیری سیاسی» فصلنامه سیاست داخلی، سال 1، شماره 2. ـ حقیقت، سید صادق (1387). «تقابل رفتارگرایی و نهادگرایی در علوم سیاسی». فصلنامه حوزه و دانشگاه. سال 12، شماره 55. ـ خدری‌زاده، علی‌اکبر (1390). «تقابل اقتدارگرایی و مشروطه‌خواهی در دوره فترت مجالس دوم و سوم (1332-1330 ه.ق». فصلنامه مسکویه، سال4، شماره 11. کتب انگلیسی: -Hacker,jacob (2002)The Divided Walfare state: The Batlle over public and private sociala benefits the United state. Cambrige:Cambridge University press
-Swell,William H.(1996)three Temporalities: Toward an Eventful Sociology,in TerranceMcDonald,ed.,The Historic Turn in the Human Sciences,pp245-80.AnnArbor: University of Mishigan Press.
-Tilly,Charles(1984) .Big Structure,Large Processes,Huge Comparisons.New York: Russell Sage Fundation..
-Marsh,james(1999) ‘The Inestiutional Dynamic of the International Political Order’ in Katzoustoin, Peter,Exploration@Contestion on the Study of World Politics ,MIT Press, C ambridgeMA
-North,Douglass(1994).Economic performance Through Time,The American Econimic Review,Vol.84,No.3.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,030 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,772 |
||